2953 Dictee dinsdag 04-10-2022 (4) – dictee Groot Aalsmeers Dictee 2022 √ x

Dictee – dictee [2954]

Groot Aalsmeers Dictee 2022

De vette woorden of uitdrukkingen moesten worden ingevuld.

Een nieuw begin (auteur: Joke van der Zee)

1. De waarom-vraag die oprispte toen de hockeyer in het bijzijn van zijn whiskyvrienden ‘Het grote diëtistenlied’ playbackte, werd naargelang het bacchanaal vorderde, beantwoord toen een van de luchtgitaarspelers – een ongenode yuppie met worstvingers – geen gevoelige snaar meer kon raken.

2. Het was hét moment waarop de leider van het jeu-de-bouleskwintet het minutieus gepoleerde wijnglas van de corpulente éminence grise omstootte en deze niet meer bij machte was het kristallen kleinood van de vinylvloer te grissen, onderwijl prevelend: “Nooit ofte nimmer zal ik meer een bordeauxtje inschenken.”

3. Het moge duidelijk zijn: de hockeyende corpsbal, de innemende innemers, de tot dan toe louter tête-à-tête konkelfoezende sportlui én de langgerokte pastor vonden hun overgewicht niet langer relaxed en gingen zich wijden aan het montignaccen. 

4. Voorheen hadden de eega’s van dit illustere gezelschap, behoudens het gewijde orthodox-protestantse drankorgel, zich beziggehouden met het sonjabakkeren, dat veel rozengeur en maneschijn beloofde, maar zich fel kantte tegen het concurrerende sherrydieet, dat dagelijks een cakeje met rum toestond.

5. “Die sherry’s zijn een aardje naar zijn vaartje”, proestte de grijsaard en keek daarbij in de richting van de luitspeler die even tevoren enigszins tipsy een onemanshow had weggegeven die zelfs gitaarvirtuoos McCartney geliket zou hebben op Facebook. 

6. De rechttoe rechtaan McDonald's-liefhebber rechtte zijn rug, spuwde in zijn klauwen, dirigeerde met handen als kolenschoppen het zootje ongeregeld naar het souterrain en maande eenieder in één keer tot stilzwijgen.

7. De als gulzigaard bekendstaande musicus gaf de goegemeente met zijn zoetgevooisde basstem een wake-upcall en vertrouwde elkeen toe dat wanneer je afvalaspiraties hebt, de slowcooker een echt hebbeding is. 

8. “Zelfs van de jezuïeten is bekend dat zij altijd met hun gewicht hebben gejojood”, gaf de vadsige liefhebber van de Bijbel aan en moest stilaan bekennen dat de gnocchi, spaghetti en flink besuikerde cappuccino’s naar de eeuwige jachtvelden gebonjourd konden worden.

9. Alle aanwezigen, de enige vrouw in het gezelschap incluis, een frêle freule die plompverloren uit de vertellingen van
Duizend-en-een-nacht leek te zijn gewandeld, gaven aan de sterkedrank alsook de door Pavarotti aanbeden Italiaanse deegwaren naar de voedselbank te zullen brengen. 

10. Ten langen leste proostten zij gebroederlijk ter afsluiting van het drankgelag en gaf de lijzige lanterfantende kakker te kennen toch wel zin te hebben om gezamenlijk te gaan chinezen, wat een driewerf hoera opleverde en leidde tot een nieuw a-capellalied: ‘Een nieuw begin’.

 

 

2952 Dictee dinsdag 11-10-2022 (3) – dictee Groot Dictee Heruitgevonden 2022 – in BE-bibliotheken √ x

Dictee – dictees [2952]

Groot Dictee Heruitgevonden 2022 – in BE-bibliotheken

In het duister tasten (auteur: Thomas Desmet)

De eerste 2 alinea’s moeten volledig worden opgeschreven. Getallen in letters! Vet zijn de na te kijken lastige woorden.

1. Het is zeven uur tweeëntwintig wanneer ik hem voor de tweede keer opmerk. Een jongeman baant zich nogal schichtig een weg door de sectie over wis- en natuurkunde. Hij duwt zijn koperkleurige hipsterbril verder op zijn neus en kijkt gestrest rond. Over acht minuten sluit de bibliotheek en ik verzamel nog snel de artikels over asymmetrie die ik wil kopiëren voor mijn doctoraat.

2. Het apparaat pruttelt tegen. Moet het systeem net nu worden geüpdatet? Ik word er balorig van en begin nerveus te ijsberen tot het geluid van glijdend papier als muziek in mijn oren klinkt. Terwijl ik de paperassen sorteer, sluipt de mysterieuze man opnieuw voorbij. Hij weigert oogcontact te maken en haast zich om de hoek. En dan gaan alle lichten uit.

Bij het voorlezen van de alinea’s 3 en 4 klonk 19 maal een piep. Dan verschenen 2 alternatieven op het scherm met elk een letter erachter. De ‘correcte’ letter moest je noteren en na de 19 letters genoteerd te hebben, kreeg je 10 minuten om er een zo lang mogelijk (redelijk, bestaand, jury beslist) woord van te maken. Woord niet correct: 0 punten, andere of meer letters gebruikt, dan er beschikbaar waren: 0 punten. Groen is goed, rood is fout! I = hoofdletter i, L is hoofdletter l.

3. Is dit een geënsceneerde thriller? Ik probeer niet te 1 panikeren I – panikkeren A wanneer ik naar mijn broekzakken tast. Waarom ben ik net vandaag mijn smartphone thuis vergeten? Langzaam 2 schreid O – schrijd E ik met mijn stapel duplicaten door de 3 polivalente L – polyvalente K ruimte. Mijn 4 knieën R – knieeën F stoten vrijwel meteen tegen de tafel van een 5 pop-upwinkel E –
popup-winkel U waar ik eerder vandaag nog een 6 capuccino A – cappuccino E kocht. Die portie 7 cafeïne R – caffeïne P had ik beter achterwege gelaten. 8 Tevergeefs E – Te vergeefs U probeer ik sneller te bewegen. Door de 9 grote L – grootte M van de gang klinkt elke voetstap luider. 10 Waart N – Waardt P er nog iemand door de duisternis? Het weinige licht dat nog rest in de ruimte 11 reflecteert R – reflekteert B plots in iemands bril. Deze stress kan onmogelijk goed zijn voor het hoge cholesterolniveau dat recent nog in mijn bloed werd gedetecteerd.

4. “Focus”, prevel ik tegen mezelf terwijl ik de 12 alluminium P – aluminium N deur naar mijn zitplaats 13 open duw A – openduw I. Maar hoe kan ik deze duisternis 14 bagateliseren P – bagatelliseren D als ik hier moederziel alleen 15 ronddwaal E – rond dwaal O? Misschien is de ander wel een 16 delinkwent L – delinquent S? Of, wie weet, sloeg hij reeds enkele 17 cafés G – café's B kort en klein en wacht hij nu zijn beurt af om me zo toe te takelen dat ik zelfs met een 18 defibrillator N – defibrilator L niet meer tot leven kan worden gewekt? Dan is er 19 geenzins W – geenszins V nog een professorencarrière aan mij besteed.

Met de correcte letters

I E K R E E R E M N R N I D E S G N V

had je het woord

K E N N I S V E R M E E R D E R I N G

kunnen maken!

De alinea’s 5 t/m 8 vormden het slot van het verhaal. Daar hoefde men niets mee te doen, ze werden alleen maar voorgelezen!

5. De schrik is wat weggeëbd en ik heb eindelijk mijn werkbureau teruggevonden. In stilte pak ik alles zo minutieus mogelijk samen maar ik blijf tegelijk op mijn qui-vive. Wandelend naar de zijingang probeer ik de situatie niet verder te dramatiseren. Gesloten. Mijn hart stopt even met slaan. “Adem in”, fluister ik. Maakte ik nu maar een zorgeloze wandeling in de zon aan het strand, met een kinderwagen met desnoods drie baby’s erin. “Adem uit”, vervolg ik stil en krijg weer grip op mezelf.

6. Het minste geluid doet me echter opnieuw opspringen en ik beweeg me als een ninja in een verlaten slot vol boobytraps. De hoofdingang lonkt. Ik kan me bijna uit deze netelige situatie bevrijden! Maar ook deze deur blijkt hermetisch afgesloten.

7. Vanuit de duisternis klinkt gerinkel. “Is dit dan toch het einde?”, bedenk ik me. Heb ik me dan nodeloos door dit labyrint van boeken begeven? Wie zal me vinden, gespietst als een varken op een benefieteetfestijn?

8. Ik tast naar de muren en voel haast meteen een lichtschakelaar. Het gerinkel klinkt steeds luider. Hij is dichtbij! Ik druk de knop in en onmiddellijk overspoelt een tsunami aan licht het atrium van de bibliotheek. Hij staat voor me. De jongeman met de hipsterbril. Hij heeft een sleutelbos in de hand. “Ik ben de nieuwe stagiair”, zegt hij, “en het was nogal een klungelige eerste dag.”

 

 

2951 Dictee dinsdag 11-10-2022 (2) – dictee Groot Krimpens Dictee 2022 √ x

Dictee – dictees [2951]

Groot Krimpens [Krimpen aan den IJssel] Dictee 2022

Sport en cultuur (auteur: Huib Neven)

1. Wat is een dorp zonder sport en cultuur? Het is als een spinnewiel [ww.] zonder wol. Onze gemeente [vr.] kan gelukkig over ontiegelijk veel wol beschikken. Zij is erdoor geverfd zogezegd. Recentelijk wijdde zij een cultuurnota aan dit issue. Niet choquerend (ook: shockerend - shocking, choquant), geen panacee, ook niet op z’n janboerenfluitjes [wel: op zijn elfendertigst] geconcipieerd, maar wel van grote significantie voor de samenleving. Want cultuur verbindt je met elkaar, nietwaar?

2. Aan Ontmoetingscentrum De Tuyter [eigennaam] is de tenuitvoerlegging van het caleidoscopische culturele aanbod toevertrouwd. Als je een opgavenformulier invult, word je op de hoogte gehouden van een potpourri aan activiteiten. Van een chic
avant-gardistisch toneelstuk tot jazzconcerten in boogiewoogiestijl, van rock-’n-rollmuziek tot optredens van een extravagante reggaeartiest of een eloquente stand-upcomedian. Voor elk wat wils. Na afloop van de performance kun je je in het aanpalende restaurant tegoed doen aan een exquis maar efemeer [kortstondig, voorbijgaand, ook: één dag durend] dinertje met ten minste een sliptongetje of een tournedostje en een appetijtelijke crème brûlée toe.

3. De sport is een chapiter apart. Goed voor de ontplooiing van onze body’s. Er zijn mogelijkheden te over in ons emmese [prettig, leuk, fijn -] [= ib­bus, im­mes, ip­pes] dorp. Heb jij bijvoorbeeld al gerugbyd, gefitnest of gejeu-de-bould [jeu de boules gespeeld]? De sportclubs ontvangen je met wijd uitgespreide armen. Hun klant(en)acquisitie laat niets te wensen over. Iedereen is welkom. Het maakt niet uit of je een androgyn [tweeslachtig wezen, hermafrodiet] bent, een lhbti’er [lesbienne, homo, biseksueel, transgender = ‘van geslacht veranderd’, interseks = met mannelijke en vrouwelijke kenmerken - 2025 meest recent: lhbtqia+'er], een queer [voelt zich soms man, soms vrouw - de
a slaat op aseksueel], een cisgender [zelfde geslacht als bij de geboorte is vastgesteld] of een witte vrouw, sporten is voor Jan en alleman.

4. Al met al kunnen we concluderen dat wie zijn sanguinische
[driftig, vurig] aanleg wil breidelen [bedwingen, intomen], ons weidse cultuuraanbod beter niet kan negligeren [verwaarlozen, veronachtzamen].

 

 

 

 

2950 Dictee dinsdag 11-10-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (723) √

Dictee – dictees [2950]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 134, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (723)

1. Touwlava of touwvormige lava op Hawaï heet ook wel pahoehoe [de palulu is een plant]. Of die ook touwkleurig, ecru, is weet ik niet. Espadrilles zijn linnen schoenen met touwen zolen (touwzolen). Bij het touwtjespringen heb je touwtjestrekkers en meespringers. In Vlaanderen kun je met een tov-biljet goedkoop reizen. De letters daarvan staan voor taxi, openbaar vervoer.

2. In de natuurkunde is een tover hetzelfde als een charm, een van de zes quarks. Toverkunst heeft soms iets van quasimagie. We kennen de Japanse, de zachte en de Virginische toverhazelaar. Een toverlamp is een diepzee-inktvis en als je Hanneke of Tanneke heet, loop je de kans om Anneke Tanneke toverheks genoemd te worden. De toverslaap van Doornroosje kwam als bij toverslag. Een towelette is een in eau de cologne gedrenkt tissuetje. Een bekende tovertuin is de tuin van Armida, de armidatuin. Een magiër gebruikt vaak een toverkijker, een veelkleurige caleidoscoop.

3. De feniks is een tovervogel. Het toxischeshocksyndroom [toxische shock] is gewoon de tamponziekte.

4. Traangras, jobstranen en mozestraan benoemen hetzelfde begrip: een tropisch gewas. Met zijn tranende ogen begon hij te traanogen. Een tracer is een isotoop van een chemisch element, meestal herkenbaar aan radioactiviteit of een afwijkend atoomgewicht. Een tracasserie is een plagerij.

5. Tracheaal wil zeggen: betrekking hebbend op de trachea [luchtpijp - mv. trachea's - ook: trachee en tracheeën] of op tracheeën [ademhalingsbuis dieren]. De apostolische traditie is de goddelijke overlevering. Deze hockeytrainer-coach was tevens Oranjetrainer. De ervaren trainer-speler was trait-d'union tussen spelersgroep en bestuur. Het re-integratietraject verliep stroef. Als je op een landkaart volgens de orthogonale trajectoriën [= loodrecht op de hoogtelijnen] loopt, ga je verreweg het steilst omhoog.

6. Het domineestraktement was samen met de vergoeding voor het eminente traktaat [uitvoerig geschrift] niet voldoende voor een traktatie. Bij een cryptogram moet je tralala invullen, als het maar zozo [lala] is op een open strook in het bos [tra]. Als je met tramnummer negen naar Scheveningen tramt en je drinkt traminer [witte wijn], dan krijg je trammelant. Als je je tramontane kwijt bent, ben je het spoor bijster (of dronken) en weet je niet meer waar de Poolster is, of je bent in een mistralachtige noorden- en noordwestenwind in de Golf van Lion (Golfe du Lion, bij Languedoc en Roussillon, niet meer in VD) terechtgekomen. Trance is een type housemuziek met stevige dansbeat en zweverige synthesizergeluiden. Tranenbrood [= het brood der ellende] etend liep hij traneloos door het aardse tranendal.

7. De tearjerker [smartlap, tranentrekker] veroorzaakte een tranenrijke tranenvloed. Tranquil (tranquillo, tranquillamente - op Antillen: trankilo) straalde hij zijn tranquilliteit [kalmte, gerustheid] uit, maar hij had wel een tranquillizer [zenuwtablet] genomen. Op de transen [omloop] van de toren bespraken ze de begrippen transalpien [over de Alpen gaand - vgl. trans-Alpijns en cis-Alpijns], trans-Atlantisch [over de Atlantische Oceaan gaande], Transjordanië [= over de Jordaan] en Transleithanië, de helft van de zogenaamde Dubbelmonarchie (vgl de rivier de Leitha). Een transceiver heeft een wereldwijd bereik.

8. De transcendente meditatie (tm) komt uit de oosterse filosofie. De transfo [transformator] in Vlaanderen was kaduuk. De transformationeel-generatieve grammatica (afkorting, zie lemma 'transformationeel': tgg) is afkomstig van de bekende Noam Chomsky. Transferrine is een ijzer bevattend en transporterend glycoproteïne in serum dat in tegenstelling tot hemoglobine geen heem [kleurstof van hemoglobine] bevat, toch?. Dit alles ware niet te verwarren met transfer-RNA (overdrachts-RNA, t-RNA).

9. U vroeg zich trouwens af hoe de andere helft in item 7 heet? Ja, jawel, jazeker: Cisleithanië.

10. Wacht ons een mariene transgressie [uitbreiding zee over land] ? Met Amersfoort en Apeldoorn in de transgressiezee?

11. Transilluminatie (diafanoscopie) is een grondig onderzoek naar de lichtdoorlaatbaarheid.

12. Elsie en Leen zijn beëdigd translatrices. Transmitter(stof) is een stof die afgescheiden wordt in de synaps [schakelplaats zenuwcellen] om bepaalde cellen te stimuleren. Een transmittor is een machinedeel dat voor de transmissie zorgt. De transneptunische planeet heeft te maken met Neptunus en Pluto. De trans-Siberische spoorlijn gaat dwars door Siberië. Een transsumpt is een gewaarmerkte kopie. Een Transvaler kwam van over de Vaal [een rivier]. Aan een trapezoëder [veelvlakkig lichaam] en een trapezoïde [vierhoek waarvan al de zijden en hoeken ongelijk zijn] zit weinig regelmatigs. De trapun [oe] is een grote zeevis uit Suriname. Deze eenaprilgrap (1 aprilgrap), zou jij erin trappen? Wil je baas je eruit trappen? Een trappenlens is een lens met concentrische ribbels en heet ook wel fresnellens.

13. Van trappenlopen word je moe. Een trappist [baardkoekoek] kan vliegen in Zuid-Amerika, een trappistin komt oorspronkelijk uit de abdij La Trappe in Normandië. Allengs, van lieverlede, kwam alles weer boven. Trassi is een gefermenteerde garnalenpasta. Een travee is een dwarshal van een fabrieksgebouw met sheddaken.

 

 

2949 Dictee maandag 10-10-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (722) √ x

Dictee – dictees [2949]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 135, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (722)

1. Worden in de trawl(net)visserij [trawlnet = treilnet] ook trays voor verpakking gebruikt? Een treble is een hogetonenfilter op geluidsapparatuur. Een trechtercantharel is een vrij kleine, slanke paddenstoel verwant aan de hanenkam. Kijk, dat is nu een oranjegeel trechtertje [plaatjeszwam]. Was er al xeres(wijn) in het trecento [Italië, 14e eeuw, 13xx]? Wanneer zal de wet in werking treden, wanneer zal de inwerkingtreding plaatshebben/vinden? Het hooi deed Trees in de gewestelijke trees [grote mand voor hooi]. Een veldslag is grootschaliger dan een treffen. Trèfle is klaveren bij het kaartspel, trehalose is door sommige planten en dieren geproduceerde suiker, treife is niet koosjer [niet-koosjer].

2. Op het jaagpad had je een treillijn [treklijn, jaaglijn] nodig. Zoek ook eens even op wat transposon [DNA-segmentje], transputer [microprocessor om met andere samen te werken], transrectaal [via het rectum, de endeldarm], transsoon [tegen de snelheid van het geluid aan of erover] en transsudaat [doorsijpelend weefsel- of wondvocht] is. Er zijn vijftien trappsalmen [die zongen de Israëlieten bij het opgaan naar de tempel - op de trap dus], te weten 120-134.

3. Een travaat is een windvlaag met stortregen. Op Koninginnedag
[nu: Koningsdag] waren er heel wat koninginnedagvierders, die deels ook koninginnensoep aten. De Grote Trek van de Boeren was hun verhuizing uit de Kaapkolonie over de Oranjerivier, 1835-1837. De Trekhondenwet beschermde trekhonden. Je kunt trekkebekken en trekkebenen (ook: (gekke) bekken trekken). Een trekkebek (niet meer in VD) is gewestelijk een sleedoorn.

4. Dat kan noch Bruintje, noch grauw trekken. Je kunt ook worteltrekken, flessentrekker zijn of van Drees trekken. Dan ben je steuntrekker. Een trekkie is een fan, een idolate liefhebber van alles wat met de sciencefictionserie Star Trek te maken heeft. Een Vlaams zwaar trekpaard wordt ook wel bels (belg, brabander) genoemd. Een trenchcoat is een gabardine regenjas (ook: gabardineregenjas), een tremblélijn een golflijn bij de drukkers. Op het Trents Concilie speelde men hoogstwaarschijnlijk geen trente-et-un.

5. Treponemen is de benaming voor een geslacht van spirocheten, dat onder andere syfilis en framboesia veroorzaakt. Een treppenwitz is een esprit de l'escalier, een geestige inval, die als mosterd na de maaltijd komt.

6. De treuga Dei is de godsvrede, een treuhänder een bewindvoerder en een elegiacus een treurdichter.

7. Een maina is een treurspreeuw. De treurwilg wordt ook wel napoleonswilg genoemd. De Trêveszaal (Trêveskamer) is genoemd naar het Twaalfjarig Bestand (tijdens de Tachtigjarige Oorlog), de Treves. Triadanen zijn de inwoners van Triad, de driehoek Japan, VS en EU. Tribrachische verzen hebben als versvoet de tribrachys. Tributyltin is een giftige stof. Een trichobezoar is een haarbal. Tot 1970 werd de Tridentijnse mis (volgens de door het Concilie van Trente vastgestelde liturgie) opgedragen. De triëre was een oorlogsschip. De Triëster werd almaar triester totdat de trifle [dessertgerecht van custard] geserveerd werd. Trigliefen [stenen met twee hele en twee halve gleuven] vormen afwisselend met de metopen [steen met afbeeldingen in reliëf tussen de trigliefen] het fries. Jodoform heet ook wel
tri-joodmethaan. Trijp is velours d'Utrecht. Met een trikini was zij al aardig aangekleed. Een trike is een driewieler. De spotnaam trien is afkomstig van Katrien.

8. De eerste zondag na Pinksteren heet trinitatis of Drievuldigheidszondag. Daarop wordt de goddelijke Drie-eenheid herdacht. Triptrap gaan de voetjes. Een trip maak je vaak met lsd [lysergsäurediäthylamid, lysergeenzuurdi-ethylamide].

9. Triphop is een verminking van hiphop. Dronk men tijdens de Triple Alliantie en de Triple Entente ook al tripel? Triple P of PPP staat voor people, planet, profit oftewel mensen, planeet, winst [triple A is in de economie - bij banken - AAA]. Lekker hè, die triple-sec (sinaasappellikeur)? Wij kochten celluloid en rubberoïd.

10. Volgens Da Costa moet iedere dichter de poëtische trits hebben: gevoel, verbeelding en heldenmoed. Het trivium zijn de grammatica, de dialectica en de retorica. Armoede is er troef ondanks het uitspelen van een hoge troef. De troetelimam, de troetelturk en de troetel-Marokkaan zijn antidiscriminatiesymbolen.

11. Het trommelkruis (de equerre) gebruiken landmeters. Myringitis is trommelvliesontsteking.

12. De trompetten schalden er lustig op los in de buis van Eustachius (eustachiusbuis). De trompet van Fallopius (fallopische buis – baarmoedertrompet) maakt geen muziek, al wordt er wellicht een latere muziekmaker uit geboren. Hoe ziet een trompet(ter)vogel (agami) eruit? Betekenen mixotroof [zelfvoorzienend op mycelium - net­werk van hy­fen (schim­mel­dra­den) na] en mycotroof [van planten zich geheel of ten dele voedend d.m.v. zwammen waarmee hun wortels in symbiose leven] hetzelfde? Even herhalen – u wist het? – dat de Tronen het derde van de negen engelenkoren zijn. De Parakleet wordt ook Trooster of Voorspraak genoemd.

13. Wij gaan op de tropen jagen in Siberië [gedoemd te mislukken], een en al droefenis dus. Een tropensmoking is een jasje van gebroken witte wollen stof en een zwarte broek. Tropical is een dunne, kamgaren stof voor kostuums. Thigmotropie heeft te maken met het tastzintuig en thixotroop met dikvloeibaarheid. 'De laatste resten van tropisch Nederland' is de titel van een roman van W.F. Hermans. Een tropyliumion is een relatief stabiel carbokation met een ring van zeven koolstofatomen, toch? Een tazetnarcis is een trosnarcis.

 

 

2948 Dictee zondag 03-10-2022 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 227 RL √ x

Dictee – dictees [2948]

Wekelijkse dicteetest 227 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 727

1. Een ………….. is een ……………....

a. aangezichtschedel                          viscerocranium

b. aangezichtsschedel                         viscerocranium

c. aangezichtsschedel                         visserocranium

2. In België is de …….. de …………………. .

a. BD                                  bestendige deputatie

b. BD                                  Bestendige Deputatie

c. bd                                    bestendige deputatie

3. Choquerend is ……….. en ………....

a. choquant                          shocking

b. shockant                           shocking

c. choquant                           chocquing

4. Pas op voor ………….. en ……………………...

a. aardbijmijten                      aardbijensteken

b. aardbeimijten                     aardbijensteken

c. aardbeimijten                     aardbeiensteken

5. …………. is ……………...

a. Ceresine                                   osokeriet

b. Cerezine                                  ozokeriet

c. Ceresine                                   ozokeriet

6. Een bovenlicht is een ………. of …………..

a. zonneblind                               abat jour

b. zonnenblind                             abat-jour

c. zonneblind                               abat-jour

7. Pas op: ………. is ante Christum en ……….. is anno Christi.

a. a.C.                                   A.C.

b. A.C.                                  a.C.

c. a.C.                                   a.C.

8. De fajr is het ochtendgebed, de ………. of …………. is voor na het

middaguur.

a. dhohr                                    dhuhr

b. dohr                                      dhuhr

c. dohr                                       duhr

9. Een ……….. is het café van een …………. [BE].

a. facbar                                   faculteitskring

b. fakbar                                  fakulteitskring

c. fakbar                                   faculteitskring

10. In dit ……….. wordt de ……….. beschreven.

a. fascikel                                   fasciitis

b. fassikel                                   fasciitis

c. fascikel                                   fascitis 

 

Oplossingen [227]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [227]

1b 2b 3a 4b 5c 6c 7a 8b 9c 10a

Contact: leentfaarrein@gmail.com

2947 Dictee zondag 09-10-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (721) √ x

Dictee – dictees [2947]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 136, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (721)

1. Een polyantharoos is een trosroos. De TROS was de Televisie- en
Radio-omroepstichting, een omroep in het Nederlandse publieke bestel [nu: AVROTROS]. Trotyl (trinitrotolueen, TNT) kan lekker knallen. Het trou-madame is een zeker spel met dertien ivoren balletjes. Een troubadour is een middeleeuwse Provençaalse minnezanger en een trouvère is zijn Noord-Franse evenbeeld. 'In rouw en trouw' betekent 'bij begrafenis en huwelijk', 'hou en (ge)trouw' is de leus van de stad Gent. Een troyounce [goud, 31,3 gram - naar de Franse stad Troyes, vroeger handelscentrum] is (bijna) hetzelfde als een ounce (afkorting: oz - 28,3 gram).

2. Getruukt voerde de smid een van zijn trucs (truken) uit. Zijn laatste trucje kenden sommigen al. De truckfilm [uh] [over een vrachtauto, een truck] bleek een trucfilm [uu] te zijn, dus op trucage te berusten. Wat was zij een onnozele trui [domme vrouw]!

3. De koosnaam van ons konijn is Trui. In zijn trukendoos zaten de trumandoctrine en een gewestelijk truiken-roer-mij-niet (niet meer in VD – kruidje-roer-me-niet; ook: mij). Een truqueuse is een kunstvervalsster. De Nieuwe Truttigheid was een bepaalde kneuterige bouwstijl in de jaren zeventig [jaren 70 van bedoelde eeuw]. De TSE-300 [Toronto Stock Exchange-300] is de beursindex van Toronto. TSS is het tibialestresssyndroom, een irritatie van het scheenbeen. De tudorstijl is late Engelse gotiek. Hoeveel tugriks [MNT] kost volgens de kinderen een Mongoolse tuftuf? Ben je erin getuind [alleen instinken aan elkaar - maar GB 2025: erin stinken!]? De tuingoden (resp. m/v) zijn Priapus en Pomona. Een gloriëtte is een prieeltje (tuinhuisje - gloriëtje, gloriëttetje).

4. De chtonische godheden zijn de aardgoden. Churros [tsjoe-rohs - mv.] zijn een Spaanse lekkernij. Twentenaren worden met een bijnaam ook wel tukkers genoemd. Weleens iemand in de tulen gordijnen gejaagd (de tulen gordijnen in gejaagd) zien worden?

5. De tulpomanie (tulipomanie), waar hebben we dat eerder gehoord? Dat was als windhandel [in tulpen, ook algemeen] in de zeventiende-eeuwse context.

6. De tumba is een carnavaleske dans uit het Caraïbische (Caribische) gebied. Het Tupi is een indianentaal, gesproken in Zuid-Amerika. Troqueren is ruilhandel drijven. De truttenschudder van DAF [eigennaam: Van Doorne's Automobielfabriek N.V.] gaf vaak aanleiding tot truterij [flauwe grap, scherts]. Is het meervoud van tsadiek echt tsadikim? En van tsedaka tsedakot? Antwoord: (tweemaal) ja.

7. Tsjakka, op de ttb-dag [trein, tram, bus] kregen we de gewestelijke tsjoektsjoek [tapijtenzwendelaar] te pakken! De tUL is de Transnationale Universiteit Limburg. Tu quoque, fili mi (et tu, Brute – Caesar tegen Brutus)! Ook gij, mijn zoon (en jij, Brutus)! Een turco is een Arabische inlandse tirailleur in Franse krijgsdienst. Gaan we turf naar de venen sturen [water naar de zee dragen]? En wel met een turfeiker [turfschuit]? Het synoniem van turfpot is jiffypotje. Turgescent is turgor [spanning tussen celwand en -inhoud] bezittend, een turingmachine is een abstracte rekenmachine – krijgt Alan Turing [homoseksueel] nu wel of niet postuum eerherstel?, turionen zijn hibernakels, winterknoppen, en turista betekent reizigersdiarree.

8. Zag je hem voorbijijlen? Hij zag zo zwart als een turk, zijn broer behoorde tot de jonge turken. Een turk is ook een Turkse tortelduif. De Grote Turk was de sultan van het Ottomaanse Rijk, je kunt aangaan als een Turk, dat is uitvaren maar niet met een schip, en je kunt bij de turk of de chinees gaan eten. Is Turkenmoeder een turkenbaan [vuil, vies werk, gastarbeiders]? Bij Van Dale mag turkooizen ook turquoise zijn. Dat was beslist op zijn Turks. Als ik moet kiezen, ben ik liever Turks dan paaps. Dat huis is in vier maanden turnkey, kant-en-klaar, gebouwd. Een turtleneck [korte col] kan aan een T-shirt zitten.

9. Een tussenarrest is een interlocutoir vonnis, een tussenbedrijf [toneel] is een entr'acte, een tussenbestuur is een interim-bestuur [BE: interimkantoor]. Tussendekspassagiers hebben vaak een
tussen-de-orensyndroom [tussen de oren]. De tussengelegen huizen waren roodgeverfd. Het tussengerecht (entremetstje) smaakte goed.

10. Bij tussenpozen is intermitterend, tussenoorlogs is interbellair, een tussenregering is een interregnum en een tussenruimte is een interstitie. Een tussenwerpsel is een interjectie en tussenzetten bij enten is terzijde inzetten. Een tussenzin is een parenthese en tussor is spinsel van de rups van de tussahvlinder.

11. Tutoyeren is jij-jouen. Als het tv-kanaal [televisie, teevee] op zwart gaat, zijn we tv'loos. De TWD is de Taiwanese dollar. Schrijven we een Romeinse [XII] of een Arabische twaalf (12)? Een keizerskroon heeft scharlakenrode nerven. Keizerskroon en gladiool worden ook wel
twaalf-apostels (niet meer in VD) genoemd. De twaalfdaagse veldtocht [niet gespecifieerd] heeft niets te maken met het Twaalfjarig Bestand. Vgl. de Tiendaagse Veldtocht [NL tegen BE - 2 tot 12 au­gus­tus 1831] en de Achttiendaagse Veldtocht [BE tegen DE - 10 tot 28 mei 1940]. Ze vierden hun twaalf-en-een-halfjarig huwelijk [koperen bruiloft = na twaalf en een half jaar]. Een voorbeeld van een regelmatig veelvlak is de dodecaëder [regelmatig twaalfvlak – ook: dodecahedron]. Twaalfhonderdduizend is feitelijk één miljoen tweehonderdduizend. Het duodenum is de twaalfvingerige darm. De twatwa is de zwarte bisschop [een vogel]. Het twaron is de aramidevezel van een bepaald merk (AkzoNobel – eigennaam). Sommige voetballers zijn tweebenig, andere eenbenig. Bij de Tweedaagse Zeeslag in 1666 droeg men geen tweedmantels (VD ook: tweed mantels). Wij kopen alleen tweedehandsboeken [ook: tweedehands boeken]. Zij krijgt tweedelijnszorg [ook wel: tweedelijns zorg].

12. Tweedonker is gewestelijk en komt van twilight. Een
twee-en-een-halve-centstuk is een vierduit(en)stuk. Reken maar na: een duit is dus een achtste deel van een stuiver – 5 cent – 5/8 cent dus!

13. Tweefasestructuur [n/s], tweefrankstuk, tweefrontenoorlog, met ruggengraat en na ruggespraak [versteende uitdrukking], schrijf je dat allemaal goed? Het Tweestromenland ligt tussen de Eufraat en de Tigris.