zaterdag 11 november 2023

3546 Dictee vrijdag 24-11-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1132) √

Dictee – dictees [3546]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee juli 2023 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1132)

Oefendictee juli 2023 (1)

1. Het was al een worse (lost) case [verloren, hopeloos geval], maar het eindigde als worstcasescenario. Bij het ohaën ohade hij en hebben zij geohaad. Een absidiool is een kleine abside, een apsis. Wat cerebellair is, betreft het cerebellum, de kleine hersenen. Athymie = geen thymus, athymisme of bewusteloosheid, cyclothymie = een manisch-depressieve psychose (cyclofrenie), dysthymie = een chronische depressieve stemming (mal américain), euthymie = zich op een natuurlijke manier opgewekt voelen, hypothymie = ziekelijke vrolijkheid, hypothymie = een duurzame depressieve stemming, parathymie is verstoring van het gevoelsleven en schyzothymie = gespletenheid van gemoed.

2. Met ‘*thiemie’ niets gevonden. Met ‘*timie’ alleen atimie = verlies van burgerrechten bij de oude [in VD nooit een O GB zowel oud-Grieks (gewone Griekenland) en Oud-Grieks, héél oud] Grieken= eerloosheid. Ook met ‘*timy’ niks gevonden. Hij is zijn mojo [moo-dzjoo] (magische kracht) kwijt. Die Chinese worst, dat is fasyong. Kunnen op een fikhschool [islamitische rechtsschool] ook sikhs [aanhanger van een monotheïstische godsdienst met invloeden uit zowel het hindoeïsme als de islam, oorspronkelijk in de Indiase deelstaat Punjab] zitten? Onwaarschijnlijk! Verwar de ginkgo (Japanse waaierboom) niet met de nangka (jackfruit). Een ecart is een koersverschil, een grand écart is een spagaat [gymnastiek, spreidzit], ecarteren is ecarté spelen en écartelé en sautoir [van een schild: schuin gevierendeeld] komt uit de heraldiek. Een myorrhexis [spierscheuring] kan moeilijk optreden in een mycorrhiza [zwamwortel]. Porfier en porfirisch slaan op een gesteente, maar porfyrie is een stofwisselingsziekte. De woordvorm ‘kater’ is homoniem [dier, dronkenschap] – 2 betekenissen]. Het euphuïsme is een gekunstelde literaire barokstijl [vgl. eufemisme, eufonium]. GB ook: tt (doe bij dictee 1 t).

3. Doe in een dictee één t! Let op ‘ossobuco’ [Italiaans gerecht, gestoofde kalfsschenkel in een lichte tomatensaus]: maar één c! In Indië heb je rawahs [moeras] en sawa’s [nat rijstveld]. Nog maar eens: een sawpaw is een snack, een powwow een vergadering en een pawpaw een boom. Bij de twirlende majorettes begonnen ze te twerken [op seksueel suggestieve manier dansen]. Met zijn taqiyah [gebedskapje moslims] op ging hij naar de zawiya [islamitisch klooster]. Bestudeert de myiologie [leer, studie van muggen en vliegen] ook de myiasis [parasitisme van vliegenlarven in het menselijk en dierlijk organisme]? Best mogelijk! Iets afkrijgen is dat klaarkrijgen. Je kunt ergens een kluif aan hebben en een goede snee aan hebben (dronken zijn). Met ‘é*’ geeft GB alleen: éksito [succes!], échéance [verschijning, verval], élégance, éminence grise [graue Eminenz, grijze eminentie] en écriture automatique [gedachtestroom automatisch ononderbroken op papier zetten]. Zou ik mijn jas aan moeten? Wat zou ik daarmee aan moeten? Ga daar maar aan staan. Zou de radio aanstaan? Oggenebbisj [achenebbisj, aggenebbisj], wat heeft hij mij vernoggeld [vernacheld]! Op de advocatenborrel [= borrel] waren er ook advocateborrels [= advocaatjes].

4. Het aes alienum is geleend geld, dus zeker geen bezit voor altijd: ktèma eis aei. Een lijfrenteverzekering is een aleatoir contract (berust op kans(be)rekening). Wat is die taart allemachies groot, zeg! Een kernwapen is allesvernietigend. In Congo heette de jonge koning Boudewijn Bwana Kitoko (mooie heer). Hij werd gegarrotteerd [wurgen met touw]. Wreken, wreekte, gewroken. Er is van (ook: over) hem een i.m. (in memoriam) verschenen. Met IM wordt instant messaging bedoeld. In NL-straattaal is een barki een biljet van 100 euro. Een steeldrum was ooit een leeg olievat, nu drum. Na de bogey [golf: één slag boven par] zagen ze een spoorwagen met bogie [draaibaar onderstel] voorbijkomen. Die bolivar [fijn, soms gekeperd flanel] moest je met bolivars [VEF, Venezuela vroeger] betalen. CW: contante waarde of Curaçao. Plankenkoorts is bühnenfieber (Duits in NL formeel: bühneangst + n/s).

5. Bukkake is groepsseks. Smaakt dat bij een bespeelde cremona [viool, gemaakt in Cremona, Italië]: een cremortart of cremor tartari [beide: gezuiverde wijnsteen, laxerend middel]? Nee, dus. Aan een echel [èh] [BE: bloedzuiger] kun je geen echelles [ee, ‘le’ niet uitspreken] (toonladder) leren. Hij kent veel im- [buitenlandse topwerknemer hier in NL] en expats [NL-werknemer naar buitenland]. Dat valke/falconet [militair veldstuk met lange loop] raakte lelijk verstrikt in een valkennet. Zo’n rijmelaar kan nog veel leren van die feniksdichter [zeer begaafd]. Let op: fil d’Écosse [2023, Schotland], glansgaren. Bij een achtenzestiger of soixante-huitard mag je aan Parijs en de studenten of arbeiders denken [opstand 1968]. De blikkendinsdag valt na de koppermaandag, ook wel verloren of verzworen maandag geheten. Ik ben langsgeweest, maar hij was toen weggeweest. Een palatine is een bontmanteltje of -kraag voor vrouwen. Het zee-ijs tref je aan in de poolzeeën. Als aardrijkskundige naam schrijf je Noordelijke en Zuidelijke IJszee.

6. Een metist en een metiste handelen conto a metà [gezamenlijke rekening, ieder voor de helft, winst en verlies]. Het oestrum [vruchtbare jaren, periode van paring], de oestrus, ligt tussen pro-oestrum en metoestrum in. Er heerste ongeloof: blinde maupie [tussenwerpsel: eert zien en dan geloven!]. Een myioloog bestudeert muggen en vliegen, een myoloog spieren en een mycoloog schimmels, zwammen en paddenstoelen. Neien is hinniken [van paarden] en nijten is met de hoorns stoten [van hoornvee]. Een nuka is een nuchter kalf. Vroeger werden de Nederlandse boeken ingedeeld volgens het NUGI-systeem (Nederlandse Uniforme Genre-indeling). Is dat nou een blu-ray-dvd [werkt met blauw laserlicht]? Een pardellynx zoek je op het Iberisch Schiereiland [Iberische lynx = los – of Spaanse lynx]. Wat is het nu: oet [onderwijs in eigen taal], oalt [onderwijs in allochtone levende talen] of oetc [BE: onderwijs in eigen taal en cultuur]? Een dronkenman kan een snipper ophebben of een snip aan hebben of ophebben. Voor pampus zitten: zijn eten niet op kunnen.

7. Hij zou zijn lol niet op kunnen. Een parmantje [trots mens] heeft geen respect voor zijn meerderen. Zij draagt altijd pippikousen. Ook met één plaats te kort is er al een plaatstekort. Logisch: een Savooiaard woont in (de) Savoie. Razendsnel is razend vlug. De drum-’n-bass wordt ook wel jungle genoemd. Ik ben lekker bezig, ik rock-’n-rol (en ik baseball). Zijn voorbeeldeloze ijver viel op. De quiet quitting getuigt van een slecht werkethos (alleen wat echt moet …). Een kwartet en kwintet vind je in de muziek (net als een sextet, septet, octet en tentet), een quartet in een natuurkundig spectrum en een quintet dus nergens. Alleen GB heeft het ww. competen [Engels: concurreren]. VD heeft bv. competentie = competence = taalvermogen. Ken je de brezjnevdoctrine? Jaren 60: alle communistische landen helpen elkaar.

8. Met four*: four in hands (rijtuig met vier paarden, van de bok gereden), fourire (lachstuip), fourneren (verschaffen, ook van geld), fournisseur (leverancier), fournisseur de la Cour (hofleverancier), fournituren (voor afwerking kleding, als knopen, etc.), fourragères (schouderkwasten), fourreur (bontwerker), fourruremantel (bont), met foer*: foerage, foerageren, foerier (paarden van stro en hooi voorzien) en foertstem (BE, proteststem). Wat is dat coulistje [ie – s niet uitspreken – anders: coulisje] lekker, zeg! Ken je de drug meowmeow [mie-jou 2x]? Dat is de bijnaam van de designerdrug mephedrone. De MEP is een zekere Arubaanse politieke partij: Movimiento Electoral di Pueblo [en MEP is ook: member of the European Parliament, lid van het Europees Parlement]. En meo periculo betekent: op mijn risico. Meso- ligt tussen bracho- en dolichocefaal. Een kat miauwt.


 

3545 Dictee donderdag 24-11-2023 (2) – dictee 4e Johan Hendrik van Dale Dictee Sluis √

Dictee – dictees [3545]

4e Johan Hendrik van Dale Dictee Sluis 2023

5 alinea’s met elk 10 invulwoorden voor ‘iedereen’ en 2 extra alinea’s met elk 10 invulwoorden voor de Specialisten – die schrijft iedereen ook op, maar die worden alleen bij een ex aequo nagekeken en meegeteld!

Commentaar in blauw.

Respectvol communiceren (auteur: Rein Leentfaar)

1. In de jongere jaren van schrijver dezes (:-) werden er nog berichten op papier uitgewisseld – met de slakkenpost [gewone post], dus niet via e-mailverkeer. Met veel egards [bewijzen van achting] werd de aangesprokene, beter: aangeschrevene, benaderd. Op de envelop werd ik als wiskunde-ingenieur aangeduid met ‘De Weledelgestrenge Heer …’[Taaladvies, VD: w ... g ..., fout dus *]. Bovenaan [begin zin] de brief stond vaak als aanhef: ‘Benevole lector’, goedgunstige lezer (afkorting: B.L.). Wat me ook wel als aanhef boven de brief toegezonden werd, was: ‘Lectori salutem’ (den lezer heil – afkorting: L.S.). In academische, maar ook wel in andere kringen, was de aanhef vaak: ‘Amice’ (vriend). Een mannelijke scribent beëindigde zijn schrijfsel aan mij vaak met de elliptische, onvolledige, slotzin: ‘Totus tuus, geheel de uwe, geheel de jouwe (neutrale afkorting: t.t.). Aldus werd er in die tijd respectvol gecommuniceerd.

* Bovenaan een brief staat wel: Weledelgestrenge heer,

2. Jij …, je bent een vuile … (vul maar in). Anno nu (heden ten dage) is er weinig meer over van de sociale verbondenheid in de dorpsgemeenschappen. De verharde communicatie is mede het gevolg van het socialemediagebeuren (hoezo sociaal?). Influencers [invloed via sociale media uitoefenen op doelgroep] met soms miljoenen volgers bepalen de trend, verspreiden fakenieuws [nepnieuws, Engels: fake news] en zetten groepen tegen elkaar op. Het is mooi meegenomen als kunstmatige intelligentie (ki – ook: kunstmatige inseminatie, BE ook: kadastraal inkomen) oftewel artificial intelligence (AI – Engels, uitspraak – eigenlijk – ee-aai) een beetje menselijk overkomt. Maar scheldwoorden (invectieven) zijn aan de orde van de dag. We verwerpen die, maar ze staan wel in de Dikke Van Dale. Daarom zullen we er zonder verder waardeoordeel enige aandacht aan besteden, dat kan bijna niet anders in een taalspel als dit, dat bovenvermelde naam al voor de vierde keer draagt ...

3. Je bent een achterlijke gladiool, je bent een chagrijn [sacherijn heeft een andere uitspraak]. De scheldwoorden zijn soms taal- of volkgerelateerd. Denk aan de Duitsers, die we hunnen [de Hunnen bivakkeren in Mongolië!] noemen – en hun land Moffrika – of aan de kaaskoppen (autochtone Nederlanders), ook woorden als spanjool [Spanjaard] en fransoos [Fransman] zijn geliefd, net als een alibaba (komt uit het Midden-Oosten of Noord-Afrika); denk ook aan een naffer (jongere uit Noord-Afrika of Marokko) en – excusez le mot – de k-Marokkaan (woord nooit uitspreken, maar je moet het hier wel kunnen schrijven … vrouwelijk geslachtsdeel).

4. Zij is een bitch, een secreet, een burgertrut en een kenau [manwijf, naar: Kenau Simonsdochter Hasselaar, beleg van Haarlem, 1572], een karonje (feeks). Hij is een dorknoper (saaie ambtenaar – naar: Dorknoper uit de Marten Toonderstrip Heer Bommel – en Tom Poes). En jij, jij bent een eppo (sufferd) en een arme tobias (sukkel, kluns). Met de godsdienst zal ik voorzichtig zijn, maar het volgende durf ik wel aan: een kattekliek (verbastering van katholiek – niet: kattenkliek!, ook wel: paap – vgl. papen en geuzen), een grefo (voor gereformeerde) en een sjacheraar (met bedrieglijke handel – eerst: sjacherjood, dat is geschrapt [wegens 2023 oorlog Israël-Hamas]). Het befgajes (de rechterlijke macht) wordt geacht elke Jack the Ripper (vrouwenbeul) te veroordelen.

5. Alleen nog over: die pillendraaier (apotheker) en die poepchinees zijn azijnzeikers (zuurpruimen)! Maar dan: genoeg daarover, basta! En verder met het mooie, het schone en het goede. Gebruik vleinamen als Ab en Eefje. Verhul moeilijke zaken met een eufemisme (door die meid ook wel mijdwoord genoemd – ook: hypocoristicon) zoals ‘inslapen’ voor ‘doodgaan’. Make love, not war. Zeg het met bloemen, geef een gaultheria [bergthee, wintergroene plant met rode bessen]! Wees lief, houd [gebiedende wijs, geen t – wel: houdt u zich … gewone zin] elkaar aan de etiquette. En wees ook een goede netizen (internetgebruiker met zijn nettiquette – vgl. citizen, ‘burger’, gebruiker van internet). Ten slotte [aan het eind; tenslotte = per slot van rekening, welbeschouwd, uiteindelijk, op de keper beschouwd]: niet schieten op de pianist, als je dit dictee te moeilijk vond!

De alinea’s 6 en 7 zijn een vrije fantasie voor de Specialisten. Iedereen schrijft mee, maar voor de anderen telt dit niet mee, alleen dient het voor hen bij een eventuele ex aequo als shoot-out.

6. Tja, en dan heb ik nog een probleem. Onder de deelnemers vandaag zit een deel van de zogenaamde
dicteenomadenpopulatie-elite
, en die verwacht van mij echt moeilijke woorden. Geen probleem, ik zal u laten horen waar hun communicatie, hun gekout, zoal over gaat. Sommigen praten graag over bloemetjes en bijtjes, denk aan: de eschscholtzia [goudpapaver – naar: Johann Friedrich von Eschscholtz (1793–1831)], de Passiflora caerulea [wetenschappelijk naam bij Linnaeus, de hoofdsoort of linneon met een hoofdletter, de ondersoort of jordanon met een kleine letter], de foks [fuchsia, bellenplant] en de aardbij [zandbij]. Anderen zijn gefixeerd op het dierenrijk, denk aan: een lynx-margaykruising [lynx = los en margay = boomkat – zijn beide roofdieren], een lijger [kruising mannetjesleeuw en vrouwtjestijger(in)] en een teeuw [kruising mannetjestijger en vrouwtjesleeuw(in)], en enkele Dougalls sternen [ook: sterns, andere uitspraak – vogel, zeezwaluw, in NL en BE als dwaalgast]. Er zijn ook artsen bij; die filosoferen nog na over COVID-19 [de ziekte] en het coronavirus SARS-CoV-2 [het virus]. De verdwaalde chemicus heeft het over de beilsteintest [met behulp van een gloeiende koperdraad halogenen in een organische verbinding aantonen] en de
fischer-tropschsynthese [zekere industriële productie van vloeibare en gasvormige koolwaterstoffen]. De theoloog zweert bij hexakosioihexekontahexafobie, de angst voor het getal 666 van het Beest uit het boek Openbaring (van Johannes) uit de Bijbel.

7. De sociale wetenschappers praten vaak over de
lhbtqia+-gemeenschap [lesbienne, homo, biseksueel, transgender, interseks, queer, aseksueel en overige (= +)]. Taalkundigen blèten [huilen] vaak over het bahuvrihicompositum [possessieve samenstelling: (taalkunde) samengesteld woord dat aangeeft dat iemand of iets datgene bezit dat door de samenstelling wordt uitgedrukt (bv. bleekgezicht, dikhuid, driehoek)] en achter-pv’s [persoonsvorm, bv. niet: hij staat … (voor-pv) – maar hij … staat], naast het kuutgebruik [accent aigu, acutus]. Zelf discussieer ik graag over wiskundetermen als icosa- en decaëder [regelmatig 20-vlak resp. niet-regelmatig
10-vlak
], en dat wiskunde lijden geeft: mathemata pathemata [wiskunde geeft lijden]. De meteoroloog onder ons prefereert de thermometerschaal van Rankine [net zoals Celsius, Fahrenheit, Réaumur] en het hellmanngetal [koudegetal – symbool: H] voor de koude van winters. Laten we er tot besluit nog een lekkere
müller-thurgau [ontwikkeld in Duitsland door Dr. Müller, die geboren werd in het Zwitserse kanton Thurgau] op drinken of een nero d'Avola [rode wijn – dezwartevan Avola, een plaats nabij Syracuse op het Italiaanse eiland Sicilië]. Proost!

 

 

 


vrijdag 10 november 2023

3544 Dictee donderdag 23-11-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1131) √

Dictee – dictees [3544]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee juni 2023 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1131)

Oefendictee juni 2023 (1)

1. Update VD geconstateerd op 09-06-2023: 394.699 treffers (was: 394.612). Ook in Jemen kom je je-m’en-foutisme tegen: jeminee, jeminie, jemenie, jemie, tjeminee, tjeempie – wat dondert het? Schrijf dat nou toch eens goed: sief of syfilis en sysifusarbeid! Met CF wordt cystische fibrose [cystic fibrosis] aangeduid. Een chime is een klokkenspel. Hij is een eclogedichter [ee]. Met Roma aeterna wordt la città eterna bedoeld. Papiaments/o: éksito, succes! Het militaire peloton liet een excellente exercitie zien. Een aantal kleinere
EU-landen in West- en Noordwest-Europa vormen momenteel de zgn. (moderne) Hanzeliga. Met het hanzeverbond wordt de oorspronkelijke Hanze aangeduid. Het hanzi: Chinese karakterschrift.

2. Het pythisch orakel is het orakel van Delphi. Is het een quod-licethandeling [wat geoorloofd is] om qu’en-dira-t-on praatjes te noemen? Heb je soms een soa [seksueel overdraagbare aandoening] opgelopen? Voor dit probleem is er geen kant-en-klare oplossing, geen silver bullet [wondermiddel, een dito golden bestaat niet]. De skike komt van ski + bike. Het tiktokken [filmpjes verspreiden] doe je met de app TikTok. Voile is mako of makko [katoensoort], ook: sluier. Een makkie is een kat in ‘t bakkie. Houd je gedeisd, houd u gedeisd en houdt u zich gedeisd. Het is de originele Big Brother die naamgever is van de bigbrothermaatschappij. Een c/kentaur is half paard, half mens. Een smartphone is nu eenmaal geen dumbphone [weinig functies]. Is dat lekker: filet de Saxe en filet de York? En jawel: preparé is filet americain! Zo’n bodydrum [trommelen op het lichaam] : leuk! RR: Regeringsreglement.

3. Een golden doodle [ook: goldendoedel] is een kruisingsproduct van een golden retriever en een poedel. Een Razzie is een Golden Raspberry Award [voor slechte films]. Sexcuses zijn redenen om geen seks te hebben. Op de sharpie [zeilboot] zat een grote sharpei [rashond]. De letters SHP staan voor het Sint-Helenapond. Een middelbare scholier zit in zijn middelbareschooltijd. Onweer hangt al millennialang in de lucht. Een hebbeding, een wannahave is toch gewoon een must-have? Kijk: een anna-paulownaboom [sierboom]. Een pavlova is een nagerecht [schuimgebak met room en vruchten]. Een heriditas jacens is een nog niet aanvaarde erfenis en een heriditas sine sacris is een buitenkansje. Op een missive [schrijven, brief] van de dermatoloog stond handgeschreven ‘mitella’ met slechts één l. De hond gaf de knautia [plantje op zandgrond] een knauw.

4. Hij morste jammerlijk lungo [caffè lungo] op zijn loengi [doek om heupen, knieën en benen]. Het voorliggende voorstel zal worden voorgelegd aan de adviesraad. Max Verstappen zou 5 seconden voorliggen op de nummer 2. Zekere stof voor uniformen is chino. Maraschino is marasquin, maraskijn, kersenlikeur. Een zecchino is een munt en zucchino is courgette. Cappuccino (GB, VD), sojacino en havercino (GB), frappuccino, babycchino en mochacchino (VD) en limoncino (VD). Zoals de uitdrukking al zegt: Zeeuwen zijn goedrond: Goed Zeeuws, goed rond (of omgekeerd). Ze hebben het samen goedgevonden, ze konden het samen dan ook goed vinden. Een azmari (of jali) is een Ethiopische griot (troubadour). Hij was er groos, grozig, mee. Denk ook aan de maraschinokers!

5. Renforcé is madapolam, een katoenen stof. Je kan me de bout achelen, hachelen, boemelen of naggelen! De huipen (steenuil) scheten op de huibens (ruwe volksman). De programmeertaal C++ is afgeleid van C. Met Jan Patat wordt de gewone man aangeduid. Waar zou die hond thuishoren? Zouden ze dat wel aankunnen/afkunnen? Zou heel Utrecht [stad, provincie] al van het gas af kunnen? In de lorum is dronken. Een pinguïnpak is een jacquet. Wie biedt er meer: zij speelden de zogenaamde borsjtsjgrrlsschrammelmuziek [15 medeklinkers]? In BE is fidelisering versterking van klantenbinding. Een paard kan geappeld zijn, appeling [appelgrauwe kringen] hebben. Is dat nou een diehard fan of een diehardfan [znw., bnw.]? Er vond parallellisering plaats.

6. Ze kunnen het samen goed vinden, de ouders hebben dat goedgevonden. Een onnozeliteit in BE is een onnozelheid. Maak niet zoveel capties, kapsones. Een captcha is een completely automated public Turing test to tell computers and humans apart. CABG is de coronary artery bypass grafting, een bypassoperatie. Byebye, dáág! Een aardtouw [van koperdraden!] leidt naar de aardplaat. Die cookies [computer] lust het Koekiemonster niet [nomnom, nomnomnom, njamnjam]! Moet je nu AB, ABN of AN schrijven? Mag alle drie! Een crawler is een spider op internet. Een carambola is een stervrucht (Engels: starfruit). Meet een calorimeter ook caloriearme producten? Vast wel. Warmeluchtverwarming kan met een calorifère. De axé is een Braziliaanse muziekstijl. In een fishspa eten de visjes je het eelt van de voeten.

7. Dat is lekker, die kokos-rumsaus! Tja, kokosaroma, dat is een zeker aroma (aroom, seef, seve). De AROL is in BE historisch: Administratie Ruimtelijke Ordening en Landinrichting. De Arohm is in BE de Administratie Ruimtelijke ordening, Huisvesting en Monumenten en Landschappen (centrale dienst van de provinciale ROHM’s). De term AAC staat voor advanced audio coding (standaard voor het comprimeren van geluid). Een aad of ade is een plat ovaal vat (bijv. melkade). Met AAD wordt van cd’s bedoeld: analoog opgenomen, analoog gemixt, digitaal op de cd-master vastgelegd (vgl. DDD). Puddelsmeedijzer is kortweg smeedijzer. Een crème-ei kun je eten, een ritme-ei [muziek, orkest] niet! Non-descript is onopvallend.

8. De amor fati is de liefde tot zijn lot; het
ja-zeggen tot het leven. Diacetylmorfine is heroïne (heroïen). De gnawa is de ritmische, trance opwekkende muziekstijl van de Gnawa, afstammelingen van zwarte slaven in Marokko, met een nadruk op percussie-instrumenten. Onverjaarbaar is imprescriptibel. Wie schrijft, die blijft: verba volant, scripta manent. Een clutch is een enveloptas. Een dark kitchen werkt alleen voor de maaltijdbezorging. Glitch is muziek, gemaakt met kapotte instrumenten. Karma is a bitch (and then you die): boontje komt om zijn loontje. Een IMSI-catcher is een international mobile subscriber identity (apparaat voor het lokaliseren en afluisteren van mobiele telefoons). Matcha is zekere poedervormige groene thee.

 


 

3543 Dictee woensdag 22-11-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1130) √

Dictee – dictees [3543]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee mei 2023 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1130)

Oefendictee mei 2023 (1)

1. Helpt jatrophaolie [biobrandstof] tegen iatrofobie [angst voor doktersbezoek]? Vast niet! Welke slang is gevaarlijker, een ouroboros [mythologie: staartbijtend] of een owrukuku [lanspuntslang, labaria, zeer giftig]? De afghaan [windhond] vlijde zich neer met zijn kluif op het Afghaanse tapijt. Helpt hydrotherapie [water, ijs als geneesmiddel] tegen anhidrose (anhidrosis – ontbreken van zweetafscheiding)? Klopt dat: aan manga [mango, vrucht] is een anime [animatiefilm] gewijd? Wel krom! Geheimzinnig hoor: anonieme anonymi. Een primogenituur [eerstgeborene, eerstgeboorterecht] is ook een apanage [toelage]. Een PAZA (postanesthesiezorgafdeling) is in BE een verkoeverkamer (recovery). Buidelen is kangoeroeën [baby op blote borst dragen] en een voorbeeld van huid-op-huidcontact [huid op huid]. Een tussenwerpsel is ‘bismillah’ (Arabische vrome uiting bij het begin van een onderneming). Het basmala is het uitspreken van: “Bismillahi rahmani rahim”. Variaties van baccarat zijn chemin de fer, faro en punto banco.

2. Dat is heel eel, heel edel van je (niet hoeveel, maar hoe eel ...)! Singelen is een single [bv. bij tennis] spelen. Raki is Turkse brandewijn en een rakhi is een versierde armband. Waar vind je de whigs [liberaal] en tory’s [conservatief in Engelse parlement]? Een whip maant trouwens zijn medeleden tot opkomst. Weer zijn baas is de chief whip! Een coquette is koket [behaagziek]. De cola’s-lightbestelling kwam verkeerd over. Niet te verwarren: consanguiniteit [gwie] en contiguïteit [guu-wie]. Als een elektrisch apparaat stand-by staat, is er wel
stand-byenergieverbruik: byebye centjes! In NL is cm ook c&m (cultuur en maatschappij, leervak). 2023: VD schrijft nu: Doopsgezinde Gemeenten (was: d gnaam organisatie). Het draadmanneke (zangvogel) heet bij VD draadmanakin! Is een hetaere [publieke vrouw] lid van een hetaerie [verbond]? Waarschijnlijk niet! Een soukous is een zekere muziekstijl.

3. Sub rosa [onder de roos] is off the record [niet bedoeld voor publicatie]. Een lis sub judice is een zaak die nog onder de rechter [sub judice] is. Her- en derwaarts is heen-en-weer. Een heilbot is een ijlbot [grote zeevis, soort van schol]. Een cyberchonder [hypochonder, zwartkijker door veel googelen op internet] word je door toedoen van Google. Met hoedjesdag wordt Prinsjesdag bedoeld en met de hoedjeskerk de zwartekousenkerk. De kleine beer liep aan een dierenriem en de Grote Beer stond in de dierenriem (zodiak, goed te zien vanuit die zodiac = opblaasbare rubberboot). De lesbische liefde mag je ook gayseks noemen. Ken je alle ins en outs van (Engels) zijn ups-and-downs of (NL) ups en downs? Is/heeft hij zijn interlockje vergeten? Heb jij eigenlijk wel een rijbewijs AM [bevoegd tot het besturen van een bromfiets, scooter of brommobiel]? Waar staan de afkortingen a.m. [ante meridiem, vóór de middag] en p.m. ‘[post meridiem, na de middag] voor? Met een jacquardmachine [toestel aan weefgetouw voor patronen] maak je geen jaquemarts [staand figuurtje dat de uren op een klok slaat].

4. Hoe werkt zo’n synth(esizer) nou precies? Plukken van karwijzaad is een heel karwei. Het woord ‘Kaffervrouw’ is verdwenen uit VD. INRI (boven het kruis op Golgotha) staat voor Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum (Jezus van Nazareth, de Koning der Joden). De manilla(tabak) en -sigaar komen oorspronkelijk uit Manilla, de havanna(sigaar) uit Havana. Vergelijk satire, satiricus en satirisch [hekelend geschrift] eens met satyr en satyriasis = donjuanisme, antoniem: nymfomanie. Ben jij overigens een oude sater (wellusteling)? Die kauw zit in de kouw (vogelkooi, ook: kou). VD: erop afkomen, erop afgaan, GB: eropaf vliegen … Dauw: gecondenseerde waterdamp en uitgestorven zebra. Douw: duw, straf (bv. militair) en regionaal: bed. De lieb (libanon) komt uit Libanon, vgl. paak (Pakistan).

5. Het was zijn ultieme wens: zij uite haar waardering voor me. Inmiddels uitte zij die waardering en heeft zij die dus geuit. De uite kachel brandt niet meer. De ane kachel doet dat wel. Constatering [VD]: mede staat tot met als ane tot aan. Het chemisch element met atoomnummer 117 (voorheen: ununseptium of Uus) heet nu naar Tennessee: tennessine (Ts). De afkorting B.V. staat voor Beate Virgo (Zalige Maagd – Maria). Een uterus virgo is een virgo intacta (meisje met ongeschonden maagdenvlies). Deze atleet is niet gestart, aanduiding: d.n.s., did not start (d.n.f. is: did not finish). De DNS, domain name server, is een soort van verkeersagent op een deel van het internet. De oorlog in Oekraïne is zeker geen proxyoorlog [namens anderen].

6. Het Chinese Nieuwjaar duurt maar één dag. Een noli me tangere is een kruidje-roer-mij-niet (mimosa). De NMBS is de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen. Die knijten [knut, kriebelmug] waren kneiterhinderlijk. Het feest was keitegek. Het in memoriam (i.m.) was al geschreven, uitgesproken werd het R.I.P., het requiesca(n)t in pace (zij ruste(n) in vrede), ook: rest in peace. Het DéFi is een Belgische politieke partij: mocrate Fédéraliste Indépendant. De Ottomaan [inwoner Ottomaanse Rijk, Osmaan] zat in een ottomane [lage sofa zonder leuning] op een ottoman [ripsweefsel met dwarsribbels]. Dat oud wijf [anders: oude wijf], is een oudewijvenkoek. Paroxetine is seroxat (antidepressivum). Een patjakker is een badjakker [smeerlap, patser]. Je wilt zeker een luilekker leventje leiden? Kun je een pijlwagen [pijl bij stremming] ook als peilauto [radiopiraten opsporen] gebruiken? Nee, dus. Preetje: voorrang, soldij.

7 Pree: soldij, pre: voorrang. Bij een quectometer gaat het om een een met dertig nullen! Een dirty harry is een rouwdouw, rouwdanus of rouwdouwer. GB ook nog: rauwdouw(er). Hij wilde een zeker linnen, kat-in-de-zak, kopen maar dat bleek een kat in de zak [bedrogen uitkomen] te zijn. En erger nog: hij had eigenlijk zo’n au-bain marie bereide koek, een jan-in-de-zak, willen kopen [vgl. bain-mariepan]! GB’s pyaw is een Chinees gokspel met loterijbriefjes. Het wuhanvirus is gewoon SARS-CoV-2. Onder opheffing van de wet is s.l.r.sub legis remissione. Een snorrenmans draagt een snor. Op *isering o.a.: dollarisering, mcdonaldisering, festivalisering [GB: ll – 2023 VD ook!], maar: betonnisering(! – vraag VD/Taaladvies). Aaneen met razend: [GB] razendknap, -enthousiast, VD: razendsnel, ook GB.

8. Hij is ergens in Tirol opgegroeid. Het systeem van Linnaeus kent hij als geen ander. Fijn, dat je je kind zoethoudt met zoethout. Jokari is een balspel met bat, balletje, elastiek en houten schijf. Voorbeelden van pekari’s [varken, zwijn] zijn de witlippekari en de halsbandpekari. De mocromaffia kan gemakkelijk tot zwacri [zware criminaliteit] vervallen. O wee, die ow’ers (ook: oweeërs) uit de WO II mag je gerust valutaschweine noemen. We hebben het dan over ow: oorlogswinst. Ik wilde het eerst op z’n Engels uitspreken: meezingshow. Het kan niet genoeg gezegd worden: de afko van zuidzuidoost(en) is ZZO, die van zuidwest ten westen is Z.W.t.W. Hij had een baard als een Zwitser en was zo zat als een zwitser. Hij moest zich sjakes houden om niet weer de sjaak [de pineut] te zijn.

 

 


 

3542 Dictee dinsdag 21-11-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1129) √

Dictee – dictees [3542]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2023 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1129)

Oefendictee april 2023 (1)

1. Bobbies zijn harries [borsten], toch? Specifieker: de linkerbobbie en de rechterharrie … Die tweedehandsauto is echt een occasion. Ik doe er kond van, dat je hier niet in je blote kont mag lopen. Nee, meester Prikkebeen, dat is niet meester [2023] Pennewip! De prinses van de nacht is een zuilcactus. Als je van Utrecht komt, ben je een utrechtenaar [homo]. Een arousal [uh-rou-zuhl] is een seksuele prikkeling. Binnenkort in GB: bbb = buik, benen, billen, maar ook: bed, bad, brood. Met sub reservatione Jacobaea wordt bedoeld: onder het voorbehoud van Jakobus, t.w. van de woorden van Jak. 4:15: ‘si Dominus voluerit’ (als de Heer het wil) en ‘si vixerimus’ (als wij dan leven). Vergelijk de uitdrukkingen D.V. [Deo volente] en V.D. [volente Deo].

2. Deo volente en volente Deo. Plaît-il, wablief, wablieft, wazzup, what’s up? De washoku is de Japanse eetcultuur. Hij is Kremlin-, China- en Wetstraatwatcher. Ik wil ervan af zijn (GB). Een VHS is een video home system, een vhs is een volkshogeschool en de afkorting v.h.t.h. betekent: van huis tot huis. Het Groene Boekje (GB) kent als Woordenlijst Nederlandse Taal geen afkorting; het WNT is het Woordenboek der Nederlandsche Taal. De rode bijbel is de Michelingids of figuurlijk het socialisme. De Rode Davidster is de pendant van het Rode Kruis in Israël (een david(s)ster is een Jodenster – GB, VD alleen 1 s). De Rode Halvemaan is de de pendant (= antitype) van het Rode Kruis in islamitische landen. Het diaconium (Latijn) is het diakonikon (Grieks). Een baghrir [pannenkoek]? Nee, doe mij maar een dosa [dunne pannenkoek].

2. Lusten biná’s [hert] wel buní’s [tonijn]? Buna is een soort van synthetische rubber, de naam komt van butadieen en natrium. Tja, Turkse thee, dat is çay. Is dat nou een cajon of een bodhrán [beide: trommel]? Zij speelde op die celeste [hemelsblauw] celesta [klavier met klokjesachtige toon]. De chimaera [entbastaard] kwam chimerisch, hersenschimmig, zijn gedachten binnen. Marie en Frans waren beiden dégénéreetjes [m/v]. De dholes, dat zijn alpenhonden. De tapijtdhurrieprijs [Indiase kelim] is flink gestegen. Sommigen van die doño’s [baas] zijn coño’s [schoft]. Dzongkha is een taal van Bhutan en Tibet. Bij een stock américain kun je geen filet americain kopen. Bij de cacciucco (soep) was er focaccia (brood). Forza [hup]!, veel forsa [kracht] toegewenst. Ze zitten in (afk.) ZO-Azië, niet in (idem) Nw-Jemen. VD schrijft Matthäus Passion. Die oetlullen bespelen zowaar oeds [luit]!

4. Waarom levert zoeken op ‘?e?a’ geen bema (verhoogd vloergedeelte apsis) op? Antwoord: van de 2 jokertekens ? en * mag je er maximaal 2 gebruiken, maar het ? niet aan het begin van een zin! Wat is ouder: de ophicleïde [blaasinstrument] of het eufonium [tenortuba]? In VD staat nu al [begin 2023] dat Wim de Bie in 2023 is overleden [zie de Lijst van geciteerde auteurs]! Is dat nou rummikuppen [106 genummerde en gekleurde stenen], rummikub spelen, of rummyen [kaartspel], wat jullie daar doen? Kun je die soera [hoofdstuk Koran] ook op surah [zwaar (kunst)zijden weefsel] afdrukken? Op *yo o.a. [VD]: boyo’s [SR, ovengerecht], fyofyo [SR, bedwants], gadotyo [SR, godsvogeltje], mayo(naise) – en dijonnaise, motyo [SR, prostituee] en yo (begroeting jongeren, rappers, hiphoppers). Deze bobby’s [Engelse politieagent] geilen op bobbies [borsten]. Zit jij ook al op het 5G-netwerk (fifth generation – mobiele telefoon en dataverkeer)? Bij het boeren hoor je: burp, blurp of burps.

5. Een blurbtekst vind je trouwens op de achterflap van een boek. De sucuk is een zekere gekruide worst van rundvlees, de sukwa is een zekere plant uit de meloenfamilie of de komkommerachtige vrucht ervan en de sukuk is een financiering zonder ‘rente’ in de moslimwereld. Catalectisch is fragmentarisch en cataleptisch is stijf, verstard. Lekker: (tamme-)eendenbout, confit de canard enne … gekonfijte eend. Copen [weten om te gaan met ...], ik coop [niet: cope], gecoopt! Een curieuzeneus is een kijk-in-de-pot. Een deunt is een kwart hectare en deimt-deimtsgelijk betreft dijklasten. Een deimt is een dagmaat, vgl. mad [1 man 1 dag], maar nu voor hooi met de zeis: ongeveer een halve hectare. Leuke opgave in een cryptogram: ouvreuse? Waarzegster! [waar in de zaal …]. Mooie zin: de bête bèta houdt van feta.

6. Sapristi, is hij haio (huisarts in opleiding)? De dienstdoende arts heeft de patiënt een kwade dienst gedaan. Bij de grand écart [ballet] moest ze ineens aan de ecart [koersverschil effectenhandel] van haar beleggingen denken. Een beflijster wordt ook wel dominee genoemd. Doe mij maar een suderans [jus d’orange]. Synoniemen: harrejakkie, harrejasses, ajakkes, jakkes, ajakkie, ajakkert, jasses, uitroep van afkeer, walging. Met zijn heely’s [sportschoen met wieltje in de hak] aan maakte hij wheelies [voorwiel omhoog] en stoppy’s [achterwiel]. De Griekse y is de ypsilon, de i-grec, de letter y. Ze zullen de status quo willen handhaven. Speelt hij sarrusofoon (blaasinstrument) [2023]? Zij is lid van de Algemene Rekenkamer (geen afko). De Grieks-katholieke kerk is nu eenmaal niet de rooms-katholieke kerk (r.-k. kerk). Een jacaranda is een palissanderboom *.

7. Het sakerdaan(hout) * heet ook: sakkerdaan of sakredaan. De Saksische leverworst heet saks. Het hout in alinea 7 * is van de boom in alinea 6 *. Een jacket is een soort van jacquet voor een boek. De kokin kookte van woede. Ni(si) fallor: als ik mij niet vergis. Dat is kafkaësk, kafkaiaans, kafka, kafka-achtig; dat is puur Kafka (volgens VD). Hij is Kafkafan. Een point de repos, rustpunt, is in de Bijbel een sela. Mijn buurman is een slashie (heeft 2 banen). 30/04/2023: nieuwe update oVD geconstateerd: 394.612 treffers (was: 394.515). In squishy’s [speelgoed in de vorm van een poppetje] kun je knijpen wat je wilt. De mim/nbar is de kansel in een moskee, rechts van de mihrab, een poortvormige nis in de naar Mekka gekeerde zijde, waarheen gelovigen het gezicht moeten wenden bij het gebed.

8. Een ASS is een autismespectrumstoornis. Infusen mag je ook infusa, infusies of baxters noemen. Je schrijft ‘smeuïg’ toch wel goed? Un ours mal léché is een ongelikte beer (La Fontaine). Uno ore is eenstemmig en uno tenore is achter elkaar door, onafgebroken. Een hyetometer is een regenmeter. Een hyfe [hie-fuh] is een schimmel- of zwamdraad. De ijshockeyscheidsrechter constateerde high sticking en floot dus voor een highstickingovertreding. Een housecoat is een peignoir die met een rits gesloten wordt. De afkorting stacc. slaat op staccato [vgl. martellato – beide: viool]. Een betonie (plant) wordt ook wel beteunie genoemd. Een vetverbrander is een stacker. En een zit- is geen staconcert.