2495 Dictee maandag 29-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (407) √

Dictee – dictees [2495]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 450 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (407)

1. Een remplaçant [vervanger] moet iemand remplaceren. Het (de) repentir [uh añ, ie] is een veranderd detail in een schilderij. Renversés zijn omslagen bij een zwachtelverband. Dat gedoe met bonussen, valt dat onder renumereren [terugbetalen] of remunereren [belonen]? Ik hoorde par renommée [toevallig] dat die renommist [grootspreker, vechtersbaas] van zijn voetstuk gestoten is en zijn renommee [goede naam, gunstige reputatie] verloren heeft. Met hoeveel e's schrijf je 'renforcé' (madapolam)? Kun je het woord 'reminiscentie' wel onthouden a.d.h.v. de badplaats Rimini? Zit er in Rennietabletjes [nog merknaam] rennine (lebferment, chymosine)? Bij het rendez-voustje vond een rendez-moi [diefstal door wisseltruc] plaats. Zullen we een wedstrijdje 'West-Vlaminkje pesten' spelen? Als je een aggregatie hebt, mag je in België in het middelbaar en hoger onderwijs lesgeven. Iemand die dat in Frankrijk mag, is een agrégé. Heb je die
restore-update [back-up]?In een résidence resideer [verblijf] je, in de résistance resisteer je [weersta je iets]. Een inktlap moet resorberen [vocht opnemen], een goede resorptie hebben dus.

2. Voor een goede respons(e) (èh ie responsie) is voldoende responstijd een must [noodzaak]. Ressources [oh] zijn mogelijkheden, capaciteiten, resources [oh] (waaronder human resources – hr) tref je aan in de productiesfeer. Het requisitoir [GB ook: rekwisitoor] vermeldde waar de rekwisieten [benodigdheden, attributen] heen zouden moeten. Een ressort [rèh-soh:r] is een gebied, een resort
[rie-zoh:rt] een luxe vakantieverblijf [luxevakantieverblijf]. Heeft u het stadsvervoerbedrijf RET (Rotterdamse Electrische Tram) nog gekend? Daar hadden ze railleurs [ree-leurs] [maakt tramrails schoon] in dienst. Houdt een resusaap bij resuscitatie [reanimatie] zijn resusfactor wel? Ja. Hij spreekt zelfs Reto-Romaans. Een retabel [achterwand] vind je bij een altaar. Het Reuzengebergte (GB) is reuzegroot. Een reuzenmop gaat over reuzen, een reuzemop lang niet altijd over metselstenen. Wat reüsseert [slaagt], kent een réussite [succes]. Op de reünie kwam de re-educatie [heropvoeding] ter sprake. Retiré en relevé zijn basisbewegingen bij ballet. Ik zal die blaaskaak wel even retorqueren [met zijn eigen woorden bestrijden]! Bij de fanfare spelen ze van retteketetsjingboem, of korter: sjing-boem [hoempa, retteketet, tararaboemdijee].

3. Sprinkhanen hebben een sjirpader. In de rouwperiode moet je sjivve zitten [op lage krukjes of de grond]. Revivescentie slaat op mensen, revivificatie op stoffen. Het talud van een vestingwerk kan met revêtement [een muur] bekleed zijn. Het spiritisme [contact overledenen] beleefde een reveil [opleving], getuige het omvangrijke reveillon [nachtelijk feestmaal]. Met Nieuwjaar spreek je een zegenwens uit, bij een voetbalwedstrijd een zegewens. Nog tot half januari kun je iemand een gelukkig of zalig nieuwjaar wensen. Hij ging rigoureus te werk. We hebben jeu de boules gespeeld, gejeu-de-bould. We genoten van de rock-'n-roll, we hebben gerock-'n-rold. Ricotta is een zachte Italiaanse kaassoort. Hoeveel Iraanse rials [IRR] krijg je voor een Sau/oedi-Arabische riyal [SAR] (en voor een Cambodjaanse riel – KHR)? De rigaudon, een Provençaalse dans, werd ingeleid met een gitaarriff [loopje]. Zonder rijinstructeur hadden we veel rijjool. Een Riffijn (riffie) komt uit het Rifgebergte. De rioja [ch] komt uit het Ebrodal.

4. In de riksja kregen we rillettes [pasteitjes] mee. Met ringgits [MYR] betaal je in Maleisië [Malaysia]. De rhbs was de rijkshogereburgerschool, de rijks-hbs. Een rijkswachter werkte bij de rijkswacht. De rinoceros [neushoorn] ploegde het dahliaveld vakkundig om. Ook de cantharellen [paddenstoelen] vertrapte hij. Hoezo, irreëel? Het rijkversierde theater was rijkgevuld (GB) met fans. Rinoplastiek [esthetische chirurgie toegepast op de neus] is niet de geëigende behandeling voor rinitis [neusslijmvliesontsteking]. De Yggdrasil [noordse mythologie: de wereldboom, symbool van de kosmos] is een soort van ricinus [wonderboom]. Zij hadden een lat- [living apart together], in hun geval een langeafstandsrelatie. 'Sarahs bikinietje' schrijf je zonder apostroffen(!). Een rizofoor is een luchtwortelboom. Het water stroomt door het rivierbeddinkje. In delen van Turkije hebben ze een rivièraklimaat [T. Rivièra – Antalya]. Ritenuto [ee/uh oe] is in de muziek vertragend. Stamt dat uit het rissglaciaal [GB – deel pleistoceen]? Medici spreken bij een bloedneus van rinorragie. Hij is dol op rinse [zuurachtig, ook: rijns] appelstroop. Ris de veau is kalfszwezerik.

5. De ripieno is in de Italiaanse barokmuziek de inzet van het volle orkest tegenover de solopartijen. Lijkt rissole [bladerdeeg, flensjes] op risotto [rijst, Parmezaanse kaas, saffraan]? Nee, dus. Met een ritsstamp maak je in een smidse hoefijzers. Rizomanie is een virusziekte in suikerbieten. Bij het slagveld was een Rode Halvemaanpost aanwezig. Rockabilly is een mengvorm van rock en country-and-westernmuziek. Een robinsonade is een avonturenroman naar het voorbeeld van Defoes 'Robinson Crusoe' (à la Crusoe). De robbedoes mocht meevaren op het robbenschip. Wist je dat een rlws vroeger een rijkslandbouwwinterschool was? Hou een schaker goed in de rojem [gaten], als die gaat rokeren. Ah, een innoverend nouveauteetje [nieuwtje]?

6. 'Rollenspel' kun je spellen, een rollenspel kun je ook spelen. De
Roi-Soleil is de Zonnekoning. Pas op dat je na roggebrood eten geen roggenstaart in de keel hebt [schor – keel schrapen]! De roetsjbaan eindigde bij de rododendron. Een ronggeng is in Indië een inheems dansmeisje, een rond-point is een rond plein, een romusha een Indonesische dwangarbeider en een rond de jambe een basisbeweging bij ballet en dans. Een Rolls-Royce repareren met een rolykit [oprolbaar soort gereedschapskist]? De romaanse stijl [voorloper gotiek] wordt hier in een van de Romaanse talen beschreven. Bindsla (romaine) is Romaanse sla. Dit boek heeft die typisch romaneske [avontuurlijk] verteltrant. De sectie pr [public relations] van de sexy Bavariababes deed er alles aan om te tonen dat zij geen sekte vormen, dat zij geen sektariërs zijn en dus geen sektarische [BE ook: sectair] uitingen vertonen. De kompanen [makker, kameraad] – ook qua werk compagnons [makker, gezel] – speelden in dezelfde competitie. Kan je deze bestemming ook met een roll-on-roll-offboot [roroboot] bereiken?

7. Rooming-in kan in een ziekenhuis plaatsvinden. Op Roze Zaterdag trok men door de rosse buurt. De Rozenoorlog werd uitgevochten tussen de Rode en de Witte Roos (niet door de rozenkruisers (GB)!). Van rosemetaal maak je clichés en letterzetsel. De hasj opleverende roos van Libanon moet je niet verwarren met de roos van Jericho (jerichoroos) of het roosje-zonder-doorns (de ake/olei). Op het Rozenkransfeest wordt het rozenkransgebed uitgesproken. Wist ik veel dat er meerdere rouxs zijn. In de rough [ruh:f] op de golfbaan ben je nog niet jarig. Het rouge-et-noir is een hazardspel met zes whistspellen. Kun je in een rotisserie [grillrestaurant – GB ook: gril- ww.] roti [Surinaams gerecht] krijgen? Nee, dus. Hij was een roué (losbandig persoon uit de aanzienlijke stand) en zijn vrouw een rouee. Rondelang bleef de Tour de Francerenner vooruit. Je kunt de bloemetjes buitenzetten (GB), je schoonmoeder buitenzetten (GB) of de schoentjes en laarsjes buitenzetten (GB). Het slofje-onder is een zeker spel [slof onder de knieën doorgeven]. NB
Schoentjes-en-laarsjes [plant] staat niet meer in VD. Met Rozenzondag wordt zondag laetare aangeduid.

8. De RSI-aandoening heet voluit repetitive strain injury. Hoe moet je r-stamelen precies omschrijven? Stamt de ruhmkorffklos [inductieklos] uit het Ruhrgebied (nee) en kun je die met rufiyaas [MVR] betalen (meestal niet)? Is rug-aan-rug (dos-à-dos – bw., in Indië: sado – znw. de dos-à-dos) hetzelfde als rug tegen rug? De rudbeckia [plant] behoort tot de composietenfamilie. Hoe spreek je 'rubberoïd' [roo-wiet] uit? Alea jacta est, de teerling is geworpen (Julius Caesar bij de Rubicon). Stuur het bestand maar in rtf-formaat (rich text format). Bij het rummikuppen (rummikub (VD: merk) spelen) dronken we rum-cola. De ruwharige pitbullterriër rende door de ruwarige tarwe. In Van Dale komt de naam Ruusbroec tweemaal voor [als Doctor Divinus en Doctor Extaticus]. Het rutherfordium [Rf, 104] is genoemd naar Lord Ernest Rutherford. Een nimf (vergelijk: nymphe du pavé – straathoer), een nymfomane, is een soort rupsje-nooit-genoeg. Een rvs-wasbak (rvs wasbak) is een wasbak van roestvrij staal respectievelijk een roestvrijstalen wasbak.

9. Het zat er niet aan, maar het kwam eraan: een ruisdaelluchtje. De Rwandese cultuur is ondoorgrondelijk. Vroeger waren er nog S5'jes (S5'en). Is er verschil tussen 'sadder-and-wiser' en 'sadder-but-wiser'? Nee. De Sacra Scriptura is de Heilige Schrift, de Bijbel. Een bekende bastaardvloek is 'sacre-nom-de-Dieu'. Sacd's zijn super audio compact discs. Deze saaimans heeft maar één hobby: spelen op de sabar, die West-Afrikaanse trommel, ter opluistering van het sabaeïsme [sterrendienst]. De bei (van Tunis) werd door een bij (sachembij, pelsbij) gestoken. De sacochenverkoper deed goede zaken. De sacristein [koster] pleegde sacrilège [ook: sacrilegie – heiligschennis]. Een sachertaart is Weens gebak. De saharaschorpioen kroop door het Saharastof (ook: passaatstof). De sabaku [oe – SR, reiger] is niet het dier dat je verwachten zou [vroeger: -koe!]. Het was minimaal als een stofje in het heelal. Motorbrandstoffen hebben alle een SAE-nummer [Society of Automotive Engineers] gekregen. Een sagoïentje is een zijdeaapje (ouistiti). Salve, wees gegroet!

10. Hij vertoonde sadomasochistisch sm-gedrag. Het vestingwerk had een saillant [opvallend] saillant [uitstekende punt]. Een salicionaal is een orgelregister. De salesdirector en de salesmanager moeten samengaan (samen gaan hoeft niet). Saksen eten graag saks, houden van seks en spelen graag op de sax. Salam aleikum, vrede zij met u! Saisisseren is iets bij de rechter aanhangig maken. Saintes nitouches [+] zijn kruidje-roer-mij-nieten (kruidjes-roer-mij-niet; beide ook: 'me'). Het saint-simonisme is een communistische leer. Een saisie foraine is een forain (conservatoir) beslag. Waar? Op Saint-Tropezs strand!

11. Toearegs zijn zwervende Berberstammen in de Sahara. Een bofvader heeft geluk (of de bof!), een bovvader is bewust ongehuwd. De bagage van de bovenste beste kerel werd binnenstebuiten gekeerd. Bouts rimés [mv.] zijn verzen op opgegeven rijmen. Wat is een boutreiniger [voor strijkbouten!]? De BRIC-landen [Brazilië, Rusland, India en China] heten inmiddels BRICS-landen. Wat erbij gekomen is? South Africa (Zuid-Afrika). Een bloeiende brave hendrik [plant] is niet zo braaf. Een breakdown is een instorting. Ze hebben de pan leeggevreten, want ze wilden zich volvreten. Hij is een stronteigenwijze vent.

2494 Dictee zondag 28-10-2012 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 182 RL √

Dictee – dictees [2494]

Wekelijkse dicteetest 182 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 682

1. …………. is rode wijn en ………… witte wijn.

a. Clairet                                            clairette

b. Clairette                                         clairet

c. Clairet                                            clairett

2. ……….. is het creutzfeldt-……………..

a. cjd                                       jacobsyndroom

b. CJD                                    jakobsyndroom

c. Cjd                                      jakobsyndroom

3. ……….. wordt veroorzaakt door ………...

a. coccidiosis                                       coccen

b. coccidiosis                                       kokken

c. Coccidiosis                                      kokken

4. In een ……... worden ………. uitgebeeld.

a. cometarium                                 cometen

b. cometarium                                 kometen

c. kometarium                                 kometen

5. ……….. is ………… spelen.

a. Comèten                               comet

b. Cometten                              comet

c. Cometten                              comète

6. Een ………. heet naar de ………...

a. comtoise                                Franse Comté

b. comptoise                              Franche-Compté

c. comtoise                                Franche-Comté

7. Wie ……….. zijn, vertonen ………....

a. consanguien                            consanguïniteit

b. consanguïen                            consanguïniteit

c. consanguien                            consanguiniteit

8. Bekende fysische constanten: van ….. en …...

a. Boltzman                            Planck

b. Boltzmann                          Planck

c. Boltzmann                           Plank

9. Een conto ………       ………. is populair.

a. a                             metà

b. à                             metà

c. á                             metá

10. Die ………. de ………. snappen jullie toch niet!

a. cosas                                    España

b. cosas                                    Espana

c. cozas                                    Espana

Oplossingen [182]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [182]

1a 2b 3c 4b 5c 6c 7c 8b 9a 10a

1. Denk aan het alfabet: kort – lang en r – w

 

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

2493 Dictee zondag 28-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (406) √

Dictee – dictees [2493]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 451 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (406)

1. Een keulenaar [vaartuig] is een samoreus. Een Samojeed kan (niet zelf, wel lijfelijk) samojeden [hond] fokken. Samenhoren is een kwestie van saamhorigheid. We zullen samen Samen [ook Sami, enk. Same] gaan zoeken [in Lapland]. Samizdat was clandestien Oost-Europees drukwerk in de Oostbloklanden. Sambuca is een Italiaanse anijslikeur, samogon is zelfgestookte wodka. Hij was als een barmhartige samaritaan voor weduwen en wezen. Een saltimbanque is een kunstenmaker, een saloeki is een oosterse windhond en salpicon wordt als vulling gebruikt. Een salopette is een tuinbroek en de Salpêtrière is een groot oud gebouw in Parijs. Een Russenhater (het gaat hier niet over rechercheurs, planten of wandluizen) is russofoob. Op Sacramentsdag wordt het sacramentsfeest gevierd. De afkorting SEH staat voor Spoedeisende Hulp en SEH-artsen zijn gespecialiseerd in spoedeisendehulpverlening. Russen zetten thee met een samowa(a)r. Samplen: jij samplet, ik heb gesampled. Let op: ook sampelen, jij sampelt, ik heb gesampeld.

2. De sandalwoods (sandelhoutpaarden) komen van Soemba, het Sandelhouteiland. Een minister ad interim is een ad-interimminister (ook: interim-minister, een interimaris dus). Deze(n) en gene(n) [VD – enk., mv.] onder de rajneeshies (sannyasins) hebben geen gêne, leven sans gêne. De sanskritisten bestuderen het Sanskriet. De PVV wil de sans-papiers [ook enkelvoud! – illegale vreemdeling] sans relâche [zonder ophouden] het land uit zetten [wil ze dus uitzetten.] Hij maakte de kwalijke maatregel sans façon [zonder omslag] bekend. Zijn er San Marinese sanisettes [openbaar munttoilet]? Sans-forcerorders (bestensorders) tref je aan op de beurs. Hij had een hele sansculotteprentenverzameling [lange broek]. Een van de afgebeelden was echt een sansculotje (burger, revolutionair, 1789, vergelijk voor de spelling: mascotje). Sans atout (afkorting: s.a.) is zonder troef; een desbetreffend contract is een sans-atoutcontract. Zij die consanguien zijn, vertonen consanguiniteit [beide: gwie] [bloedverwantschap]. Wie aan sanguinofobie [vrees voor bloed] lijdt en dus niet over sangfroid [koelbloedigheid] beschikt, wordt uit de artsenopleiding gezet. Het sanctum sanctorum is, zoals je weet, het heilige der heiligen. 'SARS' (longziekte) staat voor: severe acute respiratory syndrome [door het coronavirus].

3. De sancerre is een witte loirewijn. De evolutie van 'potlepel' naar 'pollepel' heet sandhi. Het sanhedrin was de Hoge Raad bij de Israëlieten. De juiste kleur is het sang-de-boeuf [dieprood van
oud-Chinees porselein]. Het SaNT was het Samenwerkingsverband Nederlandstalige Terminologie [historisch, NTU]. Toen de hele santenkraam verkocht was, riepen dezen 'santé' en genen 'santjes'. Veel Sardijnen lusten graag sardijnen (maar niet rauw – vis). Wie Sara gezien heeft, wil nog weleens sarasara's (Surinaamse garnalen) oppeuzelen. Sapristi, ik wist niet wat een saprofyt [plant die leeft van organisch afval, van rottende stoffen] is. Sapi's zijn in Indië inlandse runderen. Sapajous zijn apen met rolstaart in Zuid-Amerika, een sapotilleboom (de sawoe-manila) geeft melksap voor kauwgom en Santomese saoto komt uit Sao Tomé en Principe. De ambtenaar moest de toon van de toespraak van de minister zetten, de toespraak toonzetten. De saucier [zorgt voor de saus/zen] zwoer voor zijn boterham bij vet coole saucisses de Boulogne [worst].

4. Ook saupiquet [pittige saus, ragout] was hem niet onwelgevallig. Sashimi is een Japans gerecht. De sargassovissen [wiervis in sargassowier] vang je in de Sargassozee. Sari's zijn vrouwenkledingstukken uit India. Hij is lid van de satanskerk [sekte met goddeloze riten] en een sauf-conduit is een sauvegarde [vrijgeleide]. De saudade [melancholisch verlangen] hoort bij de fado [Portugees levenslied]. Satsuma is Japans aardewerk en satyriasis (vergelijk: satire) is donjuanisme (vergelijk casanova, donjuan). De etymologie van 'sardonisch' is bere-interessant. De explosie leidde tot een
sauve-qui-peut (vrouwen en kinderen eerst). De sauternes is een zeer fruitige wijn en de sancerre is een droge, witte loirewijn bereid uit de sauvignon blanc. De bokser was saved by the bell. Het savoir-faire is wereldkennis, het laisser-faire is het vrijlaten van mensen in hun economische handelingen. Scag is Surinaamse heroïne en een scafander een zwemgordel. De sazspelers bespeelden sazzen. Sarcomen zijn gezwellen. Een Savooiaard komt uit Savoie (departement; landstreek is: Savoye).

5. De boefjes savoureerden [met smaak nuttigen] hun toetjes. De sequoia [reuzenpijnboom] is naar een Cherokee-indiaan genoemd. Het schadebedrag was hoog. Wie zwaait hier de scepter? Scènes à faire zijn hoogtepunten op het toneel. De metteur en scène (van 'mettre en scène') is de regisseur en productieleider en dus ook verantwoordelijk voor de mise-en-scène. Scatologie is voorliefde voor feces. Een voorbeeld van een scat is 'heybaberiebah'. Met scanning tunneling microscopy [op moleculaire schaal] wordt je blikveld zeer vergroot. Kunnen alleen engelen de jakobsladder (scala caeli) beklimmen? Scagliola is een mengsel van gips en glimmer voor beelden. Je zult maar aan scandalitis [als scandaleus – zonder h! – maar daar mag wel: schandaleus – ook: schandaliseren] lijden: word paparazzo [opdringerige persfotograaf – mv. -i]! De scandinavistiek bestudeert ook Scandinaviës talen.

6. Zie de scènefoto. Een scarabee is een mestkever en scarlatina is roodvonk. In het holst van de nacht vochten ze op het scherp van de snede. Het Schepenbesluit specificeert de Schepenwet [NL, BE bv. schepenwissel]. Laat de schalmeien klinken. Bij de schallanalyse wordt de klank geanalyseerd. We moeten scheep gaan. Wij scheên: ik scheê van jou en jij scheêt van mij. Dit probleem is wel erg scherp gesteld. Schadenfreude is leedvermaak. Onze vakantie gaat naar Hawaï. De omstreden directeur wilde geen plaats maken voor zijn opvolger. Zijn assistent wilde ook niet plaatsmaken voor een nieuwe werknemer. De overvaller droeg een balaclava [bivakmuts]. Essays over butterfly's: het moet niet gekker worden! In GB heeft 'orgie' maar liefst 3 meervoudsvormen. Een hof van cassatie heet in Nederland de Hoge Raad en in België het Hof van Cassatie. Je kunt ergens niets of veel van afweten (GB). Degene met wie ik een afspraak had, liet het onverwachts afweten.

7. 'Tae-bo' is een Engels letterwoord van 'total awareness, excellence, body obedience'; 'tae' is bovendien Koreaans voor 'schoppen' [ww.: tae-boën]. De airmarshal wist nog niets van het recent opgestelde marshallplan. Een aileron [èh] is een rolroer. De taalfanaat Janus Kousemaker heeft een verzoek tot naamsverandering ingediend. Eensdeels zijn daar de positieve punten, anderdeels de negatieve. Met MP3 [de standaard] kun je mp3-fragmenten in je eigen mp3-archief opbergen en later met een mp3-speler afspelen. Rijdt hij Ford of
Rolls-Royce (heeft al een streepje! – met de daarbij behorende status)? Het dunne tricotje was kletsnat. We eten paella [Spaans rijstgerecht]. De Eiffeltoren staat niet in de Eifel. Is hier de Hinderwetvergunning voor? Een jabotje is een kanten plooisel of een geplooide strook. Waren de jakobijnen (die de girondijnen – gematigde republikeinen van 1789 – in 1793 vermoordden) militant nationalistisch? In de felomstreden scène [èh] kwam die scene [ie] er goed af.

8. De x-as is de horizontale. De visser moest en zou de vis beethebben; soeverein haalde hij deze op. Wanneer was de tijd van de hagenpreken? Het impresariaat verbood de transactie. Je kunt halteren en halteren. Bij het schaatsen kun je beentje-over (pootje-over) doen. Je kunt pootjebaden maar ook iemand pootje haken. Het (de) mirepoix wordt bij de bereiding van saus/zen gebruikt. Millefeuille is een gerecht van bladerdeeg. Een apodictisch bewijs is onweerlegbaar. In het
bijna-thuishuis(!) kreeg hij het ware bijna-thuisgevoel. Waarvoor kun je martyrologia [verhalen over martelaren] raadplegen? De schnauzer hapte naar de snorkel (VD ook: 'schnorkel' – snuiver). Geef hem nog een schnaps (GB; VD ook: snaps). Hoe is het met je s(ch)nabbeltjes? De bemanning zal het schip ingaan, de reder zou later het schip in gaan. Het is nu schluss [finito] met die schmalz [sentimentele muziek], je mag niet langer schmieren [sterk op effect spelen]. Kan hij Zwarte Piet met schlamm (kolenslik) schminken?

9. Met cheiloschisis heb je een hazenlip (met schisis een lip-, kaak- en/of gehemeltespleet) en schizothymie is gespletenheid van gemoed. De politiek barst van de scherpslijpers, die bijna beroepsmatig scherpslijpen. Een vaartuig roep je aan met 'schip ahoi'. In Rotterdam vind je (Sportpaleis) Ahoy Rotterdam. Is het 'schouten-bij-nacht', 'schout-bij-nachts' (viceadmiraals) of beide? Het laatste. Een estheet is de man van de schöngeisterei [schone, smaak, esprit]. Eretitels van Maria zijn 'Schoon vat van godsvrucht' en 'Eerwaardig vat (van de godsvrucht)'. De Schotse Hooglanders zagen een Schotse hooglander (voor alle duidelijkheid: op vier poten). Op Schortelwoensdag (Schorselwoensdag) werd vroeger alle klokluiden stilgezet (stopgezet). Een schöne Seele is een persoon met een gevoelige inborst. De schone van Boskoop is geen schone-bij-dage (niet meer in VD) maar ook geen schone-bij-nachte (niet meer in VD – beide planten). Een schnorrer bedelt.

10. Het schout-bij-nachtsschip minderde vaart. Ze naderde schredegewijs (haar schredenteller stond 'aan'). De Bijbel kent zijn Schriftgeleerden, joden en moslims hebben hun eigen schriftgeleerden. Gooi die schroodbeitel (schrooibeitel, ook: dat schrooi-ijzer) maar op de schroothoop. Het schrijnendst was deze perfecte schriftvervalsing [betreft niet de Bijbel]. Het schrijverschap oefen je niet uit op een schilderschool. Scorbuut is scheurbuik. De scoop [primeur, opvallend bericht] in het AD [Algemeen Dagblad] ontleedde de scope [strekking, reikwijdte] haarfijn.

11. Het drooggelegde land heeft nog lang droog gelegen. De druk pratende en drukte makende druktemaker zou zich nog erger druk maken. Je kunt pluizen plukken, haarplukken, koffiebonen plukken, theeplukken, erwten plukken en wolplukken. Een drugsvrije drugstore vertegenwoordigt geen drugshandel. Er zijn veel drugsgerelateerde problemen. Bij tackelen voer je een tackle uit, bij dribbelen een dribbel. Deze drukbeklante boekhandel is drukbezocht. Dubbel gebeide jenever wordt in een dubbel getint glas geserveerd en ook wel dubbelgebeide (znw.) genoemd. De dubia laus [twijfelachtige roem] was hem al vooruitgesneld.

 

2492 Dictee zaterdag 27-11-2012 (2) – dictee Over wie zou dit gaan ... √

Dictee – dictees [2492]

Over wie zou dit gaan?

Betreft: Dictee Zutphen 2013 (auteur: A.L. Snijders, pseudoniem van P.C. Muller)

Boek: Slibreeks, nummer 148, titel ‘26 ZKV’ (zeer korte verhalen).

Hieruit p. 39-41 (verhaal 13)

 

Aanhalingstekens

1. Omdat Lionsclub Zutphen-Kattenhaven mij heeft uitgenodigd het vijfde Groot Zutphens Dictee voor te lezen, denk ik na over mijn handicap, ik kan niet goed spellen. Toen ik het woord accessoires voor het eerst las, bedacht ik een ezelsbruggetje voor de dubbele c en de dubbele s. Maar het lukte me niet dat ezelsbruggetje te onthouden. Daarom heb ik nooit vrijwillig meegedaan met dictees, ik kon de wedstrijd toch niet winnen. Toen ik een jaar of veertig was las ik in de krant dat kinderen die van nature linkshandig zijn allerlei kwalen kunnen krigen als ze op school tot rechtshandigheid gedwongen worden. Ze moeten bij links of rechts altijd blijven nadenken, ze blijven lang in bed plassen, en de kans op dyslexie is groter dan normaal. Ik vroeg het aan mijn moeder. Zij herinnerde zich dat ik inderdaad als kleuter linkshandig was en in de eerste klas van de lagere school gecorrigeerd werd. Ik was dus waarschijnlijk de eerste dyslecticus die het Groot Zutphens Dictee voorlas.

2. Wat me het meest trof was de mededeling van de jury dat de Nederlandse Taalunie het dictee had goedgekeurd. Deze mededeling had duidelijk gewicht. Ze werd meermalen herhaald. daarbij kwam nog een andere maatregel die mijn aandacht trok, er waren twee prijscategorieën. Een voor de bewoners van Zutphen en omstreken, en een voor de buitenstaanders. Op de voorste rij zat een man die zich erg op zijn gemak voelde. Hij maakte grapjes over de autoriteit van de Taalunie en bleek ook anderszins goed ingevoerd te zijn. Zelf vond ik het dictee erg moeilijk, ik was blij dat ik niet in de zaal zat maar achter het (de) katheder stond, wat mij ontegenzeggelijk enige autoriteit schonk. De zesenvijftig deelnemers maakten samen 1131 fouten, de Zutphense winnares maakte er zes, de tweede prijs ging naar twee autochtone deelnemers met acht fouten, de derde prijs was voor iemand met tien fouten. De man op de eerste rij (uit Breskens, wat je noemt een buitenstaander) had één fout gemaakt, hij protesteerde, zijn fout was geen fout, de jury maakt een fout door deze fout een fout te noemen. De jury hield voet bij stuk en wees zoals voorzien naar het gezag van de Taalunie. Ik was verzeild geraakt in een onbekende wereld, ik begreep dat er een rondreizend dicteecircus bestaat, met fundamentalistische deelnemers die bereid zijn hun leven te geven voor een aanhalingsteken. ik genoot, maar hoop toch dat de AIVD via infiltratie in Breskens een burgeroorlog kan voorkomen.

 

Noot

Ik schreef correct: zoveel onderaardse gangen … Net als in ‘zoveel hoofden, zoveel zinnen’ en dus niet ‘zo veel’. Mijn nachtelijke mail aan de Taalunie werd de volgende ochtend al heel vroeg beantwoord met boetedoening … RL

 

 

 

2491 Dictee zaterdag 27-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (405) √

Dictee – dictees [2491]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 452 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (405)

1. Ben je schuld(e)loos [GB, VD], ben je dan schuldenvrij [schuldvrij niet in wdb.]? Een scientoloog hangt niet het sciëntisme [de wetenschap is de ware bron van kennis] aan. Met scientology wordt de Scientology Church bedoeld. 'Schinken' [Duits: ham] zou uit het Zwitsers-Duits (Zwitserduits, Schwyzerdütsch) kunnen komen. Quod non: schinken is een variant op schenken! Zeggen van 'Schwamm drüber' [zand erover] helpt helaas niet bij een schwannoom [zekere tumor]. Rembrandt schilderde een schuttersstuk [met een groep schutters, ook: doelenstuk], Dostojevski schreef 'Schuld en boete'. Een scrambler [cryptofoon, stemvervormer] scrambelt [ook: scramblet, scramblen = scrambelen], maar geloof me: scotch is geen (Ierse of Amerikaanse) whiskey [maar wel: Schotse of Canadese]. Je kunt van Scylla in Charybdis raken [van de regen in de drup]. De NATO heeft scudraketten te over. Zijn scurriele [potsierlijk] voorkomen droop van de scurriliteit. Een scryer is een kristalkijker. 'Scrip' [financiële wereld] komt van 'subscription'. Een scraper [schraapwagen] kan scrapie [schraapziekte, vgl. gekkekoeienziekte] niet verhelpen. 'Scythisch' verwijst naar de Scythen [volk] en 'Parthisch' naar de Parthen [idem]. Hij kon de seductie [verleiding] van de seduisante [verleidelijke] blondine niet weerstaan. De paus zit op de sedes apostolica, de Heilige Stoel. Doelt een sede-vacantist op een quasi sede vacante (ook: quasisede-vacante)?

2. Tijdens het seanceverloop [zitting] tikte de secondewijzer door. Seborroe is talgafscheiding. Kies hier de secste (dryste) wijnen maar uit. De secretaresjes [ook: secretaressetjes] spoedden zich op Secretaressedag naar het secretaressecongres. Een sedekah [ee] is in Indië een islamitisch godsdienstig offermaal. De afkorting 's.e. et o.' betekent salvo errore et omissione (afgezien van vergissing(en) en weglating(en)). Dit resultaat geldt behoudens rekenfouten (s.e.c., salvo errore calculi). Zoals de HEMA (eigen website) haar eigen naam schrijft, moeten wij dat ook doen (eigennaam, donorprincipe) (Maar GB schrijft Hemawinkel en Hemaworst – inmiddels, 2018, geschrapt) De Heemaf was trouwens de Hengelosche Electrische en Mechanische Apparaten Fabriek (niet in wdb.). De collega-dicteefanaten voerden een felle polemiek (pennenstrijd). Waar is mijn blu-rayspeler? De
flora-en-faunaneofiet wil alles weten van neo- en archeofyten [oude cultuurplanten].

3. GB en VD kennen de leviathan als monsterlijk dier. Een freatofyt is een putplant. De se(i)dermaaltijd is een joods paasmaal, rituele maaltijd op seideravond (avond(en) van het paasfeest). De gedachtegang onderging een sejunctie [onderbreking] vanwege het séjour [verblijf]. De seersucker [ie uh] is een soort crêpeweefsel [stof]. Staat dat in Zefanja [Bijbelboek]? De Sefarden (VD ook: Sefardim, GB ook: Sefardiem) zijn de Spaanse en Portugese Joden, in tegenstelling tot de Asjkenazim (GB ook: Asjkenazi's, Asjkenaziem). De Sejm [Seem] is het Poolse parlement en seitan is een vleesvervanger. Seideren is joods [de se(i)der(avond) vieren], sederen [dee – medisch: kalmeren, vgl. een sedatief = kalmeringsmiddel] niet. De keizers van het Heilige Roomse Rijk droegen de titel 'semper Augustus'. De sémillon [als wijnstok] levert zeer zoete witte druiven op. Het cellofaan was vastgemaakt met sellotape. Hij bezet in België een Senaatszetel en bezocht in Den Haag de senaatskamer (BE: S, NL ook wel). Een sepot [OM: niet vervolgen] werkt seponerend. Een serac is een ijskegel en septikemie is bloedvergiftiging. De sepoy [inlandse soldaat in het voormalige Brits-Indische leger] verwijderde de septic tank [vangt water wc op]. Een pladijs is een zekere platvis, een schol. Magere Hein is Pietje de Dood, de dood. Een sheltie is een Shetlandse herdershond (kleine collie). Die prof is shabby gekleed.

4. Sensu stricto [in beperkte zin] liet ik mijn commonsensegevoel [gezond verstand] wel spreken. Bij de senescentie [veroudering – zonder gebreken] is de senectus [oudere – dito] spekkoper. Hij had een sepulcrale tic [betreft graven of grafmonumenten]. Wie sévère [streng] is, toont severiteit. Wat was de seven-year itch [neiging om vreemd te gaan] ook alweer? De gesettelde [gevestigde] settler [kolonist] schafte een settopbox (decoder) aan. De serreplant bloeide. Met een sero [in Indië: staketsel van bamboe in V-vorm voor de visvangst op zee] vang je vissen, een serow is een Japanse gems. Onze familie heeft Sevilliaanse en Catalaanse roots en wij dansen graag de seguidilla. De Sextant houdt het midden tussen de Grote Leeuw en de Slang. De (het) peau de suède en de (het) peau de pêche zijn vrij algemeen bekend (let op: sèvres is porselein!). Deze hypothese lijkt vrij algemeen geldig te zijn. Of toch algemeengeldig [alleen VD!]? Worden er in een Shakespearedrama ook shakespearesonnetten gezongen? Wat is het verschil tussen een shakedown (zwaar verhoor – wat schudden ze daar uit je?) en een shake-out [zwakke onderneming redt het niet]? Een sfinxbeeld in het sfagnum [veenmos] zal ook wel een sfincter [sluitspier van de aarsopening] hebben, toch?

5. De sfygmomanometer meet de bloeddruk via een kwikkolom. Met haar geshampoode haar dronk ze shandy en speelde ze op een shamisen (een driesnarige luit). Shanghaaien en dronken voeren zijn vrijwel synoniem. Auto's kunnen shimmyen [wielen heen en weer zwaaien]. Shiatsu is drukpuntmassage. De sherpa's spreken Sherpa (taal). Droeg Sherlock Holmes zelf ook een sherlockholmespet? Viri docti zijn geleerde heren. De Maria-Boodschap, de Annunciatie, de Aankondiging des Heren, werd door de engel Gabriël gebracht. Doorgrondelijk en overzichtelijk zijn 's heren wegen, ondoorgrondelijk 's Heren wegen.

6. Sherardiseren is verzinken. Anna was het chicst gekleed van allen. Bedoel je de noorder- of Steenbokskeerkring? We gingen met de hele familie uit eten (GB, VD). Ook de buren wilden uit eten gaan. Bij het bedrijf werd iemand uitgegeten. De netto-inkomsten van de
 C-130-piloot waren te gering. Een Godsgezant kan onder andere een engel zijn. In Zwitserland bestaan kantonnale wetten. De universiteitsraad is naast het CvB, het College van Bestuur, een orgaan van een universitaire gemeenschap. De kangoeroe [uh] werd onder de Hemelwagen geboren, het pinguïnnetje niet. De oranjehemden zijn niet noodzakelijkerwijs Oranjeklanten. In een dictee kun je het beste 'literatuurgeschiedenis' (GB ook: tt) schrijven. Meeste kans dat de jury dat accordeert! De f-sleutel is de bassleutel. Ik ga mee graffiti spuiten, als ook Piet meegaat. Een varekoe is een koe, maar wat voor een [ook: vaarkoe, niet bevrucht, niet-bevrucht]? Falasha's zijn Joden uit Ethiopië. Kun je hen met DNA-onderzoek traceren? Gebruik doordrukstrips. Het aantal rechtstreekse klagers varieert.

7. Dat creëert aan de balie een onvoorspelbare werkhoeveelheid. Mijn broer is atechnisch, niet-technisch (niet technisch). Hier kun je eigengemaakte, zelf bereide, zelfgemaakte, eigen vervaardigde, kaas kopen. Het meervoud van 'smodde' is 'smodden' (slab, slabbetje). Een smoddekop is een schaap met een grauwe kop. Voorbeelden van soirees zijn de soirée dansante en de soirée musicale. Een gesofisticeerde (gesofistikeerde) dame is een sophisticated lady (ze heet in deze context uiteraard Sophie). Een nimf kan nymfomaan zijn. Het NOS Journaal (eigennaam, maar ook een NOS-journaal – wdb. – denkbaar) had het gisteren over 'afwisselend' bewolkt. Dat is bullshit, de bulldozer was niet kapot. Shoyu is sojasaus. De elektroshock was choquant (shockerend) om te zien. In de short story liep hij na de shorange [mix van sherry en jus d'orange] met dope in zijn shortama [korte pyama] het strand op. De ouverture was shock-and-awe [militaire strategie waarbij de tegenstander bij verrassing wordt overvallen met een grote overmacht]. Bij reshuffelen gaat het om een shuffle, een rigoureuze herschikking.

8. Genocide heeft iets van een shoah [totale uitroeiing, WO II: Shoah]. Zou het shintoïsme [inheemse godsdienst Japan] Shiva erkennen? Nee, dus. Shish kebab is geroosterd vlees. Gooi dat maar meteen in de shredder [papiervernietiger]! Een Siënees komt uit Siena. Het
SI-gewricht is het sacro-iliacaal gewricht (sacrum: heiligbeen en ileum: kronkeldarm). Hoogtepunt: op de siërra [gebergte] tijdens de siësta [middagslaapje] paella [gerecht] eten met uitzicht op de sierrabarber. De siemens, watt en kelvin zijn eenheden. Sief is syfilis. Het siderische (siderale) jaar is het sterrenjaar. In de nazitijd floreerde de sibbenkunde [soort van genealogie]. Een siccatief is een droogmiddel voor verf en een sicav een beleggingsfonds met veranderlijk kapitaal (de Franse term, die hierbij hoort, wordt u bespaard en mag u zelf opzoeken – in BE: société d'investissement à capital variable). Als je in de Siberische kou loopt, laat je dat meestal niet siberisch. Sommige Siamezen houden siamezen en houden van andere Siamezen. De laika is een Russische eskimohond en de balalaika een bekend Russisch snaarinstrument.

9. Het signaal werd met veel franje gegeven. Deze sibillijnse [raadselachtig] sibille is naar de Sibillen genoemd. Het was geen sinecuurtje [ook sinecuur, n/s, sinecure, mogelijk: sinecuretje – uitspraak] om dat document sine anno [zonder jaartal, s.a.] te dateren. Een hocus-pocuskwestie [hocus pocus] van simsalabim? Op silvesteravond (oudjaar) dronken we silvaner [witte wijn] en collecteerden we voor Simavi [Steun in Medische Aangelegenheden voor Inheemsen]. Vreugde der Wet is Simchat Thora en een feestdag bij de joden . De siksiyuru's [SR: soort van zingende cicade] tjilpten er lustig op los. Een golden goal scoor je in de sudden death. De signum romanum (S-romanum) vindt men tussen dikke darm en endeldarm. Vallen siliconenborsten onder de Silicosewet? Nee, dus. Een simulacre is een schijnbeeld. Leert het economisch denken van Simpelmans dit? Een rechter is sine ira et studio [onpartijdig, onbevooroordeeld]. Een sinfonietta is een kleine symfonie. De goede sint bezocht de Haagse Sint-Bureaucratius. 'Fanatisme' is een singulare tantum [alleen enkelvoud]. Een sinofiel is een China lievend (Chinalievend) persoon. Een singkè is in Indië een import-Chinees. Deze single is alleenstaand.

10. De sint-bernardshond trok over de Sint-Bernhardpas. De Sinn Féin had een gematigde en een radicale vleugel. Deze sint speelde voor Sint: hij was aan het sinterklazen. Is Sint-Eustachius weleens op
Sint-Eustatius geweest? Een sint-philippuskruis is een liggend Latijns kruis. Bij de roggeoogst vang je geen roggen. Op Sint-Maarten (eiland!) vierden we het sint-maartensfeest [ook: Sint-Maarten!] met het eten van sint-maartensgans. Op sint-salarius komt de Heilige Salarius geregeld voorbij. Een steven is een sint-nicolaasgebak (en ook kerstbrood: Sint-Steven is zoals bekend tweede kerstdag).