1577 Dictee maandag 29 april 2019 (1) dictee Twee woorden uit het Terneuzense Dictee 2019 √

Dictee - dictees [1577]

Dictees, spelregels, woordenboeken

1. Eens heeft Marc de Smit in de media gezegd ("Correct me, if I'm wrong ..."): "Dicteeën is topsport". En dat is maar net zo. Marc is tweevoudig winnaar van het (voormalige) Groot Dictee der Nederlandse Taal (Eerste Kamer, Den Haag). Ook als dicteeauteur van de Terneuzense Dictees is hij vermaard en befaamd. Bij topsport hoort een scheidsrechter; de discussie na afloop van een dictee fungeert weleens als de bij het voetbal ingeburgerde VAR – Video Assistant Referee, videoscheidsrechter, maar bij dictees kennen we dat fenomeen niet. Bij de discussies na een dictee kan het er soms vinnig aan toegaan, maar het blijft een spelletje ...

2. In Terneuzen was er bij de specialisten-deelnemers (echter niet bij Marc) twijfel over twee invulwoorden: in het dagelijks leven zou eenieder moeten schrijven 'laisser-aller' en 'merorim' (Jiddisch of Jiddisj), maar bij het dictee kwamen er bij die schrijfwijzen mooi twee rode streepjes te staan (volgens de auteur: 'laisser aller' en 'meroriem'). De uiteindelijke uitslag is niet zo belangrijk, maar een uitgebreide discussie en analyse kan toch heel nuttig zijn voor de dicteegemeenschap. Eerst de twee omstreden woorden dan maar. 

3. Laisser-aller of laisser aller? 
In (de papieren) GB 2015 (pGB) staan 'laisser-faire' en 'laissez-passer'. Het lijkt erop dat 'laisser-aller' daarbij vergeten is: ik heb dezer dagen aan GB gevraagd om het alsnog op te nemen, het verzoek wordt aan de redactie voorgelegd. Dan hebben we ook de Leidraad in GB op p. 28: het beginsel van de gelijkvormigheid: we spellen een woord of woorddeel zo veel mogelijk op dezelfde wijze. Op grond daarvan zou je ook 'laisser-aller' met een koppelteken moeten schrijven ... Maar er is ook nog de onlineversie van GB (oGB). En voor alle duidelijkheid: de enige echte Woordenlijst Nederlandse Taal staat op internet (www.woordenlijst.org), het pGB is daarvan een uittreksel. We zouden dus altijd in het oGB moeten kijken. Dat heeft twee nadelen: 1) er wordt niet meer een erratalijst van de diverse oplages van het pGB gepubliceerd – tot 2015 kon je precies volgen welke woorden er sinds welke oplage waren aangepast en 2) (ernstiger) je kunt het oGB niet alfabetisch doorploeteren – dat is (me) al jaren geleden toegezegd en recentelijk opnieuw bevestigd, maar het is er nog steeds niet van gekomen. Voor de discussie van nu komen we niet verder dan dat laisser(-)aller in het oGB nergens te vinden is en dat we het dus met de pVD, althans volgens de Terneuzense spelregels, zullen moeten doen. Ondanks de beperkingen van het oGB, zoals het in de wandelgangen heet, wil ik er toch voor pleiten – in dit computertijdperk – om bij spelregels altijd uit te gaan van het oGB. Ondanks de twee genoemde bezwaren: het oGB is nu eenmaal uitgebreider (zie verderop: 'meroriem' staat daar bv. wel in) en geeft bij werkwoorden zeer veel extra en uitgebreide info. Wat nog belangrijker is: de Woordenlijst is gratis voor iedereen raadpleegbaar, dus daar ligt geen beperking. Uitgever VD geeft het pGB uit, je koopt het voor een paar tientjes! Voor laisser-aller maakt het trouwens allemaal niks uit: dat staat er niet in en het is niet veranderd! Het enige gevaar dat dicteejury's bedreigt is dat het risico bestaat dat een woord dat 's morgens nog goed was, 's avonds veranderd is en dat moeten we dan maar voor lief nemen en bovendien: daar zijn we dan allemaal zelf bij. 

NB 2020: laisser-aller nog steeds niet opgenomen in GB... 

4. De laisser/laissez-woorden in VD 
In 2015 mocht ik te gast zijn bij de presentaties van de nieuwe pVD en pGB. Erg leuk, maar dat doet er hier nu niet toe. Het viel mij toen op dat VD 'laisser faire', 'laissez passer' (i.t.t. GB zonder streepjes) en 'laisser aller' had. Overigens (correct geschreven): (het) laisser-faire betekent: het vrijlaten van mensen (in hun economische handelen), (het) laisser-aller betekent: achteloosheid, zaken op hun beloop laten en (het) laissez-passer betekent: vrijbrief voor het overtrekken van de grens = vervoerbiljet, geleibrief. Ik heb toen contact gehad met VD: in de oVD stonden de 3 woorden toen al met koppelteken en de fout was bekend, maar het drukken van de pVD kost de nodige tijd en men was te laat geweest met de bedoelde 3 correcties. Op grond daarvan heb ik me er nooit meer druk over gemaakt en voetstoots aangenomen dat iedereen het erover eens zou zijn dat 'laisser-aller', 'laisser-faire' en 'laissez-passer' de juiste schrijfwijzen zouden zijn. Quod non! De Terneuzenspelregels verordonneerden: 1) pGB 2015 en zo niet: pVD 2015. Ik ben natuurlijk niet voor één gat te vangen en dacht: tja, maar er staat geen oplage bij. Dus fluks contact gezocht met VD, maar lou loene: er is nog geen nieuwe oplage van de pVD verschenen met de bedoelde wijzigingen erin: dat zou natuurlijk wel erg leuk en spannend geweest zijn, maar helaas. Laatste woord hierover: het stuit me tegen de borst om bij een dictee i.p.v. de (in 2019) 100% correcte schrijfwijze 'laisser-aller' op een dictee het foutieve 'laisser aller' te moeten opschrijven louter als gevolg van rigoureuze spelregels (:-)).

5. Merorim of meroriem? 
Nog even vooraf: bij de spelregels is het geen goed idee om van de oVD uit te gaan. Niet iedereen is daar immers op geabonneerd: het is niet gratis zoals het oGB. Om het verschijnen van evt. nieuwe oplages buiten de discussie te houden  moet er bij de spelregels dan wel bij: pVD, 2015, eerste oplage ... Toch is het een beetje cru dat er zodoende tussen 2015 en 2025 niets verandert t.a.v. VD ... Overigens lijkt me dus juist: 1) oGB en zo niet: 2) pVD 2015, eerste oplage. Een dicteeauteur moet vanzelfsprekend vermijden om woorden op te nemen die in GB en VD verschillend zijn ('in geval van' zou GB voorgaan, daarover geen discussie!). Dit probleem doet zich nu juist voor bij 'merorim' en 'meroriem'. De genoemde spelregels hadden geen probleem: beide woorden niet in pGB (in oGB: meroriem), in (o)VD: maror, meervoud: merorim. Even de betekenis: maror = een bitter kruid, met name gegeten bij de sedermaaltijd (seder of seider = de rituele maaltijd der israëlieten aan huis op de eerste twee paasavonden, bij liberale joden en in Israël alleen op de eerste paasavond, ter herdenking van de uittocht uit Egypte). Overigens had ik met minder kennis van zaken waarschijnlijk voor 'merorim' gekozen (-im en niet -iem ziet er voor mij het meest Jiddisch uit), als ik tenminste enig benul gehad had van wat dit woord betekende en waar het vandaan kwam (:-))! Enfin, volgens de in Terneuzen vigerende regels hadden we 'merorim' (pVD) moeten schrijven. Soit.

6. NB Een vergelijkbaar probleem als bij het mv. van maror bestaat trouwens ook bij het meervoud van goj, loelav, Sefard, chassied, chazan, midrasj, mosjav en oelpan!

7. Boeiend, leerzaam, schiet lekker op: weer 2 van de 383.992 lemma's uit de meest recente oVD (in de pVD ben ik nog aan het tellen ...) opgeschoten.

 

1576 Dictee zondag 28-04-2019 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 047 RL √

Dictee - dictees [1546]

Wekelijkse dicteetest 047 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 547

1. Een ............ is een himalayageit en in Thailand betaal je met de .............
a. thar              bhat
b. tar                baht
c. thar              baht

2. ............ (banieren) worden bij .............. processies meegedragen.
a. Tahngka's             boeddhistische
b. Tangka's               boeddistische
c. Thangka's             boeddhistische

3. Op de ............ werkt men met ..............
a. Thoraschool             Thorarollen
b. thoraschool              thorarollen
c. Thoraschool             thorarollen

4. De een dronk een ............, de ander een ...............
a. farootje             pernoodje
b. faro'tje              pernodje
c. farootje             pernodje

5. De ............. vond op het ............ de eerstvolgende wedstrijd van haar club.
a. afficionada              affichetje
b. aficionada               affichetje
c. aficionada               afficheje

6. Een apo- is een ............ en ............. is een plotselinge verstijving.
a. attaque                    cataplexie
b. attaque                    kataplexie
c. attack                       kataplexie

7. Hij vond de .............. aan gedichten lelijk, .............. (wat geoorloofd is).
a. quod libet             quodlicet
b. quodlibet              quod licet
c. quodlibed             quod licet

8. De ............ Schot droeg een ............ (mannen)rok.
a. gekilte              gequilte
b. gekilte              gekilte
c. gekiltte             gequiltte

9. Het staalfonds werd ............ en de visvangst ...............
a. gecoteerd              gequoteerd
b. gequoteerd            gequoteerd
c. gecoteerd              gecoteerd

10. In het ............ bevond zich o.a. een ..............
a. tobbemuseum                toddebundel
b. tobbenmuseum              toddenbundel
c. tobbemuseum                toddenbundel

Oplossingen [047]: zie hieronder.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Oplossingen [047]
1c 2c 3c 4c 5b 6b 7b 8a 9a 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com
 

1575 Dictee zondag 21 april 2019 (3) dictee Groot Stigts Dictee 2019 √

Dictee - dictees [1575]

Groot Stigts Dictee 2019

Eenzaam, maar niet alleen (auteur: Ineke Grootegoed)

1. Ieder mens is uniek, een cliché-uitdrukking vanuit het psychotherapeutisch domein, maar dat het geen sinecure is om alleen door het leven te gaan, wordt je alom ingepeperd door counselingbureaus en multidisciplinaire praatgroepen, die als paddenstoelen uit de grond verrijzen.

2. Daartegenover zou je niet graag degenen de kost willen geven die eenzaamheid als een stressgerelateerd bagatelletje afdoen door te stellen dat het hun pakkie-an niet is of door te verzuchten dat ze
ik-weet-niet-hoe-vaak geprobeerd hebben oma op een luxueuze
trans-Atlantische cruise weg te bonjouren, wat ten enenmale niet lukt.

3. Je hoeft het echter niet meer Spaans benauwd te krijgen van een verrassend ik-besef, want op lokaal niveau worden talloze goedbedoelde initiatieven gelanceerd zoals de inrichting van een boekspot (ook: bookspot – beide niet in wdb.) met groteletterboeken, een excursie naar een museum van oud-Hollandse ambachten of het gezamenlijk macrameeën van antimakassartjes, die déjà vuutjes (déjà vu, samenstelling: déja-vugevoel, afleiding, verkleinwoord: déjà vuutje – ook mv.: déjà vu's) losmaken waardoor je een zeven-en-een-half [rapportcijfer] scoort op de 10-puntsschaal * (ook: tienpuntsschaal) die tevredenheid meet. 
* Waarom 10-puntsschaal en 24 uurseconomie? Taaladvies: bnw. (!) 10-punts - niet: 10 punt - + schaal [znw.] geeft 10-puntsschaal, maar 10-punts schaal zou dus ook kunnen - vgl. 9-maandskindje, 9-maands kindje, negenmaands kindje, negenmaandskindje. En: 24 uur (woordgroep) + economie = 24 uurseconomie [ook letters]; kan ook met bnw. 24-uurs + economie = 24-uurseconomie, maar dus ook: 24-uurs economie.
Zie ook: http://taaladvies.net/taal/advies/tekst/117

4. Ben je meer autonoom ingesteld, dan kun je op eerste paasdag in je eentje eropuit trekken in een lelijk eendje met een sint-bernardshond op de achterbank, crossend over tweebaanswegen of anderszins op zijn elfendertigst [voorgelezen: z'n, daarom ook goed gerekend; wel: op z'n janboerenfluitjes] op de zo-even gekochte e-bike met de door een nijvere en toegewijde fietsenmaker gerecommandeerde cruciale reserveaccu achter op de fiets.

5. Allerwegen wordt geadviseerd eens te gaan bungeejumpen in Irian Jaya [niet in wdb.], waar je exotisch wordt gefoerageerd met nangka's [raar uitgesproken als njahn-kaa of zoiets – overigens: broodboom, jackfruit, tjempedak, zuurzakboom], tamarillo's [boomtomaten] of jalapeño's [GB, VD] die in groten getale voor het grijpen hangen of te gaan meedoen aan een workshop kapucijn(er)apen aaien, wier gezichtstekening aan die van monniken doet denken.

6. Je kunt daarentegen ook in de acceptatiemodus gaan. Begin een onlinecursus schapenhoeden, waarbij je niet alleen de moeflon van de texelaar leert onderscheiden, maar langzaamaan toewerkt naar een proefmaand in Wales, waar je met twee bordercollies een kudde Wiltshire Hornschapen [niet in wdb., mogelijk ook: wiltshirehornschapen? – vgl. rambouillet- en karakoelschapen] gaat hoeden. Wellicht brengt die pastorale en pc'loze eenzaamheid je dichter bij de kwintessens van het bestaan.

7. Ten langen leste besluit ik deze gecopy-pastete quasibeschouwing over het alleen-zijn met een verblijdende schopenhaueriaanse [GB; Schopenhauer = Duits filosoof, 1788-1860] uitspraak: "Eenzaamheid is het lot van alle voortreffelijke geesten."

 
 

1574 Dictee zondag 21 april 2019 (2) dictee Oefendictee (oud) 810 √

Dictee - dictees [1574]

Dictee 810 (DCCCX) Dictee Specialisten (06-12-2014)

1. Die calleuze (eeltige) verdikkingen kunnen er maar beter af zijn. Die termieten [grote mieren] weten geen mieter [volstrekt niets] van thermiek [opstijgende luchtstroom]. De afkorting t.h.t. [tee-haa-tee] betekent: ten minste houdbaar tot (Hoe zouden ze dat dus vroeger schrijven?). Een TIA is een transient ischaemic attack (voorbijgaande aanval door een ontregelde bloedtoevoer naar de hersenen – vaak als voorbode van een beroerte). Dit perk moet nog toegroeien: de planten moeten naar elkaar toe groeien. Zelfs de ME (mobiele eenheid) kwam eraan te pas. Het eenhedenstelsel van Giorgi (synoniem: giorgistelsel) is een door de Italiaanse elektrotechnicus G. Giorgi (1871-1950) opgesteld eenhedenstelsel met als grondeenheden meter (voor lengte), kilogram (voor massa), seconde (voor tijd) en ampère (voor stroomsterkte), ook wel mksa-stelsel genoemd, de voorloper van het SI. Een valkuillening is geen krediet om vliegende valkuilen (!) te kopen. 

2. Wil je de deur toetrekken, dan moet je de kruk naar je toe trekken. SI staat trouwens voor Système International d'Unités (internationaal genormeerd stelsel van meeteenheden, gebaseerd op de grondeenheden meter (voor lengte), kilogram (voor massa), seconde (voor tijd), ampère (voor elektrische stroomsterkte), kelvin (voor temperatuur), candela (voor lichtsterkte) en mol – voor hoeveelheid stof). Over 'een- en ondeelbaarheid' (VD – lemma's 'eenheid' en 'ondeelbaarheid') moest ik wel even nadenken. Wist je dat je voor 'hendel' ook handel' mag schrijven? Zo staat het althans in GB. Hij zit daar op de een-na-voorste rij. Een lulletje rozenwater [sul, ook lulletje lampenpit] wordt ook wel met Jan Eenoor aangeduid. Ik wil nu wel [met nadruk gelezen] eens een eerste plaats behalen bij het schaken. Op een EHBO-post werken EHBO'ers (eerste hulp bij ongelukken) in de eerstehulpverlening. Vele eersten zullen de laatsten zijn, vele laatsten de eersten. 

3. Eerstelijns medische zorg [VD] is eerstelijnsgezondheidszorg. Eerstkomende dinsdag (afgekort: e.k. di/di.) al. Met Hagenezen is het vaak lachen. Met BED wordt de binge eating disorder (eetbuienstoornis) aangeduid. Een eetlepel is zes theelepels. Hij heeft een efebengestalte [militair in Athene]. De tokehs [gekko] vlogen rond de toko's. Hij kent de stof tot-en-met, tot en met de laatste tittel en jota. Ik heb vroeger heel wat van Den Haag CS naar Scheveningen getramd. Ook moest ik vaak naar Rotterdam-Centrum of (het station) Rotterdam-Centraal (vergelijk: Brussel-Zuid). Mijn grootvader was trouwens nog tremmer [kolenwipper] op een stoomschip. Met het toynbeewerk werd ontwikkelingswerk onder de arbeidende klassen bedoeld. Welke Tour de France-etappe leidt naar de Tourmalet? De trassi (garnalenpasta) is op het trascement gevallen. Hij is een kei in cartomagie (goocheltrucs met speelkaarten).

4. Die getrasseerde wissel [op iemand afgeven] is al getraceerd. Mouliné (stof) is moulinetgaren. Hoeveel Effies (door de reclamebranche ingestelde prijs voor effectief gebleken
tv-reclamespots) hebben zij al gewonnen? Spreek uit: egraam
[eg-raam]. De EHEC is de enterohemorragische E. coli (bacterie die besmettelijke dikkedarmontsteking met bloederige diarree kan veroorzaken). Een EHBO'er verleent eerste hulp bij ongelukken. Lijdt zij aan eibofobie (angst voor palindromen – zelf een palindroom dus ...)? In de Eifel zou best een eiffeltoren kunnen staan. Eikelsuiker is querciet. In Holland kun je volgens zeggen op de Eilanden [= de
Zuid-Hollandse eilanden] wonen. Leknamad is lekeimed [derde gewas in een jaar op een weiland]. Het seizoen gaat ten einde lopen, we zullen de productie ten einde brengen teneinde geen voorraden over te houden. Hij is een eindtwintiger en dus bijna dertig (en daarna begindertiger). In België kun je een ejt (eindejaarstoelage) krijgen. Elateriet is mineraal caoutchouc [rubber]. Een elektroschok [stroomstoot] geeft een elektroshock. Ik heb dat nu al elfendertig keer verteld. Wat was een elf-en-dertig oorspronkelijk [kam voor textiel weven: langzaam ...]?

5. EL&I is het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Hij hield een eloge [lofrede] op zijn schoonvader. Elohiem (VD) is het Hebreeuwse woord voor God. Een elsenaar is een grote jager [vogel]. De Elvislookalike droeg elvisbakkebaarden. Ons volkstuintje is ons eigen elysium [paradijs]. Hij werd verteerd door een embarras du choix (te grote keus, zodat men niet weet wat te kiezen). Ekidens zijn estafettes op de weg voor teams van zes lopers die samen een marathon afleggen. Wacht u voor de chikungunya (door muggen verspreide subtropische virusziekte). Die Rus verkommerde op zijn datsjaatje [buitenhuis]. Het stikt hier van de dombo's en doblootjes [dom blondje]. Samuel Morse heeft het morsealfabet uitgevonden. Hoe spreek je 'ampersand' uit (2 mogelijkheden, E en NL)? Het hondje Idéfix (niet in VD) was toch bepaald geen idee-fixe van Goscinny en Uderzo [VD, zie lemma 'Toutatis'], of toch wel? In de verhalen van Willy Vandersteen heet de hond met snor, Tobias. Dat hondje Rataplan in Lucky Luke, van Morris, maakt er altijd een rataplan [rommeltje] van.

 6. Je zult bij die poging wel bot vangen. Het werd me botweg geweigerd. Hij hangt de trotskistische [Trotski] beginselen aan. Zij triestten de godganse dag. Een troubleshooter moet trubbels, troebelen, oplossen. Normaal was hij stoepier [klanten winkel in lokken], maar in het leger wilde hij troupier [officier, thuis tussen de soldaten] zijn. Ook gij, Brutus, mijn zoon: tu quoque, Brute, tu quoque, fili mi [keizer Caesar zag Brutus onder zijn moordenaars]. Wist je dat de komodovaraan [tot 3 m en 150 kg] verwijst naar het Indonesische eiland Komodo? Een eindereeks zit in de uitverkoop [winkelrestanten]. Mijn neef zit op de TUD, de Technische Universiteit Delft, zijn oom is elders tu-medewerker [vgl. ook TU/e en TUT]. Een triëre was een galei, een oorlogsschip, waarbij aan elke riem drie roeiers zaten. Je zult maar een quasi Jack the Ripper als beul hebben. Enfant gâté: verwend kindje. Gaan jullie weer zo'n groot vliegtuig spotten? Een 'trois-quarts' [half van voren en opzij] slaat op een portret, een 'troiscart' [ook: trocart, bij operatie, driekantig, aftappen vocht, gas, etc.] op de chirurgie: die woorden worden exact hetzelfde uitgesproken.

7. Hij was nog net niet en déshabillé [ongekleed], maar in deshabillé [nachtkleding]. Het GEB was het Gemeentelijk Energiebedrijf. Een epa is een energieprestatieadvies. Het enfant prodige [wonderkind] en het enfant prodigue [Bijbeltaal: de verloren zoon] schelen maar één letter. Hij werd en flagrant délit (op heterdaad) betrapt. Hij leeft en garçon (als vrijgezel). Een engel des hemels is een engel des Heren. Ik ben niet engelrein, maar vroeger was ik soms de bengel Rein. Zij is lid van de Engelse of anglicaanse kerk. Hij is Engelssprekend, Angelsaksisch. Een engelwortel is een angelica of angélique. Ik vind hem een engerd, een creep. Een en-groshandel verkoopt niet en détail. Staat in de Enkhuizer almanak ook hoe je een enkhuizer [herhaalde slag van een kabel om de beting] op het touw legt? Een enkwest is een verouderd (Belgisch-Nederlands) woord voor een enquête. Met een negligeetje aan ben je en (profond) négligé [in nachtkostuum of bijna zonder kleren]. En relief is gewoon in reliëf, simpel toch? Wat was eerder: de Entente [staten in WO I t.o. Duitsland en Oostenrijk] of de Kleine Entente [bondgenootschap tussen Tsje­cho-Slowakije, Roemenië en Joegoslavië (1922-1939)]?

8. In (omnia) saecula saeculorum: tot in de eeuwen der eeuwen, voor alle eeuwigheid. Heeft 'ense et aratro' [door het zwaard en de ploeg] iets te maken met 'zwaarden omsmeden tot ploegscharen'? Antwoord: driewerf neen! Enteritis regionalis is ziekt e van Crohn [kortweg: crohn]. Een enterorragie is een darmbloeding. Geef eens een voorbeeld van een enthymema (syllogisme waarin een van de termen is verzwegen en kan worden aangevuld). De boef viel ten offer aan entrapment (uitspraak E, het in de val laten lopen, om iemand te arresteren). Voor regen en zon: een en-tout-cas [kleine paraplu-parasol]. Met zijn entrain [aanstekelijke ijver, voortvarendheid] kwam hij wel en train [op dreef]. Hoeveel entre-deuxs [tussenzetsel] zijn er nodig? Het is kiezen of kabelen: entweder oder. In Lille en environs is dat en vogue [in de mode]. Als we naar de mis gaan, zal er thuis toch niks misgaan? Een rokkenjager doet aan rokkenjagen (GB, alleen infinitief) of (znw.) het rokkenjagen. Een relschopper heeft het makkelijker: die doet gewoon aan relschoppen. De 2 step is een muziekstijl, de twostep een dans. Een épagneul is een spaniël [hond]. Epateren of épater le bourgeois = verbluffen, overdonderen.

9. De eolusharp is naar Aeolus genoemd. Eolisch kapiteel is genoemd naar Aeolis, een landstreek in het noordwesten van Klein-Azië. Hij is van houtem (Houthem) (schriel, gierig). Bespreek de begrippen anthem (lied fans voetbalclub), eonothem (chronostratigrafische entiteit waarin de gesteenten worden ingedeeld die gedurende een bepaald eon zijn geformeerd) en erathem (idem met era). Een epauletspreeuw behoort tot de troepialen [alleen in Amerika]. Wie sprak die epea pteroënta (gevleugelde woorden) ook alweer? Met EB wordt epidermolysis bullosa [zekere genetisch bepaalde huidaandoening] bedoeld. Epitome's zijn uittreksels [kort overzicht]. Hij is een epitroperedenaar [ik weet wel dat ... maar ...]. Bij belle époque [1890-1910, culturele en mondaine leven] moet ik denken aan epoque makend [groot opzien barend] (epochaal) en epochemachend [idem, uitermate belangrijk]. Ik vind Eppie een malle eppie [mallerd, ook: appie of beppie]. Een equerre is een trommelkruis [landmetersgereedschap, hoek 45 graden of veelvoud]. Bij dag-en-nachtevening of equinox duren de dag en de nacht even lang. Hij laat zich gelden als equus publicus [uitslover ten algemenen nutte]. Hij zal morgen aankomen. Truffels: daar is geen aankomen aan. De bus zou eraan komen (er aankomen). Dat kan ook nog wel erbij. Een staminee is een estaminet (café).

10. Zou hij weer erbovenop komen? Die verdediging is helemaal e re [ter zake, passend]. Wat vond er in de Erebus [Griekse mythologie: onderwereld] allemaal wel niet plaats? Zijn portret komt in de eregalerij, de hall of fame. Een bekende erenaam is 'Vader des Vaderlands'. Een andere naam voor Palestina is Erets Jisraël. Een erfgooier heeft altijd in het Gooi gewoond. Ze hebben me erin laten lopen. Eroev (mv. eroevin): omheining waarbinnen op sabbat dragen geoorloofd is. Escosijnse steen is blauwe arduin. We dansten de espagnole. De e-sport is het gamen in wedstrijdverband. Hij beoefent de essayistiek. De essenen leefden bij de Dode Zee. Zij is een erkend estheticienne.

 
 

1573 Dictee zondag 21-04-2019 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 046 RL √

Dictee - dictees [1573]

Wekelijkse dicteetest 046 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 546

1. Op ............ aten ze ................
a. secretaresse                    biestepannenkoeken
b. Secretaressedag             biestepannenkoeken
c. secretaressedag              biestenpannekoeken

2. Dat is uiteraard een Duits begrip: ........................... (kwakzalver).
a. Doktor Eisenbart
b. Dokter Eisenbart
c. een dokter eisenbart

3. De ............ vormen de .............
a. darbisten            Vergadering der Gelovigen
b. darbisten            Vergadering der gelovigen
c. darbysten           vergadering der gelovigen

4. Bij ............ moet je op de instrumenten ...............
a. blindvliegen               blindvaren
b. blind vliegen              blindvaren
c. blind vliegen              blind varen

5. De ............... is vrijwel verdrongen door ...............
a. ad-valvascommunicatie            e-valving
b. ad-valvas-communicatie           e-valving
c. ad-valvascommunicatie             i-valving

6. Je schrijft: ......................................................
a. vadertje tijd, Vadertje Cats en Vadertje tsaar
b. vadertje Tijd, vadertje Cats en vadertje Tsaar
c. Vadertje Tijd, vadertje Cats en vadertje tsaar

7. Het vee vertoonde veel ............ en de veehouder de nodige .............
a. veitte             bravour
b. veite              bravoure
c. vijtte              bravoer

8. Een ............. wordt in Japan gedanst, ............... wordt daar gespeeld.
a. butoh               bunraku
b. buto                 bunrakoe
c. boeto               bunraku

9. Een ............. is een ................
a. buksus              buksboom
b. buksus              buxboom
c. buxus                buksboom

10. Een ............ is een ...............
a. krachttour               tour de force
b. krachttoer               toer de force
c. krachttoer               tour de force

Oplossingen [046]: zie hieronder.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Oplossingen [046]
1b 2a 3c 4b 5a 6c 7b 8a 9c 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com
 

 

1572 Dictee vrijdag 19 april 2019 (1) dictee Oefendictee (oud) 809 √

Dictee - dictees [1572]

Dictee 809 (DCCCIX) Dictee Specialisten (01-12-2014)

1. De jongste bediende werd op den dril gezet (voor gek laten lopen op 1 april). Een vates [m.] is een ziener, voorspeller, profeet. Een drinkuit is een stortebeker. Aldrin en dieldrin zijn drins. Een drip is in Nederland een dynamisch route-informatiepaneel (bord boven een snelweg waarop verkeersinformatie wordt getoond). Ja, makkelijk, als je in de driver's seat verkeert [het voor het zeggen hebben]. Ze heeft een morose [droefgeestig] natuur, zeker niet geërfd van haar maffioze (maffieuze) vader. Druzen en droezen duiden hetzelfde volk (en religieuze sekte) aan. Hij is geheel gevangen in chimères (droombeelden). Drogmetica zijn drogisterijartikelen en cosmetica. Ging het bij het droit du seigneur (jus primae noctis – droit de cuissage, droit du seigneur) om veel pecunia, of kon dat ook via de eerste huwelijksnacht (het recht van avondkout, soms wel op een koude avond) afgekocht worden? Onze koning Willem-Alexander heeft geen droit de réponse [recht om te antwoorden op in het openbaar uitgeoefende kritiek]. Een drogreden is een (spitsvondig) sofisme.

2. Daar heb je drolletje drie (van Krommenie of van Overschie – dreumes, onderkruipsel). Wat zijn drôleries [komische beeldjes in middeleeuwse kerken]? Een drôle de guerre is een phoney war, toch [schemeroorlog, vreemde oorlog]? Laat je toch niet in met die dromerijen (rêverieën). Wat is dat toch een droge klaas [droge vent, droge haring, saai]. Een odium in longum jacens is een langgekoesterde (!) haat. Een oneiroloog [ee] legt dromen uit. Die koe heeft droop (wrang = etterige uierontsteking). Een drop-out [outcast] is geen dropdown [rolmenu, op pc-scherm]. Bij een dropping moet de weg terug gevonden worden! Drosera is zonnedauw en een droschke is een vigilante [gesloten huurrijtuig]. Hoeveel van die Dr. Strangeloves [geschifte en gevaarlijke wetenschapper] moeten er eerst nog opstaan? Hij druipstaartte [verlegen wegsluipen] beschaamd. Hoeveel hectopascal (hPa) was dat? Heeft het NBG zelf bijbeldrukkers in dienst? Hij zit flink in den drum (in benauwdheid, in moeilijkheden). Een druppel van Leidenfrost is een druppel in sferoïdale toestand. Is drum-'n-bass jungle? Ja, ook! De stillireactie is een druppelreactie [chemie]. Een druppel- wordt ook wel een calimerohelm genoemd.

3. Een DTC is een Dutch Treasury certificate (door De Nederlandsche Bank uitgegeven schatkistcertificaat) en de DTe is in Nederland de Dienst Uitvoering en Toezicht Energie (organisatie die toezicht houdt op de energiemarkt). Ik weet het: dit is een dubbelpunt (VD ook: dubbelepunt en Taaladvies ook: dubbele punt). Zelf ben ik dubbellinks [heb twee linkerhanden, ben erg onhandig]. Een dubbeltjesaandeel is een pennystock. De Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie is de Donaumonarchie (GB: Dubbelmonarchie = Donaumonarchie). Zijn er nog dublinclaimanten [asielzoeker via ander land binnengekomen] in de zaal? De dubstep is een van oorsprong Britse stijl in de popmuziek die is beïnvloed door [afko:] o.a. drum-'n-bass, dub en 2 step (niet te verwarren met twostep, de stepdans!). Duce et auspice [k/tsj] de mp: onder leiding van de minister-president. Ducttape is zeer sterk, waterdicht plakband gemaakt van textiel. Een flamencozanger of -gitarist moet duende (bovennatuurlijke inspiratie) bezitten.

4. Hoe werkt dubbelboekhouden? Watskeburt: what's going on, what's up, wat is er aan de hand (jongerentaal)? De mouwen moeten de handen vrij laten. In het huwelijk, vinden sommigen, moet je elkaar vrij laten. Een kwestie van (iemand) vrijlaten dus, net als vrijlaten van gevangenen. Bij zwevende koersen van valuta's worden die vrij gelaten. Hoe vinden we een goede dueña (bejaarde gezelschapsdame van meisjes uit de aanzienlijke stand)? Wat was 'wallen onder de ogen' ook alweer? O ja: draperies d'amour. Mijn reactie: o zo Koos! Ik zal erbovenop zitten: ze moet weer erbovenop komen! Ze zocht de brief onder de tafel, maar die lag echt erbovenop. Tata, zeggen kinderen, dáág! Wat is schadelijker voor de tarwe, een tarwe-uil [op tarwe levend vlindertje] of -aaltje (draadworm, zeer schadelijk, aaltjesziekte)? Het aaltje, dus. Tegen iets opzien is ertegen opzien (GB). Opzienbarend is wat opzien baart. Die muur is niet bedoeld om ertegenop te klimmen. Het naderende afscheid, jullie zullen wel ertegenop (VD) zien, denk ik zo.

5. Wat doen jullie liever: winkels- (= statten) of tv-kijken? Daar zijn Temmincks en andere strandlopers te zien. In Rotterdam heb je geen t-dievegges, daar zeggen ze gewoon 'ik loopt'. Probeer niet mijn dochter te na te komen! Mijn paspoort is tenietgelopen. Een stemloze plofklank (p, t, k) is een tenuis [tee-nuu-wihs], meervoud: tenues. Het antoniem ervan is media (in dit verband wél enkelvoud!) met als meervoud mediae (stemhebbende explosieven – b, d, g). Denk ook nog aan een medium (M) biefstuk of T-shirt. Waarom heet de terreur blanche in het Nederlands Witte Terreur? Jullie mogen kiezen uit teriyaki, teppanyaki en sukiyaki. Je hebt terecht gesteld dat hij terechtgesteld zal worden. Wat is phubbing, phubben (in gezelschap of tijdens een gesprek een ander negeren door ook te communiceren via of informatie op te zoeken op de smartphone – antoniem: dumbphone) precies?

6. Heeft de TGG, de transformationeel-generatieve grammatica van (Noam) Chomsky, ook nog iets te zeggen over een T-ford? De furor teutonicus is de teutoonse razernij [antisemitische uitspattingen Duitsland]. We doen aan theezetten en theedrinken op ons thee-uurtje: zonder uitzondering en altijd gezellig. Het THC-gehalte (tetrahydrocannabinol – de psychoactieve stof in marihuana) is allesbepalend, allesoverheersend. Een duffelcoat is een duffelse jas (montycoat, houtje-touwtjejas – naar plaat Duffel, BE). Een dugazon (karakter (ingénue of soubrette) en stem van bepaalde soort (mezzosopraan) in Franse operettes) speelt en zingt. Duimendik (duimdik) is een duim dik [pas op: drie duimen dik]. Het rijk der duisternis is het rijk van de Satan, die ook wel de Prins der Duisternis genoemd wordt. De Rode Duivels hebben gisteren gewonnen. De ziekte van Bornholm wordt ook duivelsgreep [epidemische infectieziekte, pijn in de ademhalingsspieren] genoemd. Hij is vandaag du jour [bijdetijds, modieus] gekleed. In dukkah [dipsaus] kun je brood dippen. Een dulcimer is een hakkebord [slechte piano].

7. Dulse [dahls] is een eetbare zeewiersoort met donkerrode bladeren. Een dumbbell is een korte halter met gewichten. Du moment dat hij zijn handen ten hemel hief, besefte ik het (me, sic). Zij was, laat ik maar zeggen, d'un certain âge [van een zekere leeftijd, niet jong meer, van middelbare leeftijd]. De DUO is de Dienst Uitvoering Onderwijs. Wat een grappig duodecimootje [kleinste boekformaat van 12 bladen (of 24 pagina's) per vel (symbool: 12^o, 12^mo)]. Zoekgemakshalve heb ik nog maar even in de elektronische Van Dale gezocht [voorloper oVD]. Een durfal en een durfniet, dat scheelt nogal. Een durf- is een
risico-investeerder. Een durum is een Turkse dunne pannenkoek van tarwemeel. Jullie zijn mijn dushi's [schatjes]. Dutchbat was het Dutch Battalion (Nederlandse VN-vredesmacht in Bosnië en Herzegovina ten tijde van de Joegoslavische burgeroorlog). Dat is echt een gerecht du terroir [regionaal]. Die opvatting is du ton ['in']. Op den duur (VD ook: de) durf je niks meer. Eén dux (hertog bij de Germanen), twee duces.

8. In duxelle(s) zitten paddenstoelen. Was getekend uw [afko:] dv. [dienstvaardig] en [afko:] dw. [dienstwillig] bewonderaar … De schrijfwijze 'duw- en trekwerk' begrijp ik wel, 'cd- en dvd-bon' minder. De afkorting rw staat voor rewritable in cd-rw en dvd-rw en is overigens de internetextensie van Rwanda. Zijn ineptie [zotheid, ongerijmdheid] droop eraf (ervan af). Een idee-fixe is een dwangvoorstelling. Feuilles mortes zijn dwarrelvluchten. Een dwarshuis is een T- [daar kun je niets drinken ...] of krukhuis [met L-vormige plattegrond ...]. Bij metselwerk kom je soms een dwars liggende laag tegen. Die rotjochies moeten niet zo vaak dwarsliggen. Een dwergbuffel is een tamarau. DXM staat voor dextromethorfan. In HCN en HNC vormen CN en NC een dyade [vgl. de dyade moeder-kind]. Het harde dagelijkse leven heeft meer van een dys- dan van een utopie. Dwazen en dwazeriken gedragen zich vaak dwaselijk. Een dwergmispel is een cotoneaster. Wat doet een dynamiteur [dynamitard: iets met dynamiet]? Waarom duidt DZD de Algerijnse dinar aan? Een Engels antwoord: DZ is derived from Dzayer, the local name for Algeria.

9. Het wildetentje ontaardde in een wild etentje. Wat is het verschil tussen de scherp- en zachtheldere 'e'? Gelukkig staat 'egregiously an ass' (bij uitstek een ezel, Shakespeare) nog steeds in de oVD. Curieus: een ear- en eyecatcher. Een [afko:] e.a. is een épreuve d'artiste (kunstenaarsproef). Een eager beaver is een uitslover. Eau de cologne [x vooraan of s achteraan], eau de vie [idem] en eau de toilette [idem] hebben meervoudsvormen, de andere eautjes [VD] niet. Die ebenist (hij ebeneert – met ebbenhout inleggen) werkt momenteel met coromandel, gestreept ebbenhout. Eben-Haëzer: tot hiertoe heeft de Here ons geholpen. De EBG, dat is de Evangelische Broedergemeente (de hernhutters). De EBU is de European Broadcasting Union, de Europese Radio-unie. Rijdt de eurocity (EC) daar ook? E [èh] causa ignota: met (medisch) onbekende oorzaak. Deze wedstrijd is echt om het echie.

10. Zij zijn echt gescheiden, in Vlaanderen zelfs echtgescheiden [ambtelijke taal]. Hij was echt-, maar ook schipbreukeling. In het weekend is hij echt scheidsrechter, doordeweeks echtscheidsrechter. Wat voor geheugenstoornis is ecmnesie [door opdoemen beelden uit het verleden]? Wat doet de Ecofin-raad [raad van ministers van Economische Zaken en Financiën]? De économie de bouts de chandelle is de zuinigheid die de wijsheid bedriegt. DVT, diepveneuze trombose, is het economyclasssyndroom [toeristenklassensyndroom, vliegtuigtrombose]. Ecstasy [drug xtc] zal toch niet tot ectasie [medisch: uitzetting, verwijding] kunnen leiden? Een rupsje-nooit-genoeg lijkt edax rerum (allesverslindend). De baron hechtte aan het 'U Edele' (afko: U Ed.). De Eerste Edele was de vroegere vertegenwoordiger van de adel in de Staten van Zeeland.

 
 

1571 Dictee donderdag 18 april 2018 (3) dictee Oefendictee oud (808) √

Dictee - dictees [1571]

Dictee 808 (DCCCVIII) Dictee Specialisten (29-11-2014)

1. Dik doen is dikdoenerig zijn. Dikkertje Dap zat op de trap … en was een dikkerdje. Met 10 dimes heb je weer een dollar. Di meliora: God beware (me, godbewaarme). Hoeveel dimples heeft een golfballetje? Veel. Diner plus lunch is dinch. Deze diner kun je niet nuttigen (je betaalt ermee in Andorra, Andorrese munt, dus). Bij Ding an sich moet ik aan een an sich of noumenon [Plato: idee] denken. Een dink is een dropshot vlak achter het net [bij sport]. Op de derde dinsdag in september is het Prinsjesdag. Hoeveel s'en zitten er in 'businessclass'? Dit spionnetje zit in de spionage. De kosten gaan de pan uit rijzen: het gaat de spuigaten uitlopen. Ik sta in de weg met mijn auto, die is dus een sta-in-de-weg. Een dipylon is een zekere hoge grafvaas zonder bodem. Hij is eerder dirty-minded dan open-minded. We eten vandaag directklaarsoep (instantsoep). Discalsen (ongeschoeide karmelieten) zullen toch af en toe wel op de blaren lopen?

2. Hoe zou jij disneyficatie omschrijven? Op grafstenen stond wel D.M.S.: Diis Manibus Sacrum [gewijd aan de geheiligde gedachtenis (van genoemde)]. Het dislokeren [arm of been verrekken, verzwikken] wordt ook wel disloque genoemd. Arabische mannen zie je wel dishdasha's (wit, lang gewaad Arabische mannen) dragen. Het DPS is het disfunctioneleperceptiesyndroom. Maak morgen maar een
MRI-scan (magnetic resonance imaging). Met dissrap kun je iemand dissen [disrespect betonen, uitdissen]. Volgens mij lijkt CDA-bashing daar een beetje op. Een dissolve is een zeker filmbeeld [zoiets als uit- en infaden]. De Orde van de Distel is een Schotse ridderorde. Bij distichomythie zeggen beide sprekers om beurten een distichon [tweeregelig vers dat een volledige zin vormt, m.n. een vers dat bestaat uit een hexameter en een pentameter]. Wanneer noem je een tempel een distyle (met twee zuilen voor de gevel)? Daar is die dit-en-datse vent weer. Je vindt daar meerdere dive-unders (plaats waar een weg of spoorweg onder een of meer andere doorgaat). Een club [golfclub, golfstok] kan een divot (golf: stukje graszode dat door de club losgeslagen is) veroorzaken. De dixiecraten hadden op hun openluchtcongres dixi's. Een djaksa was een inheemse officier van justitie op Java en Madoera in voormalig Nederlands-Indië.

3. De djamboe bidji is de guave [boom uit mirtenfamilie + vrucht ervan], je hebt ook nog de djamboe monjet (Anacardium occidentale). Een jeres is in de typografie een deelteken. DMMP is dimethylmethylfosfonaat en een belangrijke grondstof voor [afko:] o.a. sarin, een zenuwgas. D.O.C. staat voor denominazione d'origine controllata [herkomstaanduiding]. Onze behuwdzoon [schoonzoon] is ziek. Docimasie [z] is essayeerkunst. We hebben de doctor designatus [promoveert binnenkort, mv.: doctores designati] en de doctor ecclesiae [kerkleraar, mv.: doctores ecclesiae] en verder nog vele doctores (zoek maar op, wie, wat, waar, hoe): (Doctor) Angelicus [Thomas van Aquino], Divinus [Jan van Ruusbroec], Evangelicus [John Wyclif], Extaticus [Dionysius de Kartuizer, Jan van Ruusbroec], Illuminatus [Ramon Llull], Mirabilis [Roger Bacon], Scholasticus [Anselmus van Laon], Seraphicus [Sint-Bonaventura – ook: St.], Singularis [Willem van Ockham, die van Ockham's razor = scheermes van Ockham], Solemnis [Hendrik van Gent (Henricus Gandaversis)], Subtilis [Johannes Duns Scotus], Universalis [Thomas van Aquino, Alanus de Insulis] en Venerabilis [Pierre de Cluny, Guillaume de Champeaux]. En vergeet doctor Clavan [Oost-Europadeskundige uit sketch Van Kooten en De Bie] niet, noch Doktor Eisenbart [een onzin verkopende, maar succesvolle kwakzalver]! Breek me de bek niet open: dodecacarbonyltriruthenium. In zijn dobli [dode- en blindehoekspiegel op vrachtwagens] zag hij een adembenemend mooi doblootje. Allerzielen is dodendag. Een dodo is een dodaars.

4. Dodekop heeft volgens mij de meeste synoniemen: almagra, caput mortuum, colcothar, Engels rood, Parijs rood, Persiaans rood, Perzisch rood, poleerrood, polijstrood, Spaans rood en Venetiaans rood. Doemetoch, spreek ik 'doemens' [doe-mens] toch weer verkeerd uit. Doerra is kaffer- of negerkoren. De alarminstallatie werkt d'office (vanzelf, automatisch). Een dogla is een persoon van gemengd creools-Hindoestaanse afkomst. Hoor de doksen (muskuseenden) snateren. Triest, maar je hebt dokter Beffie [geslachtsziekte(n)]. Zijn vrouw, geen domineese, is aan het dokterfranken (niet in wdb.), ook niet aan het sonjabakkeren: 't is me wat met die diëtetiek en dan is het nog geen moermandieet. Wat is een kopman zonder domestiques (knechten)? Zij is dominatrix in een bdsm-relatie [bondage, dominance, sadism & masochism]. Een dominicaner monnik zit in een dominicaner of dominicanenklooster. Black Thursday heet ook wel Zwarte Donderdag [beurskoersen].

5. Spreek snel uit: dominomus [domino-mus]. Een donjuan wordt ook wel een dongiovanni genoemd. Het donum exitiale Minervae is het paard van Troje. De doom en gloom is een onheilsdreiging [VD; GB: doom-and-gloomverhaal]. Hij heeft een goedgevulde portemonnee. Doorbijten is nog niet doodbijten. Geef een voorbeeld van een
door-bepaling. Die tunnel, we zijn eronderdoor gegaan. Zijne en Hare Doorluchtigheid, Hunne Doorluchtigheden, gaven acte de présence. Kun je van een doornen haag een doornenkroon maken? Doorwaternat is door en door nat (door- en doornat). Wil je die brief even door-x'en? De doowop is verwant met gospel en rock-'n-roll (en kenbaar aan het 'shoobydoowop'). Hij is idolaat van balletje-balletje. Die leraar heeft acht (8) jaar geleden gedopt [gebruikmaken van dopregeling: een eenmalige VUT-regeling – vervroegde uittreding uit dienstverband – voor leraren vanaf 55 jaar]. 

6. In dopregeling is dop een letterwoord voor doorstroming onderwijspersoneel. Doppleriet is in de delfstofkunde een bruine tot zwarte, colloïdale humusafzetting. Na een staaroperatie krijg je een dopverband [dop van geperforeerd plastic of metaal]. In de Bommelboeken van Marten Toonder komt Dorknoper voor: toonbeeld van een dorknoper. De Dorpsstraat moet je tegenover de Wetstraat zien. Dorstlessend is de dorst stillend. In een dory kun je roeien. Als voorbeelden noemen we het dossier Bouwfraude en het
dossier-Dutroux. DOS is een disk operating system. Als je dos-à-dos danst, is dat rug tegen rug, rug-aan-rug. Wat doet een dotcom(bedrijf)? De douairière is douanière geworden. Leg eerst de douchemat neer voordat je jezelf doucht. Hoeveel Dougalls sterns heb je geturfd? Een doula (vrouw die gespecialiseerd is in het op niet-medische wijze bijstaan van een kraamvrouw tijdens en rond de bevalling) is geen gynaecologe.

7. Is een dovemansgesprek een gesprek met dovemansoren of aan dovemans deur? Door die douw viel hij met zijn neus in de dauw. Hoe staat de Dow-Jones ervoor? In Downing Street vindt men geen downies [lijders aan syndroom van Down, kortweg: down]. Hij was weer down-to-earth, maar zijn sollicitatie ging wel down the drain [ging verloren, door het putje]. De doyenné du comice is een geelbruine, zoete en sappige handpeer. Doza's [bron: donderdag(avond) en zaterdag] vullen vakken, wanneer, dat is wel duidelijk. Zou de gelekoortsverwekker stegomyia ook myiasisverwekker zijn? De paus is de stedehouder Gods op aarde. Via zeven steppingstones (stapstenen) konden de kinderen het watertje oversteken. Wat waren de tafelen der Wet [stenen tafelen, Mozes]? De Wmo is in Nederland de Wet maatschappelijke ondersteuning. Aan haar strapatsen zou je het niet zeggen, maar ze kwam uit een ultraorthodox, strenggelovig, streng gereformeerd gezin.

8. Je ziet hier een strikte strofebouw. Die sudoku'tjesboekjes waren een succès fous [een daverend succes], successtory's (GB ook: sss). Op het suprême moment, op het moment suprême [op het suprême moment], blokkeerde hij. Heel curieus: soerateksten [hoofdstuk Koran] op surahkleding [weefsel] als amulet, talisman, tegen de surraziekte [feitelijk: bloedziekte bij paarden, etc.] van je paarden. Het bedrijf werd surseance [uitstel van betaling] verleend. Het verkleinwoord van 'surplus' is afhankelijk van de uitspraak 'surplusje' [uhs] of 'surplustje' [uu]. Een stukadoor is een stucwerker, die ook stucplafonds stuukt en stucco lustro bewerkt. Een SWOT-analyse (strengths, weaknesses, opportunities, threats) is een analyse van de sterkte en zwakte van een onderneming, alsmede van de kansen en de bedreigingen in de markt. Zie je die Sydneyer [persoon] daar op zijn sydniër (groot Australisch paard)? Heeft Portugal sdr's (special drawing rights – bij het IMF, het Internationaal Monetair Fonds – International Monetary Fund )? Een voertuig kan dan een draagas hebben, maar wat is een draaggas [in luchtballon of -schip]?

9. Met iemand de draak steken is nog geen draaksteken [een nagemaakte draak bevechten en doden (als volksspel)]. Wat, een 21 juliviering zonder drache nationale (stortbui – bij het defilé)? Neem je demee [temet, temee] die dragee [versuikerde tablet, geneesmiddel] nog wel? Ken jij een Middelnederlands drama? Hé, jasses, toch niet weer van die drandussen [spotnaam doctorandus] … Een AOW'er [Algemene Ouderdomswet] is een soort dreestrekker, die trekt van Drees. Op Chanoeka spelen zij met drejdels (draaitolletjes). Bij een ileus [darmafsluiting] treedt drekbraking op. De synthipop, daar kan Liesje niet mee spelen. Syncytia zijn tot massa's samengesmolten cellen. Vroeger huisvestten ze daar een paar Tadzjikistaanse vluchtelingen uit Tadzjikistan. Tagliatelle [uitspraak!] is een Italiaanse lintvormige pasta. Dat het daar tafeltje-dek-je is, dankt zijn naam aan de spreuk 'tafeltje dek je'. Zouden we dat op Taalunieversum kunnen vinden? Die Chinese tayer ((knol) van een tropisch gewas) is nog taaier dan ik dacht. Naar welk takatoekaland [exotisch land] gaan jullie?

10. Ze bewogen zich als vogeltjes zo vrij – denk aan takahe's – door de lucht; jammer, mis: die kunnen niet vliegen, net als emoes. De Drenten drentelden door Drenthe en genoten van het drenthe- of zwitserlevengevoel. Wat voor gedreun is een rumble (bij een platenspeler)? Een dreuzel is in de Harry Potterboeken iemand die niet kan toveren. Een driebond is een triple alliantie. Een driedekker is een 17e-18e-eeuws oorlogsschip. Een drie-eilandenschip heeft een kampanje [verhoogd achtergedeelte]. Dat is lekker: drie-in-de-pannen. Wanneer zat de priesteres van Delphi op de drievoet van de Pythia [als zij de godsspraak van Apollo uitte]? Op Drievuldigheidsdag wordt de Heilige Drievuldigheid herdacht. Een Amsterdams drijfsijsje is een eend.