1962 Dictee dinsdag 03-11-2020 (1) dictee Dictee van de dag (16) √

Dictee – dictees [1962]

Oefendictee 841 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (16)

1. Scapham [f] scapham dicere [k]: het kind bij de naam noemen. De jongens hebben schaakgespeeld. Ze warmden zich bij het schaddenvuur (veenachtige heide). Schabouwelijk: het kind was alleen in een oude schab (oude lap) gehuld. Hij is behoorlijk schadeloosgesteld. Met veel schalkenwater (jenever) word je vanzelf wel een schalkse schalk. Waartoe dient een schallanalyse [klank]? Met de Schapeneilanden worden de Faeröer aangeduid. We hebben gedronken op Maaike in 't schapraaike (de bevalling). Zo'n scheit (schaap x geit) produceert extra veel schijt. Met een schellenboom [muziekinstrument] kun je de Turkse bellen laten rinkelen. Een schemeroorlog is een phoney war, een drôle de guerre. De Schepper heeft volgens het scheppingsverhaal de schepping verwezenlijkt. In een steengroeve kun je scheizen (stenen uit een groeve houwen). Jouw schicksalsstunde (noodlotsuur) komt heus nog wel. Dat leverde veel schadenfreude, leedvermaak, op.

2. Verbiedt de Scheurwet om (te) hard met een auto te scheuren? Nee, die gaat over het scheuren van graslanden! Vertel eens wat schijfnaaien is. Antwoord: een Hollandse heistelling installeren! Dat schillerhemd kostte ooit 30 schilling [vero: munt Oostenrijk]. Wie maakten deel uit van de Vlaamse schilderschool? Schizofrenie is het gespletenpersoonlijkheidssyndroom, niet te verwarren met MPS, de meervoudigepersoonlijkheidsstoornis. Zo'n Duits-militair optreden noemen we schneidig. Een estheet, een man van schöngeisterei, is meestal ook een schöne Seele (persoon met gevoelige inborst). Het schorrenkruid is een ganzenvoetachtig plantengeslacht. Hij heeft maar een klein schrabbetje (schrab, schrap) opgelopen. Bedoelde je een schroefsnijijzer [schroeven snijden] of een schroei-ijzer [brandijzer]? Zo'n schreibtischmörder zal de schrödingervergelijking [kwantummechanica] wel niet kennen. Met een scooper [zwenklaadschop] kun je grond verzetten. Ik ga schuitjevaren. Beter schuldeloos dan met schuldenlast. De Schutterijwet is van 1815.

3. Die scones [rond broodje] vind je [vindt je broer] vast lekker. Het sciëntisme [wetenschap de ware bron van kennis] is in flagrante strijd met de scientology [Christian Scientology, reliwetenschappelijke beweging, Ron Hubbard]. Een scotist volgt John Duns Scotus. Scopolamine wordt tegen zeeziekte gebruikt. Een scuba [self-contained underwater breathing apparatus] gebruik je onder water, dat kan ook in het onderwater zijn. Secreta haec murmura vulgi: dat zachte gefluister van het volk. SPQR: Senatus Populusque Romanus, senaat en volk van Rome. Hij was senior manager van de senseititeldragersorganisatie (Japan: sensei = aanspreektitel leraar bij vechtsporten). Septies (ten zevende): een septic tank [rottingsput] moet septisch [bederf betreffende] zijn. De Siënese schilderschool was in Siena [sjèh] gevestigd. Vroeger had je een voorkeurspelling. Ze had driehonderddrieënveertig voorkeurstemmen [GB ook: ss]. Ze zou er verder alleen voor staan. Ik zorg ervoor dat de auto voorstaat. Kijk recht omhoog: de Vos met de Gans (sterrenbeeld; niet meer zo in VD, wel: Vosje)! In de film speelde die Vopo-voorpost [Volkspolizei] een rol. Hij behoort al lang tot de vrij-katholieke denominatie [nee: niet oudkatholiek!].

4. Vrij lustig, vrijlustig stel! Na zijn vrijspelen had de spits vrij spel. Geldt dat ook voor vroegrijpe meisjes: vroeg rijp, vroeg rot? Hij bezong de chihuahua op zijn wahwahgitaar. Dat is even wennen: wadi's [droge bedding in woonwijk] in een Vinex-wijk [NL: Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra]. De vriezeman [vrieskou] heeft zich al gemeld in de voutenkamer. De V-wapens zijn de V1 en V2; het V 8 is iets anders (vroegere naam van tv-zender Veronica). Zijn er nog wannabe's [en wat dan?] in de zaal? Ik gebruik vaak ellenlange woorden: sesquipedalia verba. Ik teken met: servus observantissimus, uw gehoorzaamste dienaar. Na de sixties [jaren 60] kwamen de seventies. Ze zocht een sexcuus. De shakshukamaaltijd [Noord-Afrika – ook: chakchouka – zelfde uitspraak] werd begeleid door een shakuhachi (traditionele lange Japanse bamboefluit). GB en VD zeggen beide 'shiitakes' [uh] en 'shiitake's' [ee]. Kinderarbeid wordt shitty (waardeloos, slecht) beloond. Het shinto ryu [sjihn-too-rie-joe] is een Japanse vechtkunst met stokken en wapens. Shamponeren is shampooën. Daar zag je veel sheddaken [zaagdak].

5. Een shockjock heeft als handelsmerk choqueren (shockeren). Ken je de stijl shoegaze (Britse alternatieve rockstijl) al? In die short story drijft de uitbater een shop-in-shop. Dat kan meteen in de shredder. De siamees, die Siamese kat, zat op het siamois, zekere Siamese stof. Nee, sibi manus inferre (de hand aan zichzelf slaan), dat is beslist niet van de handwerkersvriendenkring zijn … Dat doe je si en la, zus en zo. Ik vind je een schat tussen al die barbaren: een lilium inter spinas (een lelie tussen de doornen). De overheid moet het sigillum confessionis (biechtgeheim) respecteren. Lekker, zo'n sijpe (sappige) pruim! Hij heeft silicose, een steenlong: kan de Silicosewet hem helpen? Die muren zijn niet gespachtelputzt, maar gesilicaat. Op silvesteravond (oudejaarsavond) scoorde hij bij het futsal (zaalvoetbal) de silver goal (een sylvester is een stijlentrekker). Sinds kort slik ik simvastatine (cholesterolverlagend). Skratjie (skraki, Surinaamse trommel): rombom(bom). Zie ook: skrakipoku en skratjie pokoe [zang met drums, voorloper kaseko].

6. Hij is kampioen simultaanschaken. Dat document is sine loco et anno (zonder aanduiding van plaats en jaar, s.l.e.a.). De
pgb-maatregelen (persoonsgebonden budget) zijn sine causae cognitione, zonder kennis van zaken, genomen. De inbewaringstelling is sine die, voor onbepaalde tijd, opgeschort. Singelen is een single spelen. Een sinker is het zinklood aan een surfplank. Antwerpen is de sinjorenstad. Wie noemden ze op Bali een singkè (uit China geëmigreerde Chinees)? De sinofiel was wars van Sinn Féin.
Sint-Bureaucratius bepaalt heel hautain wanneer sint-salarius [de Heilige Salarius] gevierd wordt. Schrijf correct: sint-maartensvogel en Sint-Lucasgilde. Si placet, na u! Zij baden het sjema jisraël (gebed). De Vlaamse jongens waren aan het sjotten (voetballen). Hij zit in een skifflegroup [muziek]. Er was een voetbalmatch tussen skateboarders en skeetschieters. Hij skydivede (parachute laat openen) onvervaard. Waar is je skiuitrusting? De een skottelbraait (soort van barbecue, Afrikaans), de ander barbecuet.

7. De sla-uil zat in de slaolie. Odin reed op Sleipnir. Ik wil na de slöjd [kinderen: karton, klei, hout] graag een slivovitsj [drank]. Ze gingen over op slowen (dansen). Mijn broek zat onder de sludge [olie]. De sémillon [wijnstok] dient voor de productie van sauternes [wijn: enk. = mv.]. Waarom schrijf je 'snaredrum' [èhr, snaardrum mag ook!] zó? Met die smurfenspray op vinden ze hem wel. Hij beende snellijk weg. Via een snellius [plaatsbepaling] werd de plaats bepaald. De snib(be) [snibbige vrouw of meisje] kijfde [ruziën] me toe. Dat zijn bloemen voor de snij. Kom, we gaan snorkelen. Die oude snorrenbaard met al zijn snorrepijperij … Snuf en Snuitje zaten in de snuffmovie aan de snow (cocaïne, coke). Het is een sobstory (tranentrekker, tearjerker): so be it (het zij zo). Hij is gesocialized en zelfs in staat tot een social talk. Wat gebeurt er in een societas leonina (verdeling waarbij de een alles krijgt en de ander niets)? Moet je dit als sociocultureel of socio-economisch kwalificeren? Een knijpbril, lorgnet, so easy, pince-nez, dat is toch geen monocle? Daar staat een soepterrientje (soepterrinetje) vol soezen.

8. Hij was soi-disant (zogenaamd) niet thuis. Morgen beginnen de solden (uitverkoop). Dat lijkt me sole clarius (zonneklaar). Hij is betrouwbaar: solider dan soliedst [van: solide = solied]. Welke sollwert (streefwaarde) is hier van toepassing? Solo e pensoso (alleen en in gedachten verzonken): De Denker van Rodin (Le Penseur). Daar stinkt iets: something rotten. So/umma so/ummarum (kortom), we beginnen gewoon weer van voren af aan. Een son et lumière is een
klank-en-lichtspel. Wie of wat sophisticated is, is wereldwijs, mondain, verfijnd. Dat is een sordide (smerig, vuil, gemeen) streek! Zijn sottisearsenaal [zotheid] is vrijwel onbeperkt. Hij is een rare souger (kwibus) en bijna altijd de souffre-douleur (het zwarte schaap). Hij is een soumis [gedwee] volgeling. De soukous [oe] is een zekere muziekstijl. Ze wonen in het souterrain. Opzoeken: soutien (gaas, bh), souvlaki [geroosterd lamsvlees aan houten pin], sovchoz [staatslandbouwbedrijf voorm. SU], sovereign [Engels gouden pondstuk, soeverein], Spartakiade [vroeger in Oostbloklanden] en spaniël [hond]. Op wie rust de soupçon (verdenking)? Wat is een souter (psalmboek)? Is een sotternie [kluchtspel] een zotternij? Spadille (schoppenaas) of spadrille (lichte schoen met zool van touw)? Hoezo, welgemanierd?

9. Als je een stepperund en een zeboe [oe] kruist, krijg je een watoessi. Waternood is watergebrek, watersnood is waterovervloed (letterlijk!). Tgov. is de afkorting van tegenover [net als t.o.]. Wierdt gij daar niet hoorndol (horendol) van? Het zou veel weg hebben van 'terug van weggeweest'. Hij had echte bierbrouwerswenkbrauwen. Hij weekendt altijd uitgebreid. Je zult hem niet meer weerom zien, hij zal niet weeromkomen (weer omkomen zou een rare uitdrukking zijn). Ik heb je wel verstaan. Ik wil u dat beloven, ter wille van hem, welteverstaan. We zullen het probleem werkende weg oplossen. Zijn weifelen versterkte onze twijfel. De weeïge geur gaf me een slecht gevoel. Kwam het wauwelen van de wauwe wind?

 

1961 Dictee maandag 02-11-2020 (1) dictee Dictee van de dag (15) √

Dictee – dictees [1961]

Oefendictee 842 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (15)

1. Het was niet nogal wiedes dat ze die weed (wiet) wegwiedden als ware het wied [onkruid]. Van een whisky-, cognac- en punchgrog wordt je gezelschap zo groggy als een dronkenman of dronkenlap. Een wildwestfilm speelt zich in het Wilde Westen [van de VS, US] af. De wolkenkrabber stak scherp af tegen het wolkeloze zwerk. De deur stond wijd open, zeer wijd open, zeg maar: wagenwijd open. Je moet die wagenwijd openstaande ramen maar sluiten. Wordt vervolgd, naar verluidt. Die twee hebben een woprelatie [letterwoord]: wippen, ontbijten, pleite. Met de middle of the road wordt
middle-of-the-roadmuziek bedoeld. De benadering van die politicus is middle-of-the-road [bijw., eenvoudig, gewoon]. Zo'n mysteryguest is best sneaky (geheimzinnig). Met (de) afro wordt het afrokapsel bedoeld. Hij is Afro-Surinamer.

2. Hij heeft een beeldschone afrodite [beeldschone vrouw] aan de haak geslagen. Hij heeft gescratcht [grammofoonplaat snel en ritmisch onder de naald door bewegen], gebeatjuggeld [= dansen daarop]. Het Divali is het lichtjesfeest, het chanoekafeest is het Lichtfeest. De piesemopsantee [toilet] komt van 'puis-je m'absenter?' Als je de beste kamer in een hotel krijgt, is dat niet de bestekamer (toilet). Ik las een waarlijk houellebecqiaans (Houellebecq, pseudoniem van Marcel Thomas) [geen h uitspreken – niet in wdb.] meesterwerk. Hij is een Martinikaanse martinidrinker uit Martinique. Bij studenten zijn adjes [ad fundum] heel gewoon, doodgewoon [ww.: atten]. Dat briefje, weet je wat erop staat? De aardappelen zullen al wel opstaan. Sommige kledingstukken moeten echt bloezen. Zie je die middeleeuwse wüstung [verlaten nederzetting, contouren nog herkenbaar] daar in het landschap? Het spookt bij hem op de vliering (hij is niet goed snik) (toegang krijg je via de vlizotrap).

3. Het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering wordt afgekort tot WvBR of Rv. Het writer's blocksyndroom (uitz.!) ken je toch wel? Zijn wreedaardig optreden was wrevel wekkend. Laat het bijzaathout tekenen van verval zien? Het WWF is het World Wide Fund for Nature (ook: WNF = Wereldnatuurfonds). Een rastaquouère, een vreemde snoeshaan, zou die aan xenomanie (blinde ingenomenheid met al wat vreemd – buitenlands – is) moeten lijden? Wat is er nou zo bijzonder aan een whitworthschroefdraad, een WW-draad? Niet te verwarren met een Y-draad [gaffelvormig opgehangen arbeidsdraad – elektrische contactdraad, rijdraad]! Jij yelt ook nooit een yell, hè? Een speciale golfterm is yips (makkelijk te maken punt missen door zenuwen). Kun je van yam jam maken? Ach, waarom niet? Wat hoor ik daar? Yankee Doodle [begin Amerikaans volkslied]! Ik ken die zagenzetter alleen als zageman [zeur]. Op kinderfeestjes zie je heel vaak het zakdoekje leggen en het boompje verwisselen als spelen.

4. De meest verraderlijke dicteewoorden, het is al eerder gezegd, zijn die, welke je anders uitspreekt, dan je ze schrijft. Daarbij behoren golauyoek (Chinees gerecht van gefrituurde beignets met varkensvlees en een zoetzure saus) [goe-loo-joek], giaur (Turkse scheldnaam voor alle niet-moslims) [gah-voer], chaebol (Zuid-Koreaans industrieel conglomeraat) [dzjèh-buhl], abscisinezuur (plantenhormoon met groeiremmende werking) [ahp-sie-zie-nuh-zuur] en shinto ryu (Japanse vechtkunst met stokken en wapens) [sjihn-too-rie-joe]. De jandoedel speelde 'Yankee Doodle' [volkslied VS] op zijn doedelzak. Je moet tekst wel met de juiste interpunctie interpungeren. "Denique coelum" [ee], riepen de kruisvaarders: eindelijk de hemel, wij zullen die verwerven.

5. De zazou (modern, excentriek jong mens) bewonderde de zeboe (bultrund). De man met de baard als een Zwitser (Helvetiër) was zo zat als een zwitser (huursoldaat). De meeste [cijfers, verder letters]
60-plussers hebben een [idem] 60 pluskaart. Ik geef je een [cijfer, verder letters] 7 plusje voor deze scriptie. Doorsneegraven wisten niets af van grafen [wiskunde]. Mijn ouders' huis staat in Rhoon. Rozijnen- en cocakauwers kunnen we missen als kiespijn. Een zeiklijster lijdt aan bangschijterij en dat leidt tot bangerikengedrag. Kunnen kauwen ook zoetekauw zijn? De afkorting Zm staat voor zettameter [10^+21], zm voor zeptometer [10^-21]. Hij ziedt van woede, als hij het ziet gebeuren. Zo-even dacht hij: in een zoutwaterbekken zit geen zoet water.

6. Zo'n sparringpartner is klasse! Hij heeft een spartaanse [streng, sober en hard] opvoeding genoten. Wanneer gaan we weer spearfishen [ie, ih] (met speer)? Spijen is spuwen (spijers zijn gedijers) en speieren is schitteren. Dat speiten (spuiten) zal je nog spijten. Ik wil dat weleens terug horen. Het vermogen van Jan is een [cijfers] 80-voud van wat Piet bezit. Deze doorsnee-Belg is belgziek [lichtgeraakt, opvliegend]. Ze stak een speld in het speltbrood. Een spencer is een slip-over met V-hals. Zit in dit parfumerieartikel spermacetiolie? Spem mentitae segetes: gewassen die niet aan de verwachting hebben voldaan en spemque metumque inter dubii: zwevend tussen hoop en vrees. Hij zou zijn mond wijd open sperren (ook: opensperren). Spiccato is op de viool spelen met springende stok.

7. Hij zou veel spie (geld) hebben. Een spijkboom (boom, of beter plant?) brengt nardus (plant en geurstof) voort. Een openruglijder heeft spina bifida. Een beetje atleet loopt op spikes. Een spiritijn is een pater van de Congregatie van de Heilige Geest (Spiritus Sanctus). Het leidde ertoe dat zij aan spleen [ie] (weltschmerz, taedium vitae, depressie) lijdt. Een split-up lijkt het beste voor deze aandelen. Hij was heel vroeger spo-docent (sociaalpedagogisch onderwijs – initiaalwoord). Een spoof is een zekere parodie, een spoom een zekere sorbet. Geef een voorbeeld van een spoonerisme (niet die verkrachte eenden graag!). De SS-20 is een Russische middellangeafstandsraket. Wil je dat echt in een dictee op laten schrijven, de naamgever van het psychologische begrip 'flow': de Amerikaanse hoogleraar psychologie Mihály Csikszentmihályi (of: Piet de Ruiter: toch niet te controleren!)?

8. Mag ik die sijpe [sappig] peer? Wat moet ik nu schrijven:
stadhouder-koning en koning-stadhouder (een; GB, kennelijk algemeen) of Koning-Stadhouder (de; specifiek, VD – betiteling van Prins Willem III van Oranje, die van 1689-1702 behalve stadhouder van Holland, ook koning van Engeland was)? Volgens GB loop je stafylokokken op, volgens VD ook wel stafylococci. Dat was een
sta-in-de-weg voor een staakt-het-vuren. Weet je het nu: stalactiet en stalagmiet (g = grond)? Een stampede [stèhm-piet] is een stormloop of juist een vlucht (van dieren). Zo'n reptiel heeft een squameus (schubachtig) uiterlijk. Bezat Stanley [de ontdekkingsreiziger] al zo'n stanleymes? De State of the Union is een soort presidentiële troonrede (VS). Is er verschil tussen de status quo en de status quaestionis (stand van zaken, stavaza)? Van stearine maakt men kaarsen. De paus is de stedehouder Gods op aarde. Duurloopatleten lassen soms een versnellende steigerung [hoger tempo] in.

9. Welke ziekte is naar Stendhal [ah] genoemd (toeristenziekte)? Na de STER-spot [Stichting Etherreclame] gaan we sterrenkijken. Een stichomythie is een zekere passage in een drama (en stichometrie het meten van verzen; en stechiometrie of stoichiometrie een chemisch begrip). Steun zoeken en dan steun vinden bij iemand die geen kik geeft: dat geeft een kick! Die veteraan is still going strong (nog steeds krachtig, in volle fleur). Zo'n stoepier [pjee] wordt rijkelijk beloond. Die spijkerbroek is stonewashed. Een stowaway is een verstekeling. De straddle (rolsprong) werd met een strad (Stradivarius) begeleid. De krullenkop moest gestraight [ontkroesd] worden. De inbraken vinden volgens een vast stramien plaats. Als stratagème [krijgslist] had hij een blondine met strapless [zonder schouderbandjes] jurk gestuurd. Hij zat met een stretch [bnw.] broek (ook: stretchbroek – znw.) in de stretched [bnw.] limo. Strijk-en-zet was het zo: moeder aan het strijken en vader en zoon aan het dammen. Ik wil stroganoffsaus, niks anders!

10. Dat meisje heeft een grote studie-ijver. Hij is overleden aan het eten van strychnine [zeer giftig, uit braaknoot]. Geef mij maar zo'n lekkere apfelstrudel. Ze spreidde veel suaviteit (lieflijkheid, bevalligheid) tentoon. Voor een puber komt ooit de
sturm-und-drangperiode [vgl. Sturm und Drang(periode) – lit(t)erair, eind 18e eeuw, Duitsland]. 'Sub specie' is onder de gedaante van, een subspecies is een ondersoort. Een bloeduitstorting [sugillatie, hematoom, ecchymose (èh-kie-moo-zuh)] is een subcutane [onderhuidse] bloeding. Het slachtoffer werd gesuffoqueerd (verstikt). De super-pg [procureur-generaal] won de super-G [super-giant, skiwedstrijd]. De surah [oe] (weefsel) omvatte de suramin (zeer giftig geneesmiddel tegen slaapziekte). En een soera is een Koranhoofdstuk. Een syzygie is een samenstand en een sweeper is een libero [voetbal: vrije verdediger]. Het 'süsser Pöbel' is het lief gepeupel.

 

1960 Dictee zondag 01-11-2020 (4) dictee Oefendictee oktober 2020 (2) √

Dictee - dictees [1960]

Oefendictee oktober 2020 (2)

1. Honteus is schandelijk. Met *deca* (GB): decaf (= decafeïné) decaan, decade, decafé, sidecar, decadent, decagram, decalage [kloof, etc.], decaloog (decalogus = tien geboden), decanaal [betreft decaan of deken], decanaat [idem, als gebied ook dekenij], decatlon, prodecaan [functie decaan is net voorbij], decafeïné, decaliter, decameter, decaperen [schilderingen reinigen], dodecaëder [regelmatig twaalfvlak], sukadecake, vicedecaan, decadentie, decantatie [vloeistof overschenken, bezinksel blijft over, = klaren], decanteren [idem] en dodecafonie [twaalftoon(s)muziek]. Verder: decaféplant, decapitatie [scheiden hoofd van de romp bij dode ongeboren vrucht als het niet anders kan], schooldecaan, chocoladecake en decadentisme.

2. Ook nog: decanteerfles. schooldecanaat, studentendecaan, waardecatalogus en tweedecarrièrebeleid. Aanvulling uit VD (selectie): aide de camp (adjudant), batterie de campagne (keukenuitzet picknicks), confit de canard (eendenbout … in eigen vet), crème de cacao (likeur), crème de cassis (idem), decaandizuur = sebacinezuur, decaanzuur = caprinezuur, decaëder (tienvlak), deca = decaf = decafé, decalcomanie = versiering met calqueerplaatjes en de Decamerone = een boek van Boccaccio. Verder: (topper!) decaline is bicyclo[4.4.0]decaan, een kleurloze vloeistof, meestal bestaande uit een mengsel van het cis- en transisomeer, C₁₀H₁₈, decamperen (opbreken, wegtrekken), decarbonyleren, decarboxyleren, decabecquerel, dodecacarbonyltriruthenium, fairtradecacao,
interim-decaan en fraudecarrousel.

3. Ook nog: entrée de campagne [toelage militairen], fin de carrière [bnw,. aan het eind van de loopbaan], grand écart, le mot de Cambronne [vloek, krachtterm], lettre de cachet [koninklijk bevelschrift tot gevangenneming of verbanning], magret de canard [gebakken eendenborst], plan de campagne en roedecactussen. Verder zoeken op *deka* (GB – selectie): Tweede Kamerlid, etc., (dienst)bodekamer, geredekavel, gildekamer, hybridekameel, kaartspelen (speelde kaart!), kapotspelen, ladekast, letselschadekantoor, mede-Kamerlid, oude kaas, paraskevidekatriafobie (angst voor vrijdag de dertiende), rodekaartprocedure, sedekah (in Indië: islamitisch godsdienstig offermaal) en wildekastanjeboom. Aanvulling VD: blindekalle (blindekoe = blindemannetje = suikermannetje), dekabrist = decembrist (tegen de tsaar 14-12-1825).

4. Verder: genadekapel, hedekam, hendekasyllabe/us, komijndekaas = komijnekaas, merdeka [èh] (bevrijding van Indonesië van de koloniale overheersing) [merde = shit = uitroep van afkeer], triskaidekafobie [angst voor getal 13], tweedekanser, tweedekansstudent, tko = tweedekansonderwijs, weidekalf, zijdekapok, wiskundekamp en dekabristenopstand. Ook gevonden: koudekarbonadebuurt en een tweedekalfs koe [voor de tweede maal gekalfd hebbend], plankenkast, periodekampioen, palissadekap en mansardekamer. Let erop dat 'cañon' [kahn-john] (canyon – [kèhn-juhn]) niet na 'canon' komt in VD maar na canzonetta [kleine canzone]! In VD staat 'C&A'tje' (& genegeerd) in VD tussen 'cathine' [alkaloïde in qat met een stimulerend effect] en 'CAT-scan' [computerized axial tomographic].

5. Een elco is een elektrolytische condensator. De wijn van Jan Langarm is het water uit de pomp. Van de schok raakte hij in (een) shock. Het dieen(!) heeft twee dubbele bindingen. Een t.d. is een thé dansant. Tussen de E- en de G’tjes heeft hij in de F’jes gespeeld. Er werden vijf getuige(n)-deskundigen gehoord. Is het ‘swa'tje’ of ‘swaatje’ [GB: beide - eerste lijkt fout! - 2024 beide niet meer!]. Ricinine is
1,2-dihydro-4-methoxy-1-methyl-2-oxonicotinonitril, een chemische stof die voorkomt in ricinuszaden. Een B en W-lid zal de prijzen uitreiken. Het vergif(t), het venijn zat in de staart. Een quatre-quarts is een evenveeltje (zekere cake). Er heerste een zekere studentikoziteit, zeg maar: burschikositeit. Leuk: Pluto = (historisch) Pipelines under the Ocean (naam van olieleidingenstelsel tijdens WO II voor bevoorrading van de geallieerde troepen in Frankrijk uit Engeland). De taal van Languedoc is de langue d’oc.

6. Waar zijn mijn ok-klompen [operatiekamer/kwartier]? Leg uit: ME [myalgische encefalomyelitis = cvs  - chronischevermoeidheidssyndroom [GB, VD: CVS]. Phenibut (Russisch) is een kalmerend middel en drug. Iemand als ik wordt niet zo gauw opgewonden. Een quokka is een kleine soort van kangoeroe. Total loss is in BE (spreektaal) perte totale [pèhr-totaal].

7. De UAH [Oekraïne] staat voor grivna, grivnya [2024] of hryvnja. Ik ben mijn kascheques kwijt en waar is trouwens mijn cache-sexeje? De tiktaalik is uitgestorven. We kennen de Praagse Lente en enkele Arabische Lentes. In Letland (Latvia) betaal je met (LVL) lati (enk. lats), in Lesotho (LSL) met de loti (mv. loti of maloti).  Hebben [geen n uitspreken] dingetjes(!) altijd nut? Rotterdammers zouden zich meer en meer moeten afvragen – bij de komende klimaatverandering – waarom de Oostzeedijk in Kralingen toch mogelijk niet Oostzeedijk zou moeten heten.

8. Bij een dictee in Wijchen werd 'prognosticeren' s'loos voorgelezen. De Sunfed was (historisch) de Special United Nations Fund for Economic Development. Een cul-de-sac is een doodlopende weg of een vastlopend betoog. Die apenkooi, dat was zeker geen apekool of quatsch. Bij dezen: deze of gene zal toch het initiatief naar zich toe moeten trekken … Ropij is een verouderd woord voor roepie. Basta, ik vertik het!

 

 

1959 Dictee zondag 01-11-2020 (3) dictee Dictee Rotary Letterfestival Rotterdam online 2020 √

Dictee- dictees [1959]

Dictee Rotary Letterfestival Rotterdam online 2020

Geen titel (auteur: Abdelkader Benali)

1. Onze Nederlandse taal kan soms aanvoelen als een kronkelige
cul-de-sac [doodlopende straat, ook: vastlopend betoog], die wordt overwoekerd door lelietjes-van-dalen, chrysanten en gardenia’s.

2. Wat er verpieterd bij ligt, verdient onze meticuleuze [zeer nauwgezet, precies] aandacht.

3. Alleen zo [wel met nadruk gelezen] kunnen de vertrapte stengels zich weer fier oprichten.

4. Wat blijkt: achter het met mos begroeide muurtje gaan schatten verborgen.

5. Frappante anakoloeten [onregelmatige zin], gekmakende dithyramben [n, loflied op Bacchus, ook algemeen: vurig loflied] en consciëntieus [nauwgezet, stipt, gewetensvol] geconcipieerde [ontwerpen] uitnodigingen voor verrukkelijke diner dansants [GB/VD ook: diners dansants, fout gerekend!], gedrukt op Japans (papier) [voor luxe-uitgaven].

6. Soms stroopt de taal z’n [niet ‘zijn’ gelezen] mouwtjes op.

7. Dan wordt er uitentreuren [n terecht niet uitgesproken] gevreten, gebrast en gebrald.

8. Het Rotterdamse patois [jargon, dialect] laat ook van zich horen in renaissancistische spreekkoren die heel wat verder gaan dan alleen maar het say-oeh-ah-Ed de Goeij [say oeh ah, Ed de Goeij was ooit Feyenoordkeeper – niet in wdb., beide wel op internet].

9.Krachtpatserij met een klein hartje is het waar de Maas ongefilterd doorheen stroomt.

10. Rotterdam is een ware woordenvolière waar exotisch pluimvee als de Cabanis' loogbuulbuul [zangvogel, niet in wdb. – op internet ook wel loof- ], de acaciagaai [niet in wdb.] en de Abessijnse specht [idem], van heinde en verre aangevlogen, zijn onderkomen vond.

11. Laten we deze veelkleurigheid uit-en-te-na [geen ‘ter’ voorgelezen] koesteren.

12. Laat de taal dus geen naargeestige apenkooi [wel: apekool, versteende uitdrukking] worden, gooi open die linguïstische luiken!

13. Hoe meer verbaal doorgaand verkeer en quatsch [onzin], hoe vlotter de doorstroming verloopt.

14. Aan doodlopende straten heb ik sowieso een broertje dood.

​15. Wat is er Rotterdamser dan de rotonde?

16. Samenkomst en splitsing van wegen ineen?

17.En mocht u toch de kluts kwijtraken, volg dan bij dezen welgemoed de minutieuze [nauwgezet] wegbewijzering [moet zijn: bewegwijzering!].

18. Alles komt goed, insjallah!