Dictee van de Dag 1165
1. Hij is uhd (universitair hoofddocent) aan de UHasselt. Een uhdtv is een ultra-high-definition television, een ultrahogedefinitietelevisie. Met UHF wordt ultra high frequency, ultrahoge frequentie (radiogolven van 300 megahertz – MHz – tot 3 gigahertz – GHz) aangeduid. Cumulocirrus: schapenwolkjes, cumulonimbus: onweerswolk en cumulostratus: ook onweerswolk. Wil je ook een latte macchiatootje? Een forceps is een verlostang. Een editio princeps is een eerste uitgave. Facile princeps is gemakkelijk de eerste, de anderen verre de baas. De blaassilene heeft mv. n/s. Oetsen is bedriegen, foppen (Jiddisch, Jiddisj). Een oets is een mallejan. Een poets is een streek, list, grap. Poets wederom poets: leer om leer (ook: poets wederpoets). Een reinmaker werkt op een suikerfabriek en behoort wellicht tot de reinlevenbeweging … Machisme/o is hanigheid.
2. Een maneblusser is een Mechelaar uit Mechelen. Met MDMA wordt methyleendioxymethylamfetamine (de drug ecstasy – xtc) bedoeld. De atb is de automatische treinbeïnvloeding [in BE ook: arbeidstrajectbegeleiding], een ATB is een allterrainbike, een mountainbike (MTB). Nederlands-Indië, historisch: een a.t.b. is een ambtenaar ter beschikking. Een mtb is een motortorpedoboot. MTB(E) is in de chemie: methyl-tertiair-butylether, ook: butylmethylether. Een garimpeiro is in SR iemand die naar diamant, goud, bergkristal e.d. zoekt op bepaalde plaatsen (garimpo’s) in Brazilië. Een fruittella is een snoepje van taaie substantie met fruitsmaak (oorspronkelijk een merknaam). Met yak* alleen: yakuza (misdaadorganisatie Japan – of lid ervan), yakult (zekere melkachtige drank) en yakitori (Japan, spiesje met stukjes kip).
3. Tourneren is een toernee maken! Het buiten gevecht stellen leidt tot buitengevechtstelling. Jom Haätsmaoet is [Joods] de onafhankelijkheidsdag [in Suriname met O!] van Israël, Jom Kipoer is de Grote Verzoendag, Jom Hasjoa is de dag waarop de vervolging en de moord op de Joden in de Tweede Wereldoorlog worden herdacht en Jom Hazikaron is dag waarop degenen worden herdacht die vielen in Israëls oorlogen, m.n. de onafhankelijkheidsoorlog, en in andere militaire acties. Een jommekeskapsel is een bloempotkapsel met sluik haar. De term fomo staat voor ‘fear of missing out’ en is de angst om belangrijke informatie te missen, m.n. op internet (infobesitas) of op de sociale media (socialbesitas). Daartegenover is jomo [joy of missing out] de vreugde van het besef dat je dat alles best kunt missen.
4. Besjt is de grondlegger van het chassidisme: Baäl Sjem Tov. De Nakba is de verdrijving van de Palestijnen en de stichting van de staat Israël. Dat is zwaar klote! Blaming the victim is het beschuldigen van degene die in feite het slachtoffer is. We hebben geappt en geëdit en ook het geïnsta (ww. instaën) was niet van de lucht. Welke boeken van P.A. de Génestet ken je zoal? Fencyclidine is een narcosemiddel voor koeien en paarden (ook als drug gebruikt – PCP). PCP kan ook pentachloorfenol zijn. Met g-voetbal wordt gehandicaptenvoetbal bedoeld. Op Sacramentsdag wordt het sacramentsfeest gevierd. De A.R. is de Academiae Rector, rector magnificus (voorzitter van het college van decanen van een universiteit). Het mv. van pro/conrector is rectoren of rectors, maar het mv. van rector magnificus is rectores magnifici.
5. De emk is in de natuurkunde elektromotorische kracht (kracht die potentiaalverschillen veroorzaakt). EMM is enterprise marketing management: beheer van marketinggegevens. Kennedy: “Ich bin ein Berliner.” Adjusteren leidt tot a(d)justage. Heb jij de wijn auxerrois weleens gedronken? Ik zag hem het slachtoffer op zijn baadje [herenjas] geven. Alius et idem: een ander en toch dezelfde. Abalineatie is hetzelfde als aliënatie, vervreemding. Amnesie = geheugenverlies, amnestie kwijtschelding van straf. Diffameren is defameren: in opspraak brengen. Met veel dedain ben je dedaigneus. Om de andere maand = o.d.a.m. Een od is (medisch) een overdosis. Verdietsen = Diets, Nederlands maken. Een dithyrambe was oorspronkelijk een loflied op Bacchus; dithyrambisch = vurig. Het woord ‘damasceren’ komt wel degelijke van ‘Damascus’.
6. In die geuzenliederen komt geuzelambiek voor. In majeur, dat is maggiore. Een puna [oe] is een koude hoogvlakte in Zuid-Amerika. Ik heb een trauma overgehouden van mijn trouwma (schoonmoeder). De trouwpa staat als schoonvader niet in VD. Een censor librorum is een rooms-katholiek(e) boekenkeurder, die het nihil obstat (er is geen bezwaar) afgeeft, waarna paus, bisschop of gemachtigde het imprimatur (verlof om een geschrift te laten afdrukken) afgeeft. Een mutah(huwelijk) [oe] (genotshuwelijk) is er in de sjiitische cultuur alleen om een kortstondige seksuele relatie te legitimeren. Een buxus is een buks(boom). Een SLA is een servicelevelagreement. Bij zo’n paint-in mag iedereen meedoen. Er werd al volop geaprès-skied. Diep liggen, diepliggend (GB/VD), dieperliggend (GB - VD los) en diepst liggend (GB - VD, los).
7. De Zuidpool of het Zuidpoolgebied, dat is Antarctica, de zuidpool dat is de betreffende magnetische pool (GB – VD: Zuidpool = zuidpoolgebied). Alle twee, alle drie, alle vier en alle vijf, maar allebei! Vanuit de ves(t)jes [vestingartillerie] werden ze beschoten. Ik kan het goed vinden met jou, ik hoop dat je ouders dat ook goedvinden! Je hebt de oplossing voor dat probleem goed gevonden! Zij wilde een wannabefilmster, een wannabe-idool zijn (znw.). Een boanerges is in Bijbeltaal [daar B] een heftig man, met name een prediker die gloeit van geestdrift en blaakt van vurige geloofsijver (naar Marcus 3:17). De hand-, voet- en mondziekte is beslist geen mond-en-klauwzeer (MKZ)! In het echie is ecchymose natuurlijk veel ernstiger dan in een medisch leerboek. De Masaikrijgers komen uit het Masaivolk voort.
8. Je moet niet zo snel capituleren (je overgeven, de vlag strijken) en zeker geen bastaardvloeken zoals ‘sodeju’ katapulteren, als je gekapitteld [berispt] wordt, dat je het woord ‘boom’ niet gekapitaliseerd hebt tot ‘BOOM’. Met *night*: alleen in GB: fortnight = twee weken, veertien dagen. In VD: Florence Nightingale, frightnight = nachtelijk evenement waarbij als zombies, killerclowns en andere horrorfiguren uitgedoste acteurs of figuranten de deelnemers de stuipen op het lijf jagen, ladies’ night (in uitgaanscircuit), latenightshow (talkshow, laat op de avond - late night), nightcap (slaapmutsje), onenightstand (verhouding of persoon), overnight (zomaar ineens of ook: binnen een etmaal), saturday night fever (koortsachtig verlangen om in de weekends te gaan swingen in de disco), ships that pass in the night (toevallige passanten), the morning after the night before (met kater) en de white knight (bevriende ondernemer, witte ridder).
