1079 Dictee woensdag 15 maart 2017 (1): dictee Oefendictee maart 2017 (2) √

Dictee - dictees [1079]

Oefendictee maart 2017 (2)

1. Je kan de moord (ook: bobber) steken! Bobbies zijn harries: sommige bobby's geilen daarop. Hebben ze daar een bobbycam voor? Met boches worden hunnen bedoeld. De bodemkartering vordert gestaag. Om 'bodhrán' goed te schrijven, moet je wel de puntjes op de i zetten. Een gerookt runderboegstuk heet boeghies [Gronings]. Wat is het verschil tussen een guldenboek en een Gulden Boek (van een stad)? Je moet maar weten dat bisette boerenkant is. Situeer je de Boerenkrijg in Zuid-Afrika, dan is dat fout. Waarom noemen ze boerenlinnen ook congolinnen? De Boerenoorlog hoort daar wel (de Boeren spraken de boerentaal), maar ook in Midden- en Zuid-Duitsland. De gamay komt uit de Côte d'Or, de côtes du Rhône is een rhônewijn. Heb jij een koeskoes weleens couscous zien eten? De camelot du roi droeg kamelotkleding. Ik heb geboekt in een grand hôtel. Ik wens je mooie alcyonische dagen toe! Asfixatie is het vastzetten van een as, asfyxiatie is de verstikkingsdood. Indiase vrouwen dragen soms een kameez [kaa-mies].

2. Wil je deze perikoop lezen tot en met vers 23? Zijn kassie-zes en kasje zes echt exact hetzelfde? Gewichtheffen hun je ook met kettlebells doen. Kijk daar vliegt een killdeerplevier! In de kinderbijbel worden de Bijbelverhalen eenvoudig naverteld. Een killerheel is een stilettohak. De koepel van een koepelmoskee heet koebba. Ongeloof vanuit het perspectief van de islam is koefr. Lamyais zijn longans (soort lychees) [ee/ie]. Hij is member of Parliament. Regio's in Tsjechië en Slowakije worden krajs genoemd. Een ksar is een versterkt woestijndorp van de Imazighen (Berbers) met voorraadschuren met vierkante verdedigingstorens (tighremt of agadirs). Ktèma eis aei: een verworvenheid voor altijd. Een külliye is een bijgebouwencomplex van een moskee. Een kümbet is een vrijstaand islamitisch grafmonument. Komt sabaeïsme (sterrendienst) nog wel voor? Een sadhoe [saa-doe] is een rondtrekkende asceet. Saeva indignatio betekent: woedende verontwaardiging. Sahns [zaans] zijn binnenplaatsen van een moskee. Een scryer is een kristalkijker. Een lekyth mag ook lekythos heten.

3. Hij was tot-en-met (tot op het bot) gemotiveerd. Een scheitrechter is er voor twee vloeistoffen, een scheidsrechter voor een sportwedstrijd. Amai, wazzup, who cares? Hij reedt mee aan dat schip. Schorriemorrie (ook: schorremorrie) is het: gespuis, geteisem, rapaille, schorem, tuig, tuig van de richel, uitschot, geboefte, gepeupel, uitvaagsel, vee of tuig van Laban, canaille, falderappes (dat is een verzameling falderappesen), gajes en janhagel. Een oldtimer is een houbeestje. Een serir is een grindwoestijn (grind: GB). De verkoop van dat chalet is sjalet gezet. Die kinderen drinken graag sjok. Ziedaar: sjampie drinkende sjappies. Ze droeg nog een jack over haar sjek. Bij pleintjesvoetbal wordt er veel gesjot. De sjocheet sjnoderde voor de Rode Davidster. Het pasgetrouwde stel zon zo in het pas gebouwde appartement trekken. Ik ben relaxed, ik heb gerelaxt. Ook een postillon d'amour is een soort van postiljon. De 2 step is een muziekstijl, op de twostep kun je dansen, net als op de bubblin'.

4. De sneeuwmaand is nivôse en een sneeuwmeter is een nivometer. Heerlijk, die kanaalharing! Vanmorgen snoozede ze nog, vanmiddag is deze snoezepoes verantwoordelijk voor de snoezelzorg. Bij het Papoease dodenritueel gebruiken ze de bisjpaal. Die Goereese inwoner heeft een Heverleese vriendin, die farizese trekjes vertoont. 'Soedah, ik heb het al', schreef de Maleier in de soerat (brief). Tot de solenodons behoren de agouta [oe] en almiqui [k]. Veel mazzel en broge (ook brooche is mazzel) met je nieuwe brogues (gaatjesschoenen). Hoeveel solotniks gaan er in een poed? Antwoord: vierduizend. Bij die volkspot horen sousies (sausjes)! Wat maak je van spandex? De Romeinse cavalerie liep met de spatha's onder de hemlockspar. Op het menu staan spätzle en spätlese. Madonna was een echte celeb. Ik vind zo'n koboldmaki spooky. De drie bekendste spotheiligen zijn Sint-Niemand, Sint-Lorts en Sint-Reinuit. Een staartagoeti heet ook wel acouchy. In Friesland kennen ze stabijs en vast ook wel het stabjack. Een stambha is in India een losstaande zuil of pilaar, vaak in gebruik als gedenkteken.
 

1078 Dictee maandag 13 maart 2017 (1): dictee Groot Dictee van Rozenburg 2017 √

Dictee - dictees [1078]

Groot Dictee van Rozenburg 2017

Rozenburgse historiën (auteur: Anneke
Boskma-de Zoete)

1. Het lijdt geen twijfel dat de ongebreidelde en excessieve expansiedrift van het Rotterdamse establishment in de jaren vijftig de authentieke inwoners van Rozenburg veel te verstouwen gaf.

2. In plaats van weidse vergezichten zouden concurrerende petrochemische industrieën verrijzen en olieraffinaderijen onverbiddelijk de plaats innemen van fenomenale polders en magnifieke, idyllische boerderijen. Het was klip-en-klaar dat dit
ad-hocbesluit van burgemeester en wethouders geen gebakkelei verdroeg en niet illusoir was.

3. Baby'tjes, adolescenten en ouden van dagen werden allen consequent als evacués behandeld: zonder aanzien des persoons werden zij wederrechtelijk en rigoureus beroofd van hun domicilie en hun bezittingen geconfisqueerd.

4. Van tevoren bevroedde de gevestigde orde geenszins de grootte van dit debacle, noch nam het lokale geteisem en rapaille represailles tegen het verguisde gemeentebestuur. Thans echoën de gevolgen nog na en zijn de naweeën van dit echec invoelbaar.

5. Als gefascineerde chroniqueurs later parallellen trekken met vergelijkbare massa-evacuaties, zullen zij verbaasd zijn dat de Rotterdamse overvaltactiek toentertijd geen gewelddadige manoeuvres uitlokte. Na de besluitvorming minutieus uiteengerafeld te hebben zullen zij concluderen dat de ingezetenen zich er ten langen leste bij hebben neergelegd. Recapitulerend kunnen we zeggen dat de huidige lokale populatie behoorlijk geëquilibreerd is.

6. Rozenburg is als een feniks uit zijn as herrezen. Althans, velen leiden heden ten dage een vergenoegd bestaan en zoeken bij tijd en wijle verstrooiing in het contemporaine Muziektheater De Ontmoeting.
 

1077 Dictee donderdag 09 maart 2017 (1): dictee Oefendictee (oud) nummer 739 √

Dictee - dictees [1077]

Wat er al niet in één zo'n oud oefendictee (nummer 739) zit ...

1. Hij is vast vooruitgelopen. Je moet niet op de zaken vooruitlopen. Het huis staat niet meer te koop. Zouden ze er niet (meer) af willen? Astrakin is een zeker cloqué dubbelweefsel. Echt een prachtvink, die hoogrode astrilde! Rode bordeaux heeft een astringence. Een astroïde heeft niets met de asteroïdengordel van doen. Hoe groot is de AE, de astronomische eenheid? A suo arbitrio: naar eigen inzicht. Mijn aanbod is slechts geldig as we speak. Het plein-air heeft toch wel zo zijn charme. A teneris (annis): van kindsbeen af (denk aan tiener of teenager). Een atheroom is een onderhuids gezwel (een wen). Atheromatose (atherosclerose, arteriosclerose) is aderverkalking. Athymie is ontbreken van de thymus, de zwezerik. Bij de oude Grieken was atimie eerloosheid. De berberherten graasden onder de atlasceders.

2. Bespreek de verschillen in aard- en Marsatmosfeer, met name wat de dampkringdruk in (hecto)pascal betreft. Ik koop dat atomizertje. Een atoomstraal is een covalentstraal of een vanderwaalsstraal. Hij begon à tort et à travers wild om zich heen te slaan. Die slag moet je à tout hasard binnenhalen. Is vermaak een panacee voor atra cura (duistere zorgen)? Atropine is een racemaat van hyosciamine. Is een hospice (niet: hospies) een atrium mortis? Hij deed van zijn attachement, zijn genegenheid blijken, via een attachment bij de e-mail. Geeft een leuk geluid: attacher le grelot ((de kat) de bel aanbinden). In Attica vind je behoorlijk wat attica's. Droeg Attila de Hun een attila? Zij is een brekebeen, drop-out, ratee, loser, au banquet de la vie, infortuné convive: rampzalige gast aan de dis van het leven. Ik ben au bout de mon latin. Het menselijk geslacht: audax Japeti genus (eigenlijk: Prometheus).

3. Kun je met deze audio-installatie audio-opnamen maken? Waarom staat er in een dictee altijd 'tv- en filmbeelden' en niet 'film- en tv-beelden'? Met de aufklärung wordt de verlichting (niet van de fiets) bedoeld. Dit drukwerk is in augustijn gezet. Dat stamt nog uit het augusteïsche tijdperk. De clown gedroeg zich als een domme august. Heden verscheen voor mij … au naturel … De ploeg presteerde matig: het was aurea mediocritas (de gulden middenmaat). De aureus was vijfentwintig denarii waard. De denarius is een Oud-Romeinse (GB) zilvermunt, die zelf weer tien asses of assen waard was (enkelvoud as, kleine koperen munt). De auri sacra fames (vervloekte honger naar goud) heeft veel kapotgemaakt. De aurora australis (zuiderlicht) en (de aurora) borealis (noorderlicht) kun je niet terzelfder tijd (tezelfdertijd) zien. Die schilder werkt aus der Tiefe seines Bewusstseins: uit de diepte van zijn bewustzijn.

4. 'Trouwer' lijkt me een typisch Vlaams woord. Een autarchie garandeert geen autarkie, zelfvoorzienende economie. De ASS is de autismespectrumstoornis (lijders eraan hebben soms een autipas). Die groep omvat ook asperger en PDD-NOS. Wonen alle Azeri's in Azerbeidzjan? Het devies van een
nu-of-nooitmoeder, een nonmoeder, is: aut nunc, aut nunquam (nunc aut nunquam; ook: aut omnia, aut nihil – nu of nooit). Ook de autoadministratie moet je zelf doen. Als je in de auto belt (niet handsfree), komt je auto licht op de autobelt terecht, en jijzelf … Wat mag een autocefale kerk wel zijn? Wat houdt autocorrectie in voor een tekstverwerker en voor een chauffeur? Een molenvliegtuig heet nog niet zo lang autogyro: je kunt die beslist wel per giro betalen. Gyromantie is waarzeggerij uit magische cirkels.

5. De postcheque-en-girodienst is achterhaald (de Bankgirocentrale nog steeds niet). De Giro is de Ronde van Italië. Het woord 'vijflettergrepig' is vijflettergrepig (een autologie dus). Een girolle schaaft kaas. 'Grijs' is in 'grijs bestaat uit vier of vijf letters' een autoniem. De Europese
kolen-en-staalgemeenschap (EGKS: Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal) had een Hoge Autoriteit. Hijzelf (de meester) heeft het gezegd: autos epha. Zij is au vif [sprekend] haar moeder. De rechter concludeerde tot avas [afwezigheid van alle schuld]. Die ruzie leidde a verbis ad verbera [van woorden tot klappen, handtastelijkheden]. De avicultuur is de vogelteelt. De binnenhof, binnenplaats, van een grote moskee is een avlu. Is dit avodiré [een tropische houtsoort] voor deze timmerklus geschikt? We zullen de dicteespelregels à vol d'oiseau [in vogelvlucht] doornemen.

6. De ixia is de Engelse zwaardlelie of avondbloem. Een curfew is een avondklok. In de avonduren vinden de meeste avonturen plaats. Deze wet is behept met de avondroodclausule. Een avoué is een procureur. At your service (Fortuyn): à vos ordres. Awoert, boe! Het AWACS is het airborne warning and control system. Koranverzen zijn aya's. De ayahuasca
[aa-jaa-wahs-kaa] is een Zuid-Amerikaans geestverruimend plantenbrouwsel. Hij is een echte azijnzeiker. Een azmari is een Ethiopische griot. Hiervoor is azobéhout het geschiktst. Geloof je het zelf? Dat zal Jaapje heten. Met '*jab*': cijfersjabloon, hallelujabrigade (Leger des Heils, heilsleger, LdH), hidjab (hoofdbedekking moslimvrouwen), jab (punch), jabiroe (ooievaar), jabotje (geplooide strook), ouijabord (communicatie met geesten), sjabbesgoj (sabbatsknecht) en sjabrak ((rijkversierd) paardendekkleed).

7. Verder nog: Tisja Beav (joods: verwoesting van de tempel) en tjabé (lange Spaanse peper, lombok). Is de Wilde Jacht is nog steeds gaande? De meeste jachthonden zie je onder de noordelijke hemel, de Jachthonden eraan. Een jack-up rust op jackets. Een jagamohan is de voorhal van een hindoetempel. Het Tweede Jagers is een legerafdeling. Het Gardebataljon Jagers bestaat uit voltigeurs, jagers. We nemen nog een jajempie. Een jabroer doet niets anders dan jaknikken. Een jakobstang [uitspraak!] is een klaas [houten nijptang; vandaar houten, stijve klaas? Ook: stijve harmen]. Hoe ziet de jalappenplant eruit? Een griot is een volksverteller (jali), een griotje een gesuikerd zout dropje en een griotte een zure kers (morel). In Duitsland en België kan men een jamaicacoalitie vormen, in Nederland een
cuba-librecoalitie. Bij een jammerorkest horen jammerzang, jammertonen, een jammerhout, een jammerkast en een jammerplank.

8. In de Indonesische cultuur kent men de rubbertijd (jam karet). O, wat lekker is dat: jammie, njamnjam, mjammie, mjam. En wat gaat Janneman drinken? Een janpotage is een jean potage (hansworst). De jansky (Jy) is de eenheid van radiostraling. De vergadering vond januis clausis (met gesloten deuren) plaats. Wat is die sukkel een
jan-van-mijn-gat, zeg. De vertaling van 'yuppie' is 'jappie'. Onze sergeant is naar kapitein Jas gegaan. De Jasmijnrevolutie begon in december 2010. Wat is dit vies, zeg: jasses marante. Een jatmous houdt zich bezig met jatmouzen. In javanais zit crème au beurre. De javamens is de pithecanthropus erectus. Een javaantje is een koekje, een javaan een soort van gestaarte aap. Het was een jazzy bedoening: op het jazzfestival waren er tig jazzers en nog meer jazza's. Jejuna zijn nuchtere darmen.

9. Ik erger me het je-ne-sais-quoi, het
ik-weet-niet-wat. De wereld gaat aan
je-m'en-foutisme ten onder. Dat moet wel over filosofie gaan: jenseits von Gut und Böse. Een jerichoroos is een roos van Jericho. Zij vrijt altijd double Dutch. Zoeken op '*dutch*': Dutchbat (Dutch Battalion), Dutch courage (jenevermoed), Dutch Mountains (schertsend), Flying Dutchman (de Vliegende Hollander), DTC (Dutch Treasury certificate, uitgegeven door de DNB), Dunglish (Nederengels), hollanditis (Hollandse ziekte, Dutch disease) en de knickerbocker. Jeux de mots zijn woordspelingen. Het wordfeuden (VD ook: wordfeuten) is een jeu d'esprit. Een stayokay is een jeugdherberg (JH). Is hij echt bij de Jeugdzorg geweest? Dat verbaast me. Spreekwoord: jeuk leert klauwen en armoede leert huishouwen. Antwerpen is het Jeruzalem van het Noorden.

10. Wie vormden oorspronkelijk de jeunesse dorée? Ze lijdt aan je-weet-wel. De jezuïeten hebben vaak jezuïtische streken, al vormen ze dan de Sociëteit van Jezus (S.J., Societas Jesu). Wat een bende, jezus-maria-jozef! Pas op voor de jidden. Een jihadganger gaat meedoen aan de kleine jihad. Jinxen is onheil over iemand afroepen. Kijken jullie weleens JIMtv? Hij heeft een halftime job (halftimejob), is toch zo arm als Job en is morgen de jarige job (als hij niet toevallig Job heet …). Een werkstudent is een jobist (jobstudent). Wat ben jij een onnozele jochem, een jocrisse. Op 1 april zijn dingen joci causa. Hij droeg jodhpurs. Joehoe, hallo, ben ik in beeld?

 
 

1076 Dictee woensdag 08 maart 2017 (2): dictee Het dictee (oefendictee 721) √

Dictee - dictees [1076]

Wel grappig, oefendictee 721 was een écht dictee (met zelfkennis ...)

Het dictee 

De of het idee 
Plato's ideeënleer zou je kunnen parafraseren als de tweewereldenleer. Enerzijds is daar idealiter de 'idea' (de geesteswereld, de idee in de zin van Plato, een categorie die divien en stereotiep is, met de anamnese: de platoonse leer dat alle intellectuele kennis memorie is) en anderszins de empirie, de ervaring als de bron van kennis – volgens Plato dus ideeëloos. Het verband tussen de twee werelden wordt gelegd doordat de continu veranderlijke afbeelding uit de waarneming deelheeft aan het oerbeeld, maar ook dat zo'n oerbeeld aanwezig is in die veranderende dagdagelijkse werkelijkheid. Het bijbehorende Griekse begrip parousie [oe] komt in die betekenis niet in Van Dale voor, wel de (Bijbelse) betekenis: verwachte terugkeer van Christus op aarde. Dit alles speelde door onze breinen, toen onze filosofische studievereniging het idee opvatte om ook eens een dictee te organiseren. Voor sommigen onzer is dat inmiddels een idee-fixe geworden, maar inmiddels blijkt het een idée reçue te zijn in ons filosofenkorps. Met deze idées de derrière la tête, gedachten die uit de achtergrond van het bewustzijn opkomen – geheel in de geest van Plato – wil ik maar duidelijk maken dat ons ideetje echt werkelijkheid geworden is. 

De auteur 

Primo, ten eerste, heb je dan een (liefst niet zoveelsterangs)auteur nodig. De rector magnificus wilde niet, evenmin de decaan en de pedel (ja, die van 'hora est'). Dan kom je vanzelf buiten de faculteit terecht. We hebben een rij hotemetoten afgewerkt: de dichter des vaderlands, de risee van de vaderlandse tv-elite, de éminence grise van de Hoge Raad, de preses van de Tweede Kamer, de
adjunct-hoofdredacteur van 'de Volkskrant', het meest lucide dochtertje van Zijne Majesteit koning Willem-Alexander en Hare Koninklijke Hoogheid, koningin Máxima: allemaal tevergeefs. Goede raad was duur. We hebben ons toen maar via Jeroens website tot de dictee-elite gewend. En zo hebben we onze ideale auteur toch gevonden. En wel niemand minder dan de in binnen- en buitenland als taalpurist bekendstaande gehuwde penny-a-liner Janneke Schrijf-Correct, die haar wenkbrauwen wel eerst moest fronsen alvorens ze op ons niet af te slane aanbod wilde ingaan. Maar eenmaal aan het idee gewend, gaat ze er vol voor. Ze broedt nu al twee en een halve maand op een tekst en meldt – ze is doctor designatus – dat ze het schrijfproduct zal afleveren als haar academische proefschrift, haar thesis, door de promotor is goedgekeurd. 

De tekst 

We hebben moeten negotiëren, maar over het kader zijn we het eens geworden. De tekst mag niet godslasterlijk zijn, moet back to basics gaan en voor de deelnemers achteraf een peace with honour mogelijk maken. Geen instinkers dus en geen vakjargon. Houd het maar bij dt-fouten, eind-e- en tussen-n- en -s-problemen. Werkwoorden verdienen de volle aandacht: van infinitief en participium tot conjunctief, tegenwoordige tijd en reflexieve pronomina. Diminutieven als 'aloëetjes' zijn gewenst, net als feminiene 'dégénéréetjes'. En vooral niet allerlei vreemdtalige ismen zoals een wellerisme (zeispreuk), een spoonerisme (zoals een 'blaasje gier' in stede van 'glaasje bier'), ook vooral geen soloecisme of solecisme – taalfout – in het dictee, geen neologisme als 'goudenbergenbelover' en geen Duitstalige uitdrukking als 'zum Tode betrübt', geen Engelstalige uitdrukkingen als 'up-to-date' en 'face to face' (vis-à-vis). Nee, houdt u het maar bij een aangepaste oer-Middelnederlandse tekst, wat ons betreft over 'Van den vos Reynaerde' of wat dies meer zij. Kortom, we hebben de auteur op- en afgescheept met een praktisch imprakticabele dicteemissie. Mevrouw Schrijf echter staat haar vrouwtje wel en we hebben er fiducie in dat alles tekstueel en contextueel im grossen ganzen goed komt. 

Het voorlezen 

We hebben geprobeerd om een opera-ariazangeres à la Maria Callas te strikken, maar dat werd een fiasco. Iemand met donaldduckstem wilde wel, maar dat wilden wij weer niet. Ook een castraat, eventueel op de achtergrond een Cetti's zanger (en anders Blyths rietzanger wel), een wereldberoemde
singer-songwriter, een dj-aficionado (deejayaficionado), een haute contre, meerdere mezzosopranen, een van het Eurovisiesongfestival bekende folksinger, een crooner, diverse tv-idols, een jordaanvibrato- en een leadzanger, een troubadour, een bard, een minnezanger, een reggaezangeres, een jazzzangeres, een blueszanger en een flamencozanger – eminent vertolker van duende, fado en flamingogerelateerde liederen, ze lieten het allemaal afweten. Dan kom je algauw terecht bij
RTL-nieuwslezers, staatssecretarissen van Justitie of Defensie, (ex-)ministers-presidenten, iemand met argusogen en een stentorstem, een logo- of akoepediste, een t-dievegge of iemand die graag hiaatdelgers ('toen wilde-n-ie') hanteert. Maar we hebben 'het' gevonden: een transgender, tevens travestiet, die in letterlijk allerlei toonaarden en -soorten thuis is. Beetje macabere zoektocht, want we vonden de heer Piet Correct, achteraf gewoon broer van, toch? 

Het nakijken 

Als we veine hebben, is het onze pietjes-precies en jantjes-secuur gelukt om een foutloos dictee te produceren en hebben de criticasters en
jantjes-contrarie geen schijn van kans met hun pietluttigheden over vermeende lapsus linguae van Correct. Alles was keurig in lingua franca. Of het nu juryrechtspraak wordt of een rodepotloodsessie met zelfcorrectie, het correctiesjabloon is uitgedeeld en de rode turfjes kunnen geplaatst worden. Alle puntkomma's en dubbelepunten zijn keurig voorgelezen, ze moeten er dus ook staan, want anders is het fout. Wat, of 'sectie callgirls' ook goed is naast 'sexy callgirls'? Nee, natuurlijk niet, want de context leert dat het hier niet om een bedrijfsafdeling gaat. Ook is het een tweeënhalf (of twee-en-een-half) voor je proefwerk, vier je een twaalf-en-een-halfjarig jubileum (25-jarig in cijfers schrijft prettiger!) en kun je al vier en een halve maand werkloos zijn. Enfin, na nog wat gejeremieer van de scribenten en wat onderling geheibei kan de stapel proefwerken in het juryonderkomen worden afgeleverd. Daar gaan ze fijntjes nog een keer eroverheen. Die ene
dictee-eigenwijze die zelfs de juryruimte nog binnenloopt om zijn (eigen)wijsheden nog even te spuien, wordt er fluks weer uit gebonjourd. 

De prijsuitreiking 

Wie zouden de laureaten zijn? Hoe is het afgelopen? Eerst wordt de derdeprijswinnaar naar voren gehaald. Hij heeft tig fouten, een tigtal, maar ja, hoeveel is tig? Dat blijkt zeventien te zijn. Op zijn elfendertigst komt hij uit dépit langzaamaan naar het podium met de katheder. Sneu voor hem, maar het is niet anders. Dan had hij 'katafalk', 'janboerenfluitjes', 'labyrint', 'Jan met de korte achternaam' en
'oer-Hollands' maar goed moeten schrijven. Ja, hij staat nu een beetje voor Jan Lul, maar is daarmee natuurlijk nog geen janlul. De tweede prijs, het overduidelijke accessit (met maar veertien fouten!) ging naar de kandidaat-makelaar. Had die nu maar minstens twee van de woorden 'maître-chanteur', 'bolleboos' en 'amphigouri' goed geschreven, dan was hij eerste geweest. De uiteindelijke winnaar maakte maar 13 fouten tenslotte. Die wist dan weer niet hoe je 'een babylonische spraakverwarring', 'Trojaans paard', 'Trojan horse', 'dribbel' en 'gerecycled' moest schrijven. Uiteindelijk mocht de vicevoorzitter van de organiserende plaatselijke Rotaryclub, tevens algemeen adjunct van de dicteeorganisatie en overigens gerespecteerd adjunct-accountant de avond afsluiten. Hij hoopte dat de deelnemers veel bijgeleerd hadden en hij zag ze D.V. volgend jaar allemaal graag weer terug.

 
 

1075 Dictee woensdag 08 maart 2017 (1): dictee Voorronde Emelwerda-NOP-dictee 2017 √

Dictee - dictees [1075]  

Voorronde Emelwerda-NOP-dictee

Let op: de fouten en antwoorden van de meerkeuzevragen staan onderaan dit document!

Opgaven

A. Zoek de fouten

1. De glamoreuze TV-showpresentatrice annex soapactrice, die normaliter gestand-ind werd bij blootscènes, stond in dubio of ze met haar bikini'tje het strand opdurfde.   

2. In de lijdraad staat dat je bijtels, klouwhamers en hydraulische boors met belijd moet hanteren om te vermijden dat je van stijgers en bouwplatforms valt. 

3. De bouwondernemer die vervolgens eigengerijd zijn wenkbrouwen vronst en iets wauwelt over bouten en moeren zal bakzijl halen. Het zij zo. 

4. De tweede week bivakeerden ze temidden van de pretentieuse jetset in een vijf sterren hotel op Ibiza, waar ze diverse exeptionele gerechten met kreeft en inkvisringen verorderden. 

5. Uit onderzoek blijkt dat proactief optreden regelmatig opgrond van ethnische profilering gebeurt. 

6. Als je door buitennissige schranspartijen, bachanalen en bankhangen uitdijdt en eruit ziet als een Michelinmannetje, word je geregeld een nieuw diëet aangeraden. 

7. Het meredeel van het squadron ging er vanuit dat de exercitie met de gewensde acuratesse ten uitvoer was gebracht. 

8. De Tweede Kamerleden bestreden deze visie en beklemtoonden dat de taktische planning van de paratroopers in de helikopters weldegelijk te wensen overliet.

B. Kies de juiste schrijfwijze

1. a. colepotlood b. kohlpotlood c. koolpotlood 

2. a. nietscheaanse b. nietzscheaanse
    c. nieztscheaanse 

3. a. gelogenstraft b. geloogenstraft
    c. geloochenstraft 

4. a. knickebocker b. knickerbocker
    c. nikkebokker 

5. a. beauties b. beautys  c. beauty’s 

6. a. politie optreden  b. politieoptreden
    c. politie-optreden 

7. a. anti Amerikaans b. anti-Amerikaans
    c. antiAmerikaans 

8. a. shiitisch  b. sjiiietsch c. sjiitisch 

9. a. fricandeau b. fricandau c. friquando 

10. a. galloperen b. gallopperen c. galopperen   

 

Oplossingen

 A. De 37 fouten (groen = goed)

1. glamoreuze --- > glamoureuze * TV-showpresentatrice --- > tv-showpresentatrice * bikini'tje --- > bikinietje * opdurfde --- > op durfde * [gestand-ind – dubieus, maar lijkt niet fout]

2. lijdraad --- > leidraad * bijtels --- > beitels * klouwhamers --- > klauwhamers * boors --- > boren * belijd --- > beleid * stijgers --- > steigers 

3. eigengerijd --- > eigengereid * wenkbrouwen --- > wenkbrauwen * vronst --- > fronst * bakzijl --- > bakzeil 

4. bivakeerden --- > bivakkeerden * temidden --- > te midden * pretentieuse --- > pretentieuze * vijf sterren hotel --- > vijfsterrenhotel * exeptionele --- > exceptionele * inkvisringen --- > inktvisringen * verorderden --- > verorberden 

5. opgrond --- > op grond * ethnische --- > etnische 

6. buitennissige --- > buitenissige * bachanalen --- > bacchanalen * uitdijdt --- > uitdijt * eruit ziet --- > eruitziet * Michelinmannetje --- > michelinmannetje * word --- > wordt * diëet --- > dieet 

7. meredeel --- > merendeel * er vanuit --- > ervan uit * gewensde --- > gewenste * acuratesse --- > accuratesse 

8. taktische --- > tactische * paratroopers --- > paratroepers * weldegelijk --- > wel degelijk 

 B Antwoorden meerkeuzevragen, juist is:

1. b kohlpotlood   

2. b nietzscheaanse (opvatting)   

3. a gelogenstraft   

4. b knickerbocker   

5. c beauty's   

6. b. politieoptreden   

7. b. anti-Amerikaans   

8. c sjiitisch   

9. a fricandeau   

10. c galopperen

 
 

1074 Dictee maandag 06 maart 2017 (2): dictee Tweede Wijdemeers Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1074]

Tweede Wijdemeers Dictee 2017

(geen titel, auteur: Herman Stuijver)

1. Welke toegewijde taalhobbyist kent Wijdemeren niet, de blauwgroene parel van Midden-Nederland die zich uitstrekt van de Gooise zandgronden naar het laagveen van de Vechtplassen, van een
oer-Hollands weids polderlandschap tot de bushbush waar steeds meer bomen worden gekapt om langs cultuurhistorische zichtlijnen een iriserend beeld van de einder op het netvlies te verkrijgen.

2. Op de Ankeveense markt sloven consciëntieuze detailhandelaars zich uit om hun gecertificeerde producten als antioxidante broccoli en
vitamine-injecties als granny smiths aan de man te brengen, terwijl verstokte carnivoren hun oog laten rusten op een gemarmerd sukadelapje van een limousin.

3. Onze rikketik gaat te allen tijde sneller als we vice versa fietsen over die eindeloze Middenweg waar links en rechts ingenieus gereconstrueerde boerenhoeven van ex-agrariërs worden onderbroken door fraaie villaatjes die aan Russische datsja’s doen denken, terwijl onze reminiscentie teruggaat naar die eeuwige strijd tegen het waterpeil in deze droogmakerij.

4. Te 's-Graveland woonden niet alleen descendenten van Jan Six sinds 1641, ook andere rijke Amsterdamse kooplieden bevolkten de architectonisch hoogwaardige buitenplaatsen waar men na vilein gedelibereer uiteindelijk langs symmetrische lijnen tuinen aanlegde met buxushagen, of een met druiventrossen behangen slangenmuur terzijde van de oranjerie (ook: orangerie).

5. De tijd dat de gênante scènes nabij de Smidsbrug, waarbij de Kortenhoefse fanfare geen voetstap wilde zetten op de door paardenfeces bedekte macadamweg aan gene zijde van de Vaart (mogelijk ook: vaart), ligt gelukkig decennia achter ons, maar de sentimenten over de authenticiteit van de dorpen zijn geenszins gepareerd, hoewel de chardonnay drinkende pensionado’s pico bello co-existeren naast de nijvere tweeverdieners die geen
van-negen-tot-vijfmentaliteit kennen.

6. Stupéfait waren velen toen Gedeputeerde Staten van Noord-Holland verordonneerden dat onze vijf prachtige negorijen moeten fuseren met het zo vermaledijde Hilversum met de promiscuïteit bevorderende seksshops en waar schorriemorrie (ook: schorremorrie) menig feeëriek verlicht pleintje versjteert of nog erger: dat onze contemporains geassocieerd worden met de kakkineuze nouveaux riches uit Bussum.

7. Dit is alles zotteklap en apekool, doch de zorg om de afbraak van het Standaardnederlands met teksten van een tenhemelschreiend niveau tot gevolg is heden ten dage nog immer actueel, want zowel in de alfa- als in de bètavakken is een scherpe uitdrukkingsvaardigheid nog altijd een conditio sine qua non.

 
 

1073 Dictee maandag 06 maart 2017 (1): dictee Oefendictee maart 2017 (1) √

Dictee - dictees [1073]

Oefendictee februari 2017 (6)

1. Beidellied (naar: plaatsnaam in Colorado) is een minerale klei. In Aladin en de wonderlamp komen djinns voor. Hoe kon die queenie tot kween vervallen? Zelfs 'ras el hanout' komt in oefendictee 624 voor ... Stop je geld maar in een safeje. Den Uyl had veel sossen [BE] als aanhangers. Dat surahbaadje is keitegek! Hij had een paar syrahs op (VD ook: shiraz, enkelvoud). In de wei liep een blije lamprei. De 'lange wapper' is een kwelgeest uit de Antwerpse folklore (voorheen, VD, ook wel: L. W.). Speek 'coir' eens goed uit (en: quinoa)! De coitus a tergo is een zekere vorm van coïtus. Een luibert is een eiber. Er zijn te veel magnieters. Via '*mozam*' kwam ik terecht op Mozambiekse dan wel Mozambikaanse streken. In Mozambique wonen veel Mozambikanen en je betaalt er met (de) metical(s) (aanduiding: MZN). De bosrat komt ervandaan (ook uit Guinee). Op de motorrijtuigen staat MOC, de internetcode is mz, de ISO-landcode MZ en de piripiri komt ervandaan: een Portugees en Mozambikaans gerecht met kip en Spaanse pepers.

2. Als het op papier maar klopt bij de imam: een mutah(-) of genotshuwelijk. Kijk: een nikkelen nelis! Dicteefanaten zijn ook een soort van nitpickers. Ik doe je peracuut weten dat p.eo. de afkorting is van professor extraordinarius. In een ramequin maak je crème brûlée. Zullen we vanmiddag gaan basketten? De rennende dhole probeerde de laagvliegende dole te pakken. Zij kochten 18-karaats goud (achttienkaraats goud). Een 20 tonsauto (twintigtonsauto) is een 20-tonner (twintigtonner). Een 6 minresultaat (6- -resultaat [zonder spatie, alleen voor de duidelijkheid geplaatst!]) is een 6-minnetje (zesminnetje). Hij heeft zijn laatste aam uitgeblazen. Aârs is anders. Bij het alpineskiën krijg je de alpiene vegetatie niet te zien. De rekening lag anderhalf miljoen euro boven de begroting, pardon: het was anderhalfduizend euro. Anonymi zijn geanonimiseerd.

3. Hun apentrots plezierde de apetrotse verzorger. De beauméschaal, de schaal van Beaumé (symbool: Bé) meet [afko] o.a. de soortelijke massa van vloeistoffen. Wat zoeken jullie van de kleine: de kwijlslag of de kwijllap? Hij is een zachte dood gestorven en heeft niet veel geleên. Beetje overdreven: een gimar en dan ook nog een khimar ... Legoën is (met) LEGO [merknaam] spelen. Als ik GB was, zou ik 'stobbefrees' schrijven ... (in de meest recente www.woordenlijst.org) Die gabbers gaan elk weekend 'hakkûh': heftig dansen op housemuziek. Is een zieke Belg belgziek? Met zijn brique briquet stak hij (het hout rond) de briket(ten) aan. Zou die chowchow [tsjau] echt krawkraw [kraa] lusten? Met 'lokaal' en 'locatie' maak je gauw een ck-fout. Na de coïtus nuttigden ze 2 cola's light. Wat houdt de historikerstreit in? We gaan op de ho-ijzers (met de hohouwer?) staan.

4. Bij zonnetenten heb je [afko] o.a. hoekreiers en rijglijnen. Valt een zwarte zaterdag altijd voor een Zwarte Zondag? Adembenemend: een hottie in een hottub. Laat ze maar rustig even huiliehuilie doen! De hukou danken we aan Mao Zedong. Wat eten we vandaag? Hussen met sukenerie! Zelf verlangenloos [modern, net als levenloos, verlangeloos is archaïsch] opereert hij voor anderen belangeloos. Verlijden doet de notaris, verleiden trouwens soms ook. Niet dubieus, omdat de alternatieven niet bestaan: vermeil (in vuur verguld zilver), het verlijerde schip, vermijd kijken (en vermeid zijn?), een lijk mummiën (doet een slummy mummy dat?) en verschansingsleiers. Hij is een voodooadept. Is Piet nou oud- of vrij-katholiek? Nou, oudkatholiek natuurlijk. Zijgen is filtreren en een zeiger was heel vroeger een platte viskorf.