2823 Dictee zaterdag 23-07-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (643) √

Dictee – dictees [2823]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 214, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (643)

1. De wereld is een pijpkaneel, elk zuigt eraan en krijgt zijn deel (uitdrukking; vergelijk ook de pijp, het pijpje kaneel). Een tefalcoating in een pan fungeert als antiaanbaklaag. Het interieur telde tig (een tigtal) bamboestoelen. Tot nog toe (tot nu toe) is er geen reden ze te vervangen. Als je 'stomverbaasd' goed schrijft, dan win je dit dictee dikverdiend [GB, VD]. 'Bol staan' is een grappig werkwoord. De van hoererij bolstaande opera X van Y bevatte onder andere een gezongen hoerenrei. Opeens, pats-boem (rats-boem), was ze verdwenen. Hij zei het paucorum hominum (voor weinig mensen), paucis [pau-kies] verbis [ie] (in weinig woorden).

2. Drinken we vandaag die fles pauillac [een medocwijn] op? Het paulianeus [niks met de apostel Paulus] handelen heeft met een faillissement te maken. Over het paulinisch (dat wel; ook: paulijns) privilege leest u in 1 Korintiërs 7, vers 15 (7:15) [het recht op ontbinding van het huwelijk tussen niet-gedoopten, indien een van beiden na het huwelijk het doopsel ontvangt en de andere partij daar niet mee instemt]. Een paumelle is een scharnier. Een blinde vink is een voorbeeld van een paupiëtte [rolletje vlees of vis]. Jan heeft de paus gezien [is dronken], Piet is in Rome geweest en heeft de paus juist niet gezien [het voornaamste gemist hebben]. Avignon is de pausenstad. Wat is een pauschalpolis [sj] (voor een jaar transportverzekering)? Die koning was in se [in wezen] een pauvre sire [armzalig heerschap, stumper]. De pauwkalkoen is een honduraskalkoen. Een pavie (meervoud: pavieën) is een van de perziken met wollige schil. Een pavlovreactie is een onwillekeurige reactie op een stimulus.

3. Hoeveel is een PB [pee-bee], een petabyte (tegenwoordig ook: pebibyte, PiB)? Peta is tien tot de vijftiende *! Zoek dat maar op! Welke pax imperii (rijks- of landsvrede) prefereert u: de pax Romana [Romeinse Rijk], de pax Americana [VS], de pax Britannica [Britse Rijk] of kiest u toch maar voor de pax aeterna [eeuwige vrede] of de pax Dei [godsvrede]? De paying guest [gast die voor kost en inwoning betaalt] stelde zijn kamerhuur payabel [betaalbaar], inclusief zijn pay-per-view [betalen voor de films die je bekijkt] voor de pay-tv [betaaltelevisie]. De dief van het Pd [pee-dee], het palladium, werd op de pd [pee-dee] (plaats delict, dictee?) betrapt. De Nederlandse PCOB is de Protestants-christelijke Ouderenbond (onderdeel van CSO = Coördinatieorgaan Samenwerkende Ouderenorganisaties). Kent u de PCGD [pee-see-gee-dee] nog, de postcheque-en-girodienst, een voorloper van de Postbank?

* Bij de computer feitelijk 2^50 = 1.125.899.906.842.624 [ruim 10^15].

4. Heb je het P-biljet [NL: aangiftebiljet inkomstenbelasting uitgebreide versie] al ingevuld? Het pcb is polychloorbifenyl. Volgens mij lag het niet alleen aan zijn darm, dat PDS [pee-dee-jèhs] (prikkelbaredarmsyndroom). In het pdf-document [PDF is de naam van de standaard – portable document format] meldde hij, dat hij zijn pdb [pee-dee-bee], het praktijkdiploma boekhouden, gehaald had. Peauter (piauter) is een legering van lood en tin. Hij reed in zijn asobak, de P.C. Hoofttractor. Lust je peultjes [afkeuring: heb je daarop nog iets te zeggen?]? En pecannoten? Heb jij weleens peccadilles (kleine zonden) begaan? Dan is een peccavi, een rouwmoedige schuldbekentenis, vereist. Haar pecorino [kaas] en pêche melba [ijs met perziken] gaf ze op [overgeven]. Daarna nam ze een pechpil (morning-afterpil). Pecuniae causa [om het geld] hield zij (zogenaamd) van hem. Pecunia is geld; het komt van pecus (vee), heel vroeger nog betaalmiddel. Bij peeling (scrub) worden dode huidcellen verwijderd.

5. Zit me niet te peeën [plagen, op stang jagen]! Peer de Schuimer was een berucht piraat. Jaan, Peer en Pauw zijn Jan en alleman. Het Pehlevi (Pahlavi) is de taal waarin de Middelperzische zoroastrische literatuur (GB ook: tt) is geschreven. Het peigné [bollen wolvezels] vind je in de textielindustrie. Daarin is een peigneur een onderdeel van een kaardmachine. Jan Cremer initieerde de peinture barbarisme [stijlrichting Nederlandse schilderkunst]. Collaborateur en deerne zijn pejoratieven [ongunstig], die zijn dus niet melioratief [gunstig]. De dief werd pekaan [Bargoens: gearresteerd] gemaakt. Had de literair (GB ook: litterair) onderlegde pekingmens [prehistorische mens – Sinanthropus pekinensis, homo erectus pekinensis] al weet van de grote pekelplas [de zee]? Een van de mogelijke wegverhardingen is pekmortelmacadam.

6. Prachtig, die pelagische [in diepe zee] fauna en bentische [zeebodem] vissoorten. Kijk daar: een toom [bijeenbehorende troep] gepelde [met zwarte stippen] kippen! De hele kamer was pêle-mêle [overhoop] gehaald. De schelp van Compostela (VD; Spaans: ll; niet meer in VD, wel bij: jakobsschelp – 2020 OK!) is een bekend middeleeuws pelgrimsinsigne. Een pelita is een Indisch nachtlampje. Er gaan veel pellets [bolletjes] op een pallet [laadbord, laadplaat]. De Peloponnesische Oorlog ging tussen Sparta en Athene. Een pawpaw [2 x pau] is een fruitboom. Zo meteen komt de zielenknijper [psych, psychiater]. Je kunt beter niet voor het peloton komen (vooruitrijden, er vooruit rijden!). Een pelsbij is een sachem. Hij was lid van de PEN-club [pèhn]. Zij brandde een penariepitje (niet meer in VD – kaarsje branden). Het pencak silat (GB ook: pentjak silat) is een Indonesische vechtsport.

7. De penceetaart [amandel] op de tafel met een penseeversiering van viooltjes kostte twee pence en hij betaalde met twee penny's. Een pendeloque is een hanger van edelgesteente. Pendente lite (hangende het geschil) geven we geen commentaar. We hadden een pendjerelik [deel kameeltuig] als schoorsteenloper. Prototype van een pennenlikker was Meester Pennewip. Een penningsteen is een nummuliet [fossiel]. Wie won dit jaar het Gouden Penseel [illustratie kinderboeken]? Het pentecostalisme is het geheel van religieuze ideeën van de pinksterbeweging. Een pentakel is een drudevoet (druïdevoet, pentagram). Een pentito is een bekeerde maffioso (een spijtoptant die samenwerkt met de politie). Een peon is een vaquero [Mexicaans veedrijver te paard = cowboy]. (Spaanse) peper heet ook wel lombok (tjabé).

8. Hanna en Martina vormden een peper-en-zoutstel [lesbisch paar]. Een bekende en geliefde likeur is (crème de) menthe (pepermuntlikeur). De gereformeerden werden vulgair ook wel pepermuntvreters genoemd. Een pépinière is een boomkwekerij, een pepita is een dessin van kleine ruitjes en een pépite is een goudklomp. Dit moet peracuut (acuter dan acuut) gebeuren. De nieuwe vinding werd per accidens [bij toeval] ontdekt. De vergadering ging sans ambages (zonder omslag, onomwonden; antoniem: per ambages) en per acclamationem [bij acclamatie, bij handgeklap, met algemene goedkeuring] akkoord. Een percolator is een doorzijgapparaat. Per cassa is een financiële uitdrukking en betekent: contant.

9. Het voegwoordelijke bijwoord per consequentiam betekent: bijgevolg. Hij had de functie per dativum [via steekpenningen, omkoping] verkregen. Wat is perequatie [vereffening] ook alweer? Een perikoop is een gedeelte uit de Heilige Schrift. Hij had veel perirenaal [om de nier gelegen] vet. Bij de elektronenbuizen onderscheiden we de diode, de triode, de tetrode, de pentode – in VD zonder h geschreven – en de hexode. Het pent is een gewestelijke, brijachtige spijs. Het Pentagon heeft de vorm van een pentagoon [vijfhoek]. Wanneer gebruik je nu een pen-en-gatverbinding? Ik voldeed mijn schuld bij de quaestor [penningmeester]. De penny-a-liner [schrijver voor een penny per regel] produceerde en passant ook nog een penny dreadful [stuiversroman].

10. Per jocum (uit gekheid) werd hij als peritus artis ((kunst)kenner) aangemerkt. Vellum is fijn perkament. Perlon is een uit caprolactam vervaardigde polyamide kunststof (polyamidekunststof). Het transportbedrijf was per mare per terras (over land en over zee) paraat. Pernicieuze [betreft vitamine B12] anemie is een ernstige bloedziekte. Het goed was per obliquum [slinks] verkregen. Ook met een glas perrier [soort Frans mineraalwater] kun je geen perpetuum mobile arrangeren. Ze schoten een pershing [Amerikaanse raket voor de middellange afstand] af. Persoonsnaamkunde heet ook wel antroponymie. Dat wist ik niet: perspex is polymethylmethacrylaat (ook: lucite) [uu uh].

 

2822 Dictee vrijdag 22-07-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (642) √

Dictee – dictees [2822]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 215, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (642)

1. Een peristyle is een zuilengang en pernambukhout (denk aan: Pernambuco) is braziel. Peroxymierenzuur heeft vast geen peroxidebinding. Persianer pattes is het bont van de poten van een pasgeboren lam. Van het uitpersen restte slechts perssel. Quinoa [kihn-waa – kie-noo-waa] is Peruaanse rijst. De niersteen verdween per vias naturales (langs natuurlijke wegen). Waar betaal je met de peseta Guineana? Juist: (voorheen!) in Equatoriaal-Guinea (nu: CFA-frank). Een Koerdische peshmerga [lid strijdmacht] is bereid om voor de goede zaak te sterven. Dat is knudde, dat is (naatje) pet. Was dat nu een MRI-scan [magnetic resonance imaging], een CT-scan (computertomogram), een CAT-scan [idem] of een PET-scan [medisch: positron emission tomography, positronemissietomografie – in een petfles zit polyethyleentereftalaat]? Een petinggi is een Maleisisch dorpshoofd. In het petite maison [voor de maîtresse] nam hij een petit-beurre [biscuitje] en vertelde hij een petite histoire [anekdotisch voorvalletje].

2. De petit-maître [pronker, saletjonker] had een petit mal (absence) in het petit [eenvoudig] restaurant. Petrarkisme is het navolgen van Petrarca. Een peyote is een Mexicaanse cactus. Pfoe drukt onzekerheid uit, pfiew opluchting of waardering en phoe geringschatting. De afkorting Pf. [pee-èhf] hoorde bij de Duitse pfennig [vgl. de mark: DM of DEM). De pH-graad [pee-haa] van de oplossing was laag. Een philibertspant is een schenkelspant, het philosophicum is een opleiding na het kleinseminarie en fenylanaline is een aminozuur. De gewervelde dieren vormen een fylum (stam) in het dierenrijk. Het ludolfiaans getal (pi) heeft een 3 voor de komma en is onderwerp van vele rijmpjes als ezelsbrug: 'Wie o kent …': 3 letters, 1 letter, 4 letters … dus 3,14...

3. Piet Hein, piae memoriae [zaliger nagedachtenis], veroverde de Zilvervloot bij Cuba. Een piaffe [draf op de plaats] komt voor bij paardendressuur. Een phishingfilter beschermt je computer. Houdt je pc [pee-see] het nog steeds uit? Hij speelde enkele magistrale pianoriffs [loopjes]. Een riffie, een Riffijn bewoont het Rifgebergte. Daar komen zelfs Rifpiraten vandaan. Een piarist is een ordegeestelijke [onderwijs aan arme kinderen]. Een piassave is een palmyra. Buiten zijn pickwicksyndroom [slaapapneu] maakte hij het pico bello [prima, uitstekend]. Het pidgin (Pidginengels – TH! – vgl. cockneys die het Cockney(dialect) spreken) is gemakkelijk te leren. Een pièce à clef (toneelstuk waarin onder verzonnen namen een ware (actuele) geschiedenis wordt verhaald) en een pièce à tiroir (toneelstuk dat uit een losse aaneenrijging van episoden bestaat) bekijk je meestal, een pièce de résistance (de hoofdschotel; ook figuurlijk!) eet je meestal op.

4. Het Loofhuttenfeest (Soekot) is een zevendaags joods feest, gevierd in oktober, ter herdenking van de tocht door de woestijn na de uittocht uit Egypte, toen het volk in hutten leefde. Zo'n loofhut is bedekt met takken en loof. De loelav maakt deel uit van een plantenbundel die wordt gebruikt op Soekot. De bundel bevat takjes van de (beek)wilg (aravot: alleen meervoud), palmtakken (loelav – mv. VD: loelavs, loelavim, GB: loelaviem), citrusvruchten (etrogim – VD!, enkelvoud: etrog) en geurige mirtetakjes (hadassim: altijd meervoud – VD!). De Simchat Thora (Vreugde der Wet) is de joodse feestdag aan het eind van Soekot, waarop de jaarlijkse cyclus van Thoralezingen wordt afgesloten en opnieuw wordt begonnen.

5. Een Turkse pide [luchtige Turkse broodsoort] kun je goed snijden. Hij had een gezellig pied-à-terre [optrekje]. De pertussis is de kinkhoest. Bij het pianostemmen werd hij ongeduldig. Aramith is de grondstof voor biljartballen. Het magdalénien is de voorlaatste periode van het paleolithicum. Mijn piepa [papa] kan alles. Piepschuim is geëxpandeerd polystyreen. Het volkse stel ging piepjanknor (pietjanknor – van bil). Heel modern is een clitpiercing [van: clitoris]. Bij hen is Pier altijd de kwade [kwaaie] pier. De pierrot en de pierrette vormden samen een semitragisch paar. Hij hing de grote piet uit (was dus een hele bram) en had de kleine Piet lelijk bij z'n pietje [te grazen genomen, een loer gedraaid], terwijl de bonte piet, de scholekster, overvloog.

6. Een giclee is het resultaat van piëzografie [inkt vernevelen bij repro van kunstwerken]. Een piëzo-ontvanger [koptelefoon] werkt met een kristal van rochellezout [uit: La Rochelle]. Weet u, dat een pignon een conisch tandwiel is? Een pijjekker wordt ook wel jopper genoemd. De pijlstaartkreeft is de molukkenkreeft, is dat net zoiets als de magelhaenpinguïn? Hé, is dat daar de noordse of Kuhls pijlstormvogel? Je epifyse is je pijnappelklier. Het konijn was letterlijk de pijp uit gegaan [figuurlijk: de pijp uitgegaan]. Het verhaal is als een nachtkaars uitgegaan. Het regende pijpenstelen. Die lullepot is van beroep lullenman [bij de brandweer].

7. In de kamer stonden drie pijpjes-lak [plant, anders: pijp(je) lak]. Heeft Piet Hein de Zilvervloot gepietheind ['gestolen']? Een pigeon is een jeruzalemmer, een zijdenhemdje [appel!]. Het arrowroot is het pijlwortelmeel. Het pijpenstrootjemoederkoren [schimmel] tast riet aan. Ge zijt een lelijke pilatus [valsaard] en ge vondt pilatessen (pilates beoefenen, ww. niet in VD – oefening voor lichaam en geest) nog leuk ook? Op haar hoofd had ze een pillbox [dameshoedje] en in haar hand de pillegift [doopgeschenk]. Het pilou [pie-loe] is een zachte, katoenen stof. Pimaricine doodt schimmels. Heeft Wouter Bos ook die pimpotentie (niet meer in VD – Pim Fortuyn – vermogen om het volk aan te spreken)? Pina colada's zijn zekere cocktails. We konden niet lachen om de pince-sans-rire (droogkomiek). De pinard en de pineau zijn (likeur)wijnen. Zelf had Pinokkio ook een pinokkioneus, en hij teelde soms de pinot blanc [witte druif], soms de pinot noir [blauwe druif].

8. Het pinyin is een transcriptiesysteem van Chinese karakters in het Latijnse schrift. Ook bij de pipa's, de Surinaamse padden, is er één de pip [pee-jie-pee – mv. immers: pip’s], de primus inter pares. Hé pipo, jij mallerd, doe niet zo gek! Met zijn piqué vest (piquévest) aan maakte hij een piqué bij het biljarten, hij piqueerde dus en was nog behoorlijk gepikeerd ook. Au pis-aller [in het ergste geval] moeten we verhuizen. Een ontsteking aan de urethra heet uretritis. Die urinebuis (urethra) loopt trouwens van de blaas naar buiten, de verbinding tussen nieren en blaas is de urineleider, de ureter [2 stuks dus]. De pisébouw [met stampaarde] is een manier van bouwen. Hij was nogal pissed [erg boos, kwaad], not amused [niet blij] dus. Een pissertje maken is ertussenuit knijpen. Zij bespeelden de cornets-à-pistons [+] (enkelvoud: cornet-à-piston, ook: piston, bespeeld door een pistonist). De pithecanthropus erectus kwam van Java. Een pithometer meet inhouden. Wat betekent più mosso ook alweer? Juist: vlugger, opgewekter.

9. Pizzo is beschermingsgeld voor de maffia. De PKB [pee-kaa-bee] kan een planologische kernbeslissing zijn, maar ook de Protestantse Kerk van België. Valse piso's werden gesignaleerd op de Filipijnen. Die piteuze vrouw was waarlijk deerniswekkend. Zijn we nog op tijd voor het plaats bespreken [de plaatsbespreking]? De placide [kalm. rustig] remplaçante [vervangster] verving de placeur [arbeidsbemiddelaar]. Plagioklaas is een mengsel van albiet [mineraal] en anorthiet [een veldspaat]. Plaît-il [wat belieft u?], u wilde ganzenborden? Een plak is onder andere een twee-en-een-halvecentstuk. Het plan-Marshall, het Marshallplan, was geen gewoon marshallplan en ook geen plan B, maar wel een vijfjarenplan. Neigde dat naar een
commando-economie?

10. De rode planeet, dat is Mars. Pluto is inmiddels geen planeet meer [geplutood tot dwergplaneet]. Die plank-bv [NL: lege bv] had niets om het lijf. De plankenvloer [planken vloer] voelde niet koud aan. Hij reed (met) plankgas. In Indië doen ze dingen planplan, zachtjesaan en zoetjesaan. Een planocyt is een zekere amoebeachtige bindweefselcel. In de Oude Plantage [park, wandelplaats – VD!] in Rotterdam kun je wandelen. De plantengeografie is de fytologie. De nyctinastie is de plantenslaap. De plantenziektekunde is de fytopathologie. Verwar de wilde kervel niet met de dollekervel. De planttijd voor de plantui is aangebroken. Let wel op de plantwijdte.

 

 

2821 Dictee donderdag 21-07-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (641) √

Dictee – dictees [2821]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 217, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (641)

1. Plasticiteit is smijdigheid. Van plat praten is sprake bij het Platamsterdams. Hij weigerde plataf het platboomde vaartuig te betreden. De tektoniek bestudeert verschuivingen en verplaatsingen van de aardkorst. Het platinizout (platina-IV-zout) is niet naar de voetballer genoemd. Hij heeft de deur platgelopen en gaf vooral platitudes ten beste. Vlakke trigonometrie is plattedriehoeksmeting. Van de pleegzuster bloedwijn knapte hij zienderogen op. Een
plein-pouvoir is een zeer ruime lastgeving. De paus is de plaatsvervanger van Christus. Er heeft een ongeluk plaatsgehad, plaatsgevonden. Plaudite (applaus!), goed gedaan, jochie! Plena luna (bij vollemaan – GB in toelichting ook wel: volle maan) word je altijd een beetje toktok (niet goed wijs, gek). De feuilletonist kocht feuilletee (bladerdeeg). Had hij daar nu dat pl'etje [pee-jèh-luh-(t)juh] (persoonlijke lening) voor nodig?

2. De pleten [van pleet = bijv. verzilverd] sigarendoos was mooi. Bij natte pleuritis [longvliesontsteking] wordt er exsudaat [vloeistof die door de vaten uitgezweet wordt, m.n. bij ontstekingen] in de pleuraholte [tussen borst- en longvlies] gevormd. Plexiglas is polymethylmethacrylaat. De plichtezel [doet star zijn plicht, zonder naar de zin te vragen] balkte, hij moest wel. Bij de plié [ballet: grand plié en demi-plié] droeg de ballerina kleren met plissé. Kent u de pl-lamp, de piëzoluminescentielamp [piëzo-elektriciteit: kristallen krijgen elektrische lading bij trek- of drukkrachten], al? De co-equipier was mijn ploegmaat. Een slummy mummy is een ploetermoeder. Plombières zijn porties ijs met gekonfijte vruchten, ook plombière-ijs geheten. Was ik pluchevast en een plucheplakker? De huidige pc-generatie is
plug-and-play [sluit aan en ga!]. Een plooi-ijzer is een smidswerktuig [om te buigen]. Vroeger pennentwistten dichters vaak.

3. Engels pluksel is zacht verbandgaas, charpie werd daar vroeger voor gebruikt. Ik vind dat je 'pluk-ze-wet' raar schrijft. In de plunjebaal zat het Bargoense kloffie [pak, kostuum]. Het woord 'hersenen' is een plurale tantum [heeft alleen mv.]. Het gebruik van de pluralis majestatis [majesteitsmeervoud] is aanmatigender dan dat van de pluralis modestiae [bescheidenheidsmeervoud]. De man van vijfenzestig plus (65+, 65 plus), de vijfenzestigplusser (65+'er, 65-plusser, vijfenzestigplusser, met een 65 pluskaart, 65+-kaart) haalde vroeger vaak een zesplusje (6+'je, 6-plusje) op school (referenties voor verkleinwoorden: déjà vu, déjà vuutje en deux-chevaux,
deux-chevauxtje). Van Dale spreekt over Pluto als een pluton (plutoïde, dwergplaneet). Als je als werknemer geplutood wordt [in rang of functie verlagen], is dat niet best. De pluviôse was de regenmaand in de Franse Republiek.

4. Hoed u voor de PMA [pee-jèh-maa] , de paramethoxyamfetamine [gevaarlijke drug]! Kent u echt alle ISO-landcodes, ook die van
Saint-Pierre en Miquelon (PM) [pee-jèhm] en die van Pitcairn (PN) [pee-jèhn]? De pneumatofoor is in de dierkunde de luchtblaas van de sifonoforen, de buiskwallen. Pneumoconiose is hetzelfde als silicose [mijnwerkerslong]. De plethora is (medische) volbloedigheid [overmaat]. Het plimsollmerk is een uitwateringsmerk [op scheepsrompen]. Zij sliepen op het pluchetapijt, sommigen zeggen pluchen tapijt. Een vederborstel (stofkwast) is een plumeau en een shuttle is een pluimbal, maar ook bijvoorbeeld een zekere bus. Het plusquamperfectum is de v.v.t. [vee-vee-tee], de voltooid verleden tijd.

5. 'Op de eerste dag van de maand' wordt aangeduid met primo, afgekort p^o [pee-joo]. In Vlaanderen is de pob [pee-joo-bee] de plaatselijke openbare bibliotheek. Poco a poco (van lieverlee) kreeg hij door dat dit stuk poco forte, afgekort p.f. [pee-jèhf], enigszins sterk (luid) (vergelijk: m.f. = mezzo forte), gespeeld moet worden. Met een iPod (van Apple, donorprincipe) kun je podcasten [soort
radio-uitzending zelf maken]. Pas op, dat je met die mp3-speler geen ipodduim (ook: iPodduim, vorm van RSI) krijgt. Luister je vaak naar de podradio? Het Russische poed is als handelsgewicht iets meer dan zestien kilogram. De Duitse uitdrukking 'des Pudels Kern' kun je (ook) weergeven met 'des poedels kern' (VD, lemma: 'poedel'). Poedersuiker heet ook wel farinesuiker.

6. De poedja is een Surinaamse drum. De uitroep poe-ee betekent jonge(jonge) [sjonge, sjonges, tjonge, tjongen, tjonges] oftewel allemachtig. Poeh(poeh), was dat werken! Een parelhoen is een poelepetaat, een cougar is een Amerikaanse leeuw oftewel poema. Coprolagnie [poepseks] is een beetje vies en niet om te lachen. Een poesaka is in Indië een voorvaderlijk erfstuk. Poesieplaatjes plak je (en -versjes schrijf je) in een poëziealbum (poesiealbum), waarin een enkele keer ook poésie pure [zuivere, absolute dichtkunst] staat. In het poesjenellentheater [marionettentheater, Antwerpen] werden poesjes (pousse-cafés: glaasje cognac of likeur na een kop koffie) gedronken. Een poeta minor (minor poet: minder belangrijke dichter) telt nauwelijks mee, een poète maudit [verdoemd, asociaal] wordt wegens zijn poëterij geminacht, een poet laureate [bekroonde dichter], die soms ook aan een poetryslam (poëzieslam) meedoet, prijst men de hemel in.

7. Wat was dat een poezenbeest, zeg. Bij pogoën (de pogo dansen) draait het om op en neer springen. Zijn paard was poikilotherm [koudbloedig], maar de mannetjesputterige poilu [pwaa-luu] (frontsoldaat WO I) was zonder meer homeotherm (homoiotherm: warmbloedig). 'Point d'argent, point de Suisse' (niet meer in VD) betekent: 'geen geld, geen zwitsers' (die uitdrukking wel). Onder de poinsettia (kerstster) werd in het point d'appui [steunpunt] poimeniek [ziel(s)zorg] verleend. Het point allongé [streepje boven noot] en het point sur tête [punt boven noot] zijn broer en zus, het point-lacé is iets heel anders (een borduursel). Wat hebben Jacques Offenbach, Helena van Troje en een poire belle Hélène met elkaar te maken? Antwoord: zie bij 'poire belle Hélène’ [nagerecht]!

8. U mag kiezen: de gifpil of de poisonpill. Moet ik naar dat pokkenwijf, is het nog pokkenweer ook. Een polak komt meestal uit Polen. Polderboer, liefhebber van polderblues en Poldernederlandssprekend, zoekt vrouw. De polemoniaceeën zijn een plantenfamilie van de tweezaadlobbigen. Hij startte vanaf poleposition. Een polichinel is een janklaassen (een hansworst). De polijststeen (amaril, smergel) produceerde nogal wat polijstsel.

9. Heeft een myriapode (een duizendpoot) echt (precies) duizend poten? En een tetrapode [viervoeter] dan? Een poisson d'avril (aprilgrap, aprilvis, eenaprilgrap) wordt met een cijfer erin geschreven als 1 aprilgrap. De welbekende [vgl. weinig bekende]
podo-orthesiologie is een alternatieve vorm van podotherapie. Een poenitet is een boetedronk, bij maaltijden als straf opgelegd. Vergeet niet de poes haar poezenpil te geven [anticonceptie].

10. In oktober 2009 deed de PKN-gemeente in Breskens mee aan de Bijbel10daagse (eigennaam, anders ook: Bijbeltiendaagse,
Bijbel-10-daagse) van het NBG, het Nederlands Bijbelgenootschap. Onder andere werd er een maaltijd met Bijbelse gerechten georganiseerd. Op het menu stonden: matses met eiersalade en
lente-uitjes, rode linzensoep (rodelinzensoep) met specerijen, vijgen in rodewijnsaus en koffie toe.

11. Wat is nu toch een omphalos, een navelsteen [steen waar­mee het mid­den van de we­reld, een land of een stad ge­mar­keerd werd]? De aanduiding OMR [oo-wèh-mèhr] staat voor Omanitische rial, om [oo-wèhm] is de internetaanduiding voor Oman [OM de ISO-landcode ervan]. De omroepbijdrage was in Nederland een vorm van kijk- en luistergeld, thans gefiscaliseerd. Zijn uiteenzetting was nogal prolix [wijdlopig, breedsprakig]. De kouters [ploegen] kun je tot zwaarden omsmeden. Omstebeurt [spreektaal] is om de beurt of om beurten. De Franse omwenteling is een voorbeeld van een revolutie en heet ook wel Franse Revolutie. Ik deed het omwille van haar, ter wille van de koningin dus (bij het schaken).

 

 

2820 Dictee woensdag 20-07-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (640) √

Dictee – dictees [2820]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 217, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (640)

1. Waarom zou je poliomyelitis (kinderverlamming) schrijven, als polio ook goed is? Is verdeel-en-heerspolitiek (van: verdeel en heers) hetzelfde als va-banquepolitiek (van: va-banque (spelen) = roekeloos)? Een politielint is meestal een rood-wit geblokt lint. Een zoön politikon (politikon zoön) is een sociaal dier. Ze dansten de polka-mazurka. Pollenanalyse is palynologie. Een polonceauspant is een ijzeren kapspant. Pcb's bevatten polychloorbifenyl. Je hebt veelmannerij en polygynie [veelwijverij]. Polycriminaliteit is iets anders dan veelpleg2820 Dictee woensdag 20-07-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (640)erij.

2. Een petfles is gemaakt van polyethyleentereftalaat. Polyfyllie heeft met bladeren en bladkrans te maken. Praat niet zoveel, heb je soms polyfrasie [praatzucht]? Het samenwerken van verschillende pangenen om een enkele eigenschap tevoorschijn te brengen heet polyidie. De pangeran(g) adipati [troonopvolger] vond je op Java. Het pur [puhr] is het polyurethaan en het pvc [pee-vee-see] is (een initiaalwoord uit) het polyvinylchloride. Wil je gewone pommes frites of pommes allumettes [heel fijne pommes frites] dan wel pommes parisiennes (gebakken krielaardappelen)? Een Pompejaan woonde in Pompeji. Een pompslot heet ook wel bramahslot (vgl. Brahma).

3. Hij droeg een ponceau (papaverrode) poncho (regenzeiltje). De ponden sterling, de Britse ponden, werden pondspondsgewijs verdeeld (om een stirlingmotor te kopen?). Op het politbureau zag je weinig political correctness en politesse de coeur [fijngevoeligheid in omgaan met anderen]. Met polyacrylonitril maak je vezels. Perspex heet ook wel polymethylmethacrylaat, maar dat wist u al. Piepschuim is geëxpandeerd polystyreen. Pongé wordt voor lampenkappen gebruikt. 't Kofschip is een pons asinorum (ezelsbrug): eindigt de verleden tijd op 'de' of op 'te'? Een pontekoek (pondkoek) is een soort stroopkoek. Een ponticello (letterlijk: bruggetje) is de kam op strijkinstrumenten. Een eretitel van de paus is pontifex maximus.

4. Een ponymanege is een manege voor pony's, dat dacht u al. Daar kun je ponyrijden. Spreken ze die West-Slavische taal, het Sorbisch, ook op een Poolse landdag? De Poolster (Noordster, Leidster) is een poolster [gids, toeverlaat] – de Poolwachter heeft die functie niet voor zeevarenden; nee, niet: zeearenden, althans voor het gps-tijdperk. Er zijn trouwens meerdere poolzeeën (als aardrijkskundige naam met een hoofdletter: noordelijke of zuidelijke Poolzee, dito IJszee). De IJzeren Poort vind je in de Donau bij Orçsava in Roemenië. Na het poortsluiten moest je poortgeld betalen. Ik zou mijn poot stijf houden. We moeten pootaan spelen. Hij beheerste het pootje-over (beentje-over) als geen ander. Dat kostte hem informeel drie pop [gulden]. Zij droeg altijd popeline jurken (poplinjurken). Piet, die spinazie etende popeye.

5. Een popiejopie is popi, de jeugd zegt zelfs poop. De pop-klassiek wordt vaak uitgevoerd door een symfonisch orkest. Haar poppedeinenimago werd geschaad. De ouderling was zo fijn als gemalen poppenstront (uiterst streng rechtzinnig). Met een POP-server [pohp] worden e-mailberichten uitgewisseld. Geef eens een voorbeeld van een popular fallacy [algemeen verbreid dwaalbegrip]. Houden populatie-ecologen zich ook bezig met de Baakse populier [Baak = plaats bij Bronkhorst]? Het pop-upvenster klapte dicht. Is dit gabbro(-) of quenastporfier [granietsoort]? Let op de porfirische(!) [wel bv. griepaal] textuur van deze stollingsgesteenten. Porfine is de purperrode, chelaatvormende, heterocyclische verbinding met vier pyrroolringen in de molecule, basisskelet van porfyrinen, toch? Enne ... porfyrine komt van porfine .... Werken pornoacteurs in de
porno-industrie?

6. De pornoster bad een Frans paternoster (dat is geen ster, maar een vloek!). Willem I [één] was ook een pater patriae [vader des vaderlands]. Op zijn grafzerk hoort dus te staan P.P. [pee-pee]. Het muziekstuk werd patetico (pathetisch, met hartstocht) voorgedragen. Pathaans is dezelfde Iraanse taal als Pasjtoe, onder andere gesproken door de Pasjtoen (de grootste bevolkingsgroep van Afghanistan). Het porseleinbloempje heet ook wel menistenzusje oftewel
hoe-langer-hoe-liever. Het porseleinen [zwak, teer] mannetje had geporseleinde [gladgemaakte] visitekaartjes. Wat is nu toch het Bargoens porseleinrijden, dat hetzelfde is als spiegelrijden [vrijen in taxi achter gesloten gordijntjes]? Een portable is portabel en kan ook in portakabins, kant-en-klaar geleverde tijdelijke gebouwen, gebruikt worden. De (Verheven) Porte is de regering van het Ottomaanse Rijk. Zijn porte-brisée (vleugeldeur), porte-cigares (sigarenkoker) en
porte-crayon (potloodhouder) alle porte-manteauwoorden (uit twee andere woorden samengetrokken woorden, zoals breakfast + lunch = brunch)? Nee, dus. Hoe zit dat met porte-lettres (omslag voor brieven en stukken) en porte-malheur (onheilsbode, ongeluksvogel)? En wat is trouwens een porte-manteau zelf? Antwoord: een staande kapstok.

7. Porter [zwaar donkerbruin Engels bier] wordt gedronken door dragers en sjouwerlui (porters). Als we de portier op het lichaam betrekken, is het de pylorus (uitgang van de maag naar de twaalfvingerige darm). Heeft deze auto ook centrale portiervergrendeling? De portiuncula-aflaat is tamelijk omstreden, alsmede het Portiuncula-aflaatfeest op 2 augustus. Een porto flip is een versterkertje (nee, niet zo een voor de muziek!). De container met portofoons (walkietalkies) lag nog in de porto franco (de vrijhaven). De Porto Ricaan rookte portorico. Nee, hij rookte niet heel Porto Rico uit!

8. Poortaderontsteking is pyleflebitis. Hé poppelepee, is me dat een mooie popelpee (pop-lp)! Wat is de portee [draagwijdte] van zijn profetieën? Het porisosteenstof [voor binnenmuren] zat tot diep in zijn poriën. De port-salut (bepaald merk zachte trappistenkaas) eet je op je brood of bij de borrel. Portugese Joden in Amsterdam omstreeks 1600 zijn Sefarden [VD + Sefardim, GB + Sefardiem]. Tante Pos was posé [geposeerd] bij het POS-apparaat [pee-joo-wèhs] (Engels: point of sale). Post en groot post zijn papierformaten. Post bellum auxilium is mosterd na de maaltijd. Verwar niet het postcoïtum met post coitum. Hij ging naar het post-en-telegraafkantoor. Er vond een
post-factumcontrole plaats (post factum is achteraf). Was dat tijdstip post meridiem (na de middag = nm., afkorting: p.m.) of ante (voor de middag = vm., idem: a.m.)? Is dat post-mortemonderzoek (na de dood – post mortem) al klaar?

9. In het post partum vindt vaak een post-partumdepressie (postnatale depressie) plaats. Een postzak is een depêche. Tussen pot en pint gezegd, hij was aan het potverteren, dus de pot aan het verteren. Bijtende potas is kaliumhydroxide. Een pot de chambre (nachtspiegel) en een pot-de-vin (fooi) verschillen nogal, al was het alleen al qua spelling. Ze gingen naar het potemkindorp om te potenrammen (daar kwam dus weinig van…). Gort met rozijnen gekookt heet potjebeuling. Een potje-dek is een gewestelijke ketellaper en 'potje-met-blommen' een bastaardvloek. Waar was die postbus-bv ook weer gevestigd? Kijk even bij de poste restante, wat was het poste-restanteadres ook alweer? Dat was een mooie potpourriouverture.

10. Een cachelot is een potvis. Potvisolie is een mengsel van spermaceti en spermacetiolie. Dat was niet leuk, potztausend [verdorie]! 'Poudre de riz' (poudre d'iris) komt van de Florentijnse lis (en is zeker talkpoeder). Poudrette [meststof] is afkomstig van fecaliën, het poujadisme [Poujade, kleinburgerlijk] heeft een extreemfascistisch karakter. Een poursuite is een inhaalrace. Powerpramming (niet meer in wdb. – rennen achter kinderwagen) lijkt me vermakelijk. De powwow is een indianenbijeenkomst. Uiterst zacht is pianississimo (ppp,
[pee-pee-pee]) en PPP [pee-pee-pee] staat voor people, planet, profit oftewel Triple P. Het PPPS [postpostpostscriptum] komt wel erg achteraan (ver na PS = postscriptum). In de chemie staat Pr voor praseodymium (een lanthanoïde, atoomnummer 59), PR [pee-jèhr] staat als ISO-landcode voor Porto Rico (pr geldt voor internet) en P+R [pee-jèh-nèhr] staat voor park-and-ride.

11. Een praatprogramma is een radio- of tv-programma. Praatzucht is loquomanie. Daar heb je die practical-joker weer met zijn practical jokes [grappen]. Het preteritum is de verleden tijd. Ook wij leven in een pragmacratie [geen principes, maar pragmatisme]. Wat weet je van de prairie-indianen, de prairie-uil en de prairiewolf, de coyote? Het Prakrit is de benaming van een groep Middelindische dialecten, die met het Sanskriet samenhangen. Een praktikant volgt een practicum. Een praxinoscoop is een fenakistiscoop [met ronddraaiende figuren] met veelkantige spiegels. In de prehistorie had je preadamieten [voor Adam en Eva], ver voor het precolumbiaanse tijdperk (voor Columbus dus). Bij het prêcher pour sa paroisse houd je een oratio pro domo, preek je voor eigen parochie.

12. Precociteit is vroegrijpheid. Zijn predicatie was meer zedenpreken. De predikante onderging een predictortest [zwangerschap]. De prednison gebruik je als geneesmiddel [ontstekingsremmer].
Pre-eclampsie is zwangerschapsvergiftiging. Preegdruk is druk met diepgeëtste platen. Het preëminente [boven andere(n) voortreffelijk] pre-embryo [eerste twee weken] groeide voorspoedig. Waar kwam mijn pre-existentiële ziel [komt later pas in het lichaam] vandaan? Zij kreeg expres espresso [koffie]. Pour la bonne bouche is als een lekker hapje voor het laatst bewaard. De pps [pee-pee-jèhs] is de publiek-private samenwerking. Hij had weer eens een pr'etje [persoonlijk record] gelopen. De verstrooide professor was praesens absens [verstrooid, met de gedachten er niet bij].