Dictee –
dictees [2908]
Vragen en
opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee
OUD 161, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee
van de dag (696)
1. Ze
droeg een japons(e)
schort [de/het],
van sits gemaakt. Alle japonaiserieën zijn snuisterijen uit Japan.
De jarige job en de jarige jet vierden beiden, maar niet samen, hun
twaalf-en-een-halfjarige trouwdag. Ze leed aan jarretelleneczeem.
2. Ze
woont vlak bij de zee, vlakbij dus. Een schip dat te gronde gaat,
gaat naar kapitein Jas. De purser had trouwens nog gediend onder
kapitein Rondhemd [onder
de pantoffel
zitten]. Als je een jasje speelt,
speel je een partijtje jas [zeker
kaartspel], met of zonder
jasje-dasje. Het jaspégaren is goed gesponnen garen [uit
verschillend gekleurde voorgarens] en
jaspisporselein werd voor het eerst vervaardigd door de Engelse
pottenbakker Josiah Wedgwood en is steengoed steengoed. Een ja-stem
is een voorstem en een nee-stem een tegenstem. Een jatagan is een
oosterse dolk of oosters zwaard. Over jatwerk wordt gezegd 'beter
goed gegapt dan slecht bedacht'. Met java wordt javatabak aangeduid,
een java-aap hoort bij de makaken en een javaantje is een koekje met
toegevoegde javakoffie. Ook programmeertaal
Java.
3. Bij
jazzdansen doe je aan jazzdance. Is die tabak je van het
of juist niet je dat, dus niet van goede kwaliteit? Een
jehoede (mv.
jehoedes, jehoedem) is bij de
Joden een Jood en een jehova is een aanhanger (nee,
niet die!) van de Jehova's
getuigen.
4. Die
reuzemop ging over een tastbare
reuzenmop. Een marsbanker, een soort van
horsmakreel, komt voor bij het Marsdiep.
5. Hou
eens op met die volkstalige jeile(s)
(ook:
jelling), die heibel! Met pakking
dichtmaken is jeinen. Jeminee, jemig de pemig, jemig nog toe! Als je
in de jenever bent, heb je meestal jajem of schnaps (VD
ook: snaps(je))
gedronken. Zitten je kinderen op die jenaplanschool? Ja, maar ik heb
daar een je-ne-sais-quoigevoel [ik-weet-niet-wat,
niet in woorden uit te drukken]
bij. Ik zal die jengelkont, die huilebalk,
een volkstalige jens verkopen. Zij was erkend kweekster van de
ster-van-bethlehem [GB]:
dat is volgens Van Dale de roos van Jericho (jerichoroos).
6. Van
jersey maak je machinaal dameskleding. De Jeruzalemvaarder keerde
terug met een Jeruzalemsyndroom. In de tuin had hij jeruzalemmers
(zijdenhemdjes,
pigeons; zijden hemdjes is iets anders!)
en jeruzalemartisjokken (topinamboeren,
aardperen) gezien. De jetstream
is de welbekende straalstroom. De jeu was er een beetje af bij het
jeu-de-boulen, het jeu de boules spelen. De rode jeugd, bestaat die
nog? Volgens Wikipedia was de Rode Jeugd [niet
in wdb.] een communistische beweging in Nederland. Hij was een
nog juveniele grijsaard.
7. De
jongerenorganisatie van de NSB was de Jeugdstorm. Jeuk leert klauwen
en armoede leert huishouwen. Het leek daar wel een huishouden van Jan
Steen. De jeune premier [jong
aankomend talent] behoorde tot de
jeunesse dorée [jongeren
uit de aanzienlijke en rijke standen].
De term jezabel, hoer, slaat terug op Jezabel in de Statenvertaling,
thans heet zij Izebel. Jezuïetenpaters hebben soms jezuïtische
manieren. Hij dacht: jezus-maria-jozef [vloek]!
Wat een bende! Een Jezuskind kan best lid van de Jezusbeweging zijn
[opwekkingsbeweging].
De jezusfreak met zijn jezuscomplex zei hardop 'jezusmina' en droeg
jezussandalen. In het Hebreeuws wordt Jahwe(h)
[GB, VD] als
JHWH [jaa-wèh
= JHVH], geschreven met vier
lettertekens, aangeduid. Bij jicht zetten urinezure zouten zich af in
de gewrichten. Zo is podagra voetjicht, omagra schouderjicht, gonagra
kniejicht, ischias heupjicht, chiragra handjicht, ileus darmjicht en
de vliegende jicht ten slotte gaat gepaard met hoge koorts en hevige
pijn. Een jid is een Bargoense Jood.
8. Er was
een diffuse terugkaatsing van het licht. Zijn 'lokaal' en
'lokaliteit' synoniemen? De jihad is de heilige oorlog. Naast jijen
en jouen of jij-jouen jij-bakken we ook graag. We jouwen soms ook
graag iemand uit. Heb je een fulltime- of een halftimejob
[ook: fulltime of
halftime job – klemtoon, bnw.]?
De jarige job, een jobist [BE: werkstudent],
was zowel zo arm als Job als zo vroom als Job. Toen hij de jobspost
ontving, bleek pas, dat hij een geduld als Job en Salomo's wijsheid
bezat. Wat was die opgefokte jocrisse [hals,
uilskuiken] toch een uiterst
onnozele jochem [niet
meer in VD!].
9. In de
Jodenhoek of -buurt hadden ze meestal geen Jodenbriefje, de
ariërverklaring tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tot de jodenmensen,
de Joodse mensen, behoren jodenjongens en -meisjes. Gebruik maar
jodenlijm [speeksel]
voor die enveloppensluiting [envelop(pe)
– mv. alleen n]. Een jodin belijdt de godsdienst, een Jodin
maakt deel uit van het volk.
10. De
jodhpurs [mv. –
rijbroek] danken hun naam aan de
Indiase staat Jodhpur. Joehoe, hallo, zijn jullie daar nog?
11. Ze
riepen 'joechei', toen ze hem hadden. Het werkwoord joechjachen
gebruiken we niet, dat is gewestelijk voor door elkaar roepen. Hé
joh, het gaat eroverheen! Een johannes is een man vervuld van
broederlijke mensenliefde. De term johanneïsch slaat niet op
Johannes de Doper, maar op de apostel Johannes. De johannieters
[(johannieter)ridders]
droegen het Maltezer kruis. Een heel goede rijnwijn is de
johannisberger. Een joint de culasse is een
Belgisch-Nederlandse
aanduiding voor koppakking. De joie de vivre [levensvreugde]
spatte ervan af tijdens de joiksessie [zangstijl]
in Lapland. Bij het jojoën kun je voor een goed jojo-effect de jojo
het allerbest insmeren met jojobaolie [van
zekere struik].
12. Toen
ze bij het jokari [zeker
balspel] spelen stilaan een sick
joke [wrange,
bijtende grap] uitte, stond ze
wel voor Jan Joker, beter nog: was ze een janjurk [onmannelijk
persoon].
13. Een
jokko is een chimpansee, een Staverse jol een vaartuig en het dubbel
jol een takel met twee eenschijfsblokken.
14. Hij
zat te kijken als Jonas in de walvis, hij was nogal benauwd. Die
appel, dat is geen jonathan, maar een jonagold, een kruising ervan
met de golden delicious.
15. U
kende de Israëlische feestdagen Jom Haätsmaoet [staat
Israël gesticht] en Jom
Hazikaron [Israëlische
dodenherdenking]? Een
jongensmeisje is een tomboy. De jonquille is de gele tijloos. Hebben
godsdienstige joden weet van de Wandelende Jood, de niet in de Bijbel
genoemde Ahasverus, en van de Koning der Joden, zoals hij met 'INRI'
[ihn-rie]
[Iesus
Nazarenus
Rex
Iudaeorum:
Jezus van Nazareth, de Koning der Joden]
op het kruis genoemd werd? Na dat joppie zal hij wel weer Joppie
[kind van de
rekening] zijn.
