Dictee – dictees [2467]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee 470 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (387)
1.
Een beetje Hagenees spreekt Hagois. Een halbstarke is een nozem. De
mohammedaan las voor uit zijn hadith
[overlevering van
aan Mohammed toegeschreven uitspraken en handelwijzen, boekje; inhoudelijk:
Hadith, net
zoals Bijbel].
De sergeant-majoor liet het peloton halt houden. Kinderen, eerst
handen wassen! Als je mobieltje niet handsfree is, is dat dus
handheld [bij
gebruik in handen gehouden]. Van
de rebellen was er slechts een handjevol. Hij hangglidede
[deltavliegen]
zo mogelijk wekelijks. Harrewarrerij [gekibbel]
was er schering en inslag. In 'hateenheid'
staat 'hat' voor 'huisvesting
voor alleenstaanden en
tweepersoonshuishoudens'. Een gelede
hauw is een vrucht. Een hatchback is een [cijfers]
5 deursauto. Kun je met een hbo-diploma
muziek bij het HBO [Het
Brabants
Orkest]
gaan spelen? De heemst [plant] staat ook bekend als althea. Hèhè, we zijn
er. Wat is het verschil tussen een heiligdag [niet
op zondag, ook: kale plek] en een
heiligendag [(iedere
dag) aan
een heilige gewijd]? Het
donorprincipe is onverbiddelijk: HEMA is
de winkelketen (oorspronkelijk:
Hollandsche
Eenheidsprijzen
Maatschappij),
niet te verwarren met Hema: een taal en een volk (in
Congo! – dat niet in wdb.).
NB GB met Hemawinkel en Hemaworst (fout
dus; RL:
HEMA-winkel, HEMA-worst; in GB inmiddels – 2018 -
geschrapt).
2.
De Herdenkingsdag valt in Nederland op 4 mei. Bij hoeveel hertz
[Hz
– frequentie] gaat een
hertshoorn [plant]
trillen? Hexadecimaal is FF tweehonderdvijfenvijftig (255:
in het zestientallig stelsel werken we met 0, 1, 2, … , 9, A (=10),
… , F (=15);
zoals in het tientallig stelsel 99 = 9 + 9 tientallen is hier FF 15 +
15 zestientallen – 15 + 15 *16 = 255).
Herken je de hiernavolgende opsomming: aap, noot, mies? GB spreekt
van 'het' aap-noot-mies. Het 'hi ha hondenlul' is nog slechts een
internetuitsrukking. Het hiv is het human
immunodeficiency virus [hivvirus,
letterwoord 'hihf',
hiv-virus,
initiaalwoord 'haa-ie-vee'].
De afkorting 'h.m.' staat voor 'hoc
mense' (in
deze maand). Hoeveel
hodgkinpatiënten [kanker
lymfestelsel] hebben jullie hier?
'Hongeroedeem' laat drie
uitspraakvarianten toe [ui
eu oe].
Hongkong-Chinees kan een
persoon of een taal betreffen. Denk ook aan het Mandarijnenchinees.
Deze sport heeft maar één hoofdklasse; er zijn wel ruim honderd
hoofdklassenspelers. Dit komt uit het
Hooglied, niet uit Jeremia [is
vrolijk, geen treurlied]. Het
hooliganisme [voetbalvandalisme]
moet gestopt worden, maar hoe? De hotpants is een strakke korte broek
voor vrouwen. Een houtje-touwtjejas is een montycoat. De houwitser
schoot het houtsnede-effect [GB n/s, VD alleen n] aan flarden.
3. Huis-tuin-en-keukenmiddeltjes refereren aan huis, tuin en keuken. Hunnen vind je in Mongolië, hunnen [scheldnaam] in Duitsland. De huskypuppy's wierpen huskypuppy'tjes. Ze zaten hutjemutje [heel dicht opeen], moesten hutje bij mutje leggen [gezamenlijk de kosten dragen] en kregen ook nog hutsekluts [hutspot] te eten (maar geen hüttenkäse). Waar kennen we de Hutu's en Tutsi's ook alweer van? Hutu's: Bantoevolk Rwanda, Tutsi's: volk in Rwanda. Sommigen weigeren een dictee op te stellen zonder 'hysteron proteron' [qua volgorde in strijd met de logica: hij schaafde zijn knieën en viel] erin. De hysop is een lipbloemige heester, rijk aan etherische oliën. Is er sprake van hyper- of hypothermie [verhoogde, verlaagde lichaamstemperatuur]? Corgi's behoren tot een Welsh [bnw.] hondenras - vgl. Rotwelsch. Wij bestelden twee cordon(s) bleus, bereid door geweldige cordon(s) bleus (GB, VD). In het voorgerecht zaten enkele coquilles Saint-Jacques [jakobsschelpen]. Het copperfieldiaanse [David Copperfield – boek van Charles Dickens] verhaal had een copernicaanse [Copernicus: ‘De aarde draait om de zon’] wending. De cope [rechthoekige kavel grond] was vol beplant [eerst vol gepland [èh] en daarna vol geplant] met copaïvabomen [witte balsemboom, hout voor schrijnwerk]. Het Corpus Christi is het lichaam van Christus. Een corsetière is een korsettenmaakster.
4. Dat is geen côtelette suisse, dat is een ordinaire kotelet. Een coscoroba is een zwaangans. Wat veroorzaakte die coup de théâtre [ommekeer, onverwachte wending]? Die alto is een countertenor [ook: alternatieveling]. Een cougar [oe] is een poema. Cottages ornés [+] zijn kleine landhuizen. De cotillon is een figuurdans. Als het niet allemaal couleur de rose is, is het geen rozengeur en maneschijn. Een cothurnengang [op toneellaarzen] kan potsierlijk zijn. Onder coyotegehuil [GB s, VD ook: 's] voerden ze een cramignon [dans] uit. De courtisanegroep [n/s] at courgettesoep [s]. Hebben jullie echt coupe-files [voorrangskaart – werkt niet op een kruispunt]? Een cremaillère is een heugel (haal). Het gecrêpte [uiterlijk van zeker weefsel geven] papier(!) werd in het gekrepte [gekroesd] haar(!) gestoken. Een crêperie is een pannenkoekenhuis. Muren creneleren is ze van kantelen voorzien. Wij zaten achter onze crème fouettée [slagroom] te kijken naar de verlengde pirouette (= fouetté). Toen was er crème-brûlée-ijs [crème brûlée] en crémant [licht mousserende wijn]. Het cromlechlijk [dolmen, grafmonument] was aan crohn [ook: ziekte van Crohn] gestorven, niet door een crime passionnel [passiemoord - passionele moord]. Crin [krèhn – ook krijn] is paardenhaar.
5.
Cricoïd is ringvormig kraakbeen in het strottenhoofd. Een crinoline
is een hoepelrok. Het is een crime [ie,
iets zeer onaangenaams], zo
luidde zijn cri du coeur [hartenkreet,
mv. cris du
coeurs [of]
– VD ook:
de].
In de italiaan [restaurant]
musiceerde een italiaan [rondreizende
muzikant]. Zeggen de ISO-normen
(International
Standardization
Organization)
ook iets over isobaren [lijn
van plaatsen met gelijke luchtdruk]
en iso-octaan [2,2,4-trimethylpentaan]?
Vorige week is onze ISDN-centrale
(integrated
services
digital
network)
opgedoekt. Zijn er boeken zonder ISBN-nummer
(International
Standard
Book Number
– VD/GB; GB zegt: in toelichting ook wel : isbn)?
In het islamitisch fundamentalisme is 'insjallah' [zo
God wil] een gangbare
uitdrukking. Is die IQ-test
[intelligentiequotiënt]
ipso facto [door
het feit zelf] nodig? Het leek
wel een irisscan van Irish coffee. Daar moet je vooral niet in
tuinen!
6.
Er zijn veel internationale instellingen: de IAAF
(International
Amateur
Athletic
Federation
(Internationale Amateuratletiekfederatie)),
de IAEA (International
Atomic
Energy
Agency
(internationaal
VN-bureau voor de atoomenergie)),
de IATA (International
Air
Transport
Association
(internationale
organisatie voor de (burger)luchtvaart)),
de IBRD (International
Bank for
Reconstruction
and Development
(de
Wereldbank)), de ICAO
(International
Civil
Aviation
Organization
(Internationale
Organisatie voor Burgerluchtvaart)),
het ICC (International
Criminal
Court
(Internationaal
Strafhof)), het ICRC
(International
Committee
of the Red
Cross
(internationale
Rode Kruis)) en ICTY
(International
Criminal
Tribunal
for the Former Yugoslavia
(Joegoslaviëtribunaal
van de VN)). Voor een
id-baan (instroom-doorstroombaan)
heb je niet per se een ID-bewijs
(identiteitsbewijs)
nodig. Met een ICT-baan (GB in telichting ook wel: ict)
werk je in de informatie- en
communicatietechnologie.
In België is een icc een internationaal
cultureel centrum.
7.
De IB-groep is de
Informatie Beheer Groep
(Wikipedia, thans:
DUO, Dienst
Uitvoering
Onderwijs)
en het ibo is het individueel
beroepsonderwijs.
Een ic is een intensivecareafdeling
en de afkorting 'i.c.' staat voor 'in
casu' (in
dit geval). Een IC
heeft twee betekenissen: integrated
circuit en intercity.
Ikzelf was me nauwelijks bewust van mijn ik-besef. Het imprimatur
[paus: verlof tot
drukken] houdt een 'nihil obstat'
(er is geen
bezwaar) van de censor
[beoordelaar]
in. Het impresariaat probeerde de
impressionistische schilder aan de man
te brengen. De incasso-opdrachten gaan morgen de deur uit.
Hoeveel Indiaanse talen zijn er? Een i.m.
is een in memoriam.
Het interimkantoor [uitzendbureau]
bezorgde hem een interimjob [uitzendbaan]
als interim-manager [tijdelijk].
Is dit van
internationaal-politieke, internationaalrechtelijke
of
internationaal-economische aard?
8.
Dit verhaal is wel in- en intriest. Piment is jamaicapeper. Het is
hier Jantje Contantje: alleen een jan-contant is welkom (het gaat dan van handje contantje - boter bij de vis). Een
sinaasappeljood is een Joodse Jan Modaal. Een jodin is een belijdster
van de joodse godsdienst. Het JAC was
het jongerenadviescentrum.
De cumbia [oe]
is een
Zuid-Amerikaanse, Colombiaanse dans. In de
ik-roman speelde de
culte du moi [eigen
belangen en persoon vooropplaatsen]
een belangrijke rol. Culi's zijn lekkerbekken, foodies. De
filmspelers wachtten lang op het cueën
(regieaanwijzingen
geven – van origine: met de letter q
van [Latijn] 'quando'
(wanneer)),
de nieuwslezer keek op de autocue [teleprompter].
Een cuba libre is een rum-cola met citroen. Hoe schrijven we de
meervoudsvormen 'eaux de toilettes'
[of]
en 'eaux de colognes'
[of]?
En de verkleinvormen: 'eau de toiletteje'
en 'eau de colognetje'? Cubebe is
staartpeper en cuesta's [kwèhs-taa]
vind je bij de geologie [steilwandige
reliëfvorm]. Het lichaam werd in
csardashouding [wat
zou dat toch wel zijn? VD ook: tsardas]
gecryomeerd [bevriezen
als vorm van lijkbezorging]. Het
cushingsyndroom betreft een ernstige stofwisselingsziekte.
9. Met een curveschaar [n/s] knip je metaal. Cymeus is middelpuntvliedend, racemeus juist middelpuntzoekend (trosvormig, betreft bloeiwijze van planten). Wat doet een kynoloog [k] [hondenkenner] op een cynodroom [s] (hondenrenbaan)? Het glagolitische schrift is het oudste Kerkslavische schrift, het cyrillische [Rusland] schrift is contemporain [hedendaags]. Cysteaaltjes [k – kleine draadwormen] kunnen aardappelmoeheid veroorzaken. Daar kun je beter vanaf zijn. Hij zal zo zeker beter af zijn. Zou hij iets vermoeden, ergens van afweten [GB: ervan afweten]? Daargelaten dat ik je waardeer, kan dit niet door de beugel. Donald Duck dacht dat oom Dagobert in de dagobertstoel [middeleeuws!] zat. De eropvolgende scène was letterlijk een drama, maar de daaropvolgende maakte alles goed. Morgen is de danceparty [dancefeest, ook: dansfeest]. Zij daldeeden [alles doen waar je zin in hebt] en deden geen kwaad. Ober, voor ons twee dame(s) blanches, alstublieft. Een dat is een digital audio tape. Een dasymeter [aa] meet de luchtdichtheid. De darcy is de eenheid van permeabiliteit (symbool: D).
10. De darbysten vormden de vergadering der gelovigen. De biljartster was gepikeerd dat haar piqué [stoot met verticale keu] niet lukte. Bij het zwartepieten proberen we elkaar de zwartepiet – hij dankt zijn naam aan de enige echte Zwarte Piet – toe te spelen. Hij leverde ons een kamperui [ook: Kamper ui – dwaze streek, geschiedenis]. Die kafirs [scheldnaam moslims voor niet-moslims – voor mv. ook: kufar] weten niet wat kefir [melkdrank Kaukasus] is. Had de militair zijn kepietje [kepie = militair hoofddeksel] op? De joden dragen een keppeltje. Met Kerstmis zongen zij een kersvers kerstvers. Die kezen [kees = ook: scheldnaam voor de patriotten of tegenstanders van de stadhouder, op het einde van de 18e eeuw] zijn genoemd naar een Dordtse patriot. Over het hoofd heen van een kleine beer op de kleiige heuvel zag ik nog net de Kleine Beer.
