3188 Dictee zaterdag 18-03-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (881) √

Dictee – dictees [3188]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2016 (7), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (881)

Oefendictee november 2016 (7)

1. Is 'ontslapen' een eufemisme voor 'sterven', 'zeik- of kloteweer' is een dysfemisme voor 'slecht weer'. Waarin verschillen reserva [Spaanse wijn na rijpen op fust langere tijd op fles gerijpt is] en crianza [idem: kortere]? Op de keper beschouwd is die keeper zo slecht nog niet.

2. Met '*serv*' (een selectie): ars artium omnium conservatrix (de kunst die alle andere bewaart, t.w. de boekdrukkunst), arte conservatus (formeel: door kunst behouden, bewaard), at your service (Pim Fortuyn), cavaliere servente (gedienstige ridder, vaste begeleider en minnaar van een gehuwde vrouw), client-serversysteem [client verbonden met netwerk, server = achtergrondcomputer], coitus reservatus (carezza – geslachtsgemeenschap met opzettelijke terughouding van de ejaculatie), coming backservice (bedrijfslasten naar toekomstige jaren verschuiven), [cijfers] 24/7-service [dag en nacht], fullservicebureau [volledig pakket t.a.v. marketing],
POP-server [e-mailberichten uitwisselen – Post Office Protocol], proxyserver (firewall), SERV (Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen, adviesorgaan), foto- en video-observatie, serve-volley, serviette (NL: mét 'tuh' – servet; een serviet is een bedelmonnik), servitus personae (persoonlijke dienstbaarheid), maan- en Marsobservatorium, Servo-Kroatisch spreken, (imitatorum) servum pecus (de slaafse kudde na-apers; die doen aan na-aperij), contraobservatie en stand-byservice.

3. Met '*serf*' (een selectie): pantserfort en -fregat, een Serf en
laisser-faire [vrijlaten mensen in hun economische handelingen].

4. Met '*kote*' (een selectie): (ben je) bekotebikkerd? [mal, dwaas], een kalfskotelet, een côtelette suisse [gevuld met ham en kaas] en een ribkotelet.

5. Hij zou zijn ei niet kwijt kunnen, maar is ongelukkigerwijze ook nog een ei kwijtgeraakt.

6. Zij heeft haar maagdommetje versnoept en hij kijkt alsof hij zijn laatste oortje versnoept heeft. Zou hij overigens een oortje in hebben, er de pee (p) inhebben en ook nog spraakwater inhebben [dronken zijn]? De kanarie heeft al het kanariesnoepzaad opgesnoept. Klein Mariaatje kreeg een poepsnoepje [zetpil] en ze kreeg – asjemenou – ook nog een echt snoepie toe. Weet je dat er voor de islamitische snoeperij zelfs halalsnoep is? Ik kreeg het uitgebreide inkopenlijstje van Sint-Nicolaas onder ogen: babbelaars [spekje], babelutten (karamelachtige snoepjes), boerentenen [zeker snoepgoed], borstplaatjes [rond snoepje], candy(bar = snoepreep), uitgebreide confiserie [verfijnd snoepgoed], cuberdon (een neus = paarskleurig, kegelvormig snoepgoed met harde buitenkant en gelatineachtige vulling), medicinale drop, fruittella's [taaie substantie met fruitsmaak], gomballen [gesuikerde Arabische gom], griottes (hoestbonbons), guimauves (gekleurd snoepje in de vorm van een madonna), halloweensnoep(!) [voor Halloween], heksenhaar [dropveter], (van de) kapittelstok (likken) [= zijn deel krijgen, ervan lusten], (als een kind in de) snoepwinkel [watertandend, niet weten wat te kiezen], lekkers, lekkertje [ook: snoepje], likkepot [snoeper], mietnasser (souteneur, pooier, eig.: meesnoeper), nasjen (lekker eten), okkie (iets met geroosterde rauwe groene erwten), piñata's (écht uit Spanje! – ophangen en stukslaan – snoep valt eruit ...), rotsje [gebakje, bonbon of snoepje], salmiakpoeder [bruin], smikkelen [snoepen], smok [snoepgoed], snuisteren [bedrijvig zoeken], snaaien [snoepen], snack- of snoepgroente [minigroente], sneukelen [snoepen] en sneuken [idem, in stilte genieten], (die deerne is een) snoei [snoepje, aardig, mooi meisje], (in WO II de) snoepkaart [distributiekaart voor snoep], snoepsaté [spek(kie) op een satéstokje], spekkies [zacht snoepgoed], spinnenkop [kokos en suiker in de vorm van een spin], stoetboom [Groningen: tak met kleine broodjes en snoepjes], strooiavond [5 december], toffee (kokinje, karamelbrok), toverballen [kleurbal, verschillende lagen], tumtums (tumtummetjes = gekleurde pepermunt en gomballetjes), wijnballen [met zuurachtige smaak], winegums [zoet, halfdoorzichtig, meestal felgekleurd taai snoepje op basis van Arabische gom] en frambozen- [met frambozensmaak] en mintzuurtjes [idem: mintsmaak].

7. Uitrustend van de malagueña [dans] kreeg ik van een paar verdwaalde mammelukken [soldaat van een Egyptische ruitermilitie] wat ariary's [munt Madagaskar – MGA – voorheen de Malagassische frank – MGF] om een makartboeket [droogbloemen, grassen] te kopen. Zij spraken Malagasi [taal Madagaskar], Malayalam [Dravidische taal Zuid-India] noch Mandarijnenchinees en dan kom je in de Malagassische contreien niet ver. Altijd met taal bezig, heb ik ook maar even alles met '*maison*' gecheckt: een maison de passe, de
rendez-vous en de société zijn alle (eufemistisch) bordelen, een maison de plaisance is een lustslot, een buitenhuis en een maison de santé is (eufemistisch) een particulier ziekenhuis, met name voor geesteszieken; ook modehuizen en -zaken worden wel met 'maison' aangeduid. Een maisonnette is een appartement met eigen toegang, waarbij woon- en slaapverdieping boven elkaar liggen. Een petite maison is (eufemistisch, antoniem: dysfemistisch) de woning voor een maîtresse en een spécialité de la maison is een product, m.n. een gerecht of een drank, dat in het bedoelde huis [zoals restaurant, etc.] bijzonder goed bereid wordt.

8. De maréchale (maarschalkse) vierde Vastenavond (mardi gras) altijd in haar uppie en niet met haar leescluppie. Ze heeft van de kapittelstok gelikt: ze is zwanger.

 

3187 Dictee vrijdag 17-03-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (880) √

Dictee – dictees [3187]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2016 (6), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (880)

Oefendictee november 2016 (6) [Afkortingen voluit voorlezen!]

1. Canderen heeft met kandij te maken. Heb jij je kandjes al [kandidaatsexamen]? Zij is candidandus/a [gaat op voor het kandidaatsexamen] en heeft een anima candida [zuiver karakter]. Mijn oom is candidatus ministerii [afko: cand. min. of c. m. of c.r.m. – r van 'reverendi' = eerwaardig – kandidaat tot het ambt (van predikant) – kandidaat tot de heilige dienst] en mijn broer kandidaat (candidatus, afko: cand. – voor iets; gemeenteraad, Tweede Kamer,
kandidaat-notaris, etc.). De candida-infectie [schimmel] leidde tot een succès de scandale [succes door een veroorzaakt schandaal], beschreven in die chronique scandaleuse [praatje, verhaal over persoonlijke en maatschappelijke schandaaltjes].

2. Op de A-kant stond een lied over een akant (acanthus) en het alençonkant, op de B-kant werd een all-inclusivevakantie bezongen. Een aytkanti is in Suriname een lederschildpad. De classispredikant zat aan een cirkante tafel. Ze nam een e-vakantie [sociaalnetwerksites stopgezet] op voor de duchessekantworkshopbijeenkomst. In welk Zwitsers kanton wordt er Kantonees gesproken? Geen, Kanton is stad in China. Ze zei: "Jullie moeten erop afgaan" [GB], dus wij eropaf. Voor het samenraapsel van klezmorim, soulzangers, shoegaze- en seúvertolkers, violon d'Ingresadepten, blaaspoepen [rondtrekkende (oorspronkelijk Duitse) muzikanten] en bugelspelers gold dat zij gute Leute und schlechte Musikanten waren. De twee Roma [ook: mv.] werkten nog wel peilverhogend.

3. De eikenboom – de eekhoorn of eikpoes zat er niet meer in – kwam bij de ijkmeester terecht, net als de kankantri [wilde kapokboom]. Van de kanteloep [ook. VD: kantaloep, cantaloupe – meloen] werden alle onderdelen onder de loep genomen: die gaf een loepzuiver beeld. In het kant-en-klare kant-en-klaargerecht zat ook een kantjesappel [ook: kannetjesappel]. Cantille wordt ook wel kantielje [of: cannetille – verbonden buisjes goud- of zilverdraad] genoemd. De dvd-fabrikant [digital versatile of video disk (cd voor beeld, geluid en data)] werd gereprouveerd [veroordelen] wegens octrooi-inbreuk.

4. Dank zij de kantonrechter-plaatsvervanger beviel het kantongerecht me absoluut niet, al had de uitspraak dan zogenaamd een krokant korstje. In de Oostkantons [België] was een lykantroop [weerwolf] gesignaleerd. De ecstasyfabrikant (afko: xtc-fabrikant) maakte een uitstapje naar de hasjoorden en vervolgde zijn reis via de Woudkantons [Zwitserland Uri, Schwyz, Unterwalden en Luzern] naar opiumproducerende oliestaten. Maar zijn roots als Zaankanter deden hem huiswaarts keren naar zijn kantoormiep (een heuse typemiep, ook: typmiep, zeg maar: kantoortiepje, kantoortypeje of kantoortypetje). Zij was net terug van een kampeer- of beter campervakantie. Het
kiss-and-rideafscheid vond op de K+R plaats.

5. Zijn 'joechei' [vreugderoep, ook: jochei] getuigde van veel joie de vivre [levensvreugde]. Mijn handen jeukten bij die jokkebrokken. Een Joppie of kleine Job is altijd het kind van de rekening. Jut en Jul zullen wel weer de kop van Jut zijn. Volgens het kabinetsstuk moest het kabinetstuk gerenoveerd worden. Hij sprak over kadetjes etende cadetten en cadetten etende kroko's [krokodillen]. Dat wist je al: katjangs [peulvrucht] kun je in kadjangs [palmbladeren] verpakken. Dat Tweede Kamerlid heeft al 100 Kamervragen gesteld. De keilbout [gaat in tapse plug] ligt aan de lijzijde [van de wind af – vgl. loefzijde]; neem een keiltje [borrel].

6. De geometrische deskundige kende de kathete (cathetus – loodlijn) kat 'exochen [bij uitstek, per definitie, als zijn broekzak]. De
kapitein-vliegers waren goedgeïnformeerd. Het kantiek (canticum – geestelijk loflied, ontleend aan de Bijbel, kerkgezang) ging over de genadevolle kantjeboordredding (die was echt kantje boord) na tussenkomst van de ware Soter of IChThUS [Ièsous Christos Theou Huios Sōtèr: Jezus Christus, de zoon van God, (is onze) redder], de heuse Redder en Verlosser. De volledige zin "De ka-kom-eruit – zo'n bijdehante ka is trouwens behoorlijk bijdehand – kwam haar kruip-in uit (en ging de kruip-uit in), zich realiserend dat dit een hans-en-grietje- noch een bijna-thuis- of een blijf-van-mijn-lijfhuis was; ze leed niet aan het piggelmeesyndroom [altijd ontevreden] maar troostte zich met de we-leven-nog-lang-en-gelukkiggedachte-idee en was duidelijk gepiercet." ontlokt bij velen toch wel de term kakografie [geschrift vol dwaasheden] – en wordt mogelijk ervaren als resultaat van beïnvloeding door een cacodemon [boze geest]. Die voetbalgek zou het liefst de hele dag op kicksen [voetbalschoenen] lopen.

7. De kalvijn en de calville zijn appels, het kamelot (stof), de kalissedrop [zoethout, drop], de kallipygische [met mooie billen] jongedame, en de haatcampagne – de tegenpartij werd stukgeschreven – op het kampanjedek – met kamillethee binnen handbereik – zijn alle kalos k'agathos, rechtschapen naar lichaam en ziel, samenvatting van het Griekse cultuurideaal, nou ja ... Lijdt jij ook aan keirofobie [scheerangst]?

8. Een karyoloog [celkernen] houdt zich vast ook bezig met karyocyten [grote cel in het beenmerg die bloedplaatjes produceert], een cardioloog [hartspecialist] niet. Dief en diefjesmaat zouden de kast [gevangenis] in gaan: nee, joh, niet die kat zonder oren (katschip)! Noot van de redactie: waar sloeg dit nu weer op? De kaugek [grote stern, zeezwaluw] ontlastte zich precies boven de kauwgom kauwende kauwgek.

 

3186 Dictee donderdag 16-03-2023 (6) – dictee Dictee van de dag (879) √

Dictee – dictees [3186]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2016 (5), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (879)

Oefendictee november 2016 (5)

1. Met '*ioom': angioom (vaatgezwel), basalioom (basaalcelcarcinoom), bioom (biotische – uit levende organismen bestaande – gemeenschap van planten en dieren), ganglioom (gezwel van zenuwcellen), glioom (gezwel dat uitgaat van het steunweefsel in het centrale zenuwstelsel, ook wel van het netvlies van het oog), hemangioom (goedaardig bloedvatgezwel dat voornamelijk in de huid voorkomt), idioom (o.a. het taaleigen), mesothelioom (kwaadaardige tumor die uitgaat van het mesothelium van de sereuze vliezen (longvlies, buikvlies)), microbioom = geheel van microben = micro-organisme, in 't bijzonder benaming voor bacteriën, gisten en sommige schimmels in een organisme, een populatie e.d. en dans-, jazz-, rock-, soul- en stripidioom.

2. Met '*yoom': myoom = (medisch) vleesboom, ook: goedaardig gezwel in de baarmoederwand = uterusmyoom. Adenoom, carcinoom, dermatoom, fibroom, hematoom, lipoom, en myoom duiden allemaal een gezwel aan.

3. Bij de als huis clos voorgestelde toestand [als hels voorgestelde toestand waarin je met anderen in een ruimte verblijft of aan een onderneming werkt waaruit of waaraan je niet kunt ontsnappen] moet je denken aan de uitspraak: l'enfer, c'est les Autres (Sartre: de hel, dat zijn de anderen).

4. Met '*tensie': extensie (o.a. uitbreiding) – ook: domein- en haarextensie, seksextensie (de extensie xxx in URL's, ter aanduiding van porno- oftewel sekssites op het internet), tensie (spanning, bloeddruk), hypertensie (verhoogde bloeddruk), hypotensie (verlaagde bloeddruk), wittejassen- en zwangerschapshypertensie en intensie (taalkunde, begripsinhoud van een term). NB Intentie = bedoeling, voornemen.

5. Met '*tentie' (een selectie): antibioticaresistentie, co-existentie, contactadvertentie, intentie (bedoeling), pre-existentie (het bestaan vooraf), tv-, make-up- en yoghurtadvertentie, miniadvertentie, retentie (o.a. berging overtollig water), sententie (o.a. vonnis) en seksadvertentie.

6. Met 'dys*' (duidt een ziekelijke functionaliteit aan; een selectie): dysfoor (neerslachtig), dyslect, dyslecticus en dyslexie [lees- of woordblindheid], dysenterie-infectie, dysenterie-epidemie [bloederige diarree], dys- of kakotheïsme (theologische leer dat God onrechtvaardig en slecht is) en dyslexieverklaring.

7. Met 'dis*' (geeft een tegenstelling aan; een selectie): disabelen (werking onmogelijk maken, uitschakelen – dus niet: enabelen = inschakelen). disacharide (bv. sucrose; di-, geen dis-!), displayachtig, disco-uiterlijk, Disneyfantasie en disneyficatie, diseuse à voix [liedjeszangeres], disfunctioneleperceptiesyndroom (DPS, schizofrenie), dishdasha (Arabisch mannengewaad), disloque (gymnastiek: het dislokeren = bij onderdeel 'ringen'), met dissen (disses) dissen (zoals in een dissrap = disrespect tonen door uitschelden en beledigen), dissolve (filmbeeld dat langzaam verdwijnt), distripark en -schip [overladen uit groot schip voor distributie] en distyle (van tempels e.d. met twee zuilen voor de gevel).

8. Hebt u een dirty mind, bent u dirty-minded en overigens een au banquet de la vie, infortuné convive (rampzalige gast aan de dis van het leven)?

9. Met '*dis' (een selectie): abdis (kloostermoeder), Charybdis (bij Scylla), de profundis (naam van psalm 130, een van de boetpsalmen – gezongen, gelezen: Psalmen 130), ereptus ab undis (uit de golven gered), everdis (everdas, hagedis), ex abundantia cordis (formeel: uit de overvloed des harten), exceptis excipiendis (met uitzondering van hetgeen uitgezonderd moet worden), de maas-. jezus- en gilahagedis, die Hagedis in den hoge [sterrenbeeld dus!], ictus cordis (medisch: hartpuntstoot), mutatis mutandis (m.m. – met de voor de toepassing in een ander geval nodige veranderingen), pedis [uh, ih] (van specerijen en gekruide gerechten: heet), positis ponendis (verondersteld wat verondersteld moet worden), praemissis praemittendis (met vooropstelling van wat vooropgesteld moet worden), profundis (receptie na een lijkdienst), quo vadis (waarheen gaat gij?) en sardis (bloedsteen, carneool).

10. Met '*dys' alleen hendiadys: stijlfiguur waarbij een samengesteld begrip door twee substantieven wordt aangeduid, waarvan er een de betekenis van adjectief heeft, bv. 'zand en heide' voor 'zandige heide'.

 

3185 Dictee donderdag 16-03-2023 (5) – dictee BeNeDictee 2023-03 √

Dictee – dictees [3185]

BeNeDictee 2023-03

De 80 woorden in vet moesten worden ingevuld.

Commentaar in blauw (ook: rood, groen).

In rood een selectie van de fouten van Rein.

Nederland-België (auteur: René Dijkgraaf)

1. Op advies van Frank Denys las ik het ⁽¹⁾ sociaalrealistische
[alleen GB] boek Nederland-België van de Vlaamse schrijver Paul Wouters, over de – soms ⁽²⁾ felomstreden – verschillen tussen Vlamingen en Nederlanders. Ik wil daar – ⁽³⁾ tacheles [doelgericht, ook: simpel], maar voor de ⁽⁴⁾ rajneeshies [sannyasin, volgeling van Bhagwan Shree Rajneesh] in dit gezelschap wellicht minder inspirerend – wat punten uit bespreken, zonder in ⁽⁵⁾ wij-zij-denken te vervallen. Ik hoop dat ik jullie daarbij ⁽⁶⁾ meeheb, zodat we
⁽⁷⁾ mot à mot [woord voor woord] tot een nóg beter wederzijds begrip kunnen komen. Humor is daarbij niet te vermijden, ⁽⁸⁾ houdt
[blunder: houd] u daar ⁽⁹⁾ ajb. [vgl. a.u.b.] rekening mee. Ik zal proberen te voorkomen dat we achteraf voor ⁽¹⁰⁾ rooddooraderde ogen en ⁽¹¹⁾ kramplach behandeld moeten worden, en het wordt ook geen ⁽¹²⁾ notheater [net als nospel: Japan] of
⁽¹³⁾ documentaire-theater [VD, verwisselbare begrippen] waar u achteraf de smoor over ⁽¹⁴⁾ inheeft. ⁽¹⁵⁾ All right [oké, in orde], we gaan beginnen.

2. Eerst wil ik mijn landgenoten wat meer over Vlaanderen vertellen. (Gezien de kwaliteit van het Belgische onderwijs hoef ik Vlamingen niet voor te lichten over Nederland, als ik zo ⁽¹⁶⁾ sociaalkritisch
[alleen GB] mag zijn.) Het voormalige graafschap Vlaanderen kwam na de middeleeuwen geleidelijk aan tot culturele bloei en de welvaart nam toe. In de vijftiende en zestiende eeuw golden Brugge en Gent dan ook niet als ⁽¹⁷⁾ sodom en gomorra [zedelijk ontaarde plaats(en)], maar als the places to be. (Zolang je tenminste voldoende ⁽¹⁸⁾ écu's
[oude Franse daalder, kroon] bij je had.) In de eeuwen daarna kwam er echter een kentering, onder andere door de Spaanse overheersing, die voor menigeen de ⁽¹⁹⁾ doodsstonde inluidde. Er waren hongersnoden, met de ⁽²⁰⁾ daarbij behorende epidemieën van
⁽²¹⁾ amoebedysenterie [mv. n/s], ⁽²²⁾ barbiersschurft en
⁽²³⁾ E. coli-infecties [buik, urinewegen]. Een en ander leidde tot langdurige armoede en veel criminaliteit. Wallonië kwam intussen juist tot bloei, met name door de steenkool- en ijzerindustrie. De
⁽²⁴⁾ aandelensollwert [vaste streefwaarde] van deze industrieën werd in de twintigste eeuw echter snel lager, terwijl de Vlaamse economie na de Tweede Wereldoorlog juist weer kwam ⁽²⁵⁾ bovendrijven.

3. Vooral het succes van de ⁽²⁶⁾ O&O-afdelingen
[Onderzoek en Ontwikkeling] van technologische bedrijven hielp daarbij en uiteindelijk werd Wallonië in economische zin voorbijgestreefd. Naast Vlaanderen en Wallonië is er ook nog het Brussels
⁽²⁷⁾ Hoofdstedelijk Gewest, bepaald geen ⁽²⁸⁾ koterage
[verzameling onaanzienlijke huisjes]. Er werken zowel Walen als Vlamingen; samen zorgen ze voor een hoge welvaart en prima
⁽²⁹⁾ sociaalfiscale [alleen GB – VD wel sub lemma ook: sociaal-fiscaal] omstandigheden. Nochtans geven ze hun inkomen meestal thuis uit en als dat wordt meegerekend, is het Brusselse welvaartsniveau tien procent lager dan dat van Vlaanderen. Daar zijn ook het ⁽³⁰⁾ DéFI [Démocrate Fédéraliste Indépendant (Belgische politieke partij)] en de ⁽³¹⁾ N-VA [Nieuw-Vlaamse Alliantie, idem] het over eens. Concluderend kan gesteld worden dat Vlaanderen tegenwoordig een welvarend en cultureel hoogstaand gewest is. Maar wat voor ménsen wonen er? En hoe verschillen die van hun noorderburen, behalve dat daar meer
⁽³²⁾ gesmookt [roken] wordt? Het is vanzelfsprekend dat we geen gedeelde eigenschappen aan elk individu uit een heel volk kunnen toeschrijven, de twintigste eeuw leerde ons dat op overtuigende wijze. Maar gelukkig zijn Vlamingen en Nederlanders vriendelijk en tolerant, zeker in ⁽³³⁾ spellingland, dus we kunnen dit heikele onderwerp rustig bespreken.

4. Eerst wil ik het misverstand ontkrachten dat wij dezelfde taal spreken. Bijna alle Vlamingen spreken van jongs af aan een dialect, zodat het Nederlands voor hen aanvoelt als een tweede taal. Dat levert specifiek Vlaamse woordbetekenissen en uitdrukkingen op. De communicatie met Nederlanders wordt daardoor bemoeilijkt, terwijl het toch geen ⁽³⁴⁾ klassiek Arabisch of ⁽³⁵⁾ Pehlevi [ook Pahlavi, taal waarin de Middelperzische zoroastrische literatuur is geschreven] betreft. Veel Nederlanders weten bijvoorbeeld niet dat bij het Vlaamse 'gij' het ⁽³⁶⁾ possessief pronomen [bezittelijk voornaamwoord] 'uw' hoort. De vraag 'is dat úw auto?' lijkt daardoor voor hen een formele bejegening. En de Vlaamse orthopeed die de Nederlandse vraag 'kan ik na de operatie direct weer lopen?' beantwoordt met 'nee, dat gaat nog wel een paar maanden duren', kan op verbijstering rekenen. Van dit soort miscommunicatie bestaan tientallen grappige voorbeelden.

5. Er zijn ook sociaal-culturele verschillen, die verdergaan dan de vooral Belgische feesten als ⁽³⁷⁾ Onnozele-Kinderen [kindermoord Bethlehem, 28 december, blunder, zonder –] en ⁽³⁸⁾ Chrysostomos [100 dagenfeest middelbare school, BE], of de Nederlandse
⁽³⁹⁾ BEST-tas [boeken, elektrische apparaten, speelgoed, textiel] en ⁽⁴⁰⁾ NEN-ISO-norm [Nederlandse norm – International Standardization Organization-norm]. Belgen etaleren hun gevoel voor eigenwaarde bijvoorbeeld niet zo dominant als Nederlanders, terwijl ze net zoveel kennis en ervaring hebben. Dat kan wederzijds irritatie geven: op congressen houden Belgen zich bijvoorbeeld van nature koest, terwijl Nederlanders veel vragen stellen, ook als ze daartoe niet zijn uitgenodigd. 'Die Belgen deden weer geen bek open', hoor je dan. Of: 'die Hollanders maakten weer een hoop lawaai, maar ze zeiden niets'. Een ander verschil betreft de omgang met autoriteiten. Nederlanders zeggen: "Naar ⁽⁴¹⁾ antarctis [zuidpoolgebied met land en zee – niet in wdb. met A] met die bazen, of voor mijn part naar ⁽⁴²⁾ Reykjavik!" En hun bedrijven hebben 'medewerkers', terwijl er in Vlaanderen nog gewoon 'ondergeschikten' bestaan. Nederlandse managers zijn regelzuchtiger: ze hebben bijna een ⁽⁴³⁾ harddisk in het
⁽⁴⁴⁾ YiB-bereik [yobibyte, 2^80 = ongeveer 10^24 bytes, ook yottabyte, maar die is precies 10^24 bytes], nodig om de oplossingen van elk klein risico vast te leggen. ('Kunnen we niet beter ⁽⁴⁵⁾ philibertspanten [schenkelspant] in plaats van ⁽⁴⁶⁾ liernes [geen trema, Frans, decoratieve rib in ster- en netgewelven] gebruiken?' 'Is een
⁽⁴⁷⁾ driefasemotor [mv. n/s] niet sterker?') Door dit soort
⁽⁴⁸⁾ duw-en-trek- *** [zie einde alinea] – i.t.t. gooi-en-smijtwerk – [2023: duw-en-trekwerk en kunst-en-vliegwerk aaneen!] worden hun bouwprojecten bijna altijd te laat opgeleverd, en vallen ze vaak twee keer duurder uit dan gebudgetteerd. Belgische projecten daarentegen, starten na hooguit wat ⁽⁴⁹⁾ geïpad [van – ww. altijd met kleine letters – ipadden, i.t.t. iPad] wél op tijd en eventuele problemen worden er gaandeweg opgelost. Als dat niet lukt, wordt het hele plan heroverwogen. De soms in Belgische weilanden als een
⁽⁵⁰⁾ fallacia optica [gezichtsbedrog] opdoemende losse viaducten en doodlopende stukken weg zonder ⁽⁵¹⁾ cado's [calamiteitendoorsteek] getuigen daarvan. Maar als Belgen én Nederlanders deel uitmaken van een team, boeken ze – na wederzijdse gewenning – vaak fraaie resultaten, juist door de combinatie van hun werkhoudingen.

*** Taaladvies: deze constructie deugt niet; dat komt door het gedachtestreepje!

6. Wat sociale interactie betreft, kunnen Nederlanders veel van Belgen leren, alleen al wat cafébezoek betreft. Daar geldt de Vlaamse
⁽⁵²⁾ truc van jen [geheim van de smid], dat is geen
⁽⁵³⁾ voor-de-gek-houderij. Vraag het maar na bij uw
⁽⁵⁴⁾ wewi [wetenschapswinkel – jammer dat mijn eerste w als W werd gekwalificeerd!]. 'Een pintje pakken' staat in België voor het aangaan van sociale contacten en het land telt veel cafés, waar soms ook
⁽⁵⁵⁾ lendenlapjes met ⁽⁵⁶⁾ jagerssaus, ⁽⁵⁷⁾ koekeboterhammen en zelfs ⁽⁵⁸⁾ taotjo [pasta van gefermenteerde sojabonen] geserveerd worden. In Nederlandse kroegen daarentegen, is het aangaan van een gesprek meestal onmogelijk door muzieklawaai, waarbij het zelden
⁽⁵⁹⁾ sarrussofoon- [blaasinstrument] of ⁽⁶⁰⁾ bodhránspel
[Ierse handtrommel] betreft, of ⁽⁶¹⁾ sinfonietta's [vgl. symfonie]. Het is grappig dat Nederlanders een enorme hoeveelheid bier exporteren, maar zelf voor lékker bier naar België gaan en daar ⁽⁶²⁾ halt houden bij de ⁽⁶³⁾ eerste de beste slijterij. Dat blijft in ⁽⁶⁴⁾ Vlaanderland niet onopgemerkt, zodat Hollanders in Belgische cafés beter geen Heineken kunnen bestellen ... Een ander bijzonder verschil is dat Belgische vrouwen Nederlandse mannen vaak te lief schijnen te vinden. ⁽⁶⁵⁾ Goedbeschouwd [ook: welbeschouwd] zijn ze dus meer ⁽⁶⁶⁾ gespinsd [spinzen = verlangen naar] op masculiniteit. Een
⁽⁶⁷⁾ nederchichidameversierder [chichi = bekakt] die in lievig
quasi-Vlaams opmerkt: 'Wat hebt ge mooie botten onder uw
⁽⁶⁸⁾ belle-époquekleedje' [vgl. NL epoque en epochemachend] bedreigt dus niet het ⁽⁶⁹⁾ maagdom [dd, blunder] van zijn beoogde date. Hij krijgt eerder de reactie ⁽⁷⁰⁾ 'bone deus!' [goeie god!] Ga
⁽⁷¹⁾ asjeweine [dood, vgl. kassiewijle, etc.], ⁽⁷²⁾ pa Pinkelman!
[naar: Godfried Bomans]'

7. Vlamingen en landgenoten, helaas ben ik nu al genoopt deze wat ⁽⁷³⁾ quodlibetachtige [quodlibet = mengelmoes, wel bv. quod licet: wat geoorloofd is – blunder om aan ‘quod licet’, etc. te denken] presentatie af te ronden. Ik hoop dat zij ⁽⁷⁴⁾ inzichtgevend [los, blunder] was, ondanks het buiten beschouwing blijven van onder andere ons merkwaardige verschil in geluksniveau en de veronderstelde Nederlandse ⁽⁷⁵⁾ parcimonie [c, cent, zuinigheid, s – simpelheid]. Ik zou daar graag – bij voorkeur in een Vlaams café zonder
⁽⁷⁶⁾ neezeggers [- is blunder, vgl. neekamp] – eens over doorpraten. Misschien leiden dat soort gesprekken, behalve tot
⁽⁷⁷⁾ Bacchusfeesten [wel: bacchanaal] met vele ⁽⁷⁸⁾ papperts [dronkenlappen], ooit wel tot annexatie van Nederland door Vlaanderen. Ik wens ons ten slotte in dat opzicht alvast hartelijk
⁽⁷⁹⁾ éksito [alleen GB, uit Papiaments/o: succes!]. Op naar
⁽⁸⁰⁾
Groot-Nederland!

Rein: 17 fouten, waarvan minstens 5 blunders (+ die ‘wewi’)!

3184 Dictee donderdag 16-03-2023 (4) – dictee Dictee Noordoostpolder 2023 √

Dictee – dictees [3184]

Dictee Noordoostpolder 2023

De Provinciale Statenverkiezingen (auteur: Hiske Schipper)

1. De aartsconservatieve keel-neus-oorarts die na het bereiken van de
AOW-leeftijd zich had ontpopt tot een goedgeïnformeerde ingezondenbrievenschrijver, besloot een one-issuepartij op te richten, na jaren gelobbyd te hebben voor een haute-couturewinkel die niet alleen voor de geprivilegieerde Lelystatter beschikbaar was, maar ook voor Jan Modaal.

2. Na een rendez-voustje met een Ajacied die al tot sint-juttemis had genegotieerd over het oprichten van een a-capellakoor voor het geteisem uit de buurt, kende de partij haar tweede lid.

3. De twee goochemerds hadden samen een potje getai-chied en gejeu-de-bould, oftewel gepetanquet, waarna zij het vaak goedgeïnformeerde journaille hadden gewhatsappt over hun plannen.

4. Met twee leden zou het kielekiele worden een tweederdemeerderheid te bereiken, dus vroegen zij een tirannieke adellijke amanuensis erbij, die ooit als Witte Huiswoordvoerder werd gelyncht nadat hij zijn fameuze Costa Ricaanse maîtresse had gedrogeerd met absint en syfilis had bezorgd in zijn deux-chevauxtje.

5. Zij kon als ware actievoerster het gewauwel en de jeremiaden van de heren niet langer aan en stapte naar het college van B en W, waarna zich een heuse guerrillaoorlog tegen de nieuwe partij ontpopte.

6. De commissaris van de Koning was een ex-Kamerlid dat zijn geliefde provincie naar de filistijnen zag gaan en een
face-to-facegesprek wilde faciliteren over de grove grensoverschrijdende en jeroenboschachtige gedragingen van de maniakken die de politiek wilden bestormen.

7. Nadat de lijsttrekker in koelen bloede werd geliquideerd door een molotovcocktail tijdens het drinken van een vieuxtje en het nuttigen van een toastje met tzatziki, besloot de gehele partij zich terug te trekken van deelname aan de verkiezingen.