Dictee Liefhebbers Breskens 2016
Zeeland (auteur: Rein Leentfaar)
1.
Zeeland is allesbehalve saai. Wend u bijvoorbeeld tot de VVV voor
nadere info. Het devies 'luctor et emergo' geeft de altijddurende
strijd tegen het water indrukwekkend en hartroerend weer. Er heeft pas
nog een jagerskorps geacteerd: de kauw is nu dus uit de lucht.
2.
Vanuit Breskens of all places brengt het fiets-voetveer je naar de
overkant. Je ziet de contouren van Vlissingen als een silhouet op
je afkomen, onmiddellijk bekruipt je het gevoel van de weidse
wereld. Er liep iemand met rouwkrip, zeg maar zwarte crêpe.
3.
Met de trein rijdt je broer vervolgens naar Middelburg, het Zeeuwse Haagje,
broedplaats van provincieambtenaren die ook Gedeputeerde Staten van
advies dienen en stronteigenwijs zijn. Voor die trein gebruik je een ov-chipkaart
en een ID-bewijs.
4.
Die trein passeert Arnemuiden, waar korfbalvereniging TOP dit
voorjaar kampioen werd van hoofdklasse A. Ook hun D'tjes hebben
vaak geëxcelleerd. Een replicaatje van een pulmmuts is
daar al gauw goud waard.
5.
In die plaats wonen ook veel zeevaarders: met de vissersschuit trekken
ze eropuit om slip- en andere tongen, alsmede kabeljauw,
maar ook heilbot te vangen. Iemand die veel schepen reedt, hangt
er nu de grote jan uit.
6.
De intercity passeert de Zak van Zuid-Beveland met zijn mooie middeleeuwse
landschappen, meidoornheggen en Poldernederlandssprekende
importvrouwen uit de Randstad. Ook getijden- (buiten) en wellnesslandschappen
(binnen) tref je er aan.
7.
De in Goes genuttigde maaltijd werd besloten met vanille-ijs toe, na een
lekkere hors-d'oeuvre met garnalen vooraf en als hoofdgerecht een entrecote
met chilisaus en pommes frites. Ik had overigens liever charlotte-russe
en een poire belle Hélène gehad.
8.
De schouwburg aldaar staat wijd en zijd bekend als cultuurcentrum.
Menig conferencier heeft er zijn witzen gedebiteerd en veel jazzzangeressen traden er op. Laatstelijk werden
er nog een pièce à clef alsmede Lady Macbeth opgevoerd.
9.
De retourrit maakten we per coach door de Westerscheldetunnel
via IJzendijke naar onze uitvalsbasis. De rijrichting was soms west
ten noorden (afkorting: W.t.N.).
10.
Maar zeg nu zelf: wat is er na zo'n dinertje leuker dan een dicteetje
van onze hoogsteigen dicteegoeroe? Niks toch, nada, niente! Dus:
kom op en zet 'm op! Wie wordt er nummer een en wie gaat er als schlemiel
naar huis?
Toelichting Dictee Liefhebbers
1) allesbehalve
saai is juist niet saai; alles behalve (los) saai is alles wat niet saai is.
2) wend u –
gebiedende wijs, als loop ..., dus geen t. Let op: in 'wendt u zich' is u
gewoon onderwerp. Bij 'wend u' kun je ook lezen 'wend uzelf': u is dus geen
onderwerp!
3) de kauw is
uit de lucht (door de jagers eruit geschoten) en dus niet 'kou': supergemeen!
4) de weidse
wereld: weids = luisterrijk, groots, ruim.
5) rouwkrip,
het stond erachter: soort crêpe en dus geen 'krib'; zwart, dus rouw(en) en niet
rauw of zo.
6) In 'je
broer' is 'je' de bezitsvorm van het persoonlijk voornaamwoord jij. In plaats
van 'je' kun je niet 'jij' gebruiken, wel jouw. Daarom rijdt dus met dt.
7)
geëxcelleerd: klinkerbotsing, maar 'binnen één geheel', dus geen koppelteken,
maar trema.
8) replica =
kopie van een kunstwerk (door de maker ervan zelf): replica's, replicaatje.
9) pulmmuts
(gemeen, de tweede m hoor je niet!) = slaapmuts, palmmuts zou ook kunnen, maar
dat spreek je anders uit!
10) eropuit moet
aan elkaar in 'eropuit trekken'.
11) sliptong
met p: vis die door het net slipt ... Maar slip- omdat tong was weggelaten!
12) bij
reden, hij reedt, hij reedde, hij heeft gereed moet je dus aan een reder
denken, die een rederij leidt.
13) een
razende roel, een stille willie, een grote jan: de binding met de persoonsnaam
is verdwenen.
14) bij
getijden- is landschappen weggelaten; wellness met dubbel-l en dubbel-s.
15) bij
entrecote is de uitspraak 'koot' en bij charlotte-russe wordt de 'te' niet
uitgesproken.
16) pièce à
clef = een toneelstuk waarin onder verzonnen namen een ware (actuele)
geschiedenis wordt verhaald.
17) in W.t.N.
is die kleine t heel gemeen!
18) zet 'm
op: een 'verkorting' van 'hem', net als 't schaap en 'k zal je ...
19) nummer
een: je kunt geen 'un' zeggen en dus hoeft er geen één te staan.
20) schlemiel
(slungel, slappeling) is een lastig woord, net als schwalbe (bij voetbal),
schwung, schnabbel (bijschnabbelen, van Van Dale mag snabbel ook).
