1995 Dictee donderdag 26-11-2020 (1) dictee Dictee van de dag (39) √

Dictee – dictees [1995]

Oefendictee 818 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (39)

1. Is zo'n mitraillet(tet)je [uitspraak!] makkelijk te bedienen? Adouceren is meer doux maken [schilderkunst: verzachten]. Lijfeigenen zijn adscriptus glaebae, gebonden aan de bodem. Hij deed dat ad speciem [s s/k], voor de schijn. Deze klerk werkt heel zorgvuldig: ad unguem (grondig, nauwkeurig, zorgvuldig). Adverso flumine niti (letterlijk: tegen de stroom in roeien of zwemmen) is vergeefse moeite doen. Die affe schilderijen mogen verkocht worden. De advocatus diaboli [advocaat van de duivel] en de advocatus Dei [godsadvocaat] voerden een verbeten strijd. Was de affaire-Barabbas [persoon] echt een affaire d'honneur [zaak]? Bij zo'n Marsreiziger denk je toch: aeternum vale [vaarwel voor eeuwig], marsmannetje worden? De afghalaine [japonstof, harig oppervlak] werd oorspronkelijk in Afghanistan wel met afghani's [AFN] betaald. Hun bijdrage om dat à fond [tot op de bodem] uit te zoeken, was duidelijk à fonds perdu [zonder uitzicht op vergoeding of terugbetaling] . Afreien kan veel schaafsel geven. Ze zullen hun aftandse deux-chevauxs afrijden.

2. Ik wens je veel brooche [broge] bij het aftroggelen van die spulletjes, waaronder brogues [gaatjesschoen]. De aleppo-inkt is van huis uit Aleppisch. Een aki is een overweg met een automatische knipperlichtinstallatie. Bij die alliancering [ring met briljanten] past wel een nuancering. Dat verachtelijke wezen is een âme de boue (ziel van modder). Hoeveel bedraagt het agiostockdividend? De
ABN AMRO-bank is gered. Wanneer gaat die AMvB [Algemene Maatregel van Bestuur] in? Amoxicilline is een veelgebruikt type penicilline. Mijn buurvrouw is geheel amuzisch [onmuzisch, onkunstzinnig]. De ANBO-voorzitter [Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen] heeft het machtswoord gesproken. Die anarithmon gelasma houdt nooit op: de eindeloze deining van de golven der zee. Anisocorie is de ongelijkheid in grootte van iemands pupillen. Hij zal zijn Ankariotische [Ankara, Ankarioot] roots nooit ofte nimmer verloochenen. Hij is al lang echt mijn animae dimidium meae, boezemvriend.

3. Ik heb een an sich [op zichzelf beschouwd] leuke ansicht(kaart) gekregen. Hij is (on)bekend als een anonymus in libro non edito: een ongenoemde in een niet-uitgegeven boek. Antifoulingverf [au] moet aangroeiing tegengaan [bijv. aan schepen]. Antimitotisch is de celdeling belemmerend. De douairière droeg een echte Coco Chanel, mijn zusje maar een simpel chanelpakje. Wij kopen alleen in koosjere winkels. Wat betekenen al die afko's: BMI [body mass index], QI [queteletindex], IQ [intelligentiequotiënt], pig (prijsindexcijfer voor de gezinsconsumptie), Nikkei [Nihon Keizai Shimbun (beursindex van Tokio)] en Xetra DAX [Exchange Electronic Trading – Deutscher Aktienindex (officiële benaming van de DAX)]? Celadon is zeegroen en een telamon is een steunpunt of pilaar in de vorm van een forse mannengestalte. Over kleine maten gesproken: denk eens aan de ångström (symbool: Å – 10^-10 m) en de bohr (symbool: a_o – o [oo], geen 0 [nul]! – 5,292 × 10⁻¹¹ m). Wie kent die nog: de ARP, de Antirevolutionaire Partij? Beschouw dat maar als een a priorietje [voorafje]. After all, après tout [tenslotte, uiteindelijk], werd het
après-skiën toch nog leuk. Bij het skiën raakten we tot aan de knieën in de sneeuw.

4. Andere namen voor argilliet zijn kleilei en schalie. Met veel aplomb werd de plomb [stuk lood] in de plomp [het water] gegooid. De apgarscore geeft een cijfer op grond van appearance, pulse, grimace, activity, respiration – kleur van de huid, hartslag, reactie op prikkels, spierspanning, ademhaling. Hij is een man van ouderwetse deugd en trouw: antiqua homo virtute ac fide. Een sioniet is een zionist. Help me even, si placet [alstublieft]. Alle antoniusbroeders zijn lid van de Antoniusorde. Het Anzus-pact (Australia-New Zealand-United States Security Treaty) werd in 1951 gesloten tussen Australië,
Nieuw-Zeeland en de VS [USA]. De overwinning was à portée, lag voor het grijpen. Wijsheid après coup [achteraf (beschouwd)] is niet zo moeilijk. Geef mij maar aqua pompa (aqua pumpaginis – pompwater). Aquam a pumice postulare: iets onmogelijks willen en aquam infundere in cinerem: de put dempen als het kalf verdronken is. Biljartballen zijn vaak van aramith [een kunststof].

5. Haar werkstuk was (tiré) à quatre épingles, om door een ringetje te halen. Met arma Christi worden de passiewerktuigen bedoeld. De langoor [dier/mens met lange oren] luisterde arrectis auribus (met gespitste oren). In de aron hakodesj [de heilige ark] bevinden zich de thorarollen. Onze artificialintelligenceafdeling floreert goed. In het oude Rome kon je met Oud-Romeinse asses [ook: assen, enk.: as] betalen. Wat is het verschil tussen ascendanten [astrologieteken boven horizon op tijdstip geboorte] en ascendenten [verwanten in opgaande lijn – antoniem = descendenten, nakomelingen]? Wat doet men met asdics [VD anti-submarine detection and investigation committee – op internet hoofdletters: Allied Submarine – lijkt logischer – Detection Investigation Committee]? Alleen in India vindt men ashrams [leefgemeenschap]. Dat schijnt heel bijzonder te zijn: a sheep in sheep's clothing [een schaap in schaapskleren i.t.t. een wolf]. Het voormalige Spaanse rijk reikte van zonsopgang tot zonsondergang: a solis ortu usque ad occasum. Waar wordt aspidosperma-alkaloïde zoal aangetroffen [in gelijknamige bomen en struiken]? Het TARP-programma is het Troubled Asset Relief Program [VS: noodlijdende banken van slechte leningen afhelpen].

6. Zou de naam 'florijn' naar Florence verwijzen? Nee, naar een bloemmotief, de munt kwam oorspronkelijk wel uit Florence. Zijn a-stralen [alfastralen] net zoiets als x-stralen [röntgenstralen]? Beetje vergelijkbaar ... Au bain-marie koken doe je in een bain-mariepan. Dat athomegevoel ervaar je alleen thuis. Die jeugdige grijsaard [een oxymoron met tegengestelde begrippen] is nog heel sthenisch [krachtig, vitaal]. Met audax Japeti genus wordt het menselijk geslacht in het algemeen aangeduid. Hij is een kerel aus einem Guss [uit één stuk]. Dat au-pairmeisje bevalt hen goed. Dat ga je toch niet au sérieux (serieus) nemen? Een autarkie is een zelfvoorzienende, gesloten staatshuishouding, een autarchie is een onafhankelijk zelfbestuur. Aut nunc, aut nunquam (ook: nunc aut nunquam): nu of nooit. Denk ook aan de nu-of-nooitmoeder, de nonmoeder. 'Autos epha' (hijzelf (de meester) heeft het gezegd): goed opschrijven, hoor! Wat is het avoirdupoids(stelsel) – daarin is 1 pond = 0,4536 kg en 1 kg = 2,2046 pond. Wij zijn citoyens van het Avondland [Occident, West-Europa]. Het ging van kwaad tot erger, a verbis ad verbera. De rechter sprak een avas (afwezigheid van alle schuld) uit. Aut omnia, aut nihil: alles of niets.

7. Hem vielen veel a.u.b.'s en ajb.'s ten deel. Die daad zal wel de nodige backlash (reactie, repercussie) oproepen. Is er bij die overname sprake van good- of van badwill? Ik houd niet van mannen met grote bakkesen en/of bakkebaarden. Maakt een balladedichter ook ballads [Eng., langzaam, sentimenteel lied]? Er is een bava (bijzondere/buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders) uitgeschreven. Bij het Braziliaanse carnaval hoor je vaak batucada (dansmuziek). Hoeveel Hebreeuwse baths [36 l] wijn kon je voor 2000 Thaise bahts [THB] kopen? Ken je de rijkbloeiende klaverzuring? Een bedektbloeiende plant is cryptogaam. De Thorastudie geschiedt aan de hand van thorarollen. Een behemoth [bee-hee-moht] is een groot en sterk viervoetig dier. Twee glazen beiers [= Beiers bier], graag. Zoek eens op, wat bekkensnijden (met messen vechten) is. Dat doet een bekkensnijder. Wanneer was het Beleg [VD 2020 ook B] van Leiden ? De bel-etage (quasi-Frans, pseudo-Frans) ligt vaak boven het souterrain. Het bête humaine (het dierlijke in de mens) werd hem te machtig.

8. Bij het baanwielrennen vond een belle [beslissende extra rit] plaats. Op veel tennistoernooien spelen ze best of fives [VD]. Zij zijn de bêtes noires [+] [zwarte schapen] van de familie. Op Bevrijdingsdag wordt het bevrijdingsfeest gevierd. Een bezant komt uit de heraldiek [schijf op schild, penning] of uit Byzantium [oude gouden munt, twee dukaten]. De bergamotten [citroen] komen oorspronkelijk uit Bergamo. Mijn neefje is goochem en bij, maar hij is nog geen bij- of wijgoochem [waanwijs, pedant figuur]. Dat e-zine [via internet of e-mail] heeft nu een bijdetijds ‘omslag’. We willen bijeenzijn en dus bijeen- of samenzijn, en niet alleen-zijn. Een bilbord [ankervoering] en een billboard [groot reclamebord]: dat scheelt nogal wat. Een billfold [herenportemonnee] moet je dubbelvouwen. Wij vallen onder het bisdom Brugge. Die woorden kenden we nog niet: blefaroplegie (ooglidverlamming) en bleomycine (een antibioticum dat de eiwitaanmaak van kankercellen remt). Zou bloed zuigen hier helpen? Ik neem nog een paar bloody mary's [cocktail van wodka en tomatensap].

9. Die blondjes, tevens doblo's, stonden naar een wei vol blondes d'Aquitaine [vleesrund] te kijken. Waar zeggen ze 'bloezen' en waar 'blouses'? Het is overigens 'bloesje' of 'blouse(t)je' – uitspraak! Een bodhisattva is een aspirant-nirwanaganger. Een boeddha is een Boeddhabeeld. Het boerhaavesyndroom behelst een breuk van de slokdarm, bijvoorbeeld als gevolg van hevig braken. Daar zit mij te veel boemboe(boemboe) op [zekere specerij]. Een bo-gesprek [betaling opgeroepene] is een collect call (collectcallgesprek). De Bondsrepubliek Duitsland (BRD, Bundesrepublik Deutschland) heeft een Bondsdag met een bondsregering en een bondskanselier(e). Daar komen we voor: bon souper, bon gîte et le reste, goed eten, goed logies en de rest. Er zullen toch niet veel Balinezen [van Bali] balienees [baliemedewerker] zijn? Hoe moet je met een balaclava [bivakmuts] op, een baklavaatje [zoet honinggebak] verorberen? De bande noire [geen mv. – Franse Revolutie: kochten kerkgoederen op en vernielden heiligdommen] bestond beslist niet uit blousons noirs [+] [nozems].

10. Een buvard is een vloeiblad, een butoh is een moderne, zeer gestileerde Japanse dans en een bévue is een flater. Jij een bratsch [zigeunerviool], dat is quatsch [onzin]! Zij vormen één pot nat: bras dessus, bras dessous [arm in arm, zeer vertrouwelijk]. Ze noemen hem wel 'mister brankalie' [Bargoens: kale kruin]. De wereldkampioen breakt de runner-up bij het tennis in de tweede set. Een afhangend lint aan dameshoeden heet bride [brie-duh – verkleinwoord bridetje of briedje, TA]. Broeder Jonathan personifieert de VS. Brood en spelen: panem et circenses. Heeft brønstedzuur ook praktische toepassingen? Niet direct, het is een verbinding. Onder het bonsaiboompje riepen de Japanners 'banzai' (hoera!). De bas-bariton zong een basaria. Een bas-buffo is een buffobas [beweeglijke basstem voor komische rollen]. Hodierno die [op de dag van heden] heerst het hodiëcentrisme [gerichtheid op het heden]. Haar kapsel is bop [verkorting van bebop: stekeltjeskapsel].

 

1994 Dictee woensdag 25-11-2020 (2) dictee Oefendictee november 2020 (1) √

Dictee - dictees [1994]

Oefendictee november 2020 (1)

1. De VDSL (very high speed digital subscriber line) is de opvolger van ADSL (asymmetric digital subscriber line). ATM is de Asynchronous Transfer Mode. Bij ‘iemand een aar laten’ gaat het om aâren [aders]. Een bisht [biesjt] is een veelal versierde traditionele Arabische overjas. Is dat blekhol [zeewezen: hel, duister gat, mv. -holen] in Nederland ontdekt? Verwar vooral de cajon en en bodhrán [bau-rah/aan] niet! Sanshou [sanda] is een moderne vorm van wushu [Chinese vechtsporten]. Op een tefffarm praten ze vaak over het gluten. Pâte brisée [kruimeldeeg] is nu eenmaal geen pâté de foie gras [ganzenleverpastei]. Burp is synoniem met blurp en burps
[nabootsing van een boer laten]. De burpee is een combinatieoefening bij fitness [niet in wdb.]. ‘Crinoline’ en ‘hoepelrok’ zijn synoniem(en), een tournure is een halve crinoline [hoepelrok]. Mogen we die lipdub
[zekere videoclip] nog eens zien? Je kunt voor Kaap Snert bijliggen [alleen snert, erwtensoep, te eten krijgen] en een ruzie bijleggen. Je kunt ook voor Kaap Kont [slapen, gemeenschap hebben] liggen.

2. Gewhift: een whiff geslagen bij golf! Als hij veel wiit, krijgt hij wiiitis [computerspel Wii van Nintendo, ww. wiiën]. Hij keek onvervaard in de wijdgeopende muil. Yogonaise is yoghurtmayonaise. Niet te filmen: de zevengetijde [zonder mv.] is de zevengetijdenklaver (sic!). Nog zoiets: zonnewende [GB + n - 2024 n/s!] en zonnewendefeest. Rara.
VD: zonnewende [+ n - 2024 n/s!] en zonnewendebloem. Rara. Lemma ‘maagsap' geeft ons ‘spijsverterend’ [VD]. Ga je nu maar afspons/zen [GB alleen s, VD alleen z]: kwestie van spons/zen! De systole [hart, samentrekking] staat t.o. [t.g.o.v.] de diastole [uitzetting, verslapping]. Mind you: manaña [morgen - ook: nooit] begin ik aan mijn manamaopleiding [master na master, banaba = bachelor na bachelor, manaba = master na bachelor en banama is bachelor na master]. Eerst de warming-up, later de coolingdown. Mene, mene, tekel ufarsin
[Dan. 5:25 - gij zijt gewogen en te licht bevonden]. Een mene tekel is een dreigende waarschuwing. Het MER is het milieueffectrapport en de MER is de milieueffectrapportage. Princenhage [voormalige gemeente en nu wijk van Breda] is het Haagje van Breda. Je moet haar niet zo hardvallen, haar niet zulke verwijten maken. Een raggel is een tengel en een rachel een tegenvaller.

3. Vernachelen of vernoggelen is beetnemen. Ruziezoekers doen aan ruzie zoeken (ruziemaken). Steggelen is ruziemaken, stechelen o.a. spieken, valsspelen of steken onder water geven. Het ww. golfen kun je met f of v uitspreken, daarom: hij golfd/te, zij heeft gegolfd/t. De lacs d’amour zijn het zogenaamde acht-op-zijn-kantteken (oneindigheidsteken ). Een dameraan is een dame-jeanne of
demi-john. Hij kreeg de props [2024, was propz], de credits. Hebben jullie beiden ook op rhbs'en gezeten? Het stikt hier van de jan-weetals [ook: -allen] en lijsjes-weetal. Bij het koffiedrinken bleek hij goed rooms [veel room in de koffie] te zijn. Dat schrijf je anno Domini (A.D.) 2020 echt zó: chebakia (zoet koekje Noord-Afrika, was: sh). De fl kennen we – net als de ae – als koppelletter (ligatuur). Deze komt van gulden (florijn), die ook wel met een gestileerde ƒ wordt weergegeven. Overigens staat Fl voor het chemisch element flerovium (naar de Rus Flerov), atoomnummer 114, voorheen: ununquadium (Uuq).

4. Bij de verschillende uitspraken van sma [meisje] zien smatje en smaatje er vertrouwd uit; smas [nog niet in VD] naast meervoud sma’s ziet er wel vreemd uit. Geen ander voorbeeld gevonden dat met -a de uitspraak ‘ah’ heeft … Ook nog dit: sjwa [aa/ah] --- > sjwas en sjwa’s, sjwatje(s) en sjwaatje(s) - volgens GB! Een gevechtssport is gewoon een vechtsport. Een tournée générale is gewoon een tournee, een rondje. Vandaar (bw., VD) is het nog een uur lopen. Een VOI is een Vlaamse openbare instelling. Niet één djilbab, maar twee djalabib versluierden ‘s vrouwen voorkomen [ruime sluier, bedekt lichaam geheel]. Dat moet je kennen: het droste-effect. Dys- is te weinig, apneu helemaal geen adem. Met zijn mal américain (dysthymie) ging hij naar de stock américain (BE, dump(store)) en wilde daar een martino, een toast kannibaal (toast of broodje met (filet) americain oftewel preparé) kopen, maar dát hadden ze helaas niet. Flamoes is een k-woord.

5. Hier valt weer wat te leren: oldboysnetwerk(en) [GB] en old boys network(s) [GB/VD]. Na het aanhouden bij het café, moesten we de jas aanhouden, omdat ze de kachel niet aangehouden hadden. Tot overmaat van ramp kwam de politie ook de cafébazin nog aanhouden. De promiscueste van de drie was het haasje (niet het konijn dus). Arie, Arie, waar zijn die ariary’s [MGA, Madagaskar] gebleven? Een hinkjambe is een choliambe. Het heo is het hoger economisch onderwijs. Hij komt van goeden huize en is in goeden doen. De goeden moeten vaak met de kwaden lijden. Een urt is een onbeduidend persoon. De Unie mhp [voluit: Unie Middelbaar en Hoger Personeel] is ontstaan uit een fusie van de Unie en MHP. Die MHP scheidde zich later weer af en de Vakcentrale voor professionals (VCP) is daar nu een voortzetting van. Maar we houden het simpel: de afkorting van ‘middelbaar en hoger personeel’ is doodgewoon mhp …

6. Hij is behept met sinistromanie (linkshandigheid). De term ‘fomo’ staat voor fear of missing out (de angst om iets op internet te missen) en ‘yolo’ voor you only live once. Alle ME’ers en -sters(!) hebben een hectisch bestaan. Schrijf ik 'oud Mongools paardenras' aaneen? Of bedoel je oud-Mongools paardenras? De/het phenibut (Russisch) is een angstremmend, kalmerend middel, tevens als drug gebruikt.

7. Met de openingsbel wordt de New York Stock Exchange [NYSE] (Wall Street) geopend. Terugtellen heeft wel iets van alla riverso, al rovescio, in kreeftengang. Ik zal er zijn, wel sub reservatione Jacobaea [onder het voorbehoud van Jakobus, t.w. van de woorden van Jak. [Jakobus, Jb.] 4:15: ‘si Dominus voluerit’ (als de Heer het wil) en ‘si vixerimus’ (als wij dan leven)]. Vergelijk D.V. (Deo volente) en V.D. (volente Deo). Het seculiere alternatief is ‘ijs en weder dienende’. Deze violist is hors catégorie. Een hottie kan behoorlijk sexy zijn.

8. Anton wist niet eens wat antonymie [antoniem: tegengesteld van betekenis] is. In HCN is CN een dyade: HCN is hydrocyanide, blauwzuur, cyaanwaterstof, waterstofcyanide. Ik ontmoette Dame
(ant.: Sir) Maggie Smith. Broge en brooche zijn vormvarianten
[zegen - vgl mazzel en brooche/broge]. Raggamuffin of bubblin’ is een hiphopvariant op reggae. De MTL duidt de Maltese lira aan, ook wel Maltees pond genoemd (vero, thans: euro). De kat miauwde
[ook: mauwen, wieuwen] toen haar bazin aan de meowmeow
[2 x miauw] ging – de designerdrug mephedrone. In 2005 schreef de pVD Ku Klux Klan (KKK) nog met streepjes. Ze gooiden de bayem (spinazie) in de/het majem (water). Een beppe of bebbe [+ n] is een grootmoeder of oude vrouw, een beb [+ ben] is een grootvader of oude man. De antarctis is gewoon Antarctica. Fond: basis of bouillon, fond de teint: foundation, onderlaag make-up, au fond (eigenlijk) heeft hij gelijk en iets à fond onderzoeken is tot op de bodem.