Dictee – dictees [3546]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee juli 2023 (1), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (1132)
Oefendictee juli 2023 (1)
1. Het was al een worse (lost) case [verloren, hopeloos geval], maar het eindigde als worstcasescenario. Bij het ohaën ohade hij en hebben zij geohaad. Een absidiool is een kleine abside, een apsis. Wat cerebellair is, betreft het cerebellum, de kleine hersenen. Athymie = geen thymus, athymisme of bewusteloosheid, cyclothymie = een manisch-depressieve psychose (cyclofrenie), dysthymie = een chronische depressieve stemming (mal américain), euthymie = zich op een natuurlijke manier opgewekt voelen, hypothymie = ziekelijke vrolijkheid, hypothymie = een duurzame depressieve stemming, parathymie is verstoring van het gevoelsleven en schyzothymie = gespletenheid van gemoed.
2. Met ‘*thiemie’ niets gevonden. Met ‘*timie’ alleen atimie = verlies van burgerrechten bij de oude [in VD nooit een O – GB zowel oud-Grieks (gewone Griekenland) en Oud-Grieks, héél oud] Grieken= eerloosheid. Ook met ‘*timy’ niks gevonden. Hij is zijn mojo [moo-dzjoo] (magische kracht) kwijt. Die Chinese worst, dat is fasyong. Kunnen op een fikhschool [islamitische rechtsschool] ook sikhs [aanhanger van een monotheïstische godsdienst met invloeden uit zowel het hindoeïsme als de islam, oorspronkelijk in de Indiase deelstaat Punjab] zitten? Onwaarschijnlijk! Verwar de ginkgo (Japanse waaierboom) niet met de nangka (jackfruit). Een ecart is een koersverschil, een grand écart is een spagaat [gymnastiek, spreidzit], ecarteren is ecarté spelen en écartelé en sautoir [van een schild: schuin gevierendeeld] komt uit de heraldiek. Een myorrhexis [spierscheuring] kan moeilijk optreden in een mycorrhiza [zwamwortel]. Porfier en porfirisch slaan op een gesteente, maar porfyrie is een stofwisselingsziekte. De woordvorm ‘kater’ is homoniem [dier, dronkenschap] – 2 betekenissen]. Het euphuïsme is een gekunstelde literaire barokstijl [vgl. eufemisme, eufonium]. GB ook: tt (doe bij dictee 1 t).
3. Doe in een dictee één t! Let op ‘ossobuco’ [Italiaans gerecht, gestoofde kalfsschenkel in een lichte tomatensaus]: maar één c! In Indië heb je rawahs [moeras] en sawa’s [nat rijstveld]. Nog maar eens: een sawpaw is een snack, een powwow een vergadering en een pawpaw een boom. Bij de twirlende majorettes begonnen ze te twerken [op seksueel suggestieve manier dansen]. Met zijn taqiyah [gebedskapje moslims] op ging hij naar de zawiya [islamitisch klooster]. Bestudeert de myiologie [leer, studie van muggen en vliegen] ook de myiasis [parasitisme van vliegenlarven in het menselijk en dierlijk organisme]? Best mogelijk! Iets afkrijgen is dat klaarkrijgen. Je kunt ergens een kluif aan hebben en een goede snee aan hebben (dronken zijn). Met ‘é*’ geeft GB alleen: éksito [succes!], échéance [verschijning, verval], élégance, éminence grise [graue Eminenz, grijze eminentie] en écriture automatique [gedachtestroom automatisch ononderbroken op papier zetten]. Zou ik mijn jas aan moeten? Wat zou ik daarmee aan moeten? Ga daar maar aan staan. Zou de radio aanstaan? Oggenebbisj [achenebbisj, aggenebbisj], wat heeft hij mij vernoggeld [vernacheld]! Op de advocatenborrel [= borrel] waren er ook advocateborrels [= advocaatjes].
4. Het aes alienum is geleend geld, dus zeker geen bezit voor altijd: ktèma eis aei. Een lijfrenteverzekering is een aleatoir contract (berust op kans(be)rekening). Wat is die taart allemachies groot, zeg! Een kernwapen is allesvernietigend. In Congo heette de jonge koning Boudewijn Bwana Kitoko (mooie heer). Hij werd gegarrotteerd [wurgen met touw]. Wreken, wreekte, gewroken. Er is van (ook: over) hem een i.m. (in memoriam) verschenen. Met IM wordt instant messaging bedoeld. In NL-straattaal is een barki een biljet van 100 euro. Een steeldrum was ooit een leeg olievat, nu drum. Na de bogey [golf: één slag boven par] zagen ze een spoorwagen met bogie [draaibaar onderstel] voorbijkomen. Die bolivar [fijn, soms gekeperd flanel] moest je met bolivars [VEF, Venezuela vroeger] betalen. CW: contante waarde of Curaçao. Plankenkoorts is bühnenfieber (Duits in NL formeel: bühneangst + n/s).
5. Bukkake is groepsseks. Smaakt dat bij een bespeelde cremona [viool, gemaakt in Cremona, Italië]: een cremortart of cremor tartari [beide: gezuiverde wijnsteen, laxerend middel]? Nee, dus. Aan een echel [èh] [BE: bloedzuiger] kun je geen echelles [ee, ‘le’ niet uitspreken] (toonladder) leren. Hij kent veel im- [buitenlandse topwerknemer hier in NL] en expats [NL-werknemer naar buitenland]. Dat valke/falconet [militair veldstuk met lange loop] raakte lelijk verstrikt in een valkennet. Zo’n rijmelaar kan nog veel leren van die feniksdichter [zeer begaafd]. Let op: fil d’Écosse [2023, Schotland], glansgaren. Bij een achtenzestiger of soixante-huitard mag je aan Parijs en de studenten of arbeiders denken [opstand 1968]. De blikkendinsdag valt na de koppermaandag, ook wel verloren of verzworen maandag geheten. Ik ben langsgeweest, maar hij was toen weggeweest. Een palatine is een bontmanteltje of -kraag voor vrouwen. Het zee-ijs tref je aan in de poolzeeën. Als aardrijkskundige naam schrijf je Noordelijke en Zuidelijke IJszee.
6. Een metist en een metiste handelen conto a metà [gezamenlijke rekening, ieder voor de helft, winst en verlies]. Het oestrum [vruchtbare jaren, periode van paring], de oestrus, ligt tussen pro-oestrum en metoestrum in. Er heerste ongeloof: blinde maupie [tussenwerpsel: eert zien en dan geloven!]. Een myioloog bestudeert muggen en vliegen, een myoloog spieren en een mycoloog schimmels, zwammen en paddenstoelen. Neien is hinniken [van paarden] en nijten is met de hoorns stoten [van hoornvee]. Een nuka is een nuchter kalf. Vroeger werden de Nederlandse boeken ingedeeld volgens het NUGI-systeem (Nederlandse Uniforme Genre-indeling). Is dat nou een blu-ray-dvd [werkt met blauw laserlicht]? Een pardellynx zoek je op het Iberisch Schiereiland [Iberische lynx = los – of Spaanse lynx]. Wat is het nu: oet [onderwijs in eigen taal], oalt [onderwijs in allochtone levende talen] of oetc [BE: onderwijs in eigen taal en cultuur]? Een dronkenman kan een snipper ophebben of een snip aan hebben of ophebben. Voor pampus zitten: zijn eten niet op kunnen.
7.
Hij zou zijn lol niet op kunnen. Een parmantje [trots
mens] heeft
geen respect voor zijn meerderen. Zij draagt altijd pippikousen. Ook
met één plaats te kort is er al een plaatstekort. Logisch: een
Savooiaard woont in (de)
Savoie. Razendsnel is razend vlug. De drum-’n-bass wordt ook wel
jungle genoemd. Ik ben lekker bezig, ik rock-’n-rol (en
ik baseball). Zijn voorbeeldeloze
ijver viel op. De quiet quitting getuigt van een slecht werkethos
(alleen wat echt moet …).
Een kwartet en kwintet vind je in de muziek (net
als een sextet, septet, octet en tentet),
een quartet in een natuurkundig spectrum en een quintet
dus nergens.
Alleen GB heeft het ww. competen [Engels:
concurreren].
VD heeft bv. competentie = competence = taalvermogen. Ken je de
brezjnevdoctrine?
Jaren 60: alle communistische landen
helpen elkaar.
8. Met four*: four in hands (rijtuig met vier paarden, van de bok gereden), fourire (lachstuip), fourneren (verschaffen, ook van geld), fournisseur (leverancier), fournisseur de la Cour (hofleverancier), fournituren (voor afwerking kleding, als knopen, etc.), fourragères (schouderkwasten), fourreur (bontwerker), fourruremantel (bont), met foer*: foerage, foerageren, foerier (paarden van stro en hooi voorzien) en foertstem (BE, proteststem). Wat is dat coulistje [ie – s niet uitspreken – anders: coulisje] lekker, zeg! Ken je de drug meowmeow [mie-jou 2x]? Dat is de bijnaam van de designerdrug mephedrone. De MEP is een zekere Arubaanse politieke partij: Movimiento Electoral di Pueblo [en MEP is ook: member of the European Parliament, lid van het Europees Parlement]. En meo periculo betekent: op mijn risico. Meso- ligt tussen bracho- en dolichocefaal. Een kat miauwt.