1352 Dictee vrijdag 29 juni 2018 (1): dictee Oefendictee (oud) 565 √

Dictee - dictees [1352]

Preview van dictee 565 (oud)

Dictee 565 (DLXV) Specialistendictee (05-12-2012)

1. Wat is delcredere [borg staan van een commissionair]? Hij is nogal op-de-borst-klopperig. Wie een zeer hoofd of hoofdzeer heeft, lijdt aan tinea capitis (favus = huidziekte behaarde deel: kletskop). Nutteloze kennis: een zeestekelbaars heeft 15 doornen. Een voorbeeld van een warme zeestroom is de warme Golfstroom, van de koude de Labradorstroom. Een ander woord voor zee-ui is zeeajuin. Een reie (niet meer in VD) is een zeeweegbree. Ik verlang naar de ziltte van de zee. Bolus is (ook) terra sigillata. Sfragistiek is zegelkunde. De Zegelwet is in 1972 vervallen. Bij het rijden op 's heren wegen genoot hij 's Heren zegen. Het zegenrijke leger, ook zegerijk trouwens, bracht na de zegepraal een zegeoffer. Een zeikhein is een zeiklijster [zeurkous]. Zeilderen is kiskassen of keilen [steentjes op water laten 'stuiteren']. Een zeil- en roeivereniging is net zoiets als een roei- en zeilvereniging. Prolamine in mais heet ook wel zeïne. Een wellerisme is een zeispreuk [apologisch spreekwoord]. Welk predicaat geeft je moeder aan deze predikant? Een osteocyt is een beencel. I.p.v. Cobra zou CoBrA wel zo aardig zijn ... [niet in wdb.].

2. Een zekere bivakmuts is genoemd naar de plaats Balaklava op de Krim. Het krimmer is trouwens een tamelijk sterke en kostbare grijze bontsoort. Een pas de géant is een reuzenstap of een vrijgeleidebrief. Wil je menthol [hoofdbestanddeel pepermuntolie] en crème de menthe [pepermuntlikeur] meebrengen? Dit kun je wel een mega-evenement noemen. Ik vind het gênant dat jouw genante [m.: genan, genant] 'Pompeji' niet correct kan schrijven. De fletse [flauwe] en mediocre wijn blonk uit in mediocriteit [middelmatigheid]. De u-weet-wel is weer in het land. Of is het de je-weet-wel? De vrijgezelle dame ging naar het vrijgezellenfeest. We kennen laagtij of eb, hoog- en doodtij. Wat gebeurt er op een procrustesbed [ledematen uitrekken of afhakken]? Ik hou van Japanse lekkernijen: sake (drank, ook: saki, geen mv.), seitan (vleesvervanger) en wasabi (hete groene mierikswortelpasta). Wat is de munteenheid van Trinidad? De Oost-Caribische dollar (XCD). Er is in dit geval geen passend adjectief! Honden en katers couperen [castreren] is gemeen, zelfs met een gladde coupeertang.

3. In (Charles) Dickens' David Copperfield tref je copperfieldiaanse toestanden aan (maar niet meer in VD). Voor coupplegers, coupéreizigers en (ijs)coupeconsumenten hebben we: après coup (achteraf beschouwd), champagnecoupe, contrecoup [tegenslag, terugstoot], coupagewijn wordt gecoupeerd [versneden], coupés zijn vaak bezet, dit pak is van goede coupe, van goede snit, coups de force zijn gewelddaden, coups de foudre [ook: coup de foudres] verliefdheden als blikseminslagen, coups de fouet zweepslagen, coups de grâce genadeslagen, coups de main overrompelingen [verrassingen], 'hun coups d'essai zijn coups de maître' betekent: 'hun proefstukken zijn meesterstukken', coups d'état [ook: coup d'états] zijn staatsgrepen, coups de théâtre [ook: coup de théâtres] houden een ommekeer in, coups d'oeil zijn oogopslagen, een coupe-file is een voorrangskaart [mv. coupe-files], bij het kaarten roepen ze soms: 'coupez!' (neem – kaarten – af), de coupeuse heeft een coupe soleil [mv. coups soleil of coup soleils], de film had een coupure [weglating], de aandelen noteren ex coupon [zonder coupon], ik mag die spectacles coupés wel. De 'coupe de pédale' [pedaaltred] heeft geen mv.

4. In cottages ornés moet je niet opkijken van cottagecheese oftewel hüttenkäse. Een cothurnengang houdt hoogdravendheid in. Coyotegehuil komt van prairiewolven. Wil je in een coupé roken of een coupé niet-roken? Zo'n vraag wordt in Zuid-Oost-Azië, het zuiden van Oost-Azië, nog wel gesteld. Lepeltjesheide wordt ook cranberry genoemd. Het toetje werd op gecrêpt papier geserveerd voor de negroïde man met gekrept [gekroesd] haar. De ene creep [engerd, griezel] is nog creepyer dan de andere. De seksmaniak was nog sexyer dan zijn kompaan, die crémant [licht mousserende wijn] dronk. 'Sacredieu' is een verkorting van 'sacre-nom-de-Dieu'. Incredibile dictu [het klinkt ongelooflijk, ongelofelijk], maar toch is het echt waar! Alle credits waren voor Puffie (niet in wdb. – internet keeshond, chowchow, of sleepbootje dat allerlei avonturen beleeft). Hij werd gediscrediteerd, in diskrediet gebracht. In de kelder liggen nog confits [kohn-fie – in ganzenvet ingemaakt vlees]. Bij conflicthantering hanteert men conflicten. Bij consacreren (zo volgens RKK –radio en tv, Rooms-katholiek Kerkgenootschap; ook: consecreren) hoort consecratie a.

5. Geneeskrachtige stroop is conserf (mv.: conserven). In Brabant gold van oudsher een zeker costumenrecht [costume = gewoonte]. De Hollanders bestelden hun jakobsschelpen, de Vlamingen hun coquilles Saint-Jacques. Met cruzeiro's kun je niet meer betalen: Brazilië, thans real – BRL, met crusado's (crusaten – Portugal en Spanje) al lang niet meer. Hoe je dat cryptenstelsel (GB, VD: crypte-) binnenkomt, stond versleuteld in een gecrypte [ww. crypten] boodschap. Het was Cruijff zelf die met 'hun hebben' voor een cruijffiaans cruijffeffect zorgde. De kynoloog [hondenkenner] was kind aan huis in de (het) cynodroom [hondenrenbaan]. De cummerband (GB, VD: cummerbund) [brede, om de heupen geslagen band bij avondkleding] is uit India overgewaaid. Op grafiekenpapier tekende hij onvervaard de wiskundige curveschaar (n/s) [krommenschaar].

6. Deze taal- en schriftsoorten kennen we zoal: het kanji (Japans), het Urdu (dialect van het Hindi), het syllabeschrift (zoals Sanskriet), het Siamees, S.S. (Sacra Scriptura, de Heilige Schrift, de Bijbel), het pinyin (overzetten van Chinese karakters naar Latijns schrift), het Oudantwerps, het ogam (Oudiers alfabet), nieuwgotisch schrift (minuskelschrift), minuscuul schrift, minoïsch schrift (behorend tot de voor-Griekse beschaving – vorst Minos), runenschrift [tekens], rondschrift [Frans schrift], rentjongschrift (Sumatra), monnikenschrift, lontar- of palmbladhandschrift, lapidair [schrift op grafzerken], leischrift van een medium, kortschrift (tachygrafie), kerkschrift (textuur), kanselarijschrift [brieven pauselijke kanselarij], Koefisch schrift (decoratief Arabisch schoonschrift), insulair schrift (Engeland), guirlandeschrift [van onderen ronde verbindingen], hiërogliefenschrift (GB ook: hiëroglyfenschrift – beeldschrift) of eenvoudiger: hiëratisch schrift [vereenvoudigde hiëroglyfen – ook: ie, ideografisch of beeldschrift glagolitisch schrift, het oudste Kerkslavische schrift.

7. Verder: cyrillisch schrift (door de Russen, de meeste volkeren van het GOS [gohs], de Bulgaren en de Serven gebruikt), consonantenschrift (schrift met uitsluitend medeklinkers, bijvoorbeeld het Hebreeuws), de belijdenisgeschriften, Berberschrift (Tifinagh), blindenschrift (braille, reliëfschrift voor blinden), die passage is
buiten-Schriftuurlijk, demotisch schrift (cursieve schrift waarin het Oudegyptisch is gesteld), goed- [schuldbekentenis] en kwijtschrift [kwitantie], smoutschrift voor smoutwerk [standaarddrukwerk in herhaalde, ongewone lettertypes], steil- [letters in rechte stand] of schuinschrift en een Academisch Proefschrift, op gezag van de rector magnificus in het openbaar te verdedigen (op de titel van dissertaties, verder gewoon: academisch proefschrift). Onder aegide [bescherming] van onze hermandad [politie] werden ze weggeleid. Het
Servo-Kroatisch is van voor 1991. Je hebt Kerklatijn en potjeslatijn. Erop volgend werden de daaropvolgende perikopen [Bijbelgedeelte] behandeld. De periscoop [kijkbuis onderzeeër] moest gerepareerd worden. Danses macabres zijn dodendansen.

8. De darcy (D), eenheid van permeabiliteit [doorlatendheid], is genoemd naar Darcy. Het daniellelement [galvanisch, 1,1 volt (V)] en de Dáil (Éireann) [Ierse kamer van afgevaardigden] zie je niet dagelijks in de krant staan. We zullen hem eens flink à faire [geducht onder handen] nemen. De jeune premier [aankomend talent] kwam voort uit de jeunesse dorée [jeugd uit gegoede kringen] en zat heel vroeger op een crècheje. Dit bedrijf is fournisseur de la Cour [hofleverancier], vooral van tenniscourts. Wilde hij haar weer cour [oe] (het hof) maken? Het vehikel doorstond de crashtest glansrijk. Hij droeg schoenen van crêperubber. Wat is de woordsoort van 'crêpen' [ww., znw. crêpe]? Crin [krèhñ] is paardenhaar, niet te verwarren met crin végétal [vezels dwergpalm als vulmiddel]. Ze gebruikt vaak crêpe de Chine [licht zijden crêpeachtig weefsel]. Is cyaanamide een cyanide? Antwoord: nee. Mjammie, crêpe georgette [weefsel, enk.] of een paar crêpes suzette [flensje met likeur, ook: crêpe suzettes], crème fouettée [slagroom, geen mv.], crème-brûlée-ijs of crème de menthe [pepermuntlikeur]: dat is genieten! Een fouetté is een verlengde pirouette. Craqueleren is craquelé [barstjes] vertonen. Cubebe is staartpeper en cryomeren lijken invriezen. Laf hoor, van die cryptocommunist [komt niet voor opvattingen uit]!

9. Gyrotractie wordt geleverd door een generator [met vliegwiel]. De spreuk 'ken uzelf' (ken uzelve) is de vertaling van het Griekse 'gnōthi seauton', opschrift van het Isisbeeld in Oud-Egypte en van de tempel te Delphi. Hij denkt dat ie God zelf is. Daar heb je weer zo'n selffulfilling prophecy [positieve voorspelling van iets]. Het seltserwater (selterswater) is mineraalwater van de Leonhardiquelle in Grosskarben (Hessen). Is er echt een Seltsjoekse overheersing geweest in China? Een semainier is een zevendagenkast. Een semicolon is een kommapunt (puntkomma). Bij de Maleis-Javaanse sembah (platte handen tegen elkaar) moet ik altijd aan het ooit zelfgehoorde Nepalese 'namasté' (Wikipedia) denken. Hij vindt zichzelf een semi-intellectueel. Hoe werkt auto-infectie [van ene plaats lichaam naar andere plaats]? Vallen wij ten prooi aan zelfislamisering? Zelfkazende boeren hebben meestal zelfinktende stempels. Een pyrofoor is een zelfontbrander. De trainer onderschat het zelforganiserend vermogen van zijn team.

10. Die werknemers mogen zelfroosteren. Zij is een zelftevreden vrouw. Hij is een zelfverklaarde hobbywetenschapper. Een neologisme: zelfvervullende voorspelling [selffulfilling prophecy]. Een van de apostelen was Simon de Zeloot. Gebruik voortaan liever maar zemen handschoenen. De term 'Zend-Avesta' komt uit het Oudperzisch. Waarom heet de missionarishouding zo [geen idee]? Hij zont (maar zeker niet op een zekere golflengte). Die verzorgt radio- en televisie-uitzendingen. Wat doe je in zendo's [ruimte voor zenmeditatie]? Zenegroen is geen kleur [maar een plantengeslacht]. Zazen [zenboeddhistische zitmeditatie] en kinhin [zenboeddhistische loopmeditatie] doe je in een karesansui [èh, oe-ie] (zentuin).

 

1351 Dictee dinsdag 26 juni 2018 (1): dictee Groot Lingewaards Dictee 2018 √

Dictee - dictees [1351] 

Groot Lingewaards Dictee 2018 

Annie oftewel Het bizarre leven van een Bemmelse huisvrouw (auteurs: Ruud Bökkering en Annelies Moers)

1. In de jaren 60 (zestig) en 70 (zeventig) terroriseerde ene Annie E. het kosmopolitische Betuwse dorpje Bemmel niet alleen met
voor-de-gek-houderij, afpersing en het stelen van zeventiende-eeuwse (17e-eeuwse) konterfeitsels maar ook met moord; ze vermoordde haar vader en haar moeder. De in Bemmel geboren schrijver Michel Bongers is zo door haar gefascineerd dat hij een boek schreef over het Onmens van Bemmel, overigens zonder in te gaan op mogelijke oedipale [i.v.m. oedipuscomplex] consideransen [overwegingen] die verder gaan dan Sophocles en Freud.

2. Ook A. F. Th. van der Heijden nam in zijn romancyclus 'De tandeloze tijd' een lijvig deel op over de ravissante [betoverende] gebeurtenissen rond Bemmelse Annie en verrijkte zo de Nederlandse bellettrie met een doorwrocht boekwerk over deze delinquente en snode dame.

3. Annie groeide op in een autarkische [economisch zelfvoorzienende] gemeenschap met een weids uitzicht op de Elster contreien waarin op dat moment van Facebookvoyeurs [GB: ook: f] nog geen sprake was. Haar ouders waren, om een litotes [stijlfiguur] te gebruiken, niet onbemiddeld. Het plegen van kleine en grote delicten vulde een belangrijk deel van haar leven maar Annie heeft ook fanatiek gevolleybald en gebaseballd. Ook deed zij aan aerobiccen maar dat was meer een voorwendsel om onder de mensen te komen.

4. Annie was geen culinair toptalent maar kon te allen tijde een uitstekende boekweite- en gruttenbrij en – rond de kerstdagen – malse balkenbrij klaarmaken. Een van Annies aanwensels was het combineren van deze gerechten met een crème brûlée en een koninginnensoep tot een lucullisch hoogstandje voor de bête [onnozele] lobbesen waaruit haar vriendenkring bestond.

5. De vader van Annie die aanvankelijk coûte que coûte opteerde voor een baan als sekwester [bewaarder van betwist goed], nam na een face-to-facegesprek met Annies opa, het agrarische bedrijf van hem over. Vader verdiende zijn geld met het telen van
vergeet-me-nietachtige [ook: mij, andere uitspraak] bloemsoorten die het goed doen rond een twee-onder-een-kapwoning, een no-goarea voor liefhebbers van de moderne betontuinen.

6. De moord op haar vader bleek wat voorbarig: bij een minutieuze autopsie werd bij hem een beginnende levercirrose vastgesteld. Post hoc [niet in wdb.: nadien] werd ontdekt dat de man een kannenkijker [drinkebroer] was en behoorde tot een notoir Bemmels gezelschap van zatteriken dat de kunst van het pintelieren [veel bier drinken] en rinkelrooien [pierewaaien] op eenzame hoogte bedreef.

7. Het ter ziele gaan van haar vader leverde Annie geen windeieren op [= legde haar geen windeieren]: zo richtte zij van de erfenis haar domicilie opnieuw in. Zij paste daarbij de art-decostijl toe met uitzondering van een gecapitonneerd canapeetje in Louis Quinzestijl (Louis XV-stijl) [NL: Lodewijk XV-stijl, Lodewijk de Vijftiendestijl] dat ze in de curieuze nalatenschap had aangetroffen.

8. Annie vermoordde haar goeiige moeder in koelen bloede. De ongebreidelde pseudologische [pseudologie = onweerstaanbare neiging om gefantaseerde belevenissen als waar te vertellen] moordenares hield tijdens het verhoor door de lokale hermandad vol dat de bloedspatten op haar suède jasje [ook: suèdejasje] een poging waren om dit van een flamboyante [extravagante] decoratie te voorzien. Het esthetisch niet erg verantwoorde affreuze en macabere wrochtsel droeg bij aan haar demasqué [ontmaskering], maar het was uiteindelijk een sneue [spijtige] Van der Borgbon [bedrijf/winkel Van der Borg?] die haar door de mand deed vallen.

9. De consciëntieuze rechter besloot haar uiteindelijk een straf toe te wijzen in de vorm van een verblijf in een ursulinenklooster op de grens van de Franse en Spaanse Pyreneeën. In een andere, mediëvale [wel: mediëvalisme en mediëvistiek], tijd had de eclatante juridische fijnslijper [niet in wdb.] haar ongetwijfeld onderworpen aan een autodafe [ketterverbranding].

 
 

1350 Dictee zondag 24 juni 2018 (2): dictee Oefendictee (oud) 559 √

Dictee - dictees [1350]

Hierbij vast het gereviseerde Oefendictee (oud) 559.

Dictee 559 (DLIX) Specialistendictee (21-10-2012)

1. Een VTOL-vliegtuig kan een vertical take-off and landing uitvoeren. Sporkehout komt van de vuilboom [en een lorkenboom is een lariks]. Hem kunnen we geen schonehandenverklaring geven. 'Afkorting' is een containerbegrip. Daar ga ik mijn handen niet aan vuilmaken. Als ik in Groningen dictee [ww dicteeën] , neem ik daar een B&B. [bed and breakfast] En dan toch: danser sur un volcan [zich vermaken met groot gevaar op komst]? Komt tefra van lava? Ja: vast materiaal. Vond GB de Biblebelt (voorheen!; immers: kleine letter) wellicht een vuilnishoop van afgedankte bijbeltjes, VD denkt daar altijd al anders over, GB nu ook! In een vulturefund zitten aasgieren. De VUT is de regeling 'vervroegde uittreding uit dienstverband'. De vuurdriehoek wordt gevormd door Ram, Leeuw en Boogschutter. Een kooltje vuur gloeit, een kooltje-vuur bloeit. Een vuurvogel is een feniks, een vuurvogeltje een prachtvink. De VUV is de vatu, de munteenheid van Vanuatu. 'De Lijn' heet officieel VVM (Vlaamse Vervoersmaatschappij). De afkorting v.v.v. staat onder andere voor veni, vidi, vici.

2. De V1 en de V2 zijn V-wapens [Duits V‑Waffen, verkorting van Vergeltungswaffen]. VWI's zijn Vlaamse wetenschappelijke instellingen. De VWuF is de Vlaamse Wushufederatie, de VYF de Vlaamse Yachtingfederatie. Een vyomanaut (gaganaut) is een Indiase ruimtevaarder. WA staat voor wettelijke aansprakelijkheid en voor Weerafdeling. Die onderneming is een hele waag. De rode Walen zijn de Teuten [Bargoens sprekende bevolkingsgroep in Limburg, misschien van zigeunerafkomst, meestal ketellappers en marskramers]. Een waal(schokker) vist o.a. op waal [soort van paling met dun, geelachtig buikvel] op de Waal, een Waalsgezinde is een wallingant. De waanzinaria is de befaamde aria uit de opera Lucia di Lammermoor van G. Donizetti. Certo certius is zo zeker als tweemaal twee vier is. Jij bent mijn waardste [GB] vriend! De vrijgezellenjongen (VD ook: vrijgezelle jongen) ging naarstig op zoek. Bij de lokalisatie werd de gezochte locatie gelokaliseerd. De verkaste kamerbewoner vergastte ons op een introductiebuffet. De advocaat kwam erbij staan: hij zal ons bijstaan met raad en daad.

3. Het moet nu toch niet verder de spuigaten uitlopen of de pan uit rijzen! 'Waardestelsel' is een andere term voor
'normen-en-waardenstelsel' [vaste uitdr.]. Je moet alles ad valorem [naar waarde] beoordelen [naar, op waarde schatten]. Een dignitaris is een waardigheidsbekleder. Wie de waarheid spreekt, is zelf een Kretenzer [Hans Faverey]. Waaro? O, daaro. De Wase hoofdstad is Sint-Niklaas. Daar zat de wallingant [verfransing van België, autonomie voor Wallonië] dan aan de wallenkant. Tanden worden wel aangeduid met ivoren wachters. Een wadloper [ook: treintype] heeft geen bovenleiding en gaat naar de Wadden. Typisch geval van wafelijzerpolitiek [uitgaven voor de ene gemeenschap compenseren bij de andere]. Computerchips zijn van wafers [siliciumschijfje] gemaakt. Marieken van Nimweghen was een wagenspel. Dit is een wagner- of hoorntuba. Deze trein heeft meerdere wagons-lits [enk.: wagon-lit]. Het gemarmerde [ook (internet); gemarbreerd, gepersilleerd en doorregen – met vet (dooraderd, doorwassen)] vlees van een wagyurund is een delicatesse. Een Wajong*er (ook: ') heeft een Wajong*uitkering (ook: -). Bij wajang [poppenspel] kent men: wajang gedog [platte, houten], wajang koelit [platte, leren] en wajang orang (= wong, met levende spelers). Een wakaman [straatslijper] hosselt (horselt – SR: bijbaantje hebben).

4. Een wake-upcall is figuurlijk een eyeopener. De waldenzen werden in 1532 calvinisten. Voor waterbouwwerken gebruik je Walcherse palen [tot 1,35 m lang en 4,5 cm dik in het midden]. Heerlijk, walesantraciet stoken en daarbij waldorfsalade eten! Wat doe je met een heinhaak? Juist, sloten heinen [schoonmaken en afsteken]! Een walkingdinner is een lopend buffet (maar of dat echt (zelf) loopt …). Wat hebben Walkuren ten aanzien van het Duits verloren? Juist: de umlaut. De wallinganten streven de verfransing van België na. Een walmgat of zoggat is een 2- à 3-duimsgat (2 tot 3 duimsgat, twee- tot drieduimsgat). De Walpurgisnacht is in het volksgeloof de feestnacht van de heksen op de Blocksberg (in de Harz). Deze wals is in ¾-maat (driekwartsmaat). Walvis is ook de benaming voor een zeker heen en weer schommelen (en weggooien) van een kind ['Toen Jonas in de walvis zat ...']. Krill is walvisaas. In hoger sferen vind je Walvis [sterrenbeeld] en Walvisstaart (ster, niet meer in VD]. Een walvisser vangt meestal geen walvissen. Wham (wam), daar lag hij.

5. Op motorrijtuigen uit Nigeria staat WAN; dat kan ook een wide area network zijn. Wie wanbetaalt, is een wanbetaler, een wanboffer heeft een wanbof [tegenvaller, strop]. Ik ben het prototype van een wandelend woordenboek. Is dit nu tropisch wanehout? Voor
DNA-onderzoek gebruiken ze wangslijm. Een wankelmotor heeft geen heen en weer gaande zuigers, maar draaiende. Geloof die Lord Wanhoop maar niet. Alweer zo'n wannabewhizzkid. Wie wanpresteert, levert een wanprestatie. Een WAO'er benut de Wet op de Arbeidsongeschiktheid en kan een WAO-gat hebben. Wat is de WAP nog meer naast het wireless application protocol? NL: Wettelijkeaansprakelijkheidsverzekering voor Particulieren.

6. Een wapendrager is een rups van de mot Spodoptera exempta. We gaan nu naar de wapenpool [oe] (wapendepot). Op 11 november vieren de Belgen Wapenstilstand. In Antwerpen is de Lange Wapper een kwelgeest [folklore]. Warez [wèhrs] is illegale software. Dit is de allerallerlaatste waarschuwing. Zij werden gezocht voor meerdere crimes passionnels [ook: crime passionnels]. Dit was een gebackmaskte boodschap [verborgen in muziek; alleen te horen bij achteruit afspelen]. Zij is een echt mama's-kindje [maar haar eigen mama's kindje ...]. Na een bal masqué [mv. bals masqués of bal masqués] volgt het demasqué. Verder kom je masqué alleen nog tegen bij het biljarten [door een ervoor liggende bal niet bereikbaar] De Pasjtoen [mv.; de grootste bevolkingsgroep in Afghanistan] spreken Pasjtoe (Pathaans). Die pasja laat zich graag vertroetelen door een aantal vrouwen [en speelt er de meester over]. Het Pascha is het joodse paasfeest [uittocht uit Egypte]. Een pashmina is een sjaal van de zijdeachtige wol van de kasjmiergeit. Tighremts zijn lemen Berberkastelen. Het Occidental is een kunstmatige wereldtaal. Dat lijsje-weetal is – zeker niet verrassend – met die janweetal getrouwd. Twee weten (nog) meer dan een.

7. Die jan-doet-al (duivel-doet-al, duvel-doet-al) kende het hellmanngetal [maat voor strengheid va winters]. Crin végétal is een vulmiddel. Met veel elan toonde hij zijn élan vital. Speelt hij in een café- of een competitie-elftal? Het figuurlijk tegen iemand aanlopen, kan leiden tot het achter iemand aan lopen (iemand achternalopen). Je zult maar een goede snee aan hebben [dronken zijn]. Hen kennende, zullen ze de radio al aanhebben, terwijl ze ook hun jas nog aanhebben (ook: aan hebben). Ik moet eropaan kunnen, dat hij dit werk zal aankunnen. Een 70-plusser behoort tot de 70 plusgroep. Spelen jullie weleens met een a-al-tolletje [zeskantig tolletje met letters]? Is aa-lava vulkanisch materiaal? Ja: bloklava, schollava. Is een 2pk'tje
[deux-chevaux, lelijke eend] een 2pk-auto? Nee, die zal wel meer dan 2 paardenkrachten – 2 pk – hebben. Vier maal vier is zestien, maar een viermaalvier (niet in wdb.: 4x4) is een auto. Hij wil tegen iets aan schoppen (ertegenaan schoppen). Om die aan-en-uitrelatie op te poetsen, daar zul je een kluif aan hebben. Drie maal drie is negen, eenieder zingt zijn eigen lied. Er komt een nieuwe warmte-krachtcentrale.

8. Met wtw wordt warmteterugwinning bedoeld. De warong keliling [venter] komt periodiek langs. De war on terror [oorlog tegen het terrorisme] is reëel, de war of the worlds is zo genoemd naar een zogenaamd sciencefictionboek (sf-boek, scifiboek [saai-faai]). Uit de mond van de jagers klonk het 'wartoe' [haarwild gezien of in de buurt]. Een hoya is een wasbloem. Wasco is een bepaald merk waskrijt. Was da kreucht und fleucht: wat er kruipt en vliegt (Schiller). WASP's zijn white Anglo-Saxon protestanten. Met X duiden we een onbekende aan, met Y een bekende? Een wassen beeld maken, is dat een wassen neus? Was sich liebt, das neckt sich: wie van elkaar houden, plagen elkaar (en omgekeerd) . In Wassenaar zag ik een heraldische wassenaar [wassende maan in wapens]. Een watapana [waaiboom] is een dividivi. Hij laat Gods water over Gods reinsteen [ook :akker] lopen (geen hand uitsteken om iets te verhelpen of te verbeteren). Waartoe dient grijswater [oppervlakkig gereinigd – voor wc, auto wassen, etc.]? Verbieden van straatprostitutie heeft een waterbedeffect [alleen maar verplaatsen naar elders]. De waterbies stamt uit de cypergrassenfamilie. Een arni is een waterbuffel. Waterenergie is gewoon blauwe energie [getijde-energie, getijenergie].

9. We gingen watertrappen (niet: dauwtrappen!) en daarna waterfietsen. Najaden, nereïden, zijn watergodinnen, Neptunus is de watergod. Agoeti's zijn waterhazen. Het boekvolumen (het was een deel van de Dikke Van Dale) had een volume van zestienhonderd kubieke centimeter (25 bij 16 bij 4). Daar ligt drieëntwintig kuub afval. Wie brandsticht, is een brandstichter. VD kent de adam-en-eva's [naam voor monnikskap, witte dovenetel en gevlekte orchis] niet meer, zelfs niet in het paradijs. Door de paradijsappel werd Eva totaal verblind. De alibaba's zijn vooronderstelde misdadigers. Aachten zijn gewoon haagten (onderaardse gangen). Die bewering was van een gratuite [ongegrond] gratuïteit [ongegrondheid]. Zijn er nu nog aepyornissen [uitgestorven reuzenvogel] op Madagaskar? De afkorting a.ej. betekent: anni ejusdem (van hetzelfde jaar). De bijwoorden 'aequa lance' en 'aequo animo' betekenen respectievelijk: onpartijdig en kalm. Acuïteit: gezichtsscherpte.

10 Die tekst is vergeven van de accents aigus [ook: accent aigus], accents graves [ook: accent graves] en accents circonflexes [GB, VD: nog 'Frans']. Wat is het verschil tussen abscissen (afstanden), apsissen (absides – enk. abside, apsis, uitbouw van een kerkkoor) en abcessen [gezwel]? Een ABS is een antiblokkeerremsysteem. De ABC-formule (Aantal gewogen dienstjaren, Beloning, Correctiefactor – uitkering bij ontslag) is de kantonrechtersformule. Toon Hermans: je mag aanzitten aan het diner, maar je mag nergens aanzitten. Ik heb een WAM-sticker. Maar wat betekent WAM eigenlijk? In NL: Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen.

 
 

1349 Dictee zondag 24-06-2018 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 003 RL √

Dictee - dictees [1349]

Wekelijkse dicteetest 003 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron (mede): Oefendictee (oud) 503

1. Koot en Bie karakteriseerden zo'n persoon als ..........
a. typje, typeje of typetje
b. tiepje, typje of typeje
c. tiepje, typeje of typetje.

2. In Egypte spraken heel vroeger alle .......... vast wel ..........
a. Kopten          koptisch
b. Kopten          Koptisch
c. kopten           Koptisch.

3. Steunde nou de .......... het Unicef-gala of was dat de ..........?
a. Unie KBO          Unie mhp
b. Unie kbo            Unie MHP
c. Unie KBO          Unie MHP.

4. Het Pascha is het ..........     ............
a. Joodse          paasfeest
b. joodse           paasfeest
c. joodse           Paasfeest.

5. Hij wierp het .......... om de stevigste tak van de ..........
a. vijgentouw          vijgenboom
b. vijgetouw            vijgenboom
c. vijgetouw            vijgeboom.

6. Hij was wel de .......... speler bij het ..........
a. valsste           valsspelen
b. valste             valsspelen
c. valste             vals spelen.

7. Dit weer kun je wel .......... noemen.
a. berepokkenweer
b. berenpokkeweer
c. berenpokkenweer.

8. Zij .......... gisteren wat de pot ..........
a. schaften          schafte
b. schaftten         schaftte
c. schaftten         schafte.

9. Met een .......... blik overhandigde hij het .......... document.
a. vileine          velijnen
b. vilijne            velijne
c. vilijne            velijnen.

10. Een .......... is een rits kinderen of een ..........
a. veling             kristal
b. veelling          kristal
c. veling             cristal.

Oplossing [003]

--------------------------------------------------------

Oplossing [003]:
1c 2c 3a 4b 5b 6b 7a 8c 9a 10b

Contact: leentfaarrein@gmail.com

1348 Dictee vrijdag 22 juni 2018 (1): dictee Groot Heusdens Dictee 2018 √

Dictee – dictees [1348]

Groot Heusdens Dictee 2018

[Titel telde niet mee: Heusden700 of Heusden 700] (auteur: Dimph Vos)

1. Ter ere van zeven eeuwen Heusden zijn, naar verluidt, vele honderden vrijwilligers in de weer om deze heugelijke [ook: heuglijk, andere uitspraak] gebeurtenis gedurende 2018 een gedenkwaardig tintje te geven: dé gelegenheid om het gevoel van verbondenheid te bestendigen bij de pioniers van weleer en te laten ontstaan bij de laatbloeiers.

2. Voor degenen die de berichtgevingen tijdens burgemeester Augusteijns ambtsperiode gemist hebben: zevenhonderd jaar geleden kreeg de vesting Heusden stadsrechten, al zijn er, blijkens de annalen, gerede twijfels over het exacte jaartal.

3. Een kleine twintig jaar geleden zou de hele goegemeente nooit ofte nimmer haar akkoord hebben gegeven, noch zich geconformeerd hebben aan een dergelijke lach-of-ik-schietshow, maar de wereld verandert en volgens ijzeren wetten verandert Heusden dus mee. Oftewel: de sombere voorspellingen over eeuwigdurende vetes zijn gelogenstraft.

4. Op de terrassen van grand [ook: + s, GB/VD] cafés en in kleine cafeetjes trachtten destijds de dames en heren uit de ambtenarij én uit de politiek bij elkaar in het gevlij te komen [vaste uitdrukking, anders ook: gevlei] onder het genot van een driegangendinertje of desnoods van een sateetje met karamelijsje toe, want de dreiging om de laan te worden uit gestuurd [beter: om de laan uit te worden gestuurd - of ook (lastiger voor dictee): om de laan uit gestuurd te worden] vanwege onoverbrugbare conflicten en patjepeeërsgedrag was onmiskenbaar aanwezig.

5. Weg van de gemeentelijke ivorentorenmentaliteit durfde niemand zich er met een jantje-van-leiden van af te maken en wilde elke zelfbenoemde notabele coûte que coûte in de race blijven. Daarbij raakte het hooggeëerd publiek al snel in de ban van een verbaal variéténummer, dankzij een flinke portie semantiek en taalvirtuositeit van Heusdens quasi-intelligente bestuurders.

6. Niet ter zake doende bloedgroepdiscussies [beter: bloedgroependiscussies] hebben ten langen leste plaatsgemaakt voor een zinsbegoochelende, participerende en activerende, outreachende [niet in wdb.: bij zorgverlening niet wachten tot de klant zich meldt, maar proactief eropuit gaan] mindfulnessverantwoorde [achtzaamheid] woordenvloed in groepsdiscussie: een verrijking van onze democratie.

7. Waren er zevenhonderd jaar geleden ellenlange
mes-op-de-keeltaferelen en zochten haviken naarstig naar hun prooi, heden ten dage is de marketingtrukendoos dé haarlemmerolie [kwakzalversmiddel] waarop het Heusdense schip blijft drijven. Sinds Heusden, Drunen en Vlijmen één gemeente vormen, hanteert Heusden het motto van de drie musketiers: "Eén [GB p. 44 – nooit accent op een inheemse hoofdletter] voor allen en allen voor één".

 
 

1347 Dictee zondag 17-06-2018 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 002 RL √

Dictee - dictees [1347]

Wekelijkse dicteetest 002 RL [elke zondag] 

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron (mede): Oefendictee (oud) 502

1. Zo'n .......... zou ik ook wel willen dragen!
a. Kim Jong-unbrilletje
b. kimjongunbrilletje
c. kimjong-unbrilletje.

2. .......... is een verkorting van ..........
a. taffia          rataffia
b. taffia          ratafia
c. Taffia         ratafia.

3. Het .......... aantal bleek .......... en wel: 13 te zijn.
a. vermelde          tig duizend
b. vermelde          tigduizend
c. vermeldde        tig duizend

4. Als alle bomen naar elkaar.........., zal het bos.........
a. toegroeien          toe groeien
b. toegroeien          toegroeien
c. toe groeien         toegroeien.

5. Dat is wel zeker: .......... is ..........
a. schuldeloos          schuldevrij
b. schuldenloos        schuldenvrij
c. schuldeloos          schuldenvrij.

6. Hij heeft een .......... die veel .......... bevat.
a. trukendoos          trucs
b. trukendoos          truuks
c. truccendoos         trucs.

7. We konden .......... waar de wissel .......... (afgegeven) was.
a. traceren           getraceerd
b. trasseren         getrasseerd
c. traceren           getrasseerd.

8. Een .......... is een ............
a. bullenbijter        bullenbak
b. bullenbijter        bullebak
c. bullebijter          bullebak.

9. Een .......... (plant) is .......... (sterk waterminnend).
a. sclerofyt          sclerofyl
b. sclerofyt          sclerofiel
c. sclerofiet         sclerofiel.

10. Ondergetekende verklaart dit naar waarheid, .............
a. secundum veritatum
b. secundum veritatem
c. secundem veritatem

Oplossing [002]

-----------------------------------------------

Oplossing [002]:
1c 2c 3a 4c 5c 6a 7c 8b 9b 10b

Contact: leentfaarrein@gmail.com
 

1346 Dictee donderdag 14 juni 2018 (1): dictee Driehoeken √

Dictee - dictees [1346]

Driehoeken

1. Van de veelhoeken heeft een driehoek 3 zijden en 3 hoeken. De som van de 3 hoeken is 180^o. Een scherphoekige driehoek heeft 3 scherpe hoeken (= kleiner dan 90^o), een stomphoekige driehoek heeft 1 stompe hoek (tussen 90^o en 180^o) en dus verder 2 scherpe hoeken, een rechthoekige driehoek heeft een hoek van 90^o en verder 2 scherpe hoeken (als die allebei 45^o zijn hebben we de zogenaamde geo- of tekendriehoek, elke scholier heeft die in plastic), vervolgens heeft een gelijkzijdige driehoek drie hoeken van 60 graden en gelijke zijden en een gelijkbenige driehoek heeft 2 gelijke zijden (de hoeken daartegenover zijn ook gelijk). Dit kun je allemaal in de Dikke Van Dale terugvinden. De Driehoek met hoofdletter is een sterrenbeeld op het noordelijk halfrond, de roze driehoek is het symbool van de homo's. Grappig is (BE) ook nog de anale driehoek, gevormd door de plaatsen Reet, Kontich en Aartselaar. De gouden driehoek is het grensgebied van Myanmar (tot 1989: Birma), Thailand en Laos, waar papavers voor opium gekweekt worden.

2. De vierde letter van het Griekse alfabet is de delta (symbool: klein δ, groot Δ). De Triad is de driehoek Japan, VS, EU. Denk ook aan de triangel in de muziek. Met het volgende mag u gerust zelf aan de gang. VD heeft het over triangulaire of trigonale getallen. Een gebruikelijker naam, maar die staat niet in VD, is driehoeksgetallen. Hoe zit dat, driehoek is toch meetkunde, en getallen, dat is toch rekenkunde of algebra? Wel, pak er maar eens pen en papier bij. Zet bovenaan maar eens een (1) kruisje (x) en daaronder links en rechts twee kruisjes, zodat er een mooie gelijkzijdige driehoek ontstaat van drie kruisjes (3). Vervolgens daaronder weer een regelmatig rijtje van drie kruisjes, u hebt er nu zes (6) en de figuur is een mooie en regelmatige 'opgevulde' gelijkzijdige driehoek van kruisjes. Dit kan je eindeloos zo voortzetten: na een rijtje van vier eronder heb je er tien (10), daarna met vijf erbij vijftien (15), en je ziet het al: + 6 = 21, + 7 = 28, + 8 = 36, + 9 is 45 en + 10 = 55. Leuk, jazeker, maar nu komt mijn vraag: als een zijde (neem voor het gemak dus de onderkant) 100 kruisjes heeft, hoeveel kruisjes staan er dan totaal in de (opgevulde) gelijkzijdige driehoek? Ja, zult u zeggen, dat is dus 1 + 2 + 3 + ... + 98 + 99 + 100. Even doorbijten, of de rekenmachine pakken? Kan, maar het kan slimmer: Schrijf eronder 100 + 99 + 98 + ... 3 + 2 + 1. Als je dat optelt krijg je steeds 101, en dat 100 maal, totaal 100 x 101. Dan heb je ze allemaal wel dubbel geteld, dus het echte antwoord is maar 50 x 101 of ½ x 100 x 101 = ½ x 100 x (100 + 1). Zou het echt waar zijn, dat bij een onderste rij van n kruisjes het totaal ½ n (n + 1) is? n = 1 (1 kruisje) geeft ½ x 1 x 2 = 1 (klopt) en n = 6 geeft ½ x 6 x 7 = 21 (klopt). De formule lijkt (!) dus juist! Wiskundigen willen een echt bewijs. Dat gaat hier volgens volledige inductie: ALS de formule klopt voor n, stop er dan onderaan n + 1 kruisjes bij en je krijgt ½ n (n + 1) + n + 1 kruisjes = (½ n + 1) (n + 1) = ½ (n + 2) (n + 1) = ½ (n + 1) (n + 2) = ½ (n +1) (n + 1 + 1) – precies dezelfde formule met n + 1 in plaats van n, dan klopt die dus ook voor n + 1. Als de formule klopt voor n = 1 (hebben we gecheckt), geldt deze DUS ook voor n = 2, n = 3, enz. Juist, voor elke n dus en ook voor n = 100 of n = 100.000 (en dat tel je niet meer na met de hand). Leuk stukje wiskunde!