2478 Dictee woensdag 17-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (395) √ x

Dictee – dictees [2478]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 462 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (395)

1. De ziganoloog [zigeunerdeskundige] loog. Dit was echt een zinneloos zinnespel. Zo gezegd, zo gedaan. Het werk is nu zogezegd af. Gaat dat zomaar (zo maar)? Ik kom zo gauw ik kan. Ik laat je zo maar (zomaar) niet in de steek. Zolang er leven is, is er hoop. Maar zal dat leven nog wel zo lang duren? De kortte van het leven is vervuld van zoette en zoutte. Waar vind je de friste lucht? Hij wilde mij met een zoethoudertje zoet houden. Of ik soms zo'n zoeterdje ben … Moet ik het incident met die zoete koek (zoete jan, jan-in-de-zak) maar voor zoete koek slikken? En wie zal dat allemaal betalen, zoete lieve Gerritje? Deze zoetekauw houdt van zoeteboter. Hij keek vanuit de zodiac [opblaasbare rubberboot] naar de zodiak [dierenriem aan de hemel]. Het is zo goed als zeker, dat Piet net zo goed bowlt als Jan. Kan je evenzogoed je tijd niet beter zoetbrengen (zoekbrengen)? De ring is zoekgeraakt, je hebt hem lelijk zoekgemaakt! Zoetwatervissen leven in zoet water. De zouter [van vlees, vis, etc.] reciteerde uit een souter [psalmboek].

2. Zo niet, dan heb je zonet het juiste antwoord gekregen. Hij zei onder meer, dat ik dit niet zomaar (zo maar) mee mocht nemen. Zo meteen gaan we los en maken we het vast. De Olympische Zomerspelen moeten zo min mogelijk kosten, net zomin als de Winterspelen. Zo zout heb ik die te zoute zoutevis (kabeljauw) nog nooit gegeten. We kregen zoute bollen bij ons zottebollen [zich als en dwaas aanstellen]. Zouk [oe] is dansmuziek. Zottenpraat is zotteklap. Hij is zo zot als Tielebuis. Zorgdragende ouders moeten zorg dragen voor hun kinderen. De zorbonaut heeft gezorbd in een zorbje [bal met persoon erin]. Bacteriën kunnen zoögloea's [zoo-woo-gloi-jaas] [verbonden door slijmachtige substantie] vormen. Zoveel andere mensen lijden honger. We geven ze zo veel mogelijk te eten. De derderangsauteur [derderangs auteur] schreef over de zoveelsterangs acteur [zoveelsterangsacteur]. Zover ga ik met je mee, zo ver mogelijk. Het toetje is zucchetti [soort van eetbare pompoen] of zuccotto [Italiaans nagerecht].
Zuidwest-Flevoland is zuidwestelijk Flevoland.

3. De polarisraketten zijn genoemd naar de stella polaris, de Poolster. Een croque-janet, zijn dat twee croque-monsieurs op elkaar? Kennelijk. Mijn auto-immuunsysteem is prima op orde (maar het rijdt niet …). Creatief taalgebruik: hij is niet in goeden doen, hij is in besten doen. Rond de Antarctische cirkel vind je de Antarctische fauna. Ik ben zonder meer tegen. Welke Zuidwest-West-Zeeuws-Vlaamse stad bedoel je? Het zoet-zuurevenwicht was ver te zoeken. Geef het zwabbertje even aan, wil je? Deze wagon is even zwaar belast als die zwaarbelaste (zwaarbeladen) truck. Tot hoelang? Zolang de lepel in de brijpot staat … Mijn fiancé is zwaar besnord en adoreert het Zwanenmeer. Moet je nu die hele muur zwart maken? Ga liever je buurman, kandidaat-Zwarte Piet, zwart maken. Zijn vrouw mag je niet zwartmaken! Kijk, een nep-Zwarte Piet! Op de zwiebelzwamp [het trilveen] kreeg ik het zwitserlevengevoel [onbekommerd, m.b.t. de oude dag].

4. Zydeco [zaai-də-koo] is volksmuziek. Een afterpil is een
morning-afterpil. De adamieten zijn de adamitische afstammelingen van Adam. Een stamvader wordt ook wel een adam genoemd. Eerst waren ze er alle drie, later nog maar allebei (alle twee). Ik vind het all right [OK, oké] dat de verzekering allrisk en all-in is. Hij was a priori [van tevoren] al van zijn à propos [van zijn stuk - apperpo, apprepo] gebracht. Alle arbodiensten vallen onder de Arbowet. Een Ariër is een Indo-Germaan, een ariër een blanke niet-Jood (vergelijk: de ariërverklaring). Bamis of baafmis is een verkorting van Sint-Bavomis (1 oktober). Het was een bluesy [bluesachtig] song. We droegen bluejeans [mv., spijkerbroek], verkochten onze blue chips [goudgerande aandelen – Amerikaanse effectenbeurs], dronken een blue curaçao [likeur] en keken naar blue movies [pornografische film] onder het genot van bluefort [kaas, variëteit van roquefort]. De Blue Peter [vlag op schepen als teken van vertrek] was alreeds [literaire – GB ook tt – taal - doe in dictee 1t!] gehesen. Hij was een halfbloed, een indo. In België is de Bankcommissie een zelfstandige instelling. De bluegrass [countrymuziek] komt uit Kentucky.

5. Moet je voor ID-bewijzen [identiteit] nu wel of niet betalen? Een perpetuele lening is altijddurend. 462 dictees is best veel. € 13
(13 euro) is een klein bedrag (als je veel geld hebt). De skinhead [kaalgeschoren, non-conformistische, agressieve jongere] had geen hitlersnor [à la Hitler], maar bracht wel een hitleriaanse Hitlergroet. Na het bal masqué [gemaskerd bal] volgde het demasqué. Hij verrichtte (geen aanvoegende wijs) met kunst-en-vliegwerk 2025
hand-en-spandiensten voor de in pashmina (met wol van de kasjmiergeit) gehulde pasja [titel voor de hoogste burgerlijke en militaire ambtenaren in het Ottomaanse Rijk]. Leiden is de stad van bul [universiteit: doctorsgraad] en bolussen (platrond gebak – en van het
3 oktoberfeest - vgl. het  oktoberfeest in München). Goud dat [cijfers] 18 karaat is, is 18-karaats. Valt dit echt wel onder de vijfprocentregeling (5%-regeling, 5 procentregeling): weet je dat zeker?

6. Nee, het gaat om 12%! Sinds ze tegen die iemand aangelopen is, is ze gelukkig en blijft ze achter hem aanlopen. Er waren een tigtal(!, een tig aantal) bezoekers, wel tig duizend. Een abaja is een gewaad van moslimvrouwen. Zal hier de vrouw de broek (en de radio) aanhebben? Ik heb er een fokking [verdomde, fukking] hekel aan. Ook jij zult er wel een broertje dood aan hebben. Hij zal wel weer een goede snee aan hebben [dronken zijn]. Dat werk moet je wel aankunnen. De Vrede van Münster werd in 16-zoveel (1600 en zoveel) gesloten. De windkracht was 7 beaufort (afgekort: 7 Bft). Zullen onze spullen eraan gaan? Als je aan een dinertje aanzit, mag je nergens aanzitten. Ga er maar aan staan, als de radio aanstaat. Iemand achternalopen is achter iemand aan lopen. Ze bleven tegen hem aan schoppen; eigenlijk wilden ze alleen maar wat aanrotzooien. Wat is het toppunt van aanstelleritis? De piloot moest blind vliegen.

7. Hij is er bekaaid van afgekomen. In de Boekenweek krijg je een boekenweekgeschenk. Een bullenbijter is een bullebak. Hij is er al, christene zielen [ook: christenzielen] nog a(a)n toe! Heeft een discman een harddisk? Te deuvekater [drommels], die deuvekaterse meid! Het drievuldigheidsvenster [niet in wdb.] werd ingewijd op Drievuldigheids(zon)dag. Dat deel was een tweede [de helft dus] van het geheel. Dat weekblad heet Elsevier, het lettertype elzevier. Ik ben eraan toe. Een Falasha is een Ethiopische Jood. Bestaan er nog
id-banen [instroom-doorstroombanen]? Was dit een crime passionnel [geen le! – passiemoord - passionele moord]? De Goten verdelen we in Oost- en West-Goten (= Visigoten). Rooms-katholieken moeten de heiligendagen vieren [ook met een heiligedag in hun baard]. Dat Junglecommando in SR was wel een heel bijzonder junglecommando. De managing director leaset [leasete, leasede] deze auto al lang. Masala kan op specerijen slaan of op een filmgenre (diminutief: masalaatje). Je zal maar in Mekka je mekka vinden. Een neanderthaler [neanderthalmens, neanderdalmens] is nog geen javamens [de rechtop gaande mens, de pithecanthropus erectus].

8. De moleculair bioloog was militant nationalistisch. Wat op het Morgenland betrekking heeft, is morgenlands. De meester-kok serveerde een hors de saison [ongelegen voor de tijd van het jaar] horsmakreel op een hors-d'oeuvreschaal [voorgerecht], maar om nu te zeggen dat het zijn chef-d'oeuvre [meesterwerk] was … Waar is de nostalgie [verlangen vol heimwee] naar de postcheque-en-girodienst gebleven? Zo'n Postbankrekeningnummer is toch eigenlijk maar niks. Op het congres barstte het van de radicaaldemocratische, radicaalfeministische, radicaalislamitische en radicaalnationalistische individuen. Na de dip [inzinking] volgde een réussite [succes - ww, reüsseren]. Een rooms-koning moest de keizer opvolgen. Slanke korenstengels zijn rild [slank]. De rijkswacht (GB) had ruim bemeten bevoegdheden. In een twoseater kun je zitten, een twostep kun je dansen (en de 2 step is zekere muziek). Er waren verlaagde eenheidsprijzen vastgesteld. Wat houdt een napoleoncomplex [minco, minderwaardigheidscomplex] eigenlijk in? Wat is de affabriekprijs [zonder leverings- en installatiekosten]? 'Gratuïteit' [tuu-wie] [belangeloze vrijwilligheid] komt vast van 'gratuit' [twie] (onverplicht).

9. Een aepyornis is een uitgestorven reuzenvogel van Madagaskar. Een aeolis is een naaktkieuwige zeeslak. Aceetaldehyde is ethanal en aceetamide is CH₃CONH₂ (laat maar zitten ...). Op het advocatenkantoor dronken ze een advocateborrel (dat woord komt mogelijk van 'avocado' – 2021?). Het [r.-k.] acolietschap gaat aan het subdiaconaat vooraf. Lezen leerde men vroeger op een a-b-bord (een abecedarium dan wel een soort leesplankje zoals het aap-noot-mies). De aarden schaal viel op de aardebaan kapot en keerde zo terug naar Moeder Aarde (terra mater). Een absorbens absorbeert [in zich opnemen] een absorptief. Een AB(N)-spreker spreekt Algemeen Beschaafd (Nederlands). De abderieten [onnozele halzen] komen nu niet meer (allemaal) van Abdera [stad in Thracië]. Het onderbuikgevoel slaat op je abdomen [onderbuik]. Bij adsorptie wordt een gas aan het oppervlak van een vaste stof gebonden. Acalefen zijn zeekwallen (alleen mv.). Acarnania (niet meer in VD) is West-Midden-Griekenland.

10. Scheiden doet lijden. Dat deze wielrennende coryfee ongeëvenaard is, wil niet zeggen dat hij onevenaarbaar is. Wij studeren momenteel Mandarijnenchinees (algemeen beschaafd Chinees). Wordt er in de synthipop [met synthesizers] gesynthetiseerd [samenvoegen, verenigen]? 'Accres' en 'accretie' zijn verwante woorden [toename]. Deze accoucheuse [vrouwelijke verloskundige] beviel(!) mijn vrouw wel. Je moet er wel achter staan. PSV zou achter komen en nog lang achterstaan. Wat mist een achondriet, dat een chondriet [beide: meteorieten] wel heeft? Korrels van ijzer, silicaten en glas! Het jochie kwam achteraanhollen, zijn opa achterophinken. Een acouchy is een staartagoeti. Van de stress raak je gestrest. Hij had veel weg van een getatoeëerde holenmens [uit de ijstijd].

 

 

2477 Dictee dinsdag 16-11-2021 (2) – dictee Dictee Boekenbeurs 2021 Antwerpen √ x

Dictee – dictees [2477]

Dictee Boekenbeurs 2021 Antwerpen

 

Vind je mij een rare vogel? (auteur: Mart Moris)

Van het eerste deel moesten de deelnemers alleen de vette zinnen opschrijven.

 

1. Mijn naam is Ada. Ik woon op de mooiste plek op aarde. Of nee, de eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat mijn leven zich vlak ernaast afspeelt. Hoe dat paradijs eruitziet? Het lijkt wel een grot der wonderen uit de sprookjes van Duizend-en-een-nacht. Want hoewel het ontegenzeggelijk een fraai gebouw is, oogt het weinig uitzonderlijk.
Het is een typisch negentiende-eeuws kasteeltje in neoclassicistische stijl, met een gekasseide oprijlaan en een zuidgericht terras. Daaromheen ligt een bescheiden arboretum uit de belle-époqueperiode.

2. Ik beschouw dit groene voorgeborchte als mijn territorium. Mijn thuis is de majestueuze mammoetboom, waarin ik al sinds vogelheugenis mijn nest maak. Zelf ben ik een ekster, of een Pica pica, zo u wilt.
Met mijn zwartbonte verenkleed, inclusief metallic highlights, ben ik de meest ravissante dame uit de wijde omtrek, aldus mijn eega.

 

Het tweede deel bestond uit tweekeuzevragen. In de tekst zijn de onderstreepte uitdrukkingen correct. De twee alternatieven staan verderop in dit document.

3. In de ogen van de mensheid is mijn soort steevast kop van Jut. Naar verluidt hebben wij dat te danken aan Rossini, de Italiaanse operacomponist. Laat mij ‘s mans frauduleuze verhaal over een stelende ekster voor eens en altijd de wereld uit helpen: wij zijn geen dieven! Ik heb een hartgrondige hekel aan zulke clichés. Toegegeven, wij zijn geen blinde vinken. Elke ongerijmdheid in onze biotoop zullen wij aan een kritische analyse onderwerpen, maar al wat wij daarbij categoriseren als zilvergoed of juweel laten wij verder blauwblauw. Wij hebben meer interesse voor lekkere hors-d'oeuvres of solide constructiematerialen voor een liefdesnest.

Het derde deel was een heuse spellingbee. De cursieve woorden moesten door de besten van de vorige twee onderdelen gespeld worden. De 25 woorden staan ook nog een keer onderaan dit document.

4. Ook ik ben een curieuzeneus, zij het eentje met een bijzondere afwijking. Ik ben namelijk het meest gebiologeerd door de schatten die binnen in de villa verscholen liggen. Door de glasramen heen verwonder ik mij over de eindeloze stoet aan objecten die u boeken noemt. Zij aan zij staan ze, consciëntieus in het gelid. Ik ben me er terdege van bewust dat een boek an sich een onbenullig iets is. De eerste de beste regenbui reduceert zo’n flutding tot papier-maché. Mijn collega-eksters begrijpen mijn fascinatie niet, maar ik ben nu eenmaal een geluksvogel: ik heb de magische kracht van boeken ontdekt. Hoewel ik het gepriegel in hun binnenwerk niet kan ontcijferen, weet ik dat het een poort vormt tot een wereld die mijn stoutste dromen overtreft.

5. Vanuit mijn reuzensequoia heb ik een voortreffelijk zicht op de patio. Elke dag, wanneer de zon in het zenit staat, komt er een volwassen exemplaar van uw species naar buiten, met een schare dartelende miniatuurversies achter zich aan. Zodra dit gezelschap op en rond de tuinbanken is neergevlijd, spits ik op mijn viptribune mijn kleine eksteroren. Ik houd me stil, al durf ik wel eens vermanend te krassen naar de mussen in de moerbeiboom, als hun enerverende gekwetter, geklets en gekrakeel mijn concentratie dreigt te verstoren.

6. Wanneer de voorlezer van dienst het boek op schoot openslaat, gebeurt het. Hoe moet ik het omschrijven? Ik vergeet mijn dagdagelijkse besognes en de stress glijdt van me af. Ik laat mijn eigen tijd en ruimte achter mij en zweef weg, nooit wetend waar ik ditmaal zal terechtkomen. Op een Vikingschip? In de precolumbiaanse jungle? Misschien wel in het legendarische Atlantis of op een niet-bestaande planeet ver buiten onze Melkweg.

7. Bladzijdelang laat ik me in vervoering brengen en treed ik in de voetsporen van protagonisten van diverse pluimage. Ik duik het blonde schepsel achterna dat halsoverkop een konijnenpijp in dondert. Ik proef de opwinding van de arme stakker die voor het eerst voorbij het smeedijzeren hek van een chocoladefabriek stapt en de excentrieke patron ontmoet. Ik huil mee met de jonge ruiter die zijn paard verliest in de moerassen en desondanks gedecideerd zijn missie verderzet, terwijl zijn wereld langzaam aan het niets ten onder gaat.

8. Het land van de verbeelding baadt niet non-stop in rozengeur en maneschijn. Toch voel ik me nergens gelukzaliger dan daar. Vind je mij een rare vogel? (Nu ik mijn diepste zielenroerselen gedeeld heb, mag ik je vast wel tutoyeren.) Of misschien wil je aan den lijve ondervinden waarom dit oord voor mij het walhalla is? Als je niet wars bent van een avontuur, klauter dan eens in mijn boom, iets na het middaguur. Je bent altijd welkom.

Dit waren (achteraan) de (foute) alternatieven bij de tweekeuzevragen:

1. steevast                                 stevast

2. verluidt                                   verluid

3. frauduleuze                            frauduleuse

4. hartgrondige                           hardgrondige

5. clichés                                    cliché's

6. biotoop                                    biothoop

7. kritische                                   critische

8. categoriseren                          kategorizeren

9. blauwblauw                              blauw-blauw

10. hors-d'oeuvres                       hors-d'oeuvers

De 25 woorden bij de spellingbee waren:

curieuzeneus

gebiologeerd

objecten

zij aan zij

terdege

papier-maché (zelfstandig naamwoord)

fascinatie

reuzensequoia

species

neergevlijd

viptribune

moerbeiboom

besognes

Vikingschip

precolumbiaanse

de Melkweg

bladzijdelang (bijvoeglijk naamwoord of bijwoord)

halsoverkop

excentrieke

ten onder gaat (terwijl zijn wereld …)

rozengeur en maneschijn

zielenroerselen

tutoyeren

aan den lijve

walhalla (‘het hoogst bereikbare’)

 

 

2476 Dictee dinsdag 16-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (394) √ x

Dictee – dictees [2476]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 463 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (394)

1. A (ook: À) contrecoeur [met tegenzin] gingen we à corps perdu [halsoverkop] naar de acidhousejazzuitvoering [muziek – acid house]. Waar heeft Nelson Mandela jarenlang gevangengezeten? Op Robbeneiland! We zijn naar het Albert Heijnfiliaal gegaan. Met een cachet-crampon sluit je brieven. Zij datete er lustig op los. Het delfts is geen Delfts wit. Hij gamet de hele dag. Wie God verloochent, is een god(ver)loochenaar. Je kunt het heen-en-weer krijgen! Hou die houweel eens wat beter vast! De instore [in en rond de winkel] reclame bepaalt de eerste indruk van die winkel. Als de jaren gaan tellen, moeten de jarretellen [geen n uitspreken - jarretel + len komt vaker voor dan jarretelle + n/s!] elastischer worden. Een keltenkruis (Keltisch kruis) is een opgetuigd Latijns kruis. Dit is een [cijfers + symbool] 50km-weg (ook: vijftigkilometerweg, 50 kilometerweg). Hoe schrijf je 'lichtgewapend', 'lichtbewapend', 'zwaargewapend' en 'zwaarbewapend'? Aaneen! Het fraaie gezelschap bestond uit: een aioër [assistent in opleiding], een mavoleerling, een vwo-abituriënt en een havoër (van een piepklein havootje - naast een heao'er - gedeeltelijk initiaalwoord).

2. Er was een cordon sanitaire [beschermende zone ter isolatie] ingesteld. De ménages à trois [samenleving van 3 personen] maakten [n uitspreken] een vreemde indruk. Het adjectief bij Nietzsche [filosoof] is nietzscheaans. De oud-Hollandse redenaars gebruikten als taal Oudhollands, Middelnederlands of Vroegnieuwnederlands. Laten we het hier over hebben: wat zou je overhebben voor voorkennis? De
rvs-wasbak [rvs wasbak] is van roestvrij staal [inox]. We hebben ook een roestvrijstalen [rvs] aanrecht. Een vutter is in de VUT. Deze filosofie is waardevrij [n/s], dit voedsel is glutenvrij. Bij een waddengebied hoort een waddenkust, in de Waddenzee liggen de Waddeneilanden. Je kunt de boel overhoophalen, iemand kielhalen, water en bakzeil halen of ademhalen. Wriemelen doen de mieren, friemelen doet een verliefd stelletje. Die zeikvent is met een zeikwijf getrouwd. In het souterrain [kelder] sprak de souschef het
sous-entendu [de bedekte bedoeling] niet echt uit.

3. De drukker gebruikte een stereotiepe [kenmerkende] stereotype [plaat met letterzetsel, styp]. Het is bijna altijd klip-en-klaar [helder] strijk-en-zet [telkens weer] verkeerd met hem. Die tendensen (ook: z) zijn duidelijk herkenbaar. Het is ten enenmale uitgesloten dat dit nog ten tweeden male geschiedt. De ICT-afdeling (GB in toelichting ook wel: ict) van de gemeente lag plat. Het kattebelletje [briefje, kattenbelletje = belletje] was niet leesbaar door de kattenpis. Deze planten moeten de bodem bedekken, ze zijn bodembedekkend.
Adam-en-eva's (begin zin! - niet meer in VD – monnikskap, witte dovenetel, gevlekte orchis) moet je in de natuur zoeken. Hij toonde een geaggregeerde [opgekropte] agressie [bedreiging]. De aficionada [fan] was gehuld in afghalaine [japonstof]. Het actricetje (GB, VD) vroeg of ze een affichetje (GB, VD) mocht ophangen [2 x sjwa uitspreken, anders mogelijk ook actriceje, afficheje]. De airmarshal [vluchtbewaker] had een airedaleterriër. Wat een addax is, weet ik (mendesantilope), maar wat is adaxiaal (ventraal – naar de kant van de hoofdas gekeerd - t.o. abaxiaal - ervan af)? Ik ben in Adelaide geboren. Tegenover de Es grote terts, Es-majeur of Es-dur staan de es kleine terts, es-mineur of es-mol. Hef het glas ad libitum [zoveel je wilt]! Hij strooide steeds adynata [enk.: adynaton – hyperbolische omschrijving (overdrijving) zoals: sterven van de honger] rond.

4. Soms moet je van je af bijten en soms moet je jouw woorden, je tong of een sigaar afbijten. Hij is gepromoveerd op de afasie [taalstoornis] van Wernicke en die van Broca. Zijn dit afferente [toevoerend] of efferente [afvoerend] bloedvaten? Hebben de affaire-Galilei en de affaire DSB overeenkomsten? De afdeling Human Resources is onderbezet. Stop asap [as soon as possible] met die afko's [afkortingen]. Afschrabsel is afschraapsel. Over het afscheidnemen: partir c'est mourir un peu, scheiden doet lijden, afscheid nemen is een beetje sterven. Dat hangt ervan af. Waarom maakt hij zich er met een jantje-van-leiden van af? De afleiderstang [stang, bliksemafleider] heeft ons gered. Hij moet afwennen dat hij zich vaak afwendt. Er waren eclairs [soesjes] bij de koffie. Het is een kwestie van ertegenaan kijken. We zullen de zaak nog een week aankijken. Allesbepalend is, wat de spelregels zijn. De oude muziekfreak, een oudkatholieke
oud-vioolspeler, was tevens oudemuziekfreak.

5. Die Piet IJkel heeft toch wel een erg ongebruikelijke naam … In een eerdere uitgave van de Bijbel door het NBG speelde in Prediker de zinsnede 'ijdelheid der ijdelheden, en alles is ijdelheid' een belangrijke rol. In goed Latijn is dat 'vanitas vanitatum (dat nog wel in VD) et omnia vanitas (dat niet)'. Een krabbekat kan ook een meisje zijn. Ervan langs krijgen kan niet zonder ervan langs (GB - VD 2 x aan elkaar) geven. Trouwens, Wikipedia heeft een 'Lijst van Latijnse woorden en uitdrukkingen': zoek maar eens op! De acoliet [r.-k. – daarop volgt subdiaconaat] wist dat in akonieten [planten] akoniet [giftige stof, aconitine] voorkomt. Je moet alarm slaan (VD ook wel: alarmslaan): hij loopt met een aks [bijl] rond. Wat all'unisono [muziek op dezelfde toon] gespeeld wordt, klinkt eentonig.

6. Wordt bij deze Aida-uitvoering (Verdi) ook kleding van aïda(weefsel) [katoenen weefsel] gedragen? Er waren meerdere Agnus Dei's [voorstellingen van het Lam Gods] te zien. De achterachterkleinzoon was de allerallerlaatste(!) van wie ik dit verwacht had. Het is alom bekend dat een alomvattende natuurkundige wet niet bestaat. Tussen de aloë's [plant] stond ook nog een schattig aloëetje. De amaryllis [plant] groeide naast een stuk amarilsteen. Wil je een Amstel of een Heineken? Wijst amblyopie [lui oog] op luie lui [mensen]? Als je amygdala [amandelvormig hersendeel waar emotie zetelt] aangedaan is, toon je dan geen emoties meer? Een amphigouri[‘s] [nietszeggend gedicht] klinkt goed, maar betekent niets. Steunen Ajaxsupporters Ajacieden door dik en dun? Hoe spreek je 'alliancering' uit [bezet met diamanten]? Bezegel je daarmee een alliantie? Nee. Dit is een allseason [bnw.] regenjas. Zo zien all-overgordijnen [vitrageweefsel = all-over] eruit. Spermaceti is witte amber. Die komt net als grijze amber van potvissen (Moby-Dicks – internet, niet in wdb.). Gele amber, barnsteen (succiniet), storax, komt van zekere bomen.

7. Ambidexter is links- en rechtshandig tegelijk. Ambient is psychedelische housemuziek zonder beat. Een amishjongen hoort met een amishmeisje te trouwen [in de Verenigde Staten met een streng geloof, die leven van de landbouw]. We hebben het dan over een sekte van de mennonieten. De amfitryon [gulle gastheer] trakteerde het hele amfitheater. De amor proximi is de naastenliefde. De amokmaker wilde amok maken [onbesuisd optreden, wild worden]. Hij leed aan amnestische afasie [onvermogen tot het vinden van de juiste woorden]. Wat heeft zo'n amor [beeld van liefdesgod Amor] met de god Amor te maken? Kun je het ampèrage [het aantal ampères] in een percentage van de maximumstroomsterkte aangeven? Nouveaux riches [+] zijn parvenu's [nieuwe rijke]. In de tijd dat hij één nouveau roman [experimentele romanvorm] uitlas, las zij drie nouveaux romans [+] uit. De anaptyxis is de svarabhaktivocaal [de ə in 'melluk']. De yeti (term uit het Sherpa) wordt ook wel bigfoot [(verschrikkelijke) sneeuwman] genoemd. Een landaulet(te) [alleen de achterkap kan neergeslagen worden] is een coupé-landauer (genoemd naar Landau). Omdat er maar één uitspraak mogelijk is [koot], schrijven we entrecoteje. Veel samenstellingen met '*zekerheid' of 'zekerheid*' krijgen een tussen-s.

8. Raar is dan dat 'zekerheid(s)stelsel' op twee manieren mag van GB en 'socialezekerheidsstelsel' maar op één [2025 na melding nu  ook met 1 s!]. Ziehier wat ik ervan vind. Een andouillette is een worst. Après coup [achteraf beschouwd] hadden we met die après-skiester niet in zee moeten gaan. Hij gebruikte een apotropaeïsche [afwendend, bezwerend] bezweringsformule. Anhidrose is de afwezigheid van hidrosis [zweetafscheiding]. Hij was deze apotheosenvoorstellingen [buitengewone lof, verheerlijking] wel gewend. De term 'anno Domini' kort je af tot 'A.D.'. De Anglaise(!) (Engelse (vrouw)) leed aan vice [ie] anglais [homoseksualiteit, is inclusief lesbisch zijn]. Hoeveel ångström [lengte-eenheid voor atomaire en moleculaire afstanden – tien tot de min tiende meter -  Å], zei je? Het neurosespectrum [n/s][psychische stoornis uit emotionele problemen] is zeer uitgebreid. De psychoselijder [n/s] was angeheitert [aangeschoten]. Anonymi [enk.: anonymus] houden van anonimiseren ['naamloos maken']. Een anime [ee] is een op strips gebaseerde animatiefilm [Japan, = manga!]. Dit was een, kies maar: ankeiler, leader, teaser of lokkertje. Ik heb haar geteased [verleid] tot seks. Daar staat een annapaulownaboom [sierboom met klokvormige bloemen]. Het antiamerikanisme is erg anti-Amerikaans. Een antimilitair hangt het antimilitarisme aan.

9. Een antimycoticum is tegen schimmels, een antipyreticum tegen koorts en een antioxidans (antioxidant) is een bederfwerend middel. Een antiorangist is een staatsgezinde [niet: Oranjegezind]. De ARP was de Antirevolutionaire Partij. Abraham Kuyper was de grote propagandist van het antirevolutionaire gedachtegoed [n/s]. Hij zei het met veel aplomb [zelfvertrouwen]. De apgarscore [appearance, pulse, grimace, activity, en respiration oftewel kleur van de huid, hartslag, reactie op prikkels, spierspanning, en ademhaling] is naar Virginia Apgar genoemd. Krijgt koning Willem-Alexander een apanage [toelage – nee, die is voor niet-regerende leden]? Een antroponiem is een persoonsnaam, een eponiem een plaatsnaam. Anxiolytica [angstwerende middelen] helpen tegen de angst. De zege was à portée [binnen bereik]. Heeft een apartotel appartementen? Ja, want het woord komt van appartementenhotel. Een apofthegma is een zedenspreuk, een gnome [met zedenles of vermaning]. Een apokoinou is een zekere zinsconstructie met een woord(groep) in twee syntactische verbanden. De Plejaden vormen het Zevengesternte, een plejade is een groep van 7 personen en de Pléiade was een dichtersgroep rond Ronsard [in de renaissance – Frankrijk]. Plein-air [znw. – schilderen in de natuur] vindt plaats in de vrije natuur.

10. Het minuscule [heel kleine] minuskeltje [kleine letter] was echt niet te lezen. Zo neem je afscheid: auf Wiedersehen, tot ziens, arrivederci, au revoir, bye, ciao, goodbye, houdoe (oudoe), tot kijk, de mazzel en so long! De schaker zou a tempo [direct na zet tegenstander] zetten. De bevalling vond à terme [op de uitgerekende datum] plaats. 'Ariëtte' en 'arietta' betekenen hetzelfde. Ik was een kei in aritmetica [rekenkunde]. Een araucaria is een conifeer. Een astrilde is een hoogrode Australische prachtvink. Ze leken au vif [sprekend] op elkaar. De badguy [slechterik, boeman] had een bad trip [angstige, verwarrende ervaring t.g.v. lsd]. De balladezangers [n/s] bezongen bacoveplantages [GB/VB n/s]. B&B staat voor bed and breakfast.

 

 

2475 Dictee maandag 15-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (393) √ x

Dictee – dictees [2475]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 464 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (393)

1. In de begintijd van de computer moest je zuinig zijn met geheugen: je had toen bit- en byteneukers. Vanonder zijn arafatsjaal keek hij naar Aquarius [Waterman in dierenriem]. Moeten we hier een Romeinse of een Arabische acht [niet: 8!] schrijven [VIII, 8]? Hoe schrijf je in vredesnaam 'a priorietje' [vooraf], 'ex aequootje' [gelijk eindigen] en déjà vuutje' [al eerder gezien of meegemaakt]? A remotis [terzijde], de Argentijn was à rebours [tegendraads] en stierf aan argyrie [zilververgiftiging] te midden van de arensuikerpalmen [èh]. De archeopteryx is een vogel uit het juratijdperk, jurassisch dus, maar niet uit de Jura, dat Jurassische gebergte. Hij studeerde jura [oe] (meervoud van jus [oe]). Arty is pretentieus kunstzinnig. Zullen we gaan armpje drukken? De vlag bij 'mooimeisje' [kabeljauw] in lemma 'meisje' [VD] dekt de lading niet. NB Nu snap ik het: die verwijzing onderaan slaat niet specifiek op die Goudse pijp [= lid 8, maar op het hele lemma]! In Numeri kom je de aäronitische [Aäron] zegen tegen. Een asdic [anti-submarine detection and investigation committee] gebruik je in een onderzeeboot. Een dubbel verlaagde a is een ases. In de Indische keuken is asin zout en manis zoet. Is dat nou een sekseneutraal [n/s] beleid? Ook ascendenten [verwanten in opgaande, rechte lijn] hebben een ascendant [teken van de dierenriem dat op het tijdstip van de geboorte boven de horizon komt].

2. Voor de asanalyse werd de aryballus [oliekruik] in beslag genomen. Assoneren is gelijk klinken (denk aan: gelijkklinkend). Krijg je het aspergersyndroom [soort autisme met hoog IQ] van aspergesoep? Nee. Er was in België maar één Hof van Cassatie, er zijn daar meerdere assisenhoven. Een SUV (ook wel: suv) is een asobak, net als een Hummer (auto – niet in wdb.). Arteriografie [röntgenfoto's slagaderen] is nuttig bij arteriosclerose (atherosclerose, atheromatose – aderverkalking). De asteroïdengordel [met planetoïden] is nu goed te zien. Is een hospice een atrofieerhuis [wegkwijnen, -sterven] voor asthenische [krachteloosheid, lichamelijk en geestelijk] tobber(d)s? Ja, want een hospies is een gastenverblijf in het klooster. Is deze conclusie de jure [uu] [rechtens] of de facto [feitelijk]? Zijn ad-homineminstelling [ad hominem: op de man af] bevalt me wel. Hij moest tenslotte (after all, per slot van rekening – op de keper beschouwd, welbeschouwd, uiteindelijk) ten slotte [aan het eind] toch het loodje leggen. Zou president Hoover [USA] weleens in een hovercraft [luchtkussenvaartuig] gezeten hebben? Er was champagne à gogo [in overvloed, naar believen]. Een alexiaan [naar: H. Alexis] is een cellenbroeder. Bij het appliqueren breng je applique (appliqué, applicatiewerk – oplegwerk, versiering) aan. De artificial intelligence [kunstmatige intelligentie – ki] is afgekort: AI.

3. Hoeveel zandkorrels? Antwoord: 11.010.009.028.972.388.593.892, zegge: elf triljard tien triljoen negen biljard achtentwintig biljoen negenhonderdtweeënzeventig miljard driehonderdachtentachtig miljoen vijfhonderddrieënnegentigduizend achthonderdtweeënnegentig! De Atjeher(!) droeg een atjehjas [in Indië: tot aan de hals dichtgeknoopte colbertjas met staande kraag] en was met een Atjehse(!) vrouw getrouwd [eiland is Atjeh]. Hij had zijn ausweis [negatief: persoonsbewijs] tussen het (GB ook: de) edelweiss verloren. De
AWW-wet is de Algemene Weduwen- en Wezenwet (internet, historische eigennaam). De afkorting van 'Second Life' is SL en het werkwoord is secondlifen. Ik zag hem heen galopperen (ook: heengalopperen), over de brug heen galopperen, weggalopperen. De hardcorerapmuziek [ook; hardcore rapmuziek] stond veel te hard (het was echt een knalfuif). Goede poles [stokken, in die betekenis niet in wdb.] zijn bij nordic walking erg belangrijk. In onze moerstaal noemen we 'nordic walken' liever 'noords wandelen'. Als je er met een nordicwalkinggroepje opuit trekt, is dat het leukst. Strenggelovigen zijn strenggelovig.

4. Vergelijk trouwens eens fitwalken en powerwalken [zelfde, net als fitlopen: in flink tempo wandelen] . Gothics (goths) zijn aanhangers van de gothic subcultuur [middeleeuwse en 19e-eeuwse gotiek]. De seniele plaques [met abnormaal veel eiwit], een medische term, vindt men in de thalamus [grijze stof tussen de hersenen]. De vrijwel identieke termen 'biodynamisch' en biologisch-dynamisch' (afkorting: bd) zouden je licht in de war brengen. Zou de baghera [welpenleidster onder akela] à vue [onvoorbereid] een lezing over het avoirdupoidsstelsel [= avoirdupoids, 1 pond = 0,4536 kg en 1 kg = 2,2046 pounds – het lijken wel guldens en euro's] kunnen houden? Au pis-aller [in het ergste geval] schrijf je ze allemaal fout. 'Averij-grosse' is een scheepsschadeterm. Kan deze bas-buffo [buffo, buffobas] die basaria wel zingen? Hij basede [ee], hij rookte base. Bartimeus [Bijbel] kon weer zien. De b-boy en b-girl breakdanceten [dèhns] (breakdansten). Hebben die bediendebond [n/s] en beambtenbond dezelfde doelgroep? Aubrietia's zijn sierplanten. in de tuin. Hij was op Attica, sprak het Attisch dialect en leukte zijn taal op met Attisch(!) zout.

5. Op een autoped kun je autopetten. We hebben gisteren geautood (autogereden). Ligt de autopanneset achterin? Autodafe's [aan- en afkondiging ketterverbranding] zijn niet van deze tijd. Een weesgegroet wordt verkleind tot weesgegroetje, een ave maria tot een ave mariaatje of een aveetje (ook: engelse groetenis; allemaal 'keer bidden'). Conclusie: de gebedsnamen zijn Onzevader en Weesgegroet, en ik bid geregeld enkele onzevaders en weesgegroetjes. Bij het avondmaal vieren, herdenken we het Avondmaalsoffer (de kruisdood van Christus) dat op het Laatste Avondmaal volgde. De azijnzeiker werd verdacht van illegaal azijnmaken. Een awd is een allwheeldrive, een 4wd
[foor-duh-buhl-joe-die; ook Nederlands ... vier-wee-dee] een fourwheeldrive [fwd vermogen op voor- en achterwielen]. Zowel bij een lutz als bij een dubbele oxer moet er gesprongen worden [kunstrijden, c.q. paardspringen].

6. Eten ze in het bahai [uit Iran stammende religie] ook baguettes [stokbrood]? Bij het bagno [gevangenis] mochten ze hun banjo's [muziekinstrument] meenemen. Het spelen van deze bagatelle [muziekstuk] was een bagatel [kleinigheid]. Een bacootje [cola met scheut rum – bacardi-cola 2025 VD] dankt zijn naam aan Bacardi [merknaam]. De goodgirl [deugdzame jonge vrouw] had een bad trip [angstige, verwarrende ervaring na gebruik lsd]. Het racemus [ee ə] is het uitgeperste sap van druiven. Een raccroc is een geluksstoot in het biljartspel. Stuurkunde is cybernetica. Ik word goed betaald, maar de bestbetaalde banen zijn voor mij niet weggelegd. Ik moet nog stofzuigen, heb jij al stof gezogen (beter: gestofzuigd)? Beiers bier [beiers] met berlinerbollen: dat smaakt verrukkelijk! We gaan toch geen epoque maken (groot opzien baren, vgl. epochaal, epochemachend) over de belle époque? Het meervoud van 'beet midrasj' (leerhuis Thorastudie) is 'batee midrasj'. In de Biblebelt(!) vind je ook het
bek-en-veerrot en drinken ze soms, nou ja, beerenburg (GB ook: be(e)renburg(er) – 4 dus!). Ken je de uitdrukking met 'blo Jan en dô Jan' [dakje]? Het bathmetaal [t] is een bijna witte legering. Bhutanees, Bhutanner, Bhutaan: het is allemaal één pot nat.

7. De badges werden in batch [serie] vervaardigd. Hoe zou je de Bantoes over de bantoestans (thuislanden) moeten verdelen? Op de balebale [aa ee, rustbank] speelde hij de bansuri [oe, Indiase dwarsfluit van bamboe]. Van een barquette [bakje van bladerdeeg, voor ragout e.d.] zeg je niet dat het basané [bruinverbrand] is. Daar zat hij dan met zijn bantuknots [oe kapsel van in kleine knotjes gevlochten kroeshaar] onder de banyan [baniaan/neboom, heilig in India]. Hij nuttigde een bapao [deegrol met vlees, als snack = sawpaw]. Bij het bastioneren [bastion] van de nieuwgevormde nederzetting kreeg hij een bastonnade [pak slaag]. Helpt besjrieën [boze geesten oproepen door te veel goeds te zeggen] als je betsjoend [betoverd] bent? Een bal champêtre is in de openlucht. Bij het balansen worden de balansen opgemaakt. In een weegwinkel kun je balansen kopen. Op de Bahama- en Bermuda-eilanden werd Bahamontes' zege bekendgemaakt, maar niet in het Bahasa Indonesia. 'Roodhuid' is een bahuvrihicompositum. Hoeveel baht [baat] heeft deze stalen bahco [soort Engelse sleutel] gekost? Wil je bak-en-braadvet voor me kopen? Met hun balaclava's [bivakmutsen] op schrokken ze van de bakru [oe] (SR: kleine, boosaardige bosgeest) onder de kankantri [SR: wilde kapokboom], net toen ze juist aan hun baklavaatjes [zoet honinggebak] wilden beginnen.

8. Een Balinees [uit Bali] achter een toonbank [balie] is een balienees. Wat zetten we in die balloon [omcirkelde tekst in een stripverhaal of cartoon, tekstwolkje]? Met ballons captifs [+] [kabelballon] ga je niet echt omhoog. Met ballista's (blijden – werpgeschut, soort grote lepel) richtten de Romeinen veel schade aan. Hij laat nogal eens ballons d'essai (proefballonnetjes – helaas niet meer in VD, GB) op. In Romeinen 12 (NBG, 1951) staat: weest [archaïsch] blijde met de blijden [NBG 2020: Wees blij met wie zich verblijdt], maar belegerden zijn helemaal niet blijde met de blijden [nergens 'n' uitspreken]. In het balustradescènetje [n/s] hadden ze zicht op de palissadeafscheiding
[n/s]. In bami zit mie [deegwaar], een mie is een homo. In de bancaire wereld komt bancassurance (allfinanz – bank zijn en verzekeren - bankverzekeren) regelmatig voor. Ze wilde piano- en vioolspelen. Een banjospeler doet aan banjo spelen. Mij kun je niet bang maken met je bangmakerij. Dhaka [niet in wdb.] is de hoofdstad van Bangladesh. De bamboebrug hield het maar net. Ban-de-bommers hebben als motto 'ban de bom'. Wat is volgens opgave de banderollenwaardevermelding van deze sigaar? Hij werd in het bagno [gevangenis, de banjo is een muziekinstrument] geworpen.

9. De barden [volksdichters] zakten bijna door de bart [brugdek]. Een barbiepop kan hangen, een barbertje moet hangen onder een kastplank en Barbertje moet hangen [er moet en zal een schuldige zijn]. Heb jij echt geen bank- of girorekening? Ik zat vroeger bij de postcheque-en-girodienst. Een banyan is trouwens een waringin (baniaanboom, banianeboom). Zegge en schrijve drieëntwintig euro, te betalen in baribus [contant, in baar geld]. Hij werd met de barouchet [licht twee- of vierwielig luxerijtuig (luxe rijtuig), waarbij de koetsier op een hoge bok zit] om barège [luchtige doorschijnende japonstof van wol en zijde of katoen] gestuurd. Aan een barre [bahr] houdt een ballerina zich vast. Basic English is gewoon Basisengels. Het was jassen- of beter gezegd: takkeweer op de haciënda [landgoed, farm, Midden- en Zuid-Amerika]. De rivieren in de vlakte gingen bandjiren [wassen en buiten oevers treden]. Wij grilden op de steengrill. Wat is nu precies het verschil tussen argot [dieventaal] en Bargoens [geheimtaal, onbegrijpelijke vaktaal]? Weinig, dus. In Suriname is dram een zeer sterke drank, bestaande uit de voorloop – vgl. middenloop, naloop – van rum. Hij had een trukendoos gevuld met quatsch (onzin – en trucjes). Bon(s) vivants houden (niet) van streepjes. De
au-pairmeisjes [die zijn au pair] verdwenen achter de Korinthische bosschages.