3208 Dictee donderdag 30-03-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (893) √

Dictee – dictees [3208]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee januari 2016, geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (893)

Oefendictee januari 2016

Een juweeltje! Met toelichting!

1. Zij waren niet de enigen die vanuit het Morgenland (het Oosten, de Levant) voor een grand-tourmissie [grand tour: groter rondreis door Europa] naar het Nederlandse walhalla [het hoogst bereikbare] – met Ter Aar als res mali exempli [iets dat tot een slecht voorbeeld strekt] – trokken. Een met horten en stoten oprukkende en resemende [zich in een rij voegen] unus-multorumcrowd [unus multorum = unus e multis = massamens] met onder andere Han-Chinezen, Zuid-Koreanen en vroegere Molukse-eilandenbewoners is hen achternagelopen – ze habitueerden [niet in wdb.: waren gewoon] in het achter de rajneeshies van de Indiase goeroe Bhagwan Shree Rajneesh aan lopen. Dat defilé (of cortège) bestond uit bodypackers [bolletjes in lichaamsholten over de grens smokkelen] met als bagage in de tuktuk [oe, 3-wielig voertuigje Azië] en verderop in de D-wagen [bagagewagen bij de trein], deels bestemd voor 06-dealers (nulzesdealers) nepal, afghaan en cannabis. Eenmaal in het walhalla voor drugs, Groot-Mokum [Amsterdam] – zeker geen asylum ignorantiae [toevlucht voor onwetendheid], aangekomen, waren ze de joet [slachtoffer] en kwamen ze in een afkickkliniek terecht en werden craving- [onbeheersbaar verlangen naar verslavende middelen] en icevrij [en misschien kregen ze wel ijsvrij] – als waren ze asielzoekers – rücksichtslos ten gevolge van refoulement [terugsturen asielzoekers] teruggestuurd naar het Avondland [West-Europa, de Occident] en moesten ze zien te survivallen [deelnemen aan een overlevingstraining of -tocht].

2. De chaleureuze [warm, hartelijk] chalcograaf [plaatsnijder, kopergraveur], een heuse kopergravure-etser, kende het element koper (Cu, 29) maar al te goed. Hij was bullish [koers- en/of prijsstijging verwachtend] op metallisch koper en witmetaal [legering, antifrictiemetaal]. Hij had al heel wat afgeëtst, van c-prints [computerprint, ook: e-print] en naaktetsen tot sterkwaterplaten [= ets]. Ook had hij de Misjna [verzameling joodse godsdienstige wetten die in de 3e eeuw is bijeengebracht] tot in den treure gelernd [lernen = m.b.t. de Thora en andere godsdienstige geschriften: bestuderen], maar daar stond niets in over de honderdguldenprent van Rembrandt [de ets van Rembrandt 'Christus die de zieken geneest'] en ook bevatte deze geen enkele uiting van stereotiepe kennis van ornithologie [vogelkunde] of zoöfarmacognosie [wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van dieren om inzicht te krijgen in het medicinale gebruik van planten]. Zijn koperenbruiloftsfeest [twaalf en een half jaar] – toevallig celebreerden [vieren] ook drie van zijn bufies [buuf, bufie: buurvrouw] soortgelijke hymeneeën [bruiloftsfeesten] – was nog maar net voorbijgegleden, toen zelfs een Rode Kruiszuster een cataclysme [geweldige ramp], zeg maar armageddon [wereldbrand], contrecoup [tegenspoed] of doomsday [dag waarop een grote ramp plaatsvindt] – het was niet zo erg als de Nakba [de verdrijving van Palestijnen van hun grondgebied in 1948, bij de stichting van de staat Israël], niet meer kon voorkomen: zij verhoedde dat niet. Wat was het geval? Niet dat zijn vrouw aan een bloedeloos, amenorroeïsch [uitblijven menstruatie] climacterium [overgang] toe was, dat wist hij wel, maar de
DA-drogisterij [niet in wdb.], waarin zij arbeidde, vroeg surseance [uitstel] van betaling aan en een faillissementsverkoop zou veel weg hebben – nu het oud-en-nieuwfeest naderde – van een knalvuurwerksoap met als residuen [overblijfsels] slechts veraste (!) gillende keukenmeiden [luchthuiler, zeker fluitend vuurwerk].

 

3207 Dictee woensdag 29-03-2023 (2) – dictee Groot Dictee van de Lopikerwaard 2013 √

Dictee – dictees [3207]

Groot Dictee van de Lopikerwaard 2013

 

Verkeren waar we graag willen verkeren

1. In het eerste Lopikerwaarddictee, waarbij qua propriëteit aansluiting is gezocht bij de 23e editie van het “Groot Dictee der Nederlandse Taal”, zal met een knipoog, zonder kitschtrukendoos, het excellente gebied met haar rijke historie centraal staan.

2. Een site die alles over ons kikkerland behelst duidt de Lopikerwaard aan als een landstreek in de provincie Utrecht die begrensd wordt door de Hollandse IJssel, de Lek en de Vlist. Het is usance de gemeenten IJsselstein, Lopik, Montfoort en Oudewater tot de Lopikerwaard te beschouwen, hoewel een deel buiten de grenzen van het gebied ligt, en het oostelijk deel van de gemeente Vlist partieel ook in de Lopikerwaard ligt.

3 De genese existeert van de 11e en 12e eeuw. Door een totale ontginning van de woestenij tussen de rivieren, is een voor menselijke bewoning uitermate geschikte waard ontstaan die werd vernoemd naar de middeleeuwse rivier de Lobeke.

4 In de kiem bestond het domein uit verlaten moerasgrasland, met struweel en bomen. De authentieke lozing van het water geschiedde door welsloten op de rivieren, maar deze natuurlijke afwatering werd steeds meer bemoeilijkt door de chronische inklinking van de bodem: vanaf de 12e eeuw tot heden bijna twee meter!

5 Een verbetering vormde de aanleg van tiendweteringen, die parallel met de rivieren werden gedolven aan beide zijden van de ontginningskades. Ze liepen naar het laagste punt: het westelijk deel van de waard. De tiendwetering aan de rivierzijde moest het kwelwater naar de hoofdwatergang afvoeren, de wetering aan de landzijde diende voor afvoer van het water uit de achtergelegen lagere gronden.

6 Omstreeks het jaar 1450 moest men windbemaling implementeren. De inbedrijfstelling van de eerste wipwatermolen vond plaats in Cabauw en kort daarop in Bonrepas. De hoogste opvoerhoogte van het scheprad bedroeg echter niet meer dan circa anderhalve meter. Dat betekende dat bij voortgaande inklinking, de ontwatering op den duur nieuwe vraagstukken zou gaan opleveren.

7 De eerste bewoners vestigden zich langs de ontsluitende weteringen. De landwegen kwamen pas in een later stadium. De pioniers vestigden zich op de ‘koppen’ van de nog te ontginnen kavels. Ontginnen betekende voor deze mensen: zich opwerken van een horige tot een vrije pachtboer met een stuk grond van circa vijftien hectare.

8 Na een presumptief ‘houten’ ontwikkelingsfase zou het tot de 15e eeuw duren voordat men de boerderijen vrij algemeen in steen ging optrekken. In de dorpskernen en steden was het gebruik van steen al eerder aan de gang. De opkomst van de periurbane gebieden betekende letterlijk en metaforisch een markt voor landbouwproducten.

9 Geleidelijk vond er een uitdijing plaats van de aanvankelijk nog schaarse lintbebouwing, waarvan de kern meestal uit niet meer bestond dan een paar huizen (voor ambachtslieden zoals de smid), een kerk of kapel met pastorie, het gerechtshuis en de herberg. Ook op andere strategische plaatsen in de streek zoals kruispunten, pleisterplaatsen, losplaatsen, dammen, bruggen, overkluizingen of overtomen ontstond kernbebouwing. Langzamerhand groeide de incidentele bebouwing langs de weteringen aaneen tot een lint.

10 Meer recent is, na een preparatietijd van meer dan tien jaar, in 1979 de Ruilverkaveling Lopikerwaard vastgesteld. Zoals de naam aangeeft, was louter het efficiënter indelen van kavels de intentie. In de praktijk werd echter de streek helemaal op de schop genomen. Er werd gekeken naar verbeteringen in de waterhuishouding en de wegenstructuur. Tegenwoordig spreekt men van landinrichting, wat beter aangeeft dat vandaag de dag ook nadrukkelijk rekening wordt gehouden met de belangen van natuur, landschap en recreatie.

 

 

 

 

3206 Dictee woensdag 29-03-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (892) √

Dictee – dictees [3206]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee december 2015 (!), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (892)

Oefendictee december 2015 (!)

Een dicteeër dicteede en dicteet, soms met een dt-fout, en teat of theet …

1. De specialist met niet als zijn spécialité de la maison het alche/imistenlatijn, het Angelsaksisch, de anglicaanse lingua franca – beter: lingua toscana in bocca romana, en niet de creooltalen, Bijbeltaal en Laatgrieks, Provençaals en de Oudprovençaalse dialecten, Misjnaïsch Hebreeuws, het Oost-Middelnederlands, hypenederlands, schoolfrans en het Rotwelsch (of Welsh) beheerst, is hier een figurant en niet meer dan een
voor-spek-en-bonen-meedoenfiguur.

2. Mijn naam is niet Ali B, maar Dik T (D.T.) en ik lijd aan de moeilijkewoordenziekte. Mijn linker- en rechterhersenhelft zijn obees van taal. In dat opzicht leidt dat daar dus niet tot anorexia nervosa, ook wel boulimie geheten. Ik heb een gezonde bloed-hersenbarrière, beslist geen muizen- of garnalen-, maar olifantshersenen, mijn hypofyse is oké (OK), ik heb zielsgelukkig geen hersenaneurysma, nooit een attaque of apoplexie (herseninfarct, CVA, cerebrovasculair accident – GB in toelichting ook wel: cva) gehad. Ook lijd ik niet aan hersenverweking (dementia paralytica, encefalomalacie), maar genoeg hierover, al zijn ook mijn middenhersenen (mesencefalon) in orde!

3. Het spraakcentrum van Broca (brocacentrum, een defect daaraan leidt tot allolalie) leidt ertoe dat mijn geuite woorden u ook bereiken en verrijken, tenzij u aan receptieve of sensorische afasie, afasie van Wernicke, onvermogen tot verstaan, lijdt. Bij u komen de woorden binnen via oorschelp, gehoorgang en trommelvlies, waarna hamer en aambeeld – als in een echte smidse of smederij – hun werk doen. Ook stijgbeugel, buis van Eustachius (eustachiusbuis), slakkenhuis (cochlea) en gehoorzenuw (een aandoening daaraan kan vertigo of draaiduizeligheid veroorzaken) spelen daarbij een rol. Als ik dus dicteer en tot u zeg: "Maak je niet dik, dun is de mode", dan verstaat u apetrots mijn apentaaltje, ook koeterwaals geheten!

4. Tja, en dan nu de thee. Ik sloeg in mijn T-shirt rechts af naar de fermette annex theetuin op een T-splitsing. Daar trof ik een kongsi van theedieven die een Zuid-Koreaanse chaebol van theeayatollahs wilden rippen [beroven door een dief]. Een van hen sprak als een t-dief, een ander had een splaakgebrek (hij kon de tongpunt-r, de uvulaire r niet goed brouwen) en een derde was afatica [onvermogen tot spreken, zinnen construeren]. We dronken samen maté (paraguay-) en earlgreythee. Er was ook venkelthee, sleeënthee, peccothee en ceylonthee en ten slotte bergthee (gaultheria). Enfin, maanden later werd die misdaadkliek wel veroordeeld, maar het OM en de officier van justitie vingen bot, want van een (kale) kikker moet je geen veren willen plukken: nudo detrahere vestimenta!

 

3205 Dictee dinsdag 28-03-2023 (2) – dictee Groot Zoetermeers Dictee 2023 √

Dictee – dictees [3205]

Groot Zoetermeers Dictee 2023

 

Terug van weggeweest (auteurs: docenten Alfrink College)

1. De Lionsclubs annonceerden gezamenlijk op hun socialemediaplatforms een geüpdatete variant van het Zoetermeers Dictee en vandaag gaan zij geheid niet onverrichter zake naar huis.

2. Er is geen pernicieus virus of andersoortig inconveniënt obstakel meer, dus worden de ingezetenen van onze Zuid-Hollandse stad wederom getrakteerd op een verrukkelijke tekst met verraderlijke instinkers zoals onomatopeeën als iaën.

3. Twee jaar lang moest het [afkorting!] r.-k. Alfrink College zich verbijten vanwege het ambetante respijt, maar de anderhalvemetermaatschappij is gelukkig passé en alleen de fluks aangeschafte CO₂-meters herinneren nog aan die irritante epoche.

4. Een doorwrocht dictee schrijven is geen sinecure; vandaag de dag is het hartstikke verleidelijk om een exposé na te bauwen van een ideeëloze chatbox.

5. Echter, het ziet ernaar uit dat deze artificiële copywriter geen sjoege heeft van buitenissige spellingregels en daarbovenop zijn wij brave hendriken die wars zijn van trucage en na-aperij, zelfs niet in stresssituaties.

6. Uw verrichte inspanningen bij deze verlate versie van het dictee worden dientengevolge bijzonder geapprecieerd: ieders schrijf- en spelfouten worden geteld, maar u niet euvel geduid.

7. Het charitatieve/caritatieve [er kan er maar een goed zijn: verschillende uitspraak!] karakter van de middag wordt traditiegetrouw niet verloochend: de baten zijn voor de ideële Stichting Leergeld, die zich sterk maakt voor nooddruftige schoolgaande kinderen in het kader van het gelijkekansenbeleid.

8. Al ziet het eruit als een heintjedavidseffect, onze eloquente
oud-burgervader kwijt zich andermaal consciëntieus van zijn taak en zal zich niet snel vergalopperen.

9. Hoe het ook zij, uw tantaluskwelling is bijna voorbij: u bent aan een coolingdown toe en kunt hopelijk recupereren bij de langverbeide nazit met een versgeperste jus d’orange, earlgreythee of een aperitiefje met een kleine hors-d’oeuvre naargelang uw honger.

10. Ten slotte bent u onderaan de pagina en de correctoren zullen onverwijld uw paperassen met nietsontziende rigorositeit uitentreuren corrigeren om als de wiedeweerga hun salomonsoordeel te kunnen vellen.

 

 

3204 Dictee dinsdag 28-03-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (891) √

Dictee – dictees [3204]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee december 2016 (4), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (891)

Oefendictee december 2016 (4)

1. Een deen is een wilde zwaan en Shakespeare is de zwaan van Avon. Een coscoroba is een zwaangans. Die Zwaardvis [sterrenbeeld: Goudvis] kun je niet eten. Dat is een echte zwacribuurt [zware criminaliteit]. In het zeewezen kennen ze de zwakkehals [stopper om bij ruw weer de belegtouwen te stoppen]. Hij is zwakjes in taal. Een hyfe [hie-fuh] is een zwam- of schimmeldraad. Hoe werkt de zwangerschapsreactie van Aschheim-Zondek? Met muizen! Black Thursday is Zwarte Donderdag [donderdag 24 oktober 1929, waarop de grote beurskrach in New York begon, het begin van de Grote Depressie] en Black Friday is zwarte vrijdag [daar waren er meerdere van]. Mag ik die zwartewoudham van je? Kijk: de zwartjan, de schoorsteenveger. Goudrood tot oranjegeel zwavelarseen [zwavelarsenicum] = realgar (robijnzwavel). Nordhäuser (ook: Saksisch, rokend) zwavelzuur is oleum. Sulfoxysme is zwavelzuurvergiftiging. Wat is (BE) een Zweedse coalitie [coalitie van Vlaams-nationalisten, christendemocraten en liberalen (de naam verwijst naar de Zweedse vlag, met geel voor de Vlaams-nationalisten, het kruis voor de christendemocraten en blauw voor de liberalen)]? Bij harddraverijen kun je soms een gouden zweep winnen. Zweetklierontsteking is hidradenitis. Hij kent de truc: hij heeft het zweitje [kneep, foefje] door. Een scooper is een zwenklaadschop.

2. De vinger zwoor of zweerde, de getuige zwoer een dure eed. Zwitsers bont is cretonne [katoen]. Geen geld, geen zwitsers [kan niemand inhuren], zo zat als een zwitser en een baard als een Zwitser. Hij is een ervaringsdeskundige [eig. znw.] zytholoog [bierkenner]. Zo, dat was de letter z (in Van Dale). Een caban is onder andere een hut. Na de cesartherapie [bewegingstherapie, herstellen natuurlijke houding] smaakte de caesarsalade [bedenker: de
Italiaans-Amerikaanse kok Caesar Cardini (1896–1956)] voortreffelijk. Een calpoltablet bevat paracetamol. Een cameo [korte toneelscène, m.n. om reliëf aan te brengen in het karakter van een personage] heeft met toneel te maken. Een camo is een continuing airworthiness management organisation, toch? Een camion is een vracht-, een camionette een bestelwagen. Camperen [met camper], dat is toch niet kamperen [met een tent]? Camp [bnw.] is kitscherig en camp [znw.] is kitsch. Cardio(fitness) is 'trainen met je hart'. Noem enkele
Caricom-landen [Caribbean Community and Common Market]. Carven is skiën met carveski's [midden is smaller dan de uiteinden]. Geen cashupetetaart [GB, ook: kashupete] zonder cashew(noten) [cashewnotentaart]! Cautal zijn liederen die gezongen worden tijdens het holifeest [Holi (Phagwa), phagwafeest]. Een cecogram is braillepost. Een cedula (sédula) is een identiteitsbewijs (op de Antillen). NB wel ID-bewijs en ID-kaart!

3. Het CBB (SR) is het Centraal Bureau voor Burgerzaken. De censo is de dienst Burgerlijke Stand en Bevolkingsregister [Aruba]. Lust jij confit [ie] [in ganzenvet ingemaakt vlees van ganzen, eenden, varkens of kippen]? Een cook-out is een uitje met een buitenshuis bereide maaltijd. Eerst de start-up [van een nieuw bedrijf], dan de countdown [terugtellen – tot nul, bv. bij een lancering]. Een copingstrategie hoort in de psychologie thuis [wijze waarop mensen omgaan met problemen]. Wat is het bijzondere van cortenstaal [de opvallende bruine roestlaag]? Coupen is een coup plegen. Een couvade is een mannenkraambed. Wat custommade [Engels! – maatwerk voor de klant] is, hoef je niet te customizen [ook: customiseren = aanpassen aan de wensen van de klant]. Een beginnetje: CVA (cerebrovasculair accident, beroerte), CvB (College van Bestuur – universiteit!), ... Bij cytokine moet je aan hormonen denken. Crepi is pleisterkalk. Croppen is bijsnijden (van foto's). In Caraïbisch Nederland heeft een ondernemer bij de belasting een cribnummer. Fidel Castro deelde graag in Havana cubanen [sigaren, havanna's] uit.

4. We zijn weer een ronde verder in het cuptornooi [BE, NL: toernooi]. Crushen is ijs fijnmaken. Zat hij ook bij de Cobra-groep [Copenhagen, Brussels, Amsterdam (benaming van een in 1948 opgerichte groep Deense, Belgische en Nederlandse experimentele schilders en dichters)]? Die coco [papegaai] zal toch wel coco [dropwater] slikken? Een collant (BE) is een maillot. Wat heeft een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) te maken met de collectievelastendruk? Weinig. Kunt u (de inhoud van) die compact camera overzetten op deze compact disc (GB/VD: los!). Cerebrospinaal [bnw.] betreft de hersenen en het ruggenmerg (als een samenhangend geheel). Het Cft is het College financieel toezicht. Een chavista vereert (vereerde) Hugo Chávez [Venezuela]. Een chòler [ook; choller – beide tsj], is een bedelaar, zwerver, junkie. Een chose [sj] is een zaak, aangelegenheid, kwestie (de hele chose ...). Een chroma is (ook) een kleur. Een chuchubi is op de Antillen een tropische spotlijster. Cibleren (Frans: cibler) is een doel kiezen, een doelgroep bepalen.

 

3203 Dictee maandag 27-03-2023 (2) – dictee – 10e Groot Dictee Heiloo 2023 √

Dictee – dictees [3203]

10e Groot Dictee Heiloo 2023

 Ik ben alles (auteur: Jeroen Aarten)

1. Het thema van deze Boekenweek is bepaald geen minuscuul onderwerp.

2. In onze fantasieën kunnen we immers pats-boem elke identiteit aannemen die we willen.

3. Wie heeft er nooit gedroomd van een leven lang lekker luiwammesen, of misschien heb je er weleens over geprakkiseerd [ook e – andere uitspraak] hoe het is om burgemeester van Heiloo te zijn.

4. Het ambiëren van een carrière als make-upartieste of formule 1-coureur is ook mogelijk.

5. Over identiteit wordt in dit vroegeenentwintigste-eeuwse tijdperk uitentreuren gediscussieerd in kranten en op socialmediakanalen.

6. Het lijkt er soms op dat je van sommige mensen niet meer mag zijn wie je bent, en dat nota bene in een tolerant land als Nederland.

7. Goedbeschouwd gaat dat felomstreden, krankjorume gewauwel vaak een ietsepietsie te ver.

8. Je kunt in ieder geval alles zijn als je een boek leest.

9. Reis als avonturier over de wereldzeeën, los als detective een misdaad op, of leid een leven vol vipbehandelingen als BN’er.

10. Ga deze week nog naar de dichtstbijzijnde boekhandel!

11. Veronachtzaam in het echte leven nooit de volgende raad: wees te allen tijde jezelf.

12. Laat je niet koeioneren en als kop van Jut gebruiken door mensen die je persoonlijkheid aanvallen en je in een onmogelijke positie willen manoeuvreren.

13. Hoe gaat jullie toekomst eruitzien?

14. Ik weet het niet.

15. Blijf dicht bij jezelf, word gelukkig en dan komt alles pico bello in orde.

 

 

3202 Dictee maandag 27-03-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (890) √

Dictee – dictees [3202]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee december 2016 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (890)

Oefendictee december 2016 (3)

1. Hij is een heuse frulleman [knoeier]. De gouwgenoten [gewest, landstreek] hadden nog gauw genoten van een dinertje. Rare [inderdaad!] vraag: vormen twee demi-pliés samen een grand plié [basisbewegingen ballet]? Nee! De Zegelwet is in 1972 vervallen. Een zeiger is een platte viskorf. Op het zuidelijk halfrond zagen we [heel erg] hoog boven ons Zeilen. Een zeisel wordt gezegd, zoals een zeispreuk. Zo'n zelatrice [ijveraarster voor kerkelijk of maatschappelijk doel], en dan nog soloseks [zelfbevrediging] ook. Het woord 'eitje' schrijf je met een ei'tje. Wat doet een zelfslachtende slager? Toch niet zichzelf ...? Een zza is een zelfzorgarrangement. Hij is een zelfverklaard dictee-expert. Een parker [schroef, bout] is een zelftapper. Kornel is zemelmeel. De Zend-Avesta [heilig boek van de oude Perzen dat de leer van Zarathoestra bevat] is in het Zend of Avestisch geschreven. Zitmeditatie is zazen en loopmeditatie kinhin.

2. Een karesansui is een zentuin. Een zenuwstiller is een tranquillizer, een zenuwstreng een plexus en een zenuwtrek een tic. Heb je die zerobonds [obligatie zonder coupon] nog? Wanneer was de Zesdaagse Oorlog [Israël, Egypte, 5 juni 1967]? Zes-en-een-kwart, je weet wel: Seyss-Inquart. Een zeskaart bestaat uit zes zesden [zes opeenvolgende kaarten van dezelfde kleur]. Kijk: zesrijige gerst [zaden in 6 rijen aan de aar]! Wat is 'de Zestien' [ambtswoning premier: Wetstraat 16] in Brussel? Neem een zeet (ook: zete, zeting = zetel, het zitten)! Pyrenoïde is een zetmeelvormer. Geef eens wat voorbeelden van zeugmata [Hier zet men koffie en over.]. Een zeurpiet is een zanikkous. Rome is de Stad van de Zeven Heuvelen. Is de Pléiade [7 dichters Frankrijk, Ronsard] naar de Plejaden [Zevengesternte] genoemd of omgekeerd? Ik denk: geen van beide! Hoog boven de zevensterren [plantje] stond de Zevenster [in sterrenbeeld Stier]. Ken je de Heren Zeventien, ook wel: de Zeventienen [bewindhebbers OIC, Oost-Indische Compagnie]? Wat geeft de ZEW-index weer? Conjunctuur! [Zentrum für Europäische Wirtschaftsforschung].

3. Is die wissel op kort- of langzicht? Een ziedster [zieden = koken] moet tegen ziedendhete vloeistoffen kunnen. Bespreek de
ziegler-nattapolymerisatie [chemie]. De Ziekenfondswet regelde dat de Ziekenfondsraad over de uitvoering van het Ziekenfondsbesluit ging. Hij wilde zielsgraag een partner, maar hij was zielsalleen, moederziel alleen. Zielszwakte is psychasthenie. De een zag je zienderogen vooruit-, de ander achteruitgaan. Bij zigeuners denk ik aan bohemers, gipsy's, gitano's, Roma en Sinti. Een bratsch is een zigeunerviool. Zonder koppelteken niet uit te spreken: zigzageg [eg]. Een zijberd is een treeplank. Een zijdeaapje is een ouistiti of sagoïentje. Die zijdensokkenfiguur lustte graag zijdenhemdjes [appel – jeruzalemmer, pigeon]. Zijlrecht is recht van waterloop.

4. Hij overbrugde via een zijltje [los bruggetje, twee of drie planken] het water. Pak die twee zijtjes [blad, vel. kantje] papier even. Er zijn wel een ziljoen [fictief groot getal] sterren. Wie won die Zilveren Camera [NL: beste fotojournalist]? Psoriasis is zilverschub [huidziekte]. De Staat der Nederlanden geeft regelmatig staatsleningen uit. Denk ook eens aan 'Kerk en Staat' en de 'Kerkelijke Staat'. Een mico is een zilveraap en een zilverbisam levert bont. Op de plaid [reisdeken] lagen zilverpleten [= van zilverpleet, buitenlaag = echt zilver] voorwerpen. Een aigrette is een zilverreiger. Ken je de kleine en de grote zilversmelt [vissen]? Bij ons jaarlijkse lente-uitje droegen we T-truitjes, kochten we sjalotachtige zilveruitjes en ook nog boekjes van Snif en Snuifje, alsmede beschuitjes en biscuitjes. Wat is argyrie [zilververgiftiging]? Een dictee is een zinnenspel en geen zinnespel [spel van zinne = toneelstuk over zedenkundig probleem bij de rederijkers]. Een zink dak is door- en doorlek. Een zinkgat is een sinkhole (verdwijngat).

5. Zinnober is cinnaber [verbinding van zwavel met kwik, natuurlijk vermiljoen]. Met 'zinvang' wordt catalepsie [verstijving in de spieren gepaard met gevoelloosheid] bedoeld. De Kamers [Eerste en Tweede] zitten. Een zitzak is een beanbag of een fatboy. De zoekmachineoptimalisatie wordt SEO (search engine optimization) genoemd. Wanneer was de Zoen van Delft (GB; VD: zoen – vrede 1428). Een zoen-en-zoefstrook is de kiss-and-ride (K+R). Wie kent niet de Zoete Naam [= Jezus]? We gaan zoetjesaan sluiten. Zomerklimop wordt ook tante mientje genoemd. Op te zoeken: zonam solvere [geslachtsgemeenschap hebben]. Je hebt armezondaars en rijke zondaren [arme zondaars – is iet anders]. De zonesthesie is het gordelgevoel [van gordel om de romp]. Een zonnewiel is een swastika en een zonnewijzer een gnomon. Zony: zebra maal pony, zezel: zebra maal ezel en kojak: nerts maal sabel. Opa zit in een zotel [zorghotel, ziekenhuis + hotel]. Zins zijn zorgidentificatienummers. Dat is zotteklap en zottenpraat. Wat is een zotsstok [zotskolf, marot, narrenstok]? Zoutevis is labberdaan. Zoutvlokken zijn fleur de sel [zeezout]. De Zoutzee is de Dode Zee. De ZSM-aanpak [OM: z.s.m. – zo spoedig mogelijk] heeft succes. Overdadig: zuccotto [It. nagerecht] en ook nog zucchetti [soort eetbare pompoen] en zucchino [courgette]. Is zij zu haben [in voor een relatie of seks]? Een zuivelboer is een boter- en kaasboer. Zukke [informeel: zulk(e)] mensen doen stom. Zumbaën [fitness met muziek en dans] met de zummara [houten blaasinstrument]. Als zusterschool [van de nonnen] hadden zij een zustersschool [bevriende school]. Een zuurpruim is een azijnzeiker of chagrijn [sacherijn]. Zuurstofstaal is oxystaal of LD (Linz en Donauwitz). O, bedoel je díé Zwaan [sterrenbeeld]?