3360 Dictee zondag 16-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1001) √

Dictee – dictees [3360]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee nov 2018 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1001)

Oefendictee nov 2018 (1)

1. Taaladvies meldt het volgende: correct zijn: 24-uursdienst, 24-uurs dienst, 24 uursdienst en 24-karaatsgoud, 24-karaats goud, 24 karaatsgoud. Het werd administratiefrechtelijk door een administratief medewerker afgedaan. Je weet het: à bout portant is gewoon à
brûle-pourpoint, op de man af. Een CUV is een crossover utility vehicle (SUV voor in de stad – sport utility vehicle in VD, GB: sports en ook wel in toelichting suv). Wanehout is van een boom uit de laurierfamilie. In het gevluchte amagezelschap [alleenstaande minderjarige asielzoeker] bevond zich een ama, een Japanse parelduikster [een amah is een au pair uit een lagelonenland]. Een Amazigh (mv. Amazighen of Imazighen) zijn Berbers. Je kent het begrip apentrots (die hebben apen die apetrots op zichzelf zijn ...)? Weet je van al die as- en descendenten [stamboom] de des- en ascendanten [teken dierenriem]? De moslim bad om bathmetaal, de Baathpartij verschafte hem dat. Voor hoeveel kyat [uitspraak! – tsjaht] zou hij die in Myanmar kunnen verkopen? Ik kreeg eggs benedict [gepocheerde eieren] op mijn toast. Het betelpeper is sirih [genot(s)middel – GB + s]. Zij wilde altijd al boeddholoog worden.

2. Hij was bouquiniste, zij ook bouquiniste [2x e niet uitspreken]. In een cañon [dat alleen in VD] of canyon klinken canons soms eblouissant [schitterend, betoverend], zeg maar goëtisch [toverkrachtig]. Er lag heel wat chappe [zijde] op de chape [BE – ondervloer, slijtlaag – uitspraak beide: sjahp]. Hij lijdt aan galblaasontsteking, cholecystitis. Recta prava facere: recht praten wat krom is. Die zanger treedt vaak als falset (fausset – hoog register van de stem) op. Je hebt nu al twee faux pas [misstap] begaan! Was dat trouwens bij het schrijven van 'faute de mieux', 'faute d'argent' en 'faute de combattants'? Hij dronk een farootje [faro: bier]. Leg het verschil uit tussen far- en nearshoren [werkzaamheden verplaatsen naar een nabijgelegen of ver land]. De PVV [Partij voor de Vrijheid – NL] van Wilders schrijft 'de-islamiseren' fout: treurig! Een Fiat 500 wordt een wegluis genoemd. Ik kreeg kostbare cadeaus: een FDC-munt [fleur de coin] en een gestempelde fdc [first day cover]. We doen er een fourreetje bij, nou, vooruit, drie fourrés [koekje] dan. Hij heeft nog geen framepje [kegelen; tennis: gamepje] gewonnen.

3. Een spreekwoord luidt: dat is een voer hooi, zei Jorden [type van een onnozele, domme jongen], en het was een wagen vol stro. Kwantiseren is uitdrukken in quanten [fysica]. Hij gaf blijk van een gratuite [ongegrond] gratuïteit [ongegrondheid]. November, de wildmaand: geef ons maar een paar biná's [SR: hert]. Eén homo faber, twee homines fabri. Hij 'lijdt' aan hypermnesie: hij heeft een geheugen als een pc. Het is ('s) gebruikers icetijd [ice: een drug] weer. Wat is het verschil tussen ijzer-II- en -III-sulfaat? De zoon des hemels, de keizer van China, regeerde ooit over de zonen van het Hemelse Rijk (het Rijk van het Midden), de Chinezen. Het is heel eenvoudig: je hebt kok-, kap- en kobmeeuwen, maar beslist geen kopmeeuwen [wel correcte samenstelling voor een niet-bestaand begrip, echter wel: zwartkopmeeuwen (:-)]. De kola(boom) levert de kolanoten, voor het gemak wordt de boom ook wel colaplant genoemd; drink er gerust een colaatje, een coca-cola, een cola-pils, een cola-tic, een cola light of een rum-cola bij! En vergeet de whico [whisk(e)y-cola] niet! Heeft hij alcolade op tegen de muggen(beten)?

4. Kolanoten? En de cashewnoten [ook: kasjoes] dan? Die komen van de kasjoeboom of acajouboom. Trouwens een vruchtbare boom, want die levert ook het acajou [hout met bruinrode kleur; acajou is ook bnw. = met de kleur van mahoniehout = (bnw.) mahonie], de acajouhars en -lak. Gratis ezelsbruggetje: labskous = lapkous: de losse letter (= p) ligt tussen die andere twee letters (b,s) in ...: nooit meer fout doen, dus. Hou op met dat gelazerstraal! Zo, als Mij^en, kort je maatschappijen af [en maatschappij tot Mij.]. Dat slaat vast op Piet Hein: famam extendere factis = zijn naam door daden groot maken. (Omnibus et) lippis et tonsoribus notum = bekend bij Jan en alleman. Stel dat Jan Wolkers zijn boek Lokum [Turks fruit] genoemd had ... Pas op voor die Beun de Hazen. Ze hebben los-vaste (los-en-vaste) verkering. Een(!) verdomde louis is het prototype van verdomde Louistje of Lowietje, ook van verdomde Louis of lamme Louis [er zo bij staan is: beteuterd!]. Zij is haar maagdom allang kwijt. De gaucho's [nomadische veehoeder] dansen meestal de malambo.

5. Die Indiaan zie je alleen met omhoogkijken [sterrenbeeld]. We aten margay [roofdier] en we dronken margaux [zekere medoc]. Een beoefenaar van (een) martial art was martiaal [krijgshaftig, GB, VD] en vertoonde marziale [VD – ook: martiale] trekken. Leg de begrippen milchig en fleisjig eens uit [Jiddisch/j: met melk resp. vlees bereid]. Om spellingdiscussies met GB te vermijden, schrijf ik maar: (midzomer)vollemaan [GB: voor vollemaan in toelichting ook wel: volle maan]. Een nymfaeum (mv. nymfaea) is een fontein met waterleiding. Je kunt in den Here arbeiden, ook: in de wijngaard des Heren arbeiden. Krijn is in den Here ontslapen (overleden). De grote marene of oostzeehouting lijkt nu bij VD veel kleiner [voorheen: O]. Dit is een verhaal over dummy's, mummies en slummy mummy's (ploetermoeders). Met een mechelaar (munt) kon je een Mechelaar betalen. En op een mecklenburger kon een Mecklenburger rijden. 'Gerechtsschrijver' is een woord met acht medeklinkers achter elkaar (net als 'angstschreeuw'). De meniste kerk is hetzelfde als de menistenkerk.

6. Op 4 oktober 1582 (stilo veteri, stili veteris, st.v., o.s., oude stijl; juliaanse kalender) volgde 15 oktober (stilo novo, stili novi, st.n., n.s., nieuwe stijl; gregoriaanse kalender), zo verordonneerd door paus Gregorius XIII. Dat wist je vast wel: de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen wordt afgekort tot de TNv'tA [spreek de letters uit]. Bij een obool [munt] denk je allicht aan Charon [veerman over de Styx, onderwereld] (Charites zijn de drie Gratiën, de drie Bevalligheden, de dochters van Zeus: Euphrosyne, Aglaia en Thalia). Hij klaarde dat in zijn dooie piere eentje [niet: eendje]. Pierewaaien, zwierbollen, komt niet van pier maar van het Russische 'pirovat' [feesten, fuiven]. De en het molecule of molecuul: allebei goed. Hoe moeten de multicultiknuffelaars de multikul [zo noemen de tegenstanders de multiculturele samenleving] bestrijden? Een rancher of ranchero [veeboer] woont op een rancho (ook: ranch – landgoed met paarden- of veeteelt) en wordt qua muziek opgezweept door de ranchera [Mexicaanse muziekstijl]. De rance [rahñ-suh] is trouwens een marmersoort. In raffiakleding [stofnaam] genoot hij van de taffia [soort rum uit suikerriet] en de ratafia [fijne likeur]. Een sappe(r)degroentje is een (herfst)bergamot.

7. 666 is het getal van het Beest (Satan, de Boze, de Gehoefde – Bijbel, Openbaringen). Hij spreekt Schwyzerdütsch (Zwitserduits, Zwitsers-Duits). Wel subtiel: het jakobskruid is het
sint-jakobskruiskruid. Een andere naam is sint-jakobsbloem en de (sint-)jakobsvlinder leeft daarop. Ook subtiel: de Heilige Salarius =
sint-salarius. Een kodkod is een nachtkat. Je kunt voor Sinterklaas spelen en je kunt napoleon spelen [= nappen!]. Catalonië streeft naar srefidensi (onafhankelijkheid). Citizens' band [aan zendamateurs toegewezen golflengte] schrijf je net zoals ladies' day(s). Hij stotterde (niet): DMMP = dimethylmethylfosfonaat. In de chemie wordt
(S)-2-amino-3-methylbutaanzuur (valine) aangeduid met V of Val. Je moet dat maar van je afzetten. Een munus Apolline dignum, een uitstekend gedicht, letterlijk: een geschenk, Apollo waardig. In de autobus zoemden de buzzwords (buzzwoorden – zoemwoorden, in de mode, vage betekenis) rond. Hoe gaat het? Ça va [alles goed], ik ben momenteel weer toetmem [helemaal] de oude!

8. En o ja, het is wel: een writer's block [geen streepje, uitzondering, wel: een oma's-huis]. We zijn blij met elke voluntaire [vrijwillige] volontair [vrijwilliger]! Veel volumina [mv. van volumen = boekdeel], veel volumen/s [enk. volume = inhoud] aan lettertjes! Is het vooruitgegaan? Nou, echt vooruit gaat het niet meer. Ik wil je graag weerom zien: je moet beslist weeromkomen. Op de (het) widescreen waren een widebody [vliegtuig] en een waringin [wurgvijg] te zien. Nuttige (?) ezelsbrug: een yuccamot [plant] zit nooit op yuca [maniok] … voort Haar bondscoachschap nam een einde. Namptiseren (nantiseren) is juridisch [verouderd] bij voorraad [= bij voorbaat] tot zekerheid storten [als waarborg]. Lekker, die zalmmousse! De frase 'also sprach Zarathustra' heeft betrekking op Zarathoestra. Het scheelde niks: een [één] zes miljoenste lichtjaar. Hoeveel keer zoveel is zes miljoen lichtjaar? Antwoord: een miljoen keer een miljoen, een biljoen, tien tot de twaalfde (10^+12) dus. Hij bekijkt alles graag zwart-wit, maar zweert bij zwart-en-wit (snoepgoed, met salmiak). De afkorting van zwart-wit is, jazeker: z/w [spreek uit: zwart-wit].

 

3359 Dictee zaterdag 15-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1000) √

Dictee – dictees [3359]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee okt 2018 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1000)

Oefendictee okt 2018 (3)

1. Het element borium [B] heeft een laag atoomnummer (5). Maladie sans maladie is spleen [ie], levensonlust, mal de siècle, weltschmerz, taedium vitae of verveling. Terugrijdend uit Heist-op-den-Berg naar huis volgde ik de BE-borden met Bergen-op-Zoom(!) [correct, NL: Bergen op Zoom]. Het blijft me fascineren: 2- à 3-duimsgat, 2 duimsgat (4 havoleerling = spatiewoord), maar tweeduimsgat, ook: 2-duims gat, tweeduims gat [bnw.]. Ik denk dat 24-karaats goud [VD, bnw.] en 24 karaatsgoud [à la 24 uursservice, ook: 24-uurs service] allebei goed zijn ... Let wel op de klemtoon! Hoe spreek je trouwens 'açaibessen' uit? [ah-saa-jie]. En 'adie' [aa-die]? De stratenmaker had al heel wat straten onder de rei gebracht [vlak gemaakt]. De ottava (alta – een octaaf hoger) en ottava basso (een octaaf lager) zijn termen uit de muziek, de ottava rima komt, verrassend genoeg, uit de letterkunde [strofe van acht verzen]! Hij had tweeërlei gebrek: hij was amuzisch [onmuzisch, geen kunstzin] en leed aan amusie [toondoofheid]. In de abside (apsis – nis of uitbouw aan kerkkoor) lag de uitleg van wat apsiden zijn.

2. NB Bh = bohrium, atoomnummer 107. Wat jij doet, is gênant: ik zou me generen! Pilo of fustein is bombazijn. Hoe spreek je bodhrán uit [bau-rahn]? Hij droeg een C&A-pak, zij een ander C&A'tje. Mijn muziekcluppie is mijn alles. Een femcee is een vrouwelijke mc [èhm-sie – master of ceremonies]. Een rotwoord is: fenylpyrazool. De samenstellende delen staan wel in wdb.: fenyl = (chemie)
organisch-chemische groep die ontstaat door aan benzeen een waterstofatoom te onttrekken en pyrazool = (chemie) verbinding met een heterocyclische aromatische vijfring die twee naast elkaar gelegen stikstofatomen bevat. De samenstelling (mv., internet) is de familie waartoe fipronil (ja, die!) behoort. Dat is een insecticide en acaricide [stof voor de chemische bestrijding van mijten]. Overigens is pyrazoline een dihydroderivaat van pyrazool en pyrazolon een pyrazoolring met een ketonfunctie, uitgangsstof voor de aanmaak van een gamma van koortswerende en pijnstillende middelen. Zo, nu bent u weer helemaal op de hoogte!

3. Op Goede Vrijdag is er een goedevrijdagviering en wordt het Goedevrijdagakkoord herdacht. O ja, had je toen een [letters] jarenzeventigideaal? Het chemisch element holmium, een lanthanoïde met atoomnummer 67 (symbool: Ho) is naar Stockholm – dat ook het noords Parijs heet – genoemd. Het Sipri is het Stockholm International Peace Research Institute (internationaal instituut voor onderzoek naar de vrede). Wat hebben trouwens het stockholmsyndroom [vereenzelviging met bijv. kapers], de osloconfrontatie [line-up] en het Jeruzalemsyndroom [godsdienstwaanzin aldaar] met elkaar te maken? Weinig; denk ook eens aan de toeristenziekte (het stendhalsyndroom – overweldigd door de kunst – ook davidsyndroom n.a.v. de David van Michelangelo in Florence). Vlak voor de nogal moeilijke K1-beklimming [berg] hadden ze nog een echt Japans K-1-gevecht geleverd. Met de honden aan de leisen [riemen] zongen ze de nodige leizen [leis, kerstlied]. Bij het mottekasteel werd de mattentaart verorberd.

4. Dat is toch geen gezicht: een mictie [urinelozing] op je fixie [doortrapfiets]. Wat zou jij schrijven: middle-of-the-road vertolking of middle-of-the-roadvertolking? Beide goed [klemtoon]! Moddergooien is met modder gooien en ... de diepte ingaan kan ook de dieperik in gaan [en met het schrijven daarvan kun je gemakkelijk de mist ingaan] betekenen. Een girl next door is in het Nederlands gewoon een next door girl. Neenee, ik wil niet zo'n nee-neesticker! Naar luid van zeggen, naar verluidt, luidens zekere personen, althans volgens sommigen, is een luide oed thans gewoon een oetlullige luit, liefst te bespelen op een oets, een mallejan. De timmerman maakte met zijn ojiefschaaf een mooie ogief. Heb je de betreffende MAX-uitzending gemist [omroep MAX]? Hij is op end' op [op-en-top] zijn grootvader. Na die krachttoer waren ze op en tenden. In pais en vree droeg hij de peis [stenen] naar de paard-en-kar. Hij is echt parra, van top tot teen paranoïde.

5. Onder de pawpaw [au] [boom, vrucht] werd de sawpaw [oh], de bapao, genuttigd. Die sambal is wel erg pika [heet, pikant]. Kom, we dansen de csardas (VD ook: tsardas). Psilocine [zekere stof uit paddenstoelen] en psilocybine [idem] moet je niet door elkaar halen. In een quattrowoning [woning met appartementen voor welgestelde ouderen] moet je je quant-à-moi [deftigheid] bewaren, ook als je op een cuatro in een typico-orkest speelt. Die precieuses, waren dat religieuzes? Nee. Een snitsel [kinabastpijp] kun je bij het bereiden van een schnitzel echt niet gebruiken. Ook bij het schnabbelen wordt er wel gesnabberd [getaterd]. Sexcuses leiden vaak tot sekscapades met anderen. Sjwa [ə, toonloze e], sjwa's, sjwaatje, swa [kameraad], swa's, swaatje en sma [meisje, grietje], smas of sma's, smatje [als gatje] of smaatje [als gaatje] [uitspraak]. Soapies zullen niet licht tot het soepie [schorremorrie, plebs] behoren. In zeemanstaal betekent 'bezaansschoot aan': op naar de borrel. Een bezaan (bazaan) is het achterste gaffelzeil op een driemaster. Een bezaantje is een zuigkwal, een zekere schelp (breedlip) of een Portugees oorlogsschip (= een beruchte kwal!). Een schoota(a)n is bij de marine de dagelijkse borrel voor het maal.

6. Over Soedan en de Sudanezen zijn de wdb. het wel eens, maar GB schrijft soedanrood en sudanknoopwerk. Zijn er ook Tanganyikanen die taqiyahs [gebedskapje] dragen? Gezocht op *qi*: [GB alleen] qi gong [Chinese meditatie], [VD:] de lijst wordt steeds langer: lhbtqia's [lhbtqia+’ers], lesbienne, homo, biseksueel, transgender, queer [soms man, soms vrouw], interseks [beide geslachten], aseksueel, QI (queteletindex) = BMI (body mass index), q.i.d.: op recepten, quater in die = viermaal per dag, qi dao = Tibetaanse meditatietechniek, waarbij een harmonische beweging centraal staat en xiang qi = Chinees schaakspel. Dat wist je vast niet: 'toch niet' kun je weergeven met ten doet maar ook met 't en doet [begin zin: ‘t En ...]. Toedeledokie en okidoki! Togati (enk.: togatus) zijn logischerwijze togadragers.

7. Een Curaçaose snackbar heet op de Antillen een snèkbar. Mag ik een whico [whisky + cola]? Neem er zelf ook een! Yolo: je mag de bloemetjes buitenzetten [you only live once]! Hij richtte zijn soaker [waterpistool] op me. Dat karweitje met het karwijzaad was in een wibbussie [wip] gepiept. Waarin verschillen de Wolgaduitsers van de Sudeten-Duitsers? Juist: in de spelling! Laten we hem X noemen: X's vrouw ging vreemd. Dit stuk is in zesachtstenmaat. Mag ik nog een zijtje [kantje, blaadje] papier? Exemplaren van de soort zevengetijde [geen mv.] worden ook wel zevengetijdenklavers genoemd. Snapt u het nog? Een zijdekimono mag je ook een zijden kimono noemen. In de zonnewendenperiode zal de zonnewendebloem (heliotroop – versteende naam?) toch wel bloeien? Met die l-smoes [kleine l!] moet je niet meer aankomen. Hij zat in de labberente [narigheid]. In de VS valt Labor Day op de eerste maandag van september (soort Dag van de Arbeid). Een omschrijving van het dichten is laborum dulce lenimen (lett.: zoete troost voor zorgen). Hom wordt ook weekkuit genoemd.

8. Ook 'uitlaattuit' is wel een aardig dicteewoord, net als 'giettuit'. We dronken cappuccino en we aten cacciucco [vissoep]. Kan syfilis zich ook in de epididymis manifesteren? Nee. Als je 'fehlingsreagens' niet goed schrijft, is dat nog niet per se een fehlleistung. Of toch wel? Na het freede/ikeetje [potje voetballen] nuttigden we freekeh [frie-kuh, geroosterde onrijpe tarwe]. Hier de ultieme lijst met 'petit':
petits-beurres (biscuit – GB alleen s s 2023 oké), petites histoires (over bijfiguren), petites maisons (voor maîtresse), petitfours, petitfourtje (klein gebak), petit-gris (geen mv. – pelterij eekhoorn), petit-maîtres (saletjonker, pronker), petit mals = absence, petits points = kruissteek en petit(s) restaurants (eenvoudig, GB heeft 2 mv., VD (nog maar) 1: s s 2023 oké). Denk ook aan: aux petits soins (attent), bon appétit (eet smakelijk!), en petit comité (in kleine kring, vertrouwelijk) en le petit caporal (Napoleon). Let op: pikeren bij naaien, piqueren bij biljarten, piqué = een stof of een stoot met verticale keu bij biljart.

 

3358 Dictee vrijdag 14-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (999) √

Dictee – dictees [3358]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee okt 2018 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (999)

Oefendictee okt 2018 (2)

1. Schizomyceten, splijtzwammen, kunnen die voor schizothymie, gespletenheid van gemoed, zorgen? Nee. De sylvester [stijlentrekker] was vrij op silvesteravond [oudejaar]. Schrapnel [uitspraak: NL] is synoniem met shrapnel [sjrèhp], granaatkartets. Het jakobskruiskruid is het sint-jakobskruid. Het joodse Pinksteren, het joodse pinksterfeest, heet Sjavoeot. De eerste pinksterdag heet ook wel pinkster een [VD: één]. Het zesde zintuig heet ook wel sixième sens of sixth sense. Hij is tenax propositi, beginselvast. Fecaliën zijn feces. Op de Antillen zijn stobá's stoofschotels. Met stupefactie ben je stupéfait [stomverbaasd]. De lijder aan het stockholmsyndroom [hechten aan bedreigers] ging toch de osloconfrontatie [met doorkijkspiegel] aan. We constateerden een steeds burschikoser studentikoziteit. Op Cyprus zag ik een cyperse kat. Swypen [letters typen] is nieuwer dan swipen [vegen] Een stobá is een stoofschotel (Antillen).

2. Nieuwe woorden. Zoeken op 'toegevoegd': [2014] augmented reality (AR), toegevoegde realiteit, hyperrealiteit, [2010] bitterblokker (in voedingsmiddel), [2015] broodzout (nu bakkerszout), [2018] controlevraag (bent u een robot?), [2010] cyclox = diesel + cyclohexanon, [2007] fertigatie = bemesting via gietwater, [2006] hyperboek = digitaal boek met (digitale) hyperlinks, [2006] ijsversneller = chemische stof om ijsvorming te bevorderen, [2013] qaly = medisch: quality-adjusted life year [vgl. daly], [2007] voorrijzen – van deeg, [2007] winterdiesel – met antistollingsmiddel, [2010] zoutversterker – toegevoegde niet-zoute stof, 2010 is het jaar van de tijger, een bijenlint = een aangelegde strook van drachtplanten, ter ondersteuning van bijenvolken, de CEVO (Centrale Examencommissie Vaststelling Opgaven) is in 2010 opgegaan in het CvE [College voor Examens], cryolipolyse = afbreking van (onderhuidse) vetcellen door middel van bevriezing, de FIOD-ECD [Economische Controledienst] heet nu FIOD (Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst), de IB-groep (Informatie Beheer Groep) is in 2010 opgegaan in de DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs).

3. Verder [2010]: Jasmijnrevolutie (eind december, Libië – ook: Arabische Lente), liken = vind-ik-leuken, proxyoorlog = oorlog bij volmacht, scrapen, automatisch verzamelen door zoekmachines, spotifyen [werken met Spotify], twaiku = via Twitter verstuurde haiku, IenM [Infrastructuur en Milieu] vervangt VenW [Verkeer en Waterstaat] en VROM [Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer] gaat op in IenM, whatsappen heet ook appen of whappen, WWI = Wonen, Werken en Integratie (beleidsterrein tussen 2007 en 2010). [2011]: het jaar van de haas of het konijn, bitcoin (virtuele munt), cashtrapping (afplakken pinautomaat), caviapolitie = dierenpolitie [gemunt door Bernard Welten], fomo: fear of missing out = angst om belangrijke informatie te missen, m.n. op internet (infobesitas) of op de sociale media (socialbesitas), een kojan zout is 30 pikol of 2011 liter, [2014] Occupybeweging = Occupy movement, pastafarianisme = (religie) quasigodsdienst die is ontstaan uit protest tegen het creationisme en waarin het Vliegend Spaghettimonster als godheid wordt 'vereerd' = pastafarisme.

4. Ook [2011]: popcake (rond cakeje op stokje), schmallenbergvirus [uitbraak 2011], strippenkaart werd ov-chipkaart, sustainisme = levensstijl met o.a. het streven naar duurzame consumptie, vlinderakkoord (zesde staatshervorming België), WEU =
West-Europese Unie (tot 2011) en ZSM-aanpak (justitie: zo spoedig mogelijk). Dan [2012]: het jaar van de draak, de AID [Algemene Inspectiedienst] is opgegaan in de NVWA [Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit], balanseconomie (duurzaamheid en welzijn), begrotingsravijn (economische teruggang bij terugdraaien belastingmaatregel), beroepsinschakelingstijd = wachttijd (van werkloze schoolverlater op inschakelingsuitkering of wachtuitkering, alles: BE), beyoncévlieg = paardenvlieg, fantoombevoegdheid = in BE federaal gefinancierde deelstaatbevoegdheid, gangnamstijl = zekere dansstijl, knikkebolziekte = zombieziekte (kinderen, delen van Afrika) en een onesie is een huis- of pyjamapak.

5. Verder [2012]: PD = Plantenziektekundige Dienst, in 2012 opgegaan in de NVWA, phablet = tablet, waarmee je kunt telefoneren [phone], project X-feest, religiestress, slodderwetenschap [slecht werk], snapchatten = foto's uitwisselen m.b.v. de socialemedia-app Snapchat, sukkelseks (Goedele Liekens), SWT is in BE: stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (sinds 2012 de officiële benaming van het brugpensioen), de Nieuwe Vakbeweging is een in 2012 opgerichte vakcentrale, VWA [Voedsel en Warenautoriteit] gaat op in NVWA en yolo = you only live once. Dan [2013]: het jaar van de slang, ACM = Autoriteit Consument en Markt (toezichthouder die in 2013 ontstaan is uit de fusie van de NMa – Nederlandse Mededingingsautoriteit – en de Opta = Onafhankelijke Post- en Telecommunicatieautoriteit), beatrixkapsel, bingekijken = bingewatchen = langdurig onafgebroken tv-kijken, fatkini = bikini voor volslanke vrouwen, bestaande uit een tailleslip en een bovenstukje met een grotere cupmaat, geefkast (gratis meenemen), kopschopper (geweldpleger) en kweekburger (hamburger van stamcellen).

6. Verder [2013]: LEIF-kaart: LevensEinde InformatieForum, loomen = elastiekjes aan elkaar knopen tot armbanden, MERS = Middle East respiratory syndrome (besmettelijke, ernstige longziekte), een swants = een van een oude trui gemaakte (strakke) broek, tinderen = daten met behulp van de app Tinder en twerken [uh!] is op seksueel suggestieve manier dansen, vooral op hiphopmuziek, waarbij vrouwen hun heupen schudden terwijl ze tevens hun billen een op en neer gaande beweging laten maken. Dan [2014]: het jaar van het paard, AVRO [Algemene Vereniging Radio-omroep] en TROS [Televisie- en
Radio-omroepstichting] gaan op in AVROTROS, clickbait en linkbait op internet, CVZ, College voor Zorgverzekeringen, wordt vervangen door het ZiN [Zorginstituut Nederland] KRO-NCRV [Katholieke
Radio-omroep – Nederlandse Christelijke Radiovereniging] is nieuw, net als VARA-BNN [Vereniging van Arbeiders-radioamateurs – Bart's Neverending Network], laagflatie = geringe inflatie, de lats is tot 2014 de munteenheid van Letland [LVL], meemoeder = duomoeder, selfiestick, VCP = in NL: Vakcentrale voor professionals (een voortzetting (sinds 2014) van MHP = Middelbaar en Hoger Personeel) en ZiN = Zorginstituut Nederland: verzorgt uitvoering Zvw [Zorgverzekeringswet] en Wlz [Wet langdurige zorg].

7. Dan [2015]: het jaar van het schaap of de geit, aquafaba = eiwitrijk kookvocht van erwten of bonen, gebruikt als vervanger van eieren, NL's sociale werkplaats is BE's beschutte werkplaats, litas: tot 2015 munteenheid van Litouwen [LTL], ontspullen, platformeconomie (via internet), smombie (alleen oog voor informatie op zijn smartphone), de Europese Spelen, thigmofilie = voorliefde voor kleine ruimtes, trumpisme (geheel van opvattingen van Trump), trumponomics (binnenlandse productie), zikakoorts (muggen, Uganda), overgebracht door het zikavirus. Vervolgens [2016]: jaar van de aap, [2017]: jaar van de haan, [2018]: jaar van de hond en [2019]: jaar van het zwijn of het varken (twaalfjarige cyclus).

8. En, werkte het zeemeeuwmanagement [tijdelijke manager met veel onrust]? Hij gaf het me als een pand van vriendschap: ut pignus amicitiae. Uit de wortelstok van de Valeriana officinalis worden geneesmiddelen bereid. Zij beschikt over brieven van venia aetatis: een volledige meerderjarigheidsverklaring. Daar gaat ze op haar velootje [kleine velo]. Zijn vena poeticaatje (dichtader) ging open ... Mooi, die vicuñawollen trui. Jij hebt mooi praten met je mooipraterij. Het aannemen van poses op dansmuziek heet vogueing. Het bekende VHS is het video home system. Vooruit gaat het dan met de geit. Hij had de deur wijd openstaan. Het zou veel weg hebben van een echte coup. De SP-defensiewoordvoerder [Socialistische Partij] lag in de clinch met de Defensiewoordvoerder van het ministerie. De x-factor is meer dan de nixfactor. Hij was zo zat als een zwitser en had een baard als een Zwitser.

 

3357 Dictee donderdag 13-07-2023 (2) – dictee Groot Medisch Dictee 2023 √

Dictee – dictees [3357]

Groot Medisch Dictee 2023 (op congres van Medisch Contact)

1. De kno-arts die als volontair [vrijwilliger, voluntair, bnw.. is iets juridisch] bij het GGD-centrum kluste, weifelde over de vaccinatiekandidaat die leek te worstelen met hemorragische [door bloeding gekenmerkt] koorts.

2. Ze zag dat dit evident [overduidelijk] geen belonefobe [niet in wdb.: angstig voor scherp, prikangst] antivaxer was, maar het beeld paste ook niet bij het SARS-CoV-2-virus.

3. Werd hier het chikungunyavirus [door muggen verspreide subtropische virusziekte] gefaket of berustte haar nietpluisgevoel [

[drieledig, klemtoon op ‘pluis’ (VD) – zou ook

niet-pluisgevoel, tweeledig met klemtoon op ‘niet’ kunnen?]

op een dysperceptie [verkeerde perceptie = waarneming]?

4. Ze zou remdesivir [niet in wdb.: virusremmer, tegen corona] of dexamethason [niet in wdb.: bijnierschorshormoon, wordt vooral gebruikt bij misselijkheid, kanker en ernstige ontstekingen (zoals van gewrichten, darmen en huid)]. kunnen voorschrijven, maar als dat een faux pas [misstap] bleek, leidde dat linea recta naar een tuchtrechtelijke aanklacht.

5. Die deprimerende gedachte wilde ze couperen [verhinderen, voorkomen] met een minitabletje amitriptyline [niet in wdb.: een antidepressivum], of zou dat haar in handen van de ABS-artsen [niet in wdb.: voor artsen die kampen met problematisch gebruik van middelen, zoals alcohol, drugs of medicijnen] drijven?

6. Omdat de pyretische [met koorts] patiënt ook niet kon proneren [hand of voet naar binnen kantelen] en supineren [idem: achterover], wat kan duiden op dysdiadochokinese [het niet kunnen uitvoeren van snelle bewegingen zoals met handen en vingers], besloot ze een goed geëquipeerde [uitgeruste] orthopeed in consult te vragen.

 

3356 Dictee donderdag 13-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (998) √

Dictee – dictees [3356]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee okt 2018 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (998)

Oefendictee okt 2018 (1)

1. Met Kanakenjager wordt bedoeld: 1) handelaar die voor de suikerplantages in Queensland (Australië) slaven haalde van de Polynesische eilanden, 2) schip dat werd gebruikt voor het halen van slaven van de Polynesische eilanden. Kanak en Kanaken wordt ook wel in verband gebracht met bewoners van de Hawaï-eilanden. In een madhhab (soennitische wetschool) moeten ze niets hebben van motyo's [prostituees] en mojito's [zekere cocktail]. Kijk wel de uitspraak van deze zin even na ... Ik ben verzot op latte [uh] macchiato's, ook wel lattes [latte’s ee] genoemd. Ook Madame [VD] de Pompadour droeg vaak pompadoeren kleding. De santeria is een syncretische religie in delen van Zuid-Amerika, m.n. Cuba, gebaseerd op identificatie van de rooms-katholieke heiligen met de Afrikaanse goden en geesten (orisha's) van de Yorùba, ontstaan ten tijde van de slavernij. Hoe loopt die safesexcampagne?

2. En die sekscapades en die sexcuses dan? De timmerman vertrapte het snavelhauwtje [plant]. Voor mij geen Chinese maaltijd zonder tyapar [uitspraak! – taugé]. Dat wist je: WAG staat ook voor wives [echtgenote] and girlfriends [Eng. wife = vrouw, wive = echtgenoot]. Twee weten meer dan een, met name een janweetal en een
lijsje-weetal. Wrijten is, zoals je weet, bakkeleien. Een redingote is een rijjas. Iets dat wrevel wekkend is, hoeft nog niet weerzinwekkend te zijn. Een calamaris mag je ook tienarmige inktvis, pijlinktvis of kalmaar noemen (calamari zijn pijlinktvissen als gerecht). Voor aderen kun je aâren schrijven en voor adem aam: aârs [anders] doe je het niet goed! Op zijn rug in het gras liggend, staarde hij in zijn alleenheid naar de aleenheid [ook: het alene]. Bedroeg het tekort nu anderhalfduizend of anderhalf miljoen euro? Allebei OK: traveller(s)cheque (GB, VD).

3. Een arrêteerkogel dient als een arrêt [pal die tegenhoudt] te arrêteren. De forint (HUF) is de munteenheid van Hongarije. Gebruik je moerstaal en schrijf ik-weet-niet-wat voor je-ne-sais-quoi. Mijn 95-jarige buurman [2019: 96, nu helaas overleden] heeft BPPD (niet in wdb.: positieduizeligheid is kortdurende draaiduizeligheid wanneer het hoofd snel van houding verandert zoals bij draaien in bed, vooroverbuigen, omhoog- of achteromkijken). Je kunt duizend angsten uitstaan. BPPD is benigne paroxysmale positieduizeligheid: benigne betekent goedaardig/ongevaarlijk en paroxysmaal staat voor 'in aanvallen optredend'. Patiënten met BPPD hebben dus klachten van een in aanvallen optredende, positieafhankelijke (= houdingsafhankelijke), goedaardige duizeligheid. BPPD komt vaak voor en is over het algemeen goed te behandelen. Wat is meer: duizend en een vrouwen, of duizend-en-een vrouwen? Waarschijnlijk dat laatste [= veel]! Ze zullen hem wel erop aankijken.

4. In de bauméschaal, de schaal van Baumé wordt alles in (graden) Bé uitgedrukt, dat gaat in chemische zin over oplossingen en concentraties. Erg achterhaald! Het kleine Beiram is het Suikerfeest (Eid/Ied-al-Fitr), het grote Beiram is het Offerfeest [Ied/Eid-al-Adha]. Zij is blasé, haar buurvrouw nog blaséër en de overbuurvrouw het meest blasést van allen. Ook Middelburg heeft een lange Jan (toren). Flink op je donder krijgen is van jonge jan en van lange jan krijgen. De Gezegende zegene het: Benedictus benedicat. Het valt nog te bezien of de beziën [bessen] floreren. Het eiland Billiton is heel tinrijk. Confiscatie (en confiscabel), confisqueren [in beslag nemen], bifurcatie [gaffelvormige splitsing], bifurqueren. Uitzondering: remarquabel [opmerkelijk]! Bewindspersonen (NL) kunnen zich maar beter aan het Blauwe Boek [handboek] houden. Ook de Bressiaander staat nu in VD! De bulldozer plette de buldog. De appel valt niet ver van de kalvijn [boom]. Een cañon [ah] is een canyon [èh]. Capsacine is capsaïcine. Een rare Chinees schrijf je (nu) echt zo [tenzij het een restaurant is ...]. Deze citer was voorzien van een mooie cier [citerpen]: daar kun je mooie sier [muziek] mee maken!

5. Een clericus heeft een klerikale waardigheid. De uitdrukking
'clicks-and-bricks' [2007] staat niet meer in VD. Daargelaten dat dit onhandig was, heb ik mijn spullen daar gelaten. Met *quin* (o.a.): [GB:] equinox [dag-en-nachtevening – VD ook: equinoctium], quine [2 vijven bij dobbelen – ook: quinterne], quinoa [gierstmelde mv. n – uitspraak, 2x], quinto [ten vijfde], ramequin [ovenschotel voor crème brûlée], mannequin, marasquin [soort kersenlikeur], chloroquine [antimalariamiddel], equinoctiaal [VD ook: equinoxiaal], quinquagesima [vroeger: zevende zondag voor Pasen] en [VD:] bouquinisten [ook man], cavaquinho [cavaco, tokkelinstrument], mannequinage [beeldhouwwerk aan gebouwen], maroquinerie [marokijnwerk], mefloquine [antimalariamiddel], mesquin [kleingeestig], mesquinerie, pasquinade [smaadschrift, schotschrift], quincaillerie [kramerij(en)], quinconce = quincunx [vier elementen + 1 in het midden, 5 schoppenkaart, dobbelsteenkant met 5 ogen, etc.].

6. Ook nog: qui nil molitur inepte = die niets ondoordacht op touw zet, quinoakut [is praatgraag over gezond voedsel, supervoedsel, etc.], quinquennium [periode van 5 jaar], quinquertium [vijfkamp], artikel 4 quinquies = het vijfde punt van artikel 4, quintadeen [orgelregister – vero: quintaton], quintiljard [10^33], quintiljoen [10^30], quintool [groep van 5 muzieknoten], quintupel [vijfvoudig], quintupliceren [vervijfvoudigen], squinch [ogen een beetje toeknijpen: zo'n selfie], taquineren [kwellen] en sub lemma: Doctor Angelicus [Thomas van Aquino – ook: Doctor Universalis, zie ook: neothomisme, vgl. thomisme en antoniem: molinisme], Franse punt = lambrequinornament [lambrekijn, lamberkijn], Q = kwintaal (vroeger quintaal = centenaar, elders 100 kg, in Engeland en Amerika 50 kg], q.e. = quinta essentia [het beste, de kern van de zaak, de kwintessens], se ipse amans sine rivali = iemand die van zichzelf houdt, zonder rivaal, tout comme chez nous = net al bij ons en een zekere soort zeeanemoon heet Actinia aquina. Fors bemeten is ruim bemeten.

7. Bij een logenstraffing wordt er geloochend, gelogen. D.G. (Latijn) kan staan voor: 1) Dei gratia = door Gods genade en 2) Deo gratias = Gode zij dank. Drukbeklant is goed beklant of welbeklant. De teckels werden getackeld (en dat met die korte pootjes?). Hij zou me continu dwarszitten door me de voet dwars te zetten. Ecarté spelen is ecarteren. Ik ben er ingestonken en erin geluisd. Leg eens uit: het verschil tussen exdatum [eerste dag van verhandelen zonder dividend] en ex dividend [zonder dividend]. Er is daar veel gestres. In vergelijking met 'goeiemorgen' kunnen we bij 'goeienavond' spreken van een n als hiaatdelger. VD kan niet tellen: bij gek²: honderd en een gekken --- > honderdeneen. Als je 'verzien' schrijft voor 'ver zien', heb je je verzien. De Indo-Germaan en de Indochinees konden het goed samen vinden. Die jan-doet-als (!) laten zich gemakkelijk uitbuiten.

8. Zullen we ju-ju gaan spelen? Blijf wel een goed onderscheid maken tussen ki [kunstmatige inseminatie] en k.i.d. [idem via donor]. Een longsleeve-T-shirt is een langarm-T-shirt. Hoe zou GB aan 'middenklassegezin' en 'middenklassewijk' komen? 2019: + n! Kennen jullie Sarie Marijs nog? Moskovieten houden van Moskovisch gebak [Moskovië = Rusland]. Je weet toch dat bevertien ook beaverteen genoemd wordt? CF is cystic fibrosis (aangeboren, erfelijke ziekte van de klieren; taaislijmziekte, mucoviscidose, ook: muco). Een goed Nederlands postcoïtum is feitelijk een post-coitumdepressie [van Latijn: post coitum]. Een princess charming blijkt vaak een princesse lointaine te zijn. Haar kleren waren trouwens van prince-de-galles [stof]. Vanuit de Provence komen veel Provençaalse invloeden. De ramee is een plant van het geslacht Boehmeria. Heel vervelend, zo'n rendez-moi [diefstal via wisseltruc]. Daar heb je weer zo'n ADHD'erige ADHD-lijder [GB in toelichting ook wel: adhd]. De rial kan slaan op IRR (Iran), OMR (Oman), YER (Jemen) of QAR (Qatar – maar VD vindt sinds kort dat dit riyal moet zijn!), de riyal alleen op SAR (Saoe/udie-Arabië – GB).

 

3355 Dictee woensdag 12-07-2023 (3) – dictee Groot Dictee Pijnacker-Nootdorp 2023 √

Dictee – dictees [3355]

Groot Dictee Pijnacker-Nootdorp 2023

Koningsdag in Pijnacker-Nootdorp (auteur: Ron Brand)

1. In en rondom Pijnacker-Nootdorp [dit stond trouwens tijdens het dictee op het scherm - en niet fraai dat dit 2 keer in het dictee zit, dat liever voorkomen] valt voor menigeen veel te genieten.

2. Onder de talloze evenementen is er één [‘uhn’ zou ook kunnen, vandaar] gebeurtenis jaarlijks prominent [op de voorgrond tredend]: de viering van Koningsdag.

3. Vroeger bestond het ceremoniële gedeelte van wat toen nog Koninginnedag [maar één koningin!] heette, meestentijds uit een aubade [zang of muziek in de ochtend als huldeblijk], waarbij velen luidkeels het Wilhelmus meezongen.

4. Bij ontstentenis [afwezigheid] van de burgervader hief de locoburgemeester dan de coupletten [strofe, vers] aan.

5. Na een driewerf [driemaal herhaald] hoera begaf de bevolking zich naar het dorpsplein voor een variëteit aan festiviteiten.

6. Heden ten dage vormen de kermisattracties een eldoradootje [paradijs, gelukkig verblijf] voor de actievelingen.

7. Een paardencarrousel [draaimolen] of nogakraam [lekkernij, ook: nougatkraam goed, omdat je dat als ‘noo-gaa’ of ‘noe-gaa’ met g van goal mag uitspreken] zie je jammer genoeg [los!] nog hoogstzelden [GB, VD: hoogst zelden, sub lemma. Of dat ook goed is, hangt van de spelregels af].

8. Bijwijlen kun je er echter nog altijd getuige zijn van hartverscheurende taferelen.

9. Wie zijn kruit [munitie, geen d] verschoten heeft en geen pecunia [geld] meer op zak heeft, moet leentjebuur spelen [voortdurend lenen] met een kornuit of compagnon [beide: maat].

10. Het is toch enigszins bemoedigend te constateren dat de consumenten verstrooiing kunnen vinden bij succesnummers, zoals de botsauto’s of kop-van-jut [kermisattractie – ook: hoofd-van-jut, uiteraard andere uitspraak; als je kop van Jut bent, ben je de zondebok].

11. Traditiegetrouw is er natuurlijk ook de kinderrommelmarkt.

12. Ouwelui [ook oudelui, andere uitspraak, ouwe lui is fout, niet – als samenstelling – in GB/VD, wel ouwe en lui, maar niet in combinatie; wel de oude lui!] zitten veelal comfortabel [gemakkelijk] in een fauteuil [leunstoel] met hun kroost, soms nog dreumesen [hummel], om allerhande bric-à-brac [snuisterijen, oude rommel] of luxueuze producten te verkopen.

13. Menigmaal gooien de verkoper en cliënt [klant] het voor de prijs op een akkoordje [wel: accorderen].

14. ’s Avonds is de bühne [het toneel] voor lokale bandjes, die optreden in charmante etablissementen [horecabedrijf].

15. Deze cafés zijn sfeervol geïllumineerd [feestelijk verlicht] met lantaarns [GB ook lantarens, VD alleen lantaarns, niet beide goed: verschillende uitspraak].

16. Daar gaat de jeugd zonder scrupules [gewetensbezwaar] tekeer [scheidbaar ww. tekeergaan] bij de live muziek [ook: livemuziek – hangt erg van de klemtoon af, beide goed].

17. Somtijds [soms] distantiëren [afstand nemen] de 55+'ers [GB, ook: 55-plussers, vijfenvijfigplussers – hangt van de spelregels af wat goed is – wel: 55 plusleeftijd] daarentegen zich hiervan en zoeken een voorwendsel [wel: aanwensel] om absent [afwezig] te zijn.

18. Wie niet houdt van kneiterharde [kneiter-: in hoge mate] muziek, heeft de mogelijkheid om in een [je kunt hier geen úhn’ lezen, dus niet: één] van de bistrootjes [klein restaurant, Franse inslag] appelbeignets [uitspraak: bèhn-jees] of satékroketten te gaan eten.

19. Voor de vegetariërs zijn er groentepasteitjes [meervoud: groenten en groentes], koninginnensoep [net als koninginnenhapje, etc.] of ook wel chiquere gerechten [vgl een chic gerecht, het chique gerecht].

20. Die laatste [gerechten!] kosten nochtans [vgl. althans] ten minste [= op z’n minst, niet: tenminste = althans] 22 [ook: tweeëntwintig, hangt van de spelregels af] euro.

21. Bij tijd en wijle [soms] treedt daar ook een shantykoor [zingt zeemansliederen] op, dat doorgaans wordt begeleid door een accordeonist.

22. Dit bezorgt de ouderen een déjà-vugevoel [déjà vu(utje) = gevoel iets eerder te hebben meegemaakt]: decennia [tientallen jaren] geleden zongen zij als adolescenten [jongere van 15-20 jaar] van het pittoreske [schilderachtig] dorp dezelfde schlagers [smartlap, hit, meezinger] mee.

Rein: koninginnesoep --- > + n, onbegrijpelijk, in de pauze na het dictee heb ik aan sommigen uitgelegd: Koninginnedag, maar: koninginnensoep!

Randy: kop van Jut --- > kop-van-jut.