donderdag 19 oktober 2023

3507 Dictee donderdag 26-10-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1103) √

Dictee – dictees [3507]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee jan 2022 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1103)

Oefendictee jan 2022 (1)

1. Een soort uit het geslacht ganzenvoet, dat boven 3000 m in de Andes voorkomt (Chenopodium quinoa) is de gierstmelde, ook wel quinoa geheten (net als de zaden ervan, waarvan meel wordt gemaakt dat als eiwitrijke voedselbron dient). Een kanta/eloep [soort van meloen met uitstekende zijden en wratachtige knobbels – Cucumis melo cantalupa) mag je ook cantaloupe noemen (SR: Spaans spek). De spina bifada is medisch gezien een open rug (mv. 2x ae) en een voorbeeld van een neuraalbuisdefect. Bij prenatale screening door bv. een twintigwekenecho (20 wekenecho, screeningsecho, seo = structureel echoscopisch onderzoek) wordt daarop gecontroleerd.

2. In culinair opzicht is een open ruggetje een frikandel speciaal. De huiselijkgeweldzaak kwam voor de rechter. Een soixante-huitard is een achtenzestiger (arbeiders- en studentenprotesten in mei 1968 – Parijs). Een loft(woning), is dat nu een penthouse? Nee, niet echt. Het teken | is een pipe of een plaatje. De bridgester en de bridgester vormden een ideaal bridgekoppel. Een jacana [k] of jaçana [s] is een steltloperachtige vogel. Gezocht op *creool*: [GB] creool [elders geboren uit Europese ouders, v.: creoolse, bnw. creools = als van creolen, ook: taal – creooltaal], bosland- en stadscreool (persoon) en boslandcreools = taal, [VD] creools-Engels [RL: C? – 2023 nog steeds c]. Verder: angisa (SR: hoofddoek), dedoso (wake en rouwceremonie bij overledene) [GB ook: dedeoso] en gaucho (nomadische veehoeder).

3. Ook nog: dogla (iemand van gemengd
creools-Hindoestaanse afkomst
), kaseko (dansmuziek), kaskawi (dansmuziek kazeko + muziekstijl kaskawi + wintimuziek kawina = met trommels), koto (wijde rok of jurk, vgl. kotomisi), mambo (Cubaanse gezelschapsdans), Negerhollands, ratafia (likeur), skrakipoku (voorloper kaseko = skratjie pokoe – RL: oe > u, VD 2023?), taffia (rum), voodoo (magie), zouk (dansmuziek) en zydeco (volksmuziek langs de Mississippi]. Allemaal één pot nat: cambric, chambray, batist, kamerdoek, Kamerijks doek. Loop niet zo te kalegezichten (zaniken). Pas op met die schibbenverwonding [splinter]! De cursus is volgeboekt, het is een volgeboekte cursus. Die plaat staat in de top 10, top tien, top 40, top veertig, top honderd.

4. In de tandheelkunde is een coffer- een rubberdam [speeksel isoleren]. We nemen een cointreautje (GB, VD: C! 2023: c!). De coïonerie, het koeioneren, is het bezigen van coïonaden, schimpwoorden [beide: oo-joo]. Let op: wortel schieten altijd los, wortelschietend niet! Het waren er tig duizend, preciezer: drieduizend. Het was een tigtal, preciezer: een drieëndertigtal. Het was op Driekoningen (Epifanie, driekoningenfeest, je weet wel: van de foekepot en het bedelzingen en de maandag erna: kopper- of verloren maandag, ook wel: koppertjes- of raasmaandag, ook: zotte maandag) dat we de Drie Koningen (Caspar, Melchior en Balthasar) herdachten. De twaalf dagen, dat is de tijd van Kerstmis tot Driekoningen. De avond voor Aswoensdag wordt vaak Vastenavond genoemd.

5. Kerstmis en Driekoningen zijn onroerende of vaste feestdagen [qua datum dus]. Het appparkeren wordt steeds populairder. Die
in-appproducten [= binnen de appomgeving] moet je niet onderschatten, het appprotocol trouwens ook niet. AUKUS = Australia, United Kingdom, United States, verdedigingspact tussen Australië, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. BENG = in NL: bijna energieneutrale gebouwen. In soorten en maten: vaxer , non-vaxer, antivaxer, provaxer [m.b.t. vaccineren]. Het jaar van de os = buffel, Chinese astrologie. De Grote Reset (plan herinrichting wereldeconomie n.a.v. de coronapandemie door Wereld Economie Forum = WEF). De wall of sound is een muzikale opnametechniek voor de afzonderlijke instrumenten. Een zkv (zeer kort verhaal) is een literair genre (A.L. Snijders).

6. 2020: arte povera: stijlrichting in de moderne beeldende kunst, COVID-19 is de ziekte, maar SARS-CoV-2 is het virus, fabeltjesfuik: steeds meer complottheorieën op sociale media, heimlichgreep/manoeuvre: blokkade van luchtwegen opheffen, infodemie: onjuiste info op sociale media, knuffelcontact (buiten leden eigen gezin), poujadisme = kleinburgerlijke protestbeweging met extreemfascistisch karakter, V7 = Volk Voorwaarts, Vooruitgang, Vernieuwing, Verbetering, Verjonging, Veiligheid, Vrede: samenwerkingsverband van een aantal politieke partijen in Suriname, waaronder VHP (2015-2020 – Verenigde Hindoestaanse Partij of Vooruitstrevende Hervormingspartij), en vivaldicoalitie (BE: coalitie van christendemocraten, groenen, liberalen en sociaaldemocraten). Wuhanvirus = SARS-CoV-2.

7. De wuhanshake is een begroeting door eerst rechts, dan links, elkaar met de geschoeide voeten aan te tikken [coronatijd]. Een pvba is in BE (historisch) een personenvennootschap met beperkte aansprakelijkheid (in 1985 vervangen door de bvba [besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid]; sinds 2019: bv [besloten vennootschap]. De IAAF is de International Association of Athletics Federations, de Internationale Associatie van Atletiekfederaties, de wereldatletiekbond (in 2019 is de naam veranderd in: World Athletics). 2018: balanstrutje (werk en gezin), creditboy [smartphone naar criminelen e.d.], deepfake [gemanipuleerde foto of video], hempathie (him – machtige mannen), intimiteitscoördinator (op de filmset), nutriscore (label bij voedingsproducten m.b.t. gezonde levensstijl), plogging (tijdens joggen afval opruimen) en practivisme (activisme in de praktijk).

8. Ook nog: primarkpremie [soort loonplafond], tritordeum (graansoort), trollenboerderij/farm (internettrollen t.b.v. nepnieuws, bedreigingen, etc.) en vliegschaamte. 2018: drionpoeder (zelfdoding), de Flora- en faunawet is in 2017 vervangen door de Wet Natuurbescherming (Natuurbeschermingswet, Nb-wet), laadpaalklever [onnodig lang], de MeToo-ervaring en het me-too-effect (etc.) en de sleep- of tapwet [afluisteren telefoon en internet door de NL-overheid]. 1617: 17-jarige herdenking van de Slag bij Nieuwpoort. Met *fcr* in GB alleen brandstofcrisis. Met *gcr* in VD: dag- en nachtcrème (evt.
dag-en-nachtcrème!
), rugcrawl, far from the madding crowd, antiagingcrème en terugcrossen, in GB ook nog: vlieg(tuig)crash en
-cruise en phishingcriminaliteit. Met *xcr* in GB: excretie
[afscheiding uit lichaam], excrement, in VD o.a. excreta , excreten [uitscheidingsproduct].

 

 


 

woensdag 18 oktober 2023

3506 Dictee woensdag 25-10-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1102) √

Dictee – dictees [3506]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee dec 2021 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1102)

Oefendictee dec 2021 (2)

1. Met dat goedmakertje wilde hij zijn fout goedmaken. Het is een minpunt dat je de afkorting min. van ministerie en min voor minuut niet weet te onderscheiden. [cijfers] 8 van de 1000 is 8 pm (afkorting van promille, symbool ‰ niet in wdb. – 8‰ ). Jansen (afk.) jr. runt nu de tent. Schrijf op 3 manieren: 7+’je, 7 plusje, zeven plusje (een zevenplusresultaat dus – 7 plusresultaat). Hij was de tig duizendste, de tienduizendste om precies te zijn. Ik geef je een acht minnetje (8 minnetje, 8-’etje). Hij is een homo unius libri: hij heeft al een (één) boekje gelezen, is een bekrompene van geest. Un ours mal léché is een ongelikte beer. Zou de vrouw de fraude hebben uitgevonden? Een rondpunt (BE) is een verkeersplein, rotonde.

2. Gordelroos heet ook herpes, herpes zoster of sint-antoniusvuur [BE ook: zona]. De herpes genitalis is een geslachtsziekte, de herpes gestationis een vorm van zwangerschapsjeuk (komt niet van het herpesvirus), de herpes labialis is een koortslip, de herpes simplex is koortsuitslag (veroorzaakt door het herpes-simplexvirus) en de herpes tonsurans is ringworm. Een geneesmiddel tegen herpes is aciclovir (niet meer met y zoals in pVD) en de huidziekte van paarden die slecht gevoed en onderhouden worden is de herpes scabiosus malignus of hongerschurft. Die oloysiketi [halsketting] is speciaal voor Ketikoti, het ketikotifeest [herdenking afschaffing slavernij], gemaakt. De super-G is de super-giant [skiwedstrijd bestaande uit een parcours met een hoogteverschil van 400 tot 650 meter en meer bochten dan bij de afdaling]. Zijn rodekaartervaring gaf hem een koudedouchegevoel.

3. Update oVD 15/12: 392.482 lemma’s (was 392.290). Hij appte dat het ebde. Het sjibbolet van de lutheranen is ‘sola fide’ (door het geloof alleen). In het Latijn betekent ‘semper’ altijd. Gezocht met *semper*: semel pro semper (eens en voor al), semper Augustus (titel keizers HRRhet Heilige Romeinse Rijk), semper eadem (altijd dezelfde), semper et ubique (altijd en overal), semper fidelis (altijd getrouw), semper idem (zichzelf altijd gelijk), semper laborans (altijd aan het werk), semper paratus (steeds bereid), semper paratus pro justitia (altijd paraat voor de gerechtigheid), semper, ubique et ab omnibus [altijd, overal en door allen (toegepast op de geloofsstellingen van de
rooms-katholieke kerk
)], semper virens (altijdgroen, planten) en ut semper (u.s. – als steeds).

4. Ook nog: tja, dat is een sempervirenssoort. Kijk ook eens naar het woord ‘balsemperen’ (de sopropo). Selectie uit VD op *ence [Fr.]: acte de présence (optreden), agence (agentschap), astringence (wrange smaak van rode bordeaux), banqueroute/faillite de la science, belle indifférence [serene onverschilligheid], briller par son absence [schitteren door afwezigheid], conference (o.a. peer), cri de conscience (kreet van het geweten), diligence [rijtuig], directeur de conscience (adviseur in gewetenszaken), droit de préférence (zeker recht van voorrang bij juridische zaken), essence (essentie, ook: sterk, aromatisch aftreksel), faience (aardewerk, majolica), mariage de conscience (huwelijk achteraf om het geweten gerust te stellen), oudejaarsconference, par acquit de conscience (geweten geruststellen).

5. Ook nog: par excellence (bij uitnemendheid), patience (geduldspel met kaarten voor één persoon), permanence (BE: permanentie), présence (wijze van presenteren), régence (regentschap Frankrijk, vgl.: régencestijl), résidence (luxueus appartementencomplex – in een fraaie omgeving – vgl. residentie) en reverence (buiging – van dames). Hoe schrijf je ‘paaiing’ en ‘plooiing’? Bij pensionering gaat er veel kennis down the drain (door het putje). Waar spreken ze Tigrinya, een Semitische taal? In Eritrea en delen van Ethiopië. In Tigray wonen Tigrezen [beide niet in wdb.]. Gezocht op *isj: (GB) fetisj (o.a. beeldje met magische eigenschappen), Jiddisj (= Jiddisch = middeleeuws Duits-Joods), derwisj (o.a. bedelmonnik), kaddisj (zeg maar k… = zand erover, Schwamm drüber) en (ache)nebbisj.

6. Dat laatste met betekenis: ocharm(e)(n) (ook: aggenebbisj, oggenebbisj), baksjisj (baksis – fooi), voetfetisj (obsessie daarvoor) en gefilte fisj [Joods gerecht bij sabbat(s)- of feestmaal]. Ook nog in VD: bedelderwisj (ook: kalender – uit 1001 nacht), genebbisj (= agg/chenebbisj) en gremzelisj (zeker pesachgebak). Piscicultuur is visteelt en silvicultuur is bosbouw. Nou, dat exemplaar is van komsa (Frans: comme ça – vgl., niet in wdb.: comme ci, comme ça = middelmatig). Si en la is zus en zo. Gezocht op *oepa*: [GB] choepa (choppe, Joodse huwelijksplechtigheid), stoepa (boeddhistisch heiligdom in India), groepage, groepachter [groep acht], groepachtleerling en groepachtleerkracht, [VD] oehoepaar [uil], kangoeroepark, maraboepaar [soort ooievaar, ook: maraboet] en toepavond [toepen: kaartspel].

7. Verder: toepaja (boomspitsmuis), oepasboom (melksap als pijlgif gebruikt), een niet-toepassing van de regels, koepad, ketjoepartij [plundering door roversbende (Indië)] en kaboepaten (regentenwoning op Java, mv. + s). Op *orka*: [GB] orka [zwaardwalvis, ork, sabeldolfijn], yorka [SR, geest overledene], yorkatori [verhaal daarover], miniorkaan, doorkachelen en horrorkabinet, [VD] chloorkalium (kaliumchloride), borkan (barkaan, berkan, barkan, barchent – eigenlijk bombazijn = sterk weefsel, thans van katoen, in de textiel ook: bevertien, beaverteen – als gestreepte broekstof: moleskin). De holaars, de holeers, het holgat is een zoete appel. Een hoelameisje draagt een hoelarokje en kan de hoelahoep(el) gebruiken.

8. Aan me hoela is ammehoela (amehoela, mehoela, nooit van mijn leven). De hoela is dans (en muziek) van de Hawaïaanse vrouwen. Gezocht op *ypf*: [GB, VD] typfout(domein) [ook: type-, tikfout]. Op *yph*: [GB] ladyphone, [VD] Sisyphus (die van de sisyfusarbeid – sisyfisme = arbeid om de arbeid zelf) en Sisyphi saxum versare ((een) sisyfusarbeid verrichten – zoals syfilis of lues bestrijden). Een huismijt (nee: geen -meid!) is een krijnluis. Met *ypl*: (allo)polyploïde, familyplanning, guilty pleasure (stiekem, schuldig plezier, genoegen) en ponyplay (vorm van smsadomasochisme). Met *ypn*: hypnose, etc. Met *ypr*: hockeypret, yp(e)riet [mosterdgas], solvayprocedé [chemie], gyproc [soort gips, brandveilig] en Cyprusroute [belastingontwijking]. Met *yps*: ypsilon (y), stypsis (bloedstelping) en apocalyps(e) [ondergang van de wereld]. De tarantel [tarantula, wolfspin] heet zo naar Tarente.

 


3505 Dictee dinsdag 24-10-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1101) √

 Dictee – dictees [3505]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee dec 2021 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1101)

Oefendictee dec 2021 (1)

1. Hij heeft kougevat. De whigs [liberalen] en tory’s [conservatieven] vind je in het Engelse parlement. Als scat [improviserend zingen] wordt vaak ‘heybaberiebah’ gescandeerd. In SR schrok de bakra (blanke) van de bakru (bosgeest). Lust een biná (hert) wel buní (tonijn)? Gekleed in bishts [veelal versierde traditionele Arabische overjas] dansten ze om de bisjpaal [boomstam bij dodenritueel]. Een momber of momboor is een voogd en verzorgt wezen. Wat is een hoernalist? Kritiekloos. In een kurkuru (GB – vismand) doe je geen kurkuma (geelwortel). De powwow [pau-wau – periodiek georganiseerde ceremoniële bijeenkomst van de leden van een Noord-Amerikaans inheems volk, waarop traditionele dansen centraal staan] vond onder de pawpaw [pau-paufruitboom, ook: vrucht ervan] plaats. Wat is dat nou weer, VD: achter- en voorplat van een boek [voor- en achterzijde]? De afko OMG staat voor oh my God. De pH geeft de zuurgraad weer; de afko staat voor pondus/potentia Hydrogenii. Happy ending is blijeindend, dus met een happy end.

2. Zij kreeg een maagresectie [wegnemen van een deel ervan] . Een drarrie is in straattaal een vriend. Nieuwe update VD 17-10-2021: 392.260 lemma’s (was 392.245, ook lemma’s verdwenen, denk ik). Met zijn bootee [laars] schopte hij tegen haar booty [achterwerk] (hij had teveel booze – sterkedrank – op …). Dat geeft geen pas: een chador [grote zwarte mantel, vaak met sluier] dragen bij een chado [beide tsj] (Japanse theeceremonie]. Mijn dushi [schatje] houdt van dashi [bouillon op basis van zeewier]. De karpatenkop [met aan onverzettelijkheid gepaarde domheid] leed wel aan de karpattenziekte [teken, parasieten]. Hij zou niets doen dan nietsdoen. Tja, tetterettet is gewoon retteketet. Teres atque rotundus is volmaakt: bijna een moederteresabegrip dus. Hoor je het verband tussen ‘shoah’ (‘Shoah’ – massale moord op Joden WO II) en ‘Jom Hasjoa’ [herdenking Shoah]? En luister eens goed naar ‘Ros Hasjana’ [Joods Nieuwjaar] en ‘sjana tova’ (gelukwens bij het nieuwe jaar). Nieuwe update oVD, 08-11-2021: aantal lemma’s 392.290 (was 392.260).

3. Een coquette is een kokette, toch? Ja: behaagziek meisje. Hij had een mond vol cofferdam [rubberdam in de mond bij tandarts]. Lintpasta kan fettuccine zijn. Een kepala kampong is een loerah [dorpshoofd, Java]. De brahmapoetrakip is niet genoemd naar de hindoegod Brahma, maar naar de rivier Brahmaputra. DVT is diepveneuze trombose, het economyclasssyndroom. De jongere zei: “Dat zullen we moeten facen [onder ogen zien].” Kijk, daar: lilliputters (naar de plaats Lilliput uit Gulliver’s travels, Gullivers reizen). Even zoeken op *ò* in GB: hòfi [tuin, gaarde, hofje], chòler [ook choller: bedelaar, zwerver, junkie], hòmber [tw., kerel], ka’i òrgel [draaiorgel] en yu di Kòrsou [liefhebber van Curaçao]. Jazeker: janpotage en jean potage: lang is los! Met lombards [bv. hoen] of lombaards wordt Lombardisch bedoeld. Grasmaaien is het gras maaien.

4. De titel van de keizers van het Heilige Roomse Rijk (H.R.R., Duitse keizerrijk, 962-1806) was ‘semper Augustus’. Volledigheidshalve: R.I.S.A. = Romanorum Imperator Semper Augustus (de altijd zeer verheven keizer der Romeinen). Met *ucca: yucca = adamsnaald = palmlelie, denk ook aan de yuccamot [yuca = maniok], buccaal = de wangen betreffend (Latijn: bucca = wang). Met *uca: intellegenti pauca (Erasmus, een goed verstaander heeft maar een half woord nodig), de UA (Universiteit Antwerpen) is ontstaan uit de UIA [historisch: Universitaire Instelling Antwerpen], de Ufsia [Universitaire Faculteiten Sint-Ignatius Antwerpen] en het RUCA [oorspronkelijk: Rijksuniversitair Centrum Antwerpen, later: Universitair Centrum Antwerpen].

5. Verder: sambuca = Italiaanse anijslikeur en yuca = maniok. Pricewise is in NL gewoon qua prijs, prijstechnisch. Het woord ‘cacique’ is ver-NL’st tot ‘kazike’ [hoofd inheems volk Midden- of Zuid-Amerika]. Die jongen is verder ver-adhd’d (TH). Een kwaal van grote zweters is sudamen [zweetuitslag, knobbeltjes, blaasjes]. Sucuk is een zekere worst [Balkan, Midden-Oosten]. Een doekoen is een medicijnman of vroedvrouw (Indië, Maleis). Doekoe is geld of een plant. Een doula is een niet-medische kraamhulp. Dit voetbal is niet des Ajax [geen s]. Elisie is een kwestie van elideren (uitstoting van een klinker). Bij de imkerij was het koninginnendag. Het woord ‘hygiëne’ mag je naast èh ook met ee uitspreken. Met *bg* [GB]: niet-clubgebonden, abgeseild [langs een touw naar beneden laten zakken, bergbeklimmers], slibgehalte, jobgerelateerd, lbgo (SR: lager beroepsgericht onderwijs).

6. VD: gänzlich abgeneigt (geheel afkerig), ook: nebgat (neusgat in snavel vogel). GB, *cg*: cg (centigram), ecg (elektrocardiogram/fie), cognacglas en ecg-apparatuur. VD ook: UMC [universitair medisch centrum] Groningen, PCGD [Postcheque-en-Girodienst], hoc (id) genus omne: dat slag mensen, en BCG = bacillus Calmette-Guérin (van runderen t.b.v. tbc-vaccin). GB, *hg*: lachgas, cashgeld, serehgras [citroengras], stehgeiger [staande violist], kitschgehalte, flashgeheugen [flitsgeheugen, computer] fysischgeografisch [volgens de fysische geografie]. VD ook: amishgemeenschap [sekte mennonieten VS], Bachgeleerde, wahwahgitaar [elektrische met pedaal], sirihgeld (fooi – voor de (betel)pruim) en Indischgast/man [lang in Nederlands-Indië geweest]. In VD (GB: nada): QG = quartier général (hoofdkwartier) en lhbtiq+-gemeenschap (vgl. lhbtiqa/qia+). GB, *vg*: lvg’er (licht verstandelijk gehandicapte) en hivgeïnfecteerde (hihf, bij haa-ie-vee schrijf je: v-g).

7. In VD: agv = aardappelen, groenten, vlees, GB, *xg*: exgenoot
(
ex-echtgenoot), triplexglas, indexgerelateerd en deux-chevauxgarage. VD ook: addaxgeit, boraxglas, entre deux guerres (interbellum), lex generalis (algemene wet, vs. lex specialis), mixgreep (vastpakken attribuut of toestel bij gymnastiek: greep van beide handen verschillend), X-generatie (generatie X – of nix, verloren generatie, kansarm, 1955-1970), flexgekte [vgl. flexer en flexwerker] en
tex-mexgroep (Texaans-Mexicaanse cultuur). GB, *zg*: jazzgroep (etc.), zg. en zgn. (zogenaamd). VD ook: hertzgolf, jazzgymnastiek, MKZ-gevaar (mond-en-klauwzeer), latinjazzgenre, AZG = Artsen Zonder Grenzen, Weled.Zgl. = Weledelzeergeleerde (predicaat personen met doctorstitel) en v.z.g.h. = van zeer goeden huize.

8. Gezocht op *cardi*, eerst GB (een selectie): cardiaal (het hart betreffend), cardigan (gebreid vest met V-hals en rij knopen), cardioïde (wiskunde, hartkromme, punt op cirkel die om even grote cirkel wentelt), bradycardie (te trage hartslag – te snel: tachycardie), brancardier, cardioloog, pericardium (hartzakje, pericard), tachycardie (te snelle hartslag), endocarditis (ontsteking binnenkant hart, m.n. hartkleppen), cardiofitness, myocardinfarct (hartinfarct), cardiopulmonaal/air (hart en longen betreffend), cardiovasculair (betreffende hart en bloedvaten), cardiostriptease (therapeutisch) en elektrocardiogram (ecg, hartfilmpje). Aanvulling VD: bacardi (Wiki, Bob van Dijk), Picardië/sch, en stresscardiomyopathie (gebrokenhartsyndroom).

 

 


3504 Dictee maandag 23-10-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1100) √

Dictee – dictees [3504]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee juli 2021 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1100)

Oefendictee juli 2021 (1)

1. Als je een slag van de Kamper molen beethebt of weg hebt, ben je niet goed snik. Onze klaproosdag [einde WOI, 11 november] heet in het Engels Poppy Day. Private lease is een soort privé (bnw.) lease of privélease (znw.). De woorden ‘bokkenpoot’ en ‘bolleboos’ completeerden het driehonderdtal [300? – weet ik niet meer]. Ken je de ottava bassa [muziek een octaaf lager] en (ottava) alta [hoger]? Allee, laat die laisser-fairehouding [vrijlaten van mensen in economische handelingen] nu eens varen! Verwar vooral amusie [toondoofheid], amusisch [toondoof], amuzisch [onkunstzinnig] en amuzikaal [onmuzikaal] niet! Op die school zijn veel van de aso’ers [initiaalwoord – aa-èh-soo – BE: algemeen secundair onderwijs] overduidelijk asoërs [letterwoord - aa-soo - asociaaltjes]. Er werd veel ge-a.u.b.’d [alstublieft], anders gezegd: ge-s.v.p.’d [s’il vous plaît]. Commodity’s [grondstof zoals rubber en staal] en baby’s, maar: hij rugbyde, rallyde en replyde [antwoorden op e-mail, etc.]. Schrijf goed: financieel, bedoeïen en geëigend (Leidraad, GB regel 7E: bij tweeklinkerklank alleen de eerste een trema).

2. Dat is overduidelijk een one-issuepartij [slechts één punt op het programma]. Het is cis-trans- oftewel stereo-isomerie [chemie]. Denk ook aan cis-Alpijns [aan deze zijde, antoniem: trans-Alpijns] en cisvrouw [de biologische = de genderidentiteit] of ook aan
trans-Siberisch, tarnsgender en transseksueel (ook: transman?). Een claresse (vis) en clairette (druif, wijn) zijn allebei wit. Hij heeft een coronary bypass [overbrugging kransslagader]. De dataprocessing, dat is bijv. EDP, electronic data processing [uit het Engels!]. En déshabillé [informeel, huispak] is zoiets als in deshabillé [nachtkleding]. Ik geef er mijn (rechter)hand op: en dextra finesque [mijn woord]. Nooit meer fout schrijven: the debt who cancels all others, de dood. De marathon is een langeafstandsloperssloper(!). De echinacea, de zonnehoed, bloeit. Is PFAS [GB, VD: pfas!] (poly- en perfluoralkylstoffen, verzamelnaam voor synthetische stoffen) verboden? Zeker niet allemaal. Een berceuse is een wiegelied/zang [ww. wiegen] of schommelstoel.

3. Vergelijk daarmee de wiegendood [znw. wieg]. Een pangolin is een schubdier, een panghoeloe de directeur (hoofd personeel) van een moskee. (S)OLK = (somatisch = lichamelijke) onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Pyrrool [chemie, = azool] en pyrazool [chemische verbinding] moet je niet verwarren. Met pyrr* (rest is dus met pyr*): pyrronisme (Pyrrho, twijfel), pyrronist(e) [aanhanger pyrronisme], pyrrusoverwinning (Purrhus, cadmische overwinning – ten koste van grote verliezen), pyrrool (= azool) en sub lemma bij nicotine nog in samenstelling: pyrrolidine. Boing of boink is boem (doef, wham, bang). Retteketet sjingboem: knots-boem, pats-boem, rats-boem en
sjing-boem (dat wel met streepje!). De man die in het water belandde, de in het water belande man, kwam er nog goed van af. Een doula is een kraamvrouwenbegeleidster rond de bevalling [niet-medisch!].

4. De dulia [uu] is (rooms-katholiek) de verering van engelen en heiligen, tegenover de aanbidding van God. Met pula’s [oe] betaal je in Botswana (BWP). Een sula [oe] is in SR een stroomversnelling, een waterval. Nori is zeewier in de Japanse keuken. Het/de nori(e)t [Norit – VD – is merknaam] is actieve kool. Retinopathie (degeneratie kleine bloedvaatjes netvlies) is natuurlijk geen rinopathie (neusaandoening). De cds is in NL de chef-defensiestaf. De taal Akan of Twi wordt gesproken door de Ashanti – West-Afrika. Als we een welsprekend man een Cicero noemen, maken we gebruik van antonomasia, naamsverandering, naamsverwisseling (eigennaam gebruiken als ware het een soortnaam). Een ladyboy is een travestiet. Majem is water, majemen is regenen.

5. ‘Lechajim’ is een Joodse wens bij een heildronk, lett.: op het leven (proost). Palestina, het land van Israël, is Erets Jisraël. Een quagga is een steppezebra. Wie zal haar ware jakob worden? Ritme en ritmus zijn synoniemen. De zigeunerhoenders zijn de Opisthocomidae met als enige soort de hoatzin (Opisthocomus hoazin). Nieuwe update VD (04-08-2021): 392.245 lemma’s (was 391.247). Met alangalang (grassoort, de/het, geen mv.) kun je geen ylangylang (geen mv., etherische olie – uit bloesems cananga) produceren. Hoeveel yuppies zouden een yuppenstep hebben? Stel: je werkt vaak met nullen en enen (binaire talstelsel, tweetallig stelsel) en je weet toevallig toch dat 32 x 32 = 1024 (2^5 x 2 ^5 = 2 ^ 10), dan …

6. … reken je 27 x 37 natuurlijk uit als (32 – 5) x (32 + 5) = 32 ^2 – 5 ^2 = 1024 – 25 = 999 … Een ottava (alta) of allottava moet een octaaf hoger worden uitgevoerd (gezongen of gespeeld), een ottava bassa juist een octaaf lager. Een ottava rima (mv. ottave rime) is in de letterkunde een strofe van acht verzen met elk elf lettergrepen, waarvan de eerste zes gekruist rijm [om de andere regel] hebben en de laatste twee gelijk rijm [= gelijkrijm, lettergreeprijm of rime riche, vb. genomen | vernomen en licht | ligt]. Scheldnamen: asgat (slordige meid), big (rekruut, scholier), boche [bohsjBE, Duitser], bosgeus (wilde geus, Tachtigjarige Oorlog), braakschijf (meisje), brijbek (brijen, Zwollenaar), christenhond (door moslims) en kinkel (boer). Ook nog: boerenkinkel, boerenpummel, boerenlummel.

7. En ook nog: camisard (protestantse rebellen na herroeping Edict van Nantes, 1685), dikkop, fascist, fis (fits, serpent, vrouw), franskiljon (voorstander Franse taal), giaur [gaa-voerTurkse scheldnaam voor niet-moslims), hunnen [Duitsers, Angelsaksische landen], kafir (mv. kafirs of kufar – niet-moslims, vgl. ‘Kaffer’ voor Bantoes), kanarie (geelvink, Indië, politie), kees (Dordtse patriot), kerel (Vlaamse boeren), klabak (politieagent), klafte (vrouw), klootjesvolk, knipluis (kleermaker), koksiaan (christelijk-gereformeerde), kol (vrouw), koningsmoordenaar (Cromwell), koperzuiger (marinier), langstaart (Chinees), maraan (Spanjaarden Tachtigjarige Oorlog), mof (en moffin – Duitser), moffenhoer en mormel (dier) – vgl. een mormeldier.

8. Verder: NSB’er [Nationaalsocialistische Beweging, 1931-1945], oliekontenland (Brabant), papenlul (rooms-katholiek), parg of parag (Jood), poep (Westfaal, Duitser), een rare poepchinees, rondhoofd (aanhanger Cromwell), roodnek (Boerenoorlog – Engelse soldaten), serani (Indië – tot christendom bekeerde moslim), paddy (Ier), smous (Jood, politieagent), spaghetti- of macaronivreter (Italiaan), teutonen (Duitsers), tibbe (doopsgezinde), varkensheintje (Prins Hendrik) en vetgans (grondpersoneel luchtvaart). Met ‘scheldwoord’ nog: chink (Chinees), coyote (lid minderheidsgroep), Jack the Ripper (vrouwenbeul), lilliputter (dwerg), makamba (op Antillen: blanke Nederlander), reiger (handelsreiziger), schoonmaakturk,
tik-op-de-schaal (
oneerlijke kruidenier) e.v.a.