vrijdag 4 juli 2014
0220 Dictee woensdag 16 juli 2014: dictee - waar zoal? √ x
Dicteeplaatsen
De vraag diende zich aan: waar ben ik voor dictees wel niet allemaal geweest? Welnu, hier het alfabetische antwoord (per juli 2014).
Nederland: Aalsmeer, Aardenburg, Alkmaar, Almere, Alphen a/d/ Rijn, Amerongen, Amsterdam, Apeldoorn, Arnhem, Bergen (L), Borne, Breda, Breskens, Cadzand, Capelle a/d IJssel, Cuijk, Delft, Den Bommel, Den Haag, Deventer, Dordrecht. Driehuis (Velsen), Dronten, Duiven, Eede, Eerbeek, Eindhoven, Enschede, Epe, Geldermalsen, Goes, Gorinchem, Groningen, Halderberge, Harderwijk, Haren, Heeze, Hendrik-Ido-Ambacht, Hoorn, Kampen, Lansingerland, Leerdam, Leiden, Leiderdorp, Lelystad, Lexmond, Lingewaard, Lisse, Meppel, Middelburg, Middelharnis, Nijkerk, Oostburg, Oostvoorne, Oss,
Oud-Beijerland, Oudewater, Papendrecht, Putten, Renkum, Rhenen, Ridderkerk, Rotterdam, Rozenburg, Schiedam, Sint Anthonis,
Sint-Oedenrode, Sittard, Sluis, Terneuzen, Tilburg, Utrecht, Veendam, Veenendaal, Venray, Vianen, Voorburg, Voorthuizen, Wezep, Wierden, Wijchen, Winterswijk, Zeewolde, Zeist, Zevenbergen, Zoetermeer, Zutphen en Zwolle.
België: Brussel, Gent, Hasselt, Herent, Houthalen-Helchteren, Kortrijk, Merelbeke en Zottegem.
Zuid-Afrika: Kaapstad.
maandag 30 juni 2014
0219 Dictee woensdag 09 juli 2014 (3): Oefendictee 768 (deel 3 van 3)
7. Is het vervangen van 'lambda' door 'labda' een soort van labiacorrectie? Nee, dat is een schaamlipcorectie. 'Laborum dulce lenimen' is een omschrijving van het dichten (letterlijk: zoete troost voor zorgen). Labskous (lapkous) is een scheepsgerecht. Een labusiam is een chayote, zekere pompoen. 'Laas' komt van 'helaas', 'laci' van 'eilaci'. Helaba, wel opletten graag. In la città eterna [Rome] werden ze voor de leeuwen geworpen. La clarté française is de helderheid in de Franse uitdrukkingswijze. De lacrimae christi [wijn] komt uit de buurt van de Vesuvius. De Laconische keramiek komt uit Laconië. We hebben ook nog lacrosse [lijkt op hockey] gespeeld. Wat zijn lacs d'amour precies? Door elkaar gevlochten banden of koorden in de vorm van het oneindigheidsteken ∞. Wanneer is die ladies' day? En wordt er ook nog een lady's dag gehouden? Een ladingsbrief [schip] is een chertepartij of een charte-partie. Het Ladinisch is het
Reto-Romaans van Zuid-Tirol. Een Tyrolienne is een Tiroolse. Die Tiroler kan goed jodelen.
(vgl. HDPE). Het Romameisje en het Sinti-jongetje hebben beiden twee gitzwarte oogjes. De scheiding van Kerk en Staat was een vorm van laïciteit [volledige onttrekking van staatszaken aan de invloed van de godsdienst]. Een labyrintoloog hoeft echt niet te zoeken (alleen te studeren). Het gaat erom wat een laideron [lelijkerd] vanbinnen is. Twee laits russes graag [koffie verkeerd].
Brits-Indië 100.000 roepies waard. Het LAKS is het Landelijk Aktie Komitee Scholieren. Ik ben van 't Lam Gods geslagen [verbijsterd]. Waarom heette Lodewijk Napoleon de Lamme Koning? Hij hinkte. Is Plasterk nu een lame duck [politicus die zijn machtsbasis verspeeld heeft]? De rooms-katholieken noemen het klaaglied van Jeremia ook wel de Lamentatie. Een longan of lamyai is een Zuidoost-Aziatische vrucht. Met LAN's worden local area networks aangeduid. Een heel oude dans is de lanciers. Wat hield de Landarbeiderswet - verwerving van grond in eigendom of pacht door landarbeiders 1918 - (niet te verwarren met: de Landbouwarbeidswet - 1955: een aantal
voorschriften van de arbeidswet is op de landbouw van toepassing
geworden) in? Bestaat het Landbouwschap nog steeds? Ja. In WO II had je de Landstand [tijdens de Duitse bezetting in WO II ingesteld
openbaar lichaam ter behartiging van de belangen van de landelijke bevolking, o.a. op bedrijfseconomisch gebied en op het gebied van de voedselvoorziening]. Een landwacht(er) was lid van de Landstorm [1943], die daarvoor [voor 1943] Landwacht heette.
O.a. MIddelburg. Raar, maar waar: lange lijzen [lijs, iemand die lang is] kunnen tijdens het leizen zingen lange lijzen [meisjespop, poppelijs] in lange lijzen [Chinees porselein] stoppen. In zijn langarm-T-shirt (longsleeve) dronk hij wijn van Jan Langarm [water uit de pomp]. Is die langbeen [ooievaar] op de loop voor Jan Langbeen [de dood]? Viswijven spreken de langage des halles. Hij wil de grote jan uithangen. 't Is een jan van een bram: hij kan geweldig opsnijden. Hij is al lang ziek.
0218 Dictee woensdag 09 juli 2014 (2): Oefendictee 768 (deel 2 van 3) √
Dictee - dictees [0218]
Oefendictee 768, deel 2 van 3, alinea's 4, 5 en 6
4. Werkt dat Burgernet [gemeente, politie, buergers en bedrijven - calamiteit, criminaliteit] nou? Wat is uw bsn, uw burgerservicenummer? Het bushisme komt vooral buiten de bushbush voor. Hij heeft de businessschool [skoel] met goed gevolg doorlopen. Hoe oud is het spel busje-trap al? Bûter, brea en griene tsiis, wa't dat net sizze kin, is gjin oprjuchte Fries: boter, brood en groene kaas, wie dat niet kan zeggen is geen echte Fries (Grote Pier liet in de strijd tegen de Hollanders ieder die in zijn handen viel deze woorden zeggen, om vast te stellen of hij met een Fries te doen had). Butterfly's zijn vlinderdassen. Mag ik die buttplug [anaalplug, soort dildo = kunstpenis, godemiché] even afrekenen? Buutreednen is tonpraten. Hij woont in de buurt, dichtbij dus. De zalige Maagd is Beata Virgo (B.V.). De Botswaanse munteenheid is de pula (BWP). Het bvl is het beroepsvoorbereidend leerjaar. De butoh is een Japanse dans.
5. Op motorrijtuigen staat BY voor Byelorussia (Wit-Rusland). Bye is dáág. Hij heeft een byzantijnse geest [slaafs, kruipend] en bestudeert de byzantinologie [Byzantijnse - Byzantium - taal en cultuur]. Voor slechts zes miljoenste van de aardoppervlakte geldt dit. De fractie van deze stof erin is een zes miljoenste. ITL [Italiaanse lire] is de aanduiding van een historische munt. Het getal van Avogadro wordt aangeduid met NA [A moet in subscript!] of L, de lambert met L of la. Ze was ooit idolaat van la Thatcher. Dat is maar een sjofele shovel. Eén laaf [timmerlieden: smalle metalen plaat], twee laven. Boven lage landen kan nevelvorming optreden, maar de lage landen bij de zee, dat zijn de Lage Landen. Je moet een strekse laag (strekkenlaag) metselen. Die aarde haal ik te naaster lage [op de naastbijzijnde
geschikte plaats]. De laagstaande [VD, lemma verkeershinder] zon verblindde ons. Zij zijn kinderen uit een laagstaand milieu.
6. Dat is een halfstammige fruitboom. De jager schoot die nacht mis en de fotograaf schoot een foto van de nachtmis. De jongste bediende werd de laan uit gestuurd. De laars van Italië is het Apennijns Schiereiland. In tegenstelling tot plotsdoofheid ontstaat laatdoofheid uit geleidelijk toenemende slechthorendheid. Ze kregen niet genoeg van het Laatste Oordeel van Michelangelo. Daarmee heeft het Laatste Avondmaal weinig van doen. Hij realiseerde zich zijn laatte niet. De labannotatie is een zeker dansschrift. Dit werkstuk is labberdepoepie [met de Franse slag, niks]. Ze zitten behoorlijk in de labberente [narigheid]. Wat zijn galenische [uit natuurproducten, met name planten] geneesmiddelen? Op de eerste maandag van september is het in de VS Labor Day (in Engeland hebben ze de Labour Party en Labourregeringen). Labor improbus (onvermoeide arbeid) komt vast alles te boven.
0217 Dictee woensdag 09 juli 2014 (1): Oefendictee 768 (deel 1 van 3) √ x
Dictee - dictees [0217]
Oefendictee 768 (deel 1 van 3)
Hierbij dictee 768, deel 1, eerste 3 alinea's.
Zouden geen fouten in mogen zitten, is goed gecontroleerd.
1. De w van wereld staat in de anlaut, de e in de inlaut en de d in de auslaut. Wat eindigt er verder op 'aut': assaut (bal van de cadetten), heraut, comme il faut. Naut [begin zin!] (kindertaal, schoolvak: natuur en techniek). Grieks nautès: schipper, zeeman. Ruimtevaarder: astronaut, esanaut (euronaut), gaganaut (vyomanaut, India), kosmonaut, taikonaut (China). Een aero-, aqua- of selenaut kan ook een zorbonaut (beoefenaar van het zorben) zijn, maar is zeer zeker geen juggernaut (een gevaarte dat alles wat het op zijn weg aantreft platwalst, vernietigt). Websurfer: cybernaut, infonaut, internaut. De psychonaut spacete [trippen, drugs] in zijn spacepak, leek daarom op een maanmannetje, luisterde naar spacerock, keek naar Lady Gaga, schreeuwde uit: "Ik ben nog geen gaganaut maar wel een 'marsnaut', de allereerste!" en zweefde naar de spacewagon [hoge, zeer ruime vier- of vijfdeurs personenauto] van zijn ouders. Ik ben een lijpo, ik ben helemaal lijp van [dol op] dictees. Ze draaiden country en keken naar een western. Hun buren hielden het bij country-and-western. Plegen: raadplegen, medeplegen en verplegen. Plegen kun je zoal: een aanslag, een moord, abortus, afgoderij, bedrog, censuur, chantage, een coup, een diefstal, euthanasie, fraude, genocide, geweld, een putsch, overleg, heiligschennis, hoererij, ketterij, overspel, een plasje, incest, roofbouw, een goede daad en nog veel meer.
2. Heerlijk, bubblegumpop en dan bubbelgum kauwen. Bubblin' is (het dansen op) raggamuffin. Bij builenpest treden bubonen (enk.: bubo) op. Buches lijken op kleine boomstammen die je kunt eten. Wat is een büchnertrechter? Porseleinen filtreertrechter met geperforeerde plaat. Een bucentaur is half stier, half mens. Zo'n bucefaal [strijdros] is genoemd naar Bucephalus [paard Alexander de Grote]. Een bucardo is een uitgestorven pyreneeënsteenbok. Buccaal is de wangen betreffend. Een buddleja [buht-lee-jaa] is een vlinderstruik. Buffe hoenders (buffs) zijn bruingeel. Een buffobas is een bas-buffo. Hij is bugelspeler. Die droge bui [kortstondig tussen twee regenbuien in] komt ons wel goed uit nu. Buidelen is kangoeroeën. Zijliggers
[bij het slapen] zijn niet vaak dwarsliggers. Vreemde hobby, dat builderen [bihl]. We kennen de buis van Torricelli [eenvoudige barometer met kwik], de fallopische buis [baarmoedertrompet] en de buis van Eustachius [eustachiaanse buis: buis die de neus-keelholte en de trommelholte in het oor verbindt - oortrompet]. Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is een eug, een extra-uteriene graviditeit.
3. Ze zouden die vent moeten buitengooien. Konden we hem maar buitenkijken. Je moet de zorgen buitenlaten en de vreugden binnenlaten. Wij eten alleen vrije-uitloopkippen. De strenggelovige streng gereformeerden waren niet blij met deze buiten-Schriftuurlijke interpretatie. Je moet je kousen niet krang (binnenstebuiten, dus met het buitenste binnen) aantrekken. Televisiekijken noemen ze ook wel buizen. Abject [verwerpelijk], zo'n bukkake [groepsseks]. Een buxus is een buksboom. Een bullenbijter is een bullebak. De buldog werd slachtoffer van de bullbar [voorzijde auto]. Die griet is bokkegeil. Dat was driemaal bull's eye. Het buna is een soort van synthetisch rubber. Dat zijn echte buma's [burgermannetje]. Een bulterriër, is dat een pitbullterriër? Nee. Wat is burberry voor een ruitjespatroon? Van camel achtergrond met rode, witte en zwarte strepen. Het Burgerlijk Wetboek beschrijft alleen maar het burgerlijk recht.
woensdag 25 juni 2014
0216 Dictee woensdag 02 juli 2014 (3): Oefendictee 767 (deel 3) √ x
Dictee - dictees [0216]
Oefendictee 767 (deel 3 van 3)
Hierbij de alinea's 8, 9 en 10.
8. Verder: rail-routevervoer, poutrel (stalen balk), platinizout – niet genoemd naar de voetballer, peper- en zoutvaatje, peper-en-zoutstel, passe-partout, pay-out, palmyrahout, outre-tombe (postuum), out of bounds, out-of-competitioncontrole, intro's en outro's, out of Africa, out of line, out of pocket, out of the blue, out of the box, opting-out, much ado about nothing, mouton retourné (lammy(coat)), moutons de Panurge, moutse challetjes: kleine gevlochten broodjes, mazout (stookolie), malgré tout (ondanks alles), een mahout of kornak begeleidt een olifant, lock-out [wegzenden werknemers - tegen werkstakingen], lindehout, le goût de la perfection qui stérilise: het onvruchtbaar makende verlangen naar volmaaktheid, leestenhout, lateihout, lifo (last in, first out), la grande règle de toutes les règles: een toneelstuk moet voor alles in de smaak vallen.
9. Voorts: le tout Breskens, knock-out, knock-outtoernooi,
je-m'en-foutisme, IJslandroute, een argument dat houtsnijdt, is houtsnijdend, houtje-touwtje(jas), ins en outs, houtenjassenpark, heinhout, haute couture, hang-out (hangplekcafeetje), hand-out, guerre à outrance: oorlog op leven en dood, tot het bittere einde, guajakhout (pokhout), grouten (waterdicht maken), gouttière (dubbele, parallel lopende haarlijntjes), goutte militaire (druiper), goûter (vieruurtje),
FSC-hout (Forest Stewardship Council), fouta [oe] (hamamdoek), pernambukhout, fausses routes (van katheters), fall-out, fade-out, everything you always wanted to know about een dicteegoeroe, envoûtement ((voodoo)bezwering), en-tout-cas (zowel kleine paraplu als parasol), en route (onderweg, ook: en cours de route), dug-out en egoutteur (in papierindustrie, net als de heelgoedhollander).
10. Ten slotte: dt-fout, drop-out, je betaalt daar met de Djiboutiaanse Djiboutifranc, na de hecatombe [bloedbad] volgde een déroute [verwarde vlucht], de haut goût (sterk gekruid), degout en degoutant, de coutume (naar gewoonte), en croûte gebakken, coûte que coûte, compagnon de route (reisgenoot of fellowtraveller), coming-out (outing), chill-out(ruimte), chief-scout (hoofdleider bij de boyscouts), campêchehout, bukshout, bruyèrehout, brazielhout, brasilethout, brijnzout [zo zout als brijn, zeer zout] is niet goed voor het brein, bonne à tout faire: meisje voor alle voorkomend werk, bail-out(fonds) [financiële reddingsoperatie], bailefunk of favelafunk [ook: riofunk - funk = popmuziekstijl], aloëhout, agouta (solenodon), a deed without a name [een daad zo vreselijk dat er geen woord voor bestaat], break-out [sport: uitbraak, counter] en burn-out(syndroom).
0215 Dictee woensdag 02 juli 2014 (2): Oefendictee 767 (deel 2) √ x
Oefendictee 767 (deel 2 van 3)
Hierbij de alinea's 5, 6 en 7.
5. De bruchharsch is de bevroren harde bovenlaag op verder zachte sneeuw. De originele Brug der Zuchten ligt in Venetië. Een tuatera of tuatara is een brughagedis. Met de bruid der zee wordt Venetië bedoeld. Voorbeelden van bruidstranen zijn hip(p)ocras
[GB - kaneelwijn] en boerenjongens. Dat kan Bruin(tje) niet trekken. Bruinhart(hout) is geen hardhout. Ik vind die bruinhart tafel (bruinharttafel) erg mooi. Hij valt op brunet(tet)jes en brunhildes
[grote, forse blonde vrouw]. De godin Brunhilde is een van de Walkuren [uu]. Bruschetta [broes-kèh-taa] is zeker geroosterd brood. Geert Wilders is een honourable man, ik heb niets met die brutus. Ze waren behoorlijk bruyant [luidruchtig] met dat bruyère [roodachtig bruin hout]. Is die buy-out [overname van alle aandelen van een vennootschap] geslaagd? Het aboutalisme is naar Aboutaleb genoemd. Amarilhout = smergelhout.
6. Gezocht op '*down*': breakdown (instorting), coolingdown (tegenover warming-up), hij ging drie down [minder slagen dan geboden], syndroom van Down (downsyndroom, daaraan lijdt een downie), downdaten (een relatie aangaan met iemand die een (veel)
lagere opleiding of sociale status heeft), downhill skaten is niet moeilijk, wel gevaarlijk, Downing Street, downplayen (bagatelliseren), downstart (bij schaatsen), down the drain: gezegd van iets dat verloren gaat
(door het putje), down-to-earth: met beide benen op de grond staand, praktisch, nuchter, de downtown (de binnenstad), down-under: (informeel) in Australië, Nieuw-Zeeland of de Stille Zuidzee, dropdown (uitklapbaar keuzemenu), knockdown (bij boksen), meltdown
(bij kernreactor), shakedown (zwaar verhoor), sitdownstaking,
top-down, touchdown (American football, rugby), trickledowneffect: indirect positief effect en ups-and-downs (ook: ups en downs).
7. Gezocht op '*out*' (1852 hits - 2014!): Zoutzee (de Dode Zee), de zoutte van iets, zoutevis (labberdaan), youtuben (!), work-out (intensieve conditietraining), voutenkamer (opkamer), vermout, venkelhout (sassafras), veloutésaus (met roux), try-out, tout mon possible, tout le monde, tout court (zonder meer, kortweg), tout comme chez nous, three strikes out (oorspronkelijk: honkbal, drie slag is uit ...), time-out, touche-à-tout (bemoeial), tout à toi (t.à.t.), tout à vous (t.à.v.) [geheel de uwe, onder brief], stouterdje, teak- en sycomorenhout, stobbehout, spin-out (startende onderneming), soutas (soutache -
garneerband voor dameskleding, ripsachtig crêpeweefsel met
motieven), sorbenhout (en sporkehout en lorkenhout), sjouter (politieagent), shake-out, side-out en shoot-out, sans atout (sans, SA), s'amuser à la moutarde: zijn tijd met futiliteiten verdoen, routier, router [pc, internet], schout-bij-nachtsschip, rout (raout - voorname, deftige avondpartij, aan het hof), rebel without a cause [opstandige jongere van welgestelden huize] en ras el hanout (kruidenmengsel).