3340 Dictee zondag 02-07-2023 (3) – dictee Oefendictee juni 2023 (1) √

Dictee – dictees [3340]

Oefendictee juni 2023 (1)

1. Update VD geconstateerd op 09-06-2023: 394.699 treffers
(was: 394.612). Ook in Jemen kom je je-m’en-foutisme tegen: jeminee, jeminie, jemenie, jemie, tjeminee, tjeempie – wat dondert het? Schrijf dat nou toch eens goed: sief of syfilis en sysifusarbeid! Met CF wordt cystische fibrose [cystic fibrosis - taaislijmziekte, mucoviscidose] aangeduid. Een chime is een klokkenspel. Hij is een eclogedichter
[ee - mv. 's - bij uitspraak uh - mv. n - eclogendichter]. Met Roma aeterna wordt la città eterna bedoeld [Rome]. Papiaments/o: éksito = succes! Het militaire peloton liet een excellente exercitie zien. Een aantal kleinere EU-landen in West- en Noordwest-Europa vormen momenteel de zgn. (moderne) Hanzeliga. Met het hanzeverbond wordt de oorspronkelijke Hanze aangeduid. Het hansi: Chinese karakterschrift.

2. Het pythisch orakel is het orakel van Delphi. Is het een
quod-licethandeling [geoorloofd] om qu’en-dira-t-on [praatjes] praatjes te noemen? Heb je soms een soa [sek­su­eel over­draag­ba­re
aandoe­ning (ge­slachts­ziek­te)] opgelopen? Voor dit probleem is er geen kant-en-klare oplossing, geen silver bullet [wondermiddel, een dito golden bestaat niet]. De skike komt van ski + bike. Het tiktokken doe je met TikTok. Voile is mako of makko, ook: sluier. Een makkie is een kat in ‘t bakkie. Hou(d) je gedeisd, houd u gedeisd en houdt u zich gedeisd. Het is de originele Big Brother die naamgever is van de bigbrothermaatschappij. Een c/kentaur is half paard, half mens. Een smartphone is nu eenmaal geen dumbphone [beperkte functies]. Is dat lekker: filet de Saxe en filet de York [beide: varkensfilet]? En jawel: preparé is filet americain! Zo’n bodydrum: leuk - trommelen op je lichaam! RR: Regeringsreglement.

3. Een golden doodle [ook: goldendoedel] is een kruisingsproduct van een golden retriever en een poedel. Een Razzie is een Golden Raspberry Award [voor slechte films]. Sexcuses zijn redenen om geen seks te hebben. Op de sharpie [kleine zeilboot] zat een grote sharpei [rashond China]. De letters SHP staan voor het Sint-Helenapond. Een middelbare scholier zit in zijn middelbareschooltijd. Onweer hangt al millennialang in de lucht. Een hebbeding, een wannahave is toch gewoon een must-have? Kijk: een anna-paulownaboom. Een pavlova is een nagerecht. Een heriditas jacens is een nog niet aanvaarde erfenis en een heriditas sine sacris is een buitenkansje. Op een missive van de dermatoloog stond handgeschreven ‘mitella’ met slechts één l. De hond gaf de knautia [scabiosa, scabieuse, honingbloem, schurftkruid] een knauw [harde beet, knak].

4. Hij morste jammerlijk lungo [verkorting van caffè lun­go] op zijn loengi [tra­di­ti­o­ne­le kle­ding van o.a. In­diërs en Hin­do­sta­nen]. Het voorliggende voorstel zal worden voorgelegd aan de adviesraad. Max Verstappen zou 5 seconden voorliggen op de nummer 2. Zekere stof voor uniformen is chino. Maraschino is marasquin, maraskijn, kersenlikeur. Een zecchino is een munt en zucchino is courgette. Naast cappuccino (GB, VD) is er sojacino en havercino (GB), frappuccino, babycchino en mochacchino (VD) en limoncino (VD). Zoals de uitdrukking al zegt: Zeeuwen zijn goedrond: Goed Zeeuws, goed rond (of omgekeerd). Ze hebben het samen goedgevonden, ze konden het samen dan ook goed vinden. Een azmari (of jali) is een Ethiopische griot (troubadour). Hij was er groos, grozig, mee. Denk ook aan de maraschinokers!

5. Renforcé is madapolam, een katoenen stof. Je kan me de bout achelen, hachelen, boemelen of naggelen [jouw mening interesseert me niet]! De huibens (steenuil) scheten op de huiben (ruwe volksman, enkelvoud: huib). De programmeertaal C++ is afgeleid van C. Met Jan Patat wordt de gewone man aangeduid. Waar zou die hond thuishoren? Zouden ze dat wel aankunnen/afkunnen? Zou heel Utrecht [stad, provincie] al van het gas af kunnen? In de lorum is dronken. Een pinguïnpak is een jacquet. Wie biedt er meer: zij speelden de zogenaamde borsjtsjgrrlsschrammelmuziek [15 medeklinkers]? In BE is fidelisering versterking van klantenbinding. Een paard kan geappeld [bnw. - met appelgrauwe kringen bedekt zijn] zijn, appeling [het geappeld-zijn] hebben. Is dat nou een diehard fan [bnw.] of een diehardfan [znw.]? Er vond parallellisering plaats.

6. Ze kunnen het samen goed vinden, de ouders hebben dat goedgevonden. Een onnozeliteit in BE is een onnozelheid. Maak niet zoveel capties, kapsones. Een captcha is een completely automated public Turing test to tell computers and humans apart. CABG is de coronary artery bypass grafting, een bypassoperatie. Byebye, dáág! Een aardtouw leidt naar de aardplaat. Die cookies
[in bezochte pc geplaatst] lust het Koekiemonster [uit: Sesamstraat] niet! Moet je nu AB, ABN of AN schrijven? Mag alle drie! Een crawler is een spider [zoekmachine] op internet. Een carambola is een stervrucht (Engels: starfruit). Meet je met een calorimeter ook caloriearme producten? Desgewenst. Warmeluchtverwarming kan met een calorifère. De axé is een Braziliaanse muziekstijl. In een fishspa eten de visjes je het eelt van de voeten [van het lijf].

7. Dat is lekker, die kokos-rumsaus! Tja, kokosaroma, dat is een zeker aroma (aroom, seef, seve). De AROL is in BE historisch: Administratie Ruimtelijke Ordening en Landinrichting. De Arohm is in BE de Administratie Ruimtelijke ordening, Huisvesting en Monumenten en Landschappen (centrale dienst van de provinciale ROHM’s). De term AAC staat voor advanced audio coding (standaard voor het comprimeren van geluid). Een aad of ade is een plat ovaal vat
(bijv. melkade). Met AAD wordt van cd’s bedoeld: analoog opgenomen, analoog gemixt, digitaal op de cd-master vastgelegd (vgl. DDD - digitaal). Puddelsmeedijzer is kortweg smeedijzer. Een crème-ei kun je eten, een ritme-ei [schudden voor ritme muziek] niet! Non-descript is onopvallend.

8. De amor fati is de liefde tot zijn lot; het ja-zeggen tot het leven. Diacetylmorfine is heroïne (heroïen). De gnawa is de ritmische, trance opwekkende muziekstijl van de Gnawa, afstammelingen van zwarte slaven in Marokko, met een nadruk op percussie-instrumenten. Onverjaarbaar is imprescriptibel. Wie schrijft, die blijft: verba volant, scripta manent. Een clutch is een enveloptas. Een dark kitchen werkt alleen voor de maaltijdbezorging. Glitch is muziek, gemaakt met kapotte instrumenten. Karma is a bitch (and then you die): boontje komt om zijn loontje. Een IMSI-catcher is een international mobile subscriber identity (apparaat voor het lokaliseren en afluisteren van mobiele telefoons). Matcha is zekere poedervormige groene thee.

 

 

 

3339 Dictee zondag 02-07-2023 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 265 RL√

Dictee – dictees [3339]

Wekelijkse dicteetest 265 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 765

1. Die streefde naar aanhechting van Vlaanderen 

bij Duitsland: …………..

a. DeVlag

b. De Vlag

c. De vlag

2. Op motorrijtuigen betekent CH: ……………....

a. Confederatio Helvetica

b. Confederatio Helvetika

c. Confoederatio Helvetica

3. Bij het dominoën heb je de ………….. en de ………....

a. een-om-niet                          blank om een

b. een om niet                          blank om een

c. een-om-niet                          blank-om-een

4. Bij ………………. is er sprake van iets …………...

a. happyending                          blijeindends

b. happy ending                         blijeindends

c. happy ending                         blij eindends

5. Die ………… maakte bij het biljarten een ………...

a. tante Bloemkool                         bloque

b. Tante Bloemkool                        bloque

c. tante Bloemkool                         blok

6. ………….. Karel had een groot succes …………. (binnen bereik).

a. Déléguée                                 à portée

b. Délégué                                   à portée

c. Déléguée                                  à porté

7. De ………….. op het beeldscherm ging over de …………..

a. marquee                                        kindermatinee

b. marque                                         kindermatinee

c. marque                                          kindermatinée

8. Een voorbeeld van ……….. een is een …………...

a. soiree                                soiree dansante

b. soirée                                soirée dansante

c. soiree                                 soirée dansante

9. ………….. zijn ……………...

a. Boggeljoenen                            kratessen

b. Boggeljoenen                            kratesen

c. Bocheljoenen                            kratesen

10. Het ………….. betreft een gebroken …………..

a. boerhaavesyndroom                       oesophagus

b. boerhavesyndroom                        oesophagus

c. boerhavesyndroom                         esofagus

Oplossingen [265]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [265]

1a 2c 3c 4b 5b 6b 7a 8c 9c 10a

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

3338 Dictee zondag 02-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (987) √

Dictee – dictees [3338]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee mei 2018 (4), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (987)

Oefendictee mei 2018 (4)

1. Salicylzuur werd oorspronkelijk bereid uit salicien (salicoside). Bij VD wandel je nog steeds naar Santiago de Compostela. Een
SARS-besmetting verwijst naar het severe acute respiratory syndrome. Een grondstof voor het zenuwgas sarin(e) is DMMP, dimethylmethylfosfonaat. Een schendevente bederft de markt met zijn lage prijs. Sommige bijbeltjes hebben duimgrepen. Schnabbelen is bijklussen, snabbelen is snateren. Een schnitzel kun je eten, snitsel is een verschijningsvorm van de kinabast. Een kina-achtig verhaal: kina(bast) levert veel: als pijpen snitsel(s), ook cinchonidine [n/s] en cinchonine [n/s], kinabitter, kinapoeder, kinatinctuur, kinazuur [ook: chinazuur – officiële naam] en kinine. De Seato was(!) de South East Asia Treaty Organization, NATO: North Atlantic Treaty Organization en OTAN: Organisation du Traité de l'Atlantique Nord. Een scuba is een self-contained underwater breathing apparatus.

2. In BE is een sicav een société d'investissement à capital variable. Ik ben Reinaert de Vos, Reintje, en ik houd van reinardieën; mijn wolf is een iezegrim, een knorrepot. Pasen en Pinksteren zijn roerende feestdagen [niet op vaste datum]. De komma is een van de meestgebruikte leestekens. Rohypnol. de vergeetpil, wordt ook wel rooie knol genoemd. Dat snapte ik eerst echt niet: Een tripodie is [letterkunde] een metrische periode die uit drie voeten bestaat, totdat ik bij 'periode' keek: [stijlleer] breed opgebouwde volzin met voor-, tussen- en nazinnen [synoniem: passage]. Pakistaanse hasj noemen ze meestal paak. Een urlicon is een favicon, een pagina-icoon. Ik houd niet van die jacobse-envanesachtige conferences. Op de Jakobsdag gedenken we de Heilige Jacobus. Ja zeggen is niet per definitie jaknikken. Ik ben me het je-ne-sais-quoi [lebbes, leplazarus] geschrokken

3. Een keskedi of mutsaap is een kapucijner. Een koeswe [wie] is een anatto(boom). De KM is de Koninklijke Marine, de KMar is de Koninklijke Marechaussee en het KMarns is het Korps Mariniers (allemaal NL). Een consolateur des misères is een trooster bj ellende en de consolatrix afflictorum is troosteres der bedrukten (epitheton van Maria). Een spelcomputer koop je op de consolemarkt [e niet uitspreken]. Ad usum delphini = gekuist, gecastigeerd. Delfi's tempel, die Delfische tempel, staat in Delphi (volgens VD). De dtp'er [desktoppublishing] kreeg d.t.p. [daar ter plaatse] een dtp-prik [difterie, tetanus en polio]. Die dinkie [double income, no kids] speelt graag met dinky toys, de diak [double income and kids] trouwens ook. Ergocalciferol is nu eenmaal geen ergotalkaloïde. Ros Beiaard: aan de einder verschenen de pijnders [dragers].

4. Gezocht op '*tapa*': datapadbreedte (aantal ineens te verwerken bits), datapakhuis ([data]warehouse – ook: warehousing), mathemata pathemata (ook: pathemata mathemata – wiskunde geeft lijden, de studie van de wiskunde is voor velen een lijdensweg), multa paucis [s] (veel in weinig woorden), patapar (speciaal geprepareerd papier waarin gerechten kunnen worden bereid), tapa (mv. tapa's – ongebruikelijk – of tapas; ook b.v. groentetapas [mv.]), tapageus (rumoerig, lawaaiig, druk), tapassistent [rubber], una giornata particolare (een zeer bijzondere dag), vistapapier (zichtwissel), watapana (dividivi, waaiboom, of peul ervan), pincho (tapa op een stukje brood), aftapapparatuur, tapasrestaurant en Jan Stapallemachtig(!).

5. Dementia is dementie, dementia paralytica hersenverweking (encefalomalacie), dementia praecox schizofrenie, dementia praesenilis dementie op jonge leeftijd en dementia senilis is ouderdomsdementie. Boksers kunnen aan dementia pugilistica lijden (punchdrunk zijn). In een dementiecafé kan een dementiekoor optreden. 'Daar is ouwe jan en jonge jan in' betekent: dit is een kast of lade met een ratjetoe erin.

6. De langste (dim)alinea ooit: een benedictijner [ook wel: benedictijnse] monnik [ook: benedictijn, vr.: benedictines, of benedictijnermonnik] woont in een benedictijnenabdij [ook wel: benedictijnerabdij, benedictijnerklooster of benedictijner klooster dan wel benedictijnenklooster], waar een benedictijnerabt [ook wel: benedictijner abt of benedictijnenabt] de scepter [s] zwaait en soms zijn benedictie [zegen (daarbij zingen ze het tanto ergum – titel van een katholieke hymne) – maledictie is verwensing of vloek] geeft, en waar hij geregeld benedictine [fijne Franse kruidenlikeur] drinkt, in correspondentie met (andere) cluniacenzers [monnik van de congregatie van Cluny, een voormalig klooster van de benedictijnen in Bourgondië] achter zijn naam o.s.b. [Ordinis Sancti Benedicti, (lid) van de orde – een benedictijnerorde of benedictijnenorde dus – der benedictijnen] zet, soms denkt aan de 'Allergetrouwste Zoon der Kerk', eretitel van de voormalige Portugese koningen, door paus Benedictus XIV in 1748 verleend, regelmatig de benedictiedoek of het velum [mv. vela] aanschouwt, regelmatig het benedictionale [boek waarin vroeger formulieren van de kerkelijke zegeningen werden samengebracht] bestudeert, met 'dom' [titel van de benedictijnen] wordt aangesproken, kennis heeft van de gezegende distel [een distelsoort uit het gebied van de Middellandse Zee (Middellandse Zeegebied) – Cnicus benedictus – Linnaeus], de spreuk van de benedictijnen 'ora et labora' [bidt en werkt – archaïsch – nu: bid en werk] kent, net als de uitdrukking 'rex fidelissimus' [mv. reges fidelissimi – allergelovigste koning (voormalige titel van de Portugese koningen, door paus Benedictus XIV in 1748 aan Johan V verleend)], geen sanbenito [ketterhemd – hemd met o.a. rood sint-andrieskruis, zo genoemd wegens overeenkomst met een hemd met schouderkleed van de benedictijnen] draagt, de spreuk ' Benedictus benedicat' [de Gezegende zegene het] vanbuiten kent, weet dat benedictuskruid nagelkruid is en zich ten slotte stupéfait afvraagt, of de scribent van deze knotsgekke alinea echt wel compleet qua inhoud en mogelijk non compos mentis is.

7. Hou op met calcar addere currenti [nodeloos aansporen] van dat paard. De MCDD (multiple complex developmental disorder) is een soort van autisme. De Guernica is uiteraard Picassoachtig. En de werken van Dalí zijn dienovereenkomstig Dalíachtig [2x: betreft hemzelf ...]. Zij praatten vroeger thuis joods, wel met een Joods accent. Die laideron is echt een lelijkerd. De Lesbische man en vrouw [Lesbos!] zaten onder de lindeboom. Raar stel: zijn moeder is Maagd, hij is Tweelingen. Hun buren zijn een Lesbisch (ook: lesbisch) echtpaar. Pas op: pleeg nooit een crime passionnel, want dan maakt de vierde stand (the fourth estate – pers en andere media) gehakt van je. Een verkorting van ied-al-fitrfeest is Ied-al-Fitr.

8. Nogmaals: een yettie = een young entrepreneurial technocrat (jonge internet- of ICT-ondernemer of ook wel jonge ondernemende werknemer in de ICT) en een yuppie (van: young urban professional) = jeugdige carrièremaker met een hoog inkomen en een exclusieve, trendgevoelige levensstandaard. Trouwens: een jappie – een jonge, ambitieuze professional – is een jonge carrièremaker. Toon je toch een yu di Kòrsou [liefhebber van Curaçao], hòmber (kerel)! Niet elke politikon zoön [zoön politikon – politiek dier] is (een) policor [poco – politiek correct]. Als zo'n Antilliaanse snèk mobiel wordt en naar Curaçao verhuist. heet-ie ineens trùk'i pan! Dat was duidelijk een mutahhuwelijk [seks legitimeren]. Op *cine: adriamycine (antibioticum), aureomycine (oraal antibioticum), bleomycine (antibioticum), brucine (giftig alkaloïde), capsacine (capsaïcine, o. a. in paprika), coccine (rode teerverfstof), erytromycine (antibioticum), fascine (takkenbos hellingen), fettuccine (lintpasta), garancine (rode verfstof meekrap – meekraprood), glycine (o.a. blauweregen), (iso)leucine (aminozuur mens), mucine (slijmstof), natamycine (= pimaricine = schimmeldodend), niacine (nicotinezuur), oxytoxine (knuffelhormoon), piscine (vijver visteelt), plasticine (plastiline = kneedbaar), psilocine (hallucinogene stof paddenstoelen), rapamycine (tegen afstoten transplantaten), resorcine (resorcinol), ricine (dodelijk giftig eiwit), streptomycine (bacteriedodend), terramycine (antibioticum), vaccine (vaccin), vancomycine (antibioticum bij resistentie), viomycine (tegen tbc) en ten slotte L-leucine.

 

3337 Dictee zaterdag 01-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (986) √

Dictee – dictees [3337]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee mei 2018 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (986)

Oefendictee mei 2018 (3)

1. Thomas Carlyle gaf aan de mens de titel 'sartor resartus' (de opgelapte kleermaker). Curieus, zoek maar na: VD heeft de Romeinse een (I) t/m twaalf (XII) en de Arabische een (1) t/m twaalf (12), maar laat nu net de Arabische tien (10) ontbreken … [2023 oké] Shour [sjoer] is Maghrebijns-Arabisch voor magie. Wist je dat siksiyuru [cicade] van 'zes uur' komt: aan het eind van de middag sjirpen [tjirpen, tsjirpen – als krekels] ze het hardst. NB: wat mussen doen is tjilpen, sjilpen of tsjilpen (ook: tjirren, tjiepen of striduleren). Het was een k-karweitje voor die coño [schoft] met zijn sjarel [penis] of zo u wilt: tollie. De swa's [swaatjes] waren op zoek naar sma's [smas, smatjes, smaatjes], liefst een swell chick (chicka, chickie, chimeid). Noem je die wijnstok nu syrah, shiraz of zijn beide goed? Beide! Hij werd van Jutte naar Jenne, om de dagschaar, om de hooischaar, om de ijzerlijmpot, om ooievaarskuitenvet en om de rafelschaar gestuurd. Vanop het toneel kon je het goed zien. Vasculitis is vaatontsteking.

2. Na het commando 'staak het vuren' behoort er een staakt-het-vuren te ontstaan. De Wolgaduitsers en de Südeten-Duitsers voelen zich [taalkundig] ongelijk behandeld. Laat je eens lekker botoxen en pas overigens op voor Filipino's en Gurkha's. Ik wist niet wat een kikibyte is, gelukkig weet VD – 2018 – het binnenkort ook niet meer ... [= kibibyte! – KiB] Pas tegenwoordig – 2018 – op als je 'gynaefobie' moet schrijven [in 2008 nog: e]. Een gynocratie is trouwens een vrouwenregering, gyokuro is Japanse groene thee met een enigszins zoete smaak, gyoza is in de Chinese keuken een soort van gefrituurde wonton [gerecht, ook: wantan], een gyre is een grote, ringvormige stroming in de oceaan en gyproc is brandveilig gips. Schrijf bij de juiste uitspraak panettone's [ee, ook mogelijk: panettones – uh]. Voor 'luxe brood' mag je ook 'lux brood' schrijven. De upr is de ultraperifere regio: zeer afgelegen overzeese regio's van EU-landen, bijv. Guadeloupe,
Frans-Guyana, Martinique, Réunion, Madeira en de Azoren. Het meervoud van versaal(letter) is versaliën.

3. De Unizo is in BE Unie van Zelfstandige Ondernemers. Univoque is eenzinnig en univociteit is eenduidigheid [equivoque = dubbelzinnig – equivociteit]. In SR is unleaded ongelood. Un momento dado = (op) een gegeven moment [Johan Cruijff]. UNO: United Nations Organization, de Verenigde Naties, VN. Uno acto is in één, onafgebroken handeling, uno animo is eensgezind en uno contextu is onafgebroken. De UNODCCP is de United Nations Office for Drug Control and Crime Prevention: VN-bureau voor Drugscontrole en Misdaadpreventie. Dat klinkt toch niet: onvervroren voor unverfroren? Vanboven pront [goed gekleed], vanonder stront (essetee, ook: van onderen). Alle zegen komt van boven, of moet je die van boven afsmeken (van God vurig afbidden). Wat komt eerst, de Vuelta of de Giro? Een trezorier is een thesaurier.

4. Bij de bougainvilles (ook: bougainvillea's – plant) werd in de vauxhall [vook-sohl, tuin] een vaudeville [luchtig muzikaal toneelstuk] opgevoerd. Hij verricht nogal wat (lopende)bandwerk. Hij was veruit de beste: de prestaties lagen ver uit elkaar. Een vhs is een volkshogeschool en een VHS een video home system. De oude benaming is WWF: World Wildlife Fund, de nieuwe (sinds 1986) World Wide Fund for Nature [NL: Wereldnatuurfonds, WNF]. Het WTC is het World Trade Center, het Wereldhandelscentrum. Het woord 'flexzorg' schrijf je met een x'je en een z'je, niet met een k'tje en/of een s'je [of een w’tje]. XL staat voor extra large (en XXXL voor extra extra extra large), XML voor eXtensible Markup Language, SGML voor Standard Generalized Markup Language en HTML (de standaard met hoofdletters) voor Hypertext Markup Language (coderingssysteem voor het opmaken van internetpagina's). Bestandsextensie: html.

5. Mollissima fandi tempora: het gunstigste moment om iemand aan te spreken, nl. wanneer hij in een toegeeflijke [toegefelijke] stemming is. De 'titel' Esq. (Hr.) komt meestal achter de naam. De afkorting S.P.Q.R. staat voor Senatus Populusque Romanus (senaat en volk van Rome * – het achtervoegsel 'que' is hetzelfde als 'et' er los voor en betekent 'en'). De staatse soldaten zijn i.t.t. de Spaanse naar de
Staten-Generaal genoemd. Het geestelijk gezang Stabat Mater betekent letterlijk: de moeder (nl. van Jezus) stond (bij het kruis). Star Wars is een populaire naam voor het SDI (Strategic Defense Initiative). SRBM staat voor short range ballistic missile. 'Amice' is de aanspreekvorm van amicus [Latijn: vriend]. VD geeft als meervoud 'amices', in de advocatuur zegt men liever 'amici'. De vrouwelijke vorm van amicus is amica, meervoud amicae. Wil je op die manier vriendinnen en vrienden aanschrijven, dan luidt de aanhef 'Amicae amicique' Zie voor dat 'que' hierboven * bij S.P.Q.R.

6. Het SQL is de Structured Query Language (een computertaal voor het opvragen van gegevens in een relationele databank). De Zuidpool [VD] is het zuidpoolgebied. Een SWOT-analyse is een sterkte-zwakteanalyse [strengths, weaknesses, opportunities, threats]. Nogmaals: CMYK is een drukkersterm [Cyan, Magenta, Yellow, Key – Ned.: cyaan, magenta, yellow en zwart – het Engelse 'key' verwijst naar de laatste letter k van 'black'] en RGB is een televisietechnische term [rood, geel, blauw]. Telepathie is nauw verwant aan gedachtelezen. Jazeker, thymine is in de biochemie 5-methyluracil, een pyrimidinebase behorend tot de bestanddelen van nucleïnezuren (bent u nog mee?). Een TIA is een transient ischaemic attack, voorbode van een beroerte. Ik zweer bij Tiense suiker [uit Tienen]. Een canabae legionis (zelfde mv.) is een Romeinse burgerlijke nederzetting buiten een legioenskamp. Een ttb-dag is een trein-tram-busdag.

7. TNT is trinitrotolueen (trotyl). Dat wist je: TQM (total quality management) is ikz (integrale kwaliteitszorg). Hier nog eens het hele 'tripel'-verhaal: [GB] tripel (bier), tripelconcert (ook VD: voor 3
solo-instrumenten, bv. voor viool, cello en piano; dat van Beethoven met hoofdletter – Tripelconcerto) en tripeltherapie (met 3 medicijnen, ik kwam ook quadrupeltherapie tegen – zie ook: Quadruple Alliantie 1718), [VD] bnw. tripel (ook triple = drievoudig), ook znw. zwaar trappistenbier of een glas ervan, ook: fijne polijstaarde (**), zonder toelichting: tripelfosfaat, tripelfuga, tripelglas, tripelpion, tripelpoeder (zie **), tripelpunt (evenwicht gas, vloeistof, vaste stof), tripelspiegel, tripelsteen (** als delfstof), tripeltest (bloedonderzoek zwangere vrouwen, thans: combinatietest) en tripoli (zie **). En het '*triple*'-verhaal: [GB] triple [voetbalterm = treble: kampioen, beker en Champions League], triplet [o.a. in spectrum – vgl. singlet en doublet], triplex [3 lagen], tripleren [verdrievoudigen], triplexglas, triplexhout, triple A-rating [economie: AAA], tripleplaydienst, tripleplaypakket, tripleplaystrategie, tripleplayabonnement [tripel play = breedbandinternet, telefoon en televisie van 1 provider = aanbieder], [VD]: Triple Alliantie van 1668 en de Triple Entente van 1907, triple bogey [3 boven par], triple dip [drievoudige economische], Triple P = PPP = people, planet, profit, triple-sec (sinaasappellikeur), striplezer en tuinmelde is de Atriplex hortensis. Schrijf je 'rummikub' nou met een kleine of een hoofdletter? In ieder geval heb je dan gerummikupt; als je gerummyd hebt, dan heb je rummy (een kaartspel) gespeeld. Als je smeerolie koopt: let dan op het SAE-nummer (Society of Automotive Engineers). Op Sacramentsdag vieren we het sacramentsfeest. Safe seks is veilige seks.

 

3336 Dictee vrijdag 30-06-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (985)√

Dictee – dictees [3336]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee mei 2018 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (985)

Oefendictee mei 2018 (2)

1. Een godswoord (Bijbeltekst) komt uit Gods Woord ofwel het Woord Gods. Geef mij maar zo'n heerlijke gojibes [van de boksdoorn]. Hij guetteerde [bespieden] de guttatie [het uitdruppelen van water uit de randen van bladnerven]. Ook comptant is contant, handje contantje, boter bij de vis. Waar het Jantje Contantje is, is elke jan-contant zeer welkom. Als je per cassa betaalt, is dat à contant. Snel rijk worden: doe aan baratta: op krediet kopen en meteen contant doorverkopen zonder zelf te betalen. Alle fransozen kun je aanduiden als het heitres Franzosenvolk. Alle dolle mina's zijn aanhanger van Dolle Mina [de beweging], alle hell's angels van Hells Angels [de organisatie]. De HDO was de Hilversumsche Draadlooze Omroep. Let op het subtiele verschil tussen HDL (high-density lipoprotein, goed cholesterol) en HDPE (high density polyethylene, hogedichtheidpolyethyleen). Hij was voortdurend hetzend [opruiend] bezig: hij heeft dus gehetzt. Bij IChThUS moet ik altijd aan ichtyotoxisme (ciguatera) denken. Ook jij – kun je weergeven met de uitroep tu quoque (een tu quoque is een
jij-bak)! Historisch komt dat van de uitroepen et tu, Brute [ook gij, Brutus], tu quoque, Brute [idem] en tu quoque, fili mi [mijn zoon]! 'De zieke man (van Europa)' mag je alleen nog maar zo schrijven.

2. Een Razzie is een Golden Raspberry Award, tegenhanger van de Oscar (Academy Award). De dans lanciers komt oorspronkelijk van 'quadrille des lanciers'. Gezocht op '*macul*': een levis notae macula of macula levis notae is een vlekje van lichte kritiek, een macula is een huidvlek [mv. maculae], [leeftijdsgebonden] maculadegeneratie is een oogziekte met afgenomen gezichtsscherpte t.g.v. degeneratie van de macula, de gele vlek, maculair = gele vlek betreffend, maculatie = gevlektheid van dier of plant, maculatuur = o.a. misdruk, maculeus = gevlekt, maculopathie = ouderdomsaandoening van het oog waarbij gele vlekken optreden, permacultuur = vorm van landbouw met tegengaan van bodemuitputting, de blinde vlek is de macula lutea, en volgens VD was dat ook de gele vlek: dat kan toch zomaar niet? Internet: gele vlek = macula lutea en blinde vlek = papil e.d. (Latijn: papilla nervi optici).

3. Spotnamen: ajuin (Aalstenaar, ajuinenstad), (bijnaam) de Kromme (Willem van Hanegem), blauwkous (savante), John Bull
(Groot-Brittannië), chambre introuvable (de in 1815 na de restauratie bijeengeroepen Kamer der Afgevaardigden van Frankrijk), ci-devants (spotnaam voor voormalige adellijke en vorstelijke personen tijdens de Franse Revolutie en het Keizerrijk), eiertikker (iemand met spitse kin), frik (docent(e)), geuzennaam = scheld- of spotnaam, hinkepink (iemand die hinkt, ook: hinkeldepink, hinkelepink), Jantje Kaas (koning Willem I), kalfschieter (Delftenaar, Delvenaar), kalot (klerikaal), kannenkijker (drinkebroer, ook voor: rederijkers), katoenbaron (rijke katoenfabrikant), keientrekker (Amersfoort), koeketer (Amsterdam, Zaandam), kwak (vero: leerling Latijnse school), maneblusser (Mechelaar), methodist (aanhanger John Wesley: leven naar de methoden van de Bijbel), molleboon (Groninger, ook: molboon), mudejar (Moor – vero: moslim – in Spanje die met de christenen samenwerkte), mug (Haarlemmers), muis (grijze muizen: meisjeshulpdienst Duitse leger WO II), paddy (Ier, van: Patrick), paneelzager (de dolerenden (die een deurpaneel van de Nieuwe Kerk in Amsterdam zouden hebben uitgezaagd om zich toegang te verschaffen)), Pietje Pu(c)k (spotnaam), quakers (sekte George Fox: quake at the word of the Lord [sidderen voor het woord van de Heer]), schapenkop (ook: schaapskop: Dordtenaars en Lierenaars – Dordrecht en Lier (BE)), schimpnaam (spotnaam, scheldnaam), septemberridders (verzet WO II, maar pas na sept 1944), spekgolver [zit er warmpjes bij], stampvoeter [marine: marinier], steek (vero: predikant) en trien (truttige vrouw, komt van: Katrien).

4. Met 'bijnaam' nog: de aap van God (Satan, François Mauriac), alias (bijnaam), De Azijnbode (bijnaam de Volkskrant), Willem, bijgenaamd de Zwijger, Bwana Kitoko [lett. mooie heer], bijnaam voor de jonge koning Boudewijn in Congo (algemeen: bwana), caligula [wrede heerser, met hoofdletter bijnaam wrede Romeinse keizer], chouan [aanhanger van de Bourbons in de Vendée tijdens de eerste Franse Republiek], de dikke en de dunne (Stan Laurel en Oliver Hardy), dirty harry (een rouwdouw, rouwdouwer, rauwdouwer), Edom [bijnaam Ezau], el caballero de la trista figura, de ridder van de droevige figuur (Don Quichot – sj), fimo [kneedbare kunststof om te boetseren], Karel de Grote, guldenmond [welbespraakt persoon], hadjememaar (politicus Rapaljepartij), iron lady [Margaret Thatcher], een bende van kardoes (verschrikkelijke rommel), kees (aap, varken, ook: patriotten of tegenstanders van de stadhouder, op het einde van de 18e eeuw), keukenmeidenverdriet (ook: huisvrouwenverdriet, schorseneren), langbeen (met lange benen; Jan Langbeen is de dood), le brave des braves (de dapperste der dapperen, maarschalk Ney), le petit caporal (Napoleon), leugenbaron [onverbeterlijke leugenaar, leugenbrok, liegbeest – Karl Friedrich Hieronymus Freiherr von Münchhausen – die ook wel met hoofdletter], kaalmans, steelmans, etc., de zieke man (van Europa) (het Ottomaanse Rijk), meowmeow [miauw] (de designerdrug mephedrone), mickeymousecompetitie, Nachtwacht (heet officieel anders), netnaam (nickname op internet), de parel van de Jordaan (de Westerkerk), pieterman (gulden, ook: inwoner van Leuven, peterman), de Joodse Plato (Philo van Alexandrië), rammetje [douanebeambte in haven op zoek naar smokkelwaar], regent [Filips van Orléans], skipnaam (radiozendamateur), Sneeuwkoning, Winterkoning (Frederik V van de Palts), een grote snoek (een hoge piet), snoek (bijnaam van een auto van het type Citroën DS (1955-1975)), steelpannetje (Grote Beer), truttenschudder (DAF'je), turlupinade (flauwe grap), unvollendete (werk dat onvoltooid gebleven is, achtste symfonie van Schubert – die ook met hoofdletter), het Venetië van het Noorden (Amsterdam, Oosten: Bangkok, Friese Venetië: Hindeloopen), weduwe (WO II: Wij Doen Uw Werk), wijdbroek (Volendammer) en winterkoning, wintervorst (Thialf).

5. De onderwerpen 'neien' [paard] en 'nijten [stier], daar wil je je neus in steken? Dan moet je daar veel tijd insteken. Onder de soep vertelde hij dat hij zijn erfenis helemaal opgesoupeerd heeft. Ovovivipaar is zo'n twijfelgevalletje tussen ovipaar en vivipaar in ... Een quatuor
[kwaa-tuu-wohr] (BE) is een kwartet. Het rekwisitoor van GB overtuigt me niet [naast requisitoir]. De plaats delict (pd) mag niet betreden worden, zelfs niet door de P.D.-advocaat, de pro-Deoadvocaat [pro Deo] In het hindoeïsme is een rishi [rih-sjie] een groot denker of ziener. Hij kon rire entre cuir et chair (ridere [rie-dee-rə] in stomacho
[stoo-maa-koo] – in zijn vuistje lachen) over eigen geluk of andermans ongeluk. De RIS is de Republik Indonesia Serikat, de Verenigde Republiek Indonesië.

6. Gezocht op '*cordu*': corduaan [znw.] = Corduaans leer [daarbij werd ook de boom (heester) looiersboom gebruikt], corduroy [znw.] is ribfluweel [vero ook: ripsfluweel] met brede ribbels, een corduroy [bnw] broek [ook: corduroybroek], recorduitgifte(!), koordmanchester was een oude naam voor corduroy, een ribbroek is van corduroy en tinneroy [of manchester] is ribfluweel met smalle ribbels. De naam voor draadvormig rookzwak buskruit is cordiet. Gezocht op '*pry*': caprylzuur is een onaangenaam riekend, vloeibaar vetzuur, C₇H₁₅COOH, ook: octaanzuur, een prytaan behoorde tot de tien klassen van de senaat (in het oude Griekenland) die om de beurt het voorzitterschap bekleedden en in het prytaneum vergaderden de prytanen.