3775 Dictee zondag 14-09-2025 (4) – dictee Groot Monumentaal Dictee Edam 2025 √ x

Dictee – dictees [3775]

Groot Monumentaal Dictee Edam 2025

Voor Rein was 12-09 een drama: om 13 uur uit Middelburg vertrokken. Bij Amsterdam ontdekte ik dat de Coentunnel dicht was (overigens al maanden). Vriendelijke mensen hebben me nog wel geholpen: helemaal om Amsterdam heen (Rondweg) en aan de andere kant naar het noorden … niet gelukt. Ook ‘Zaanstad, volg 2’ was ik al snel weer kwijt. Ik heb met mijn simpele TomTom van alles geprobeerd (ook maar ‘Almere’ ingetypt om in ieder geval in de goede richting te komen). Uren rondgereden in en om Amsterdam en eindeloos in lange files gestaan. Uiteindelijk heb ik tussen 17 en 18 uur de moed maar opgegeven en ben ik huiswaarts gekeerd … Dan nog het meest trieste: op zaterdag 13-09 om 15.00 uur is de Coentunnel na al die maanden weer opengegaan.

Kuieren langs erfgoed en architectuur (auteur: Leendert de Jonge)

1. Aan het begin van het Oorgat in Edam staat een transformatorhuisje van ruim honderd jaar oud, met op de hoeken twee tegeltableaus met een waakhond en een kraaiende haan in émail-cloisonné.

2. Bij de [kleine letter lijkt oké, internet] Dam in Edam vind je een kleine gevelsteen met een afbeelding van een acanthus [ook: akant], die met zijn sierlijke bladeren in de symboliek vaak wordt verwisseld met robinia [vlinderbloemige plant] of mimosa [plant uit dezelfde familie].

3. De overkluisde sluis met vis- en weegbank is een met een korfboog overdekt gewelf, waarvan de sluisdeuren na de aanleg van de Zeesluis [eigennaam] in de negentiende eeuw zijn verwijderd.

4. Op afbeeldingen is te zien welk bedrijf of beroep werd uitgeoefend, zoals vier gevelstenen van de toenmalige cartografenschool, waarop een globe, een boek en een jakobsstaf staan afgebeeld.

5. Bij een bepaalde lichtval in de Prinsenstraat krijgt de hand met gekroonde schrijfveer een bijzondere poëtische schoonheid.

6. Het houten huis aan de Achterhaven heeft nog de originele puntgevel van geschaafd hout, die overkraagt op consoles, en bij de deur zijn eenvoudige gotische versieringen te vinden, zoals accoladeboogjes [mv. s], rozetten en peerkrapprofiel.
 
7. Wandelend door Edam tref je op de Lingerzijde een stadspaleis aan, met een deuromlijsting van gecanneleerde pilasters met ionische kapitelen.

8. Een prachtig, in empirestijl gesneden raam toont in de met parellijst omgeven krans de god Mercurius met zijn staf en gevleugelde voeten, geschraagd door de bekende mercuriusstaf en neptunusdrietand.

9. Zouden de ambachtslui van destijds, zo vroeg de stoïcijnse schrijver zich mijmerend af, zich realiseren dat ze met hun vakmanschap, zoals natuurstenen vensterkozijnen of een onderpui met vijf pilasterachtige elementen met renaissancekapiteeltjes, bijdroegen aan erfgoed en architectuur, gebouwd om zo lang te beklijven.

 

3774 Dictee zondag 14-09-2025 (3) – dictee Historisch Dictee Wormer 2025 √ x

Dictee – dictees [3774]

Historisch Dictee Wormer 2025

Er zaten helaas nogal wat foutjes in dit dictee- zie rood. 

Zie ook onderaan! 

Gehannes bij de deur

1. Wanneer WSV [voetbalvereniging] thuis voetbalde, was het in de rust en na afloop een drukte van belang bij Engel Al [beheerder van het verenigingsgebouw]. Omdat de voetballers ook hun aanhang
(niet-katholieke [geen streepje] vrienden en vriendinnen) naar binnen wilden loodsen en aan de deur gecontroleerd werd op de juiste gezindte, bedacht men listen om toch binnen te komen. Bij de deur moest je aantonen dat je katholiek was door bijvoorbeeld de rozenkrans te tonen. Dus werd daarmee gesjoemeld. De rozenkrans ging van hand tot hand en werd door het wc-raampje [WC raampje] weer aan een volgende persoon gegeven. Engel vond het allang best. Dit waren de voorboden van een nieuwe werkelijkheid waartegenover [waar tegenover] het gezag van de kerk langzamerhand begon te tanen.

2. Dat het roomse imago toch nog lange tijd bleef kleven aan het verenigingsgebouw, moge duidelijk worden uit de volgende anekdote (toen was Peter Korver al beheerder).

3. ‘IJs en Neeltje Schoute komen naar het Verenigingsgebouw [als eigennaam kan dat met hoofdletter] en Peter Korver ziet Neeltje naar boven stiefelen. Er is een bijeenkomst van de PvdA [PVDA] in het gebouw. Waar blijft IJs nou? Peter loopt naar de buitendeur en daar staat IJs voor de deur te wachten. “Waarom komt u niet naar binnen, meneer Schoute”, vraagt Peter aan hem. “Ik krijg mijn poot niet over die roomse drempel heen”, roept IJs Schoute wanhopig’.

Maar blij, dat ik niet geweest ben i.v.m. de geannuleerde overnachting in Edam. Wat blijkt (uit een reactie op mijn ingestuurde verbeteringen)?

De tekst komt uit een bestaand (historisch) document. Alleen de volgende 9 woorden werden nagekeken, logisch dat er meerdere deelnemers waren met 0 fouten ...:

1. Gehannes (begin zin)

2. loodsen

3. gezindte

4. rozenkrans

5. gesjoemeld

6. tanen

7. imago

8. anekdote

9. stiefelen

 

 

 

 

 

 

3773 Dictee zondag 14-09-2025 (2) – dictee Groot Dictee der Bevelanden 2023 √ x

Dictee – dictees [3773]

Groot Dictee der Bevelanden 2023 (auteur: Marthy Koppejan)

Zuid-Beveland is zó

1.Onze fietstocht begint in het middeleeuwse dorp Oudelande met z’n [mogelijk zo voorgelezen, anders: zijn] leilinden langs de straten en de klapbank om de kastanjeboom.

2. Baarland is apetrots op zijn lange historie. De veertiende-eeuwse
Nederlands-hervormde kerk [ook: hervormde kerk] en de authentieke woonhuizen uit de zeventiende en achttiende eeuw herinneren daaraan.

3. Via Hoedekenskerke fietsen we naar ‘s-Gravenpolder. Dit dorp bevindt zich centraal in de [nieuwe] gemeente Borsele [een van de dorpen - en voormalige zelfstandige (oude) gemeente daarin - heet Borssele, zie ook alinea 7] en wordt omringd door boomdijken en boomgaarden.

4. In Nisse vind je onmiddellijk na aankomst een immens dorpsplein met fraai gerestaureerde woningen.

5. Circa zesduizend mensen die oorspronkelijk uit allerlei delen van Nederland komen, wonen in Heinkenszand. Zij werken veelal in het haven- en industriegebied nabij natuurreservaat ’t Sloe [dat is zó de eigennaam].

6. De uit achttienhonderdzeventig daterende rooms-katholieke kerk siert het centrum van ’s-Heerenhoek.

7. In het karakteristieke dorp Borssele [dat dorp en oude zelfstandige gemeente ligt na een fusie in de [nieuwe] gemeente Borsele, zie alinea 3] vindt de geïnteresseerde fietser een rechthoekig stratenplan. Deze geometrische opzet is uniek in Nederland.

8. De kerk in het typische dijkdorp Ovezande is eigendom van een particulier en is in gebruik als ruimte voor trouwerijen en cultuurprojecten.

9. Ellewoutsdijk beschikt over een getijdenhaventje, een stoer fort en mooie natuurgebieden. Gezichtsbepalend zijn twee herenhuizen in parkachtige tuinen.

10. Tenslotte fietsen we haastje-repje naar Oudelande, het vertrek- en eindpunt van onze trip.

 

3772 Dictee zondag 14 september 2025 (1) – dictee Groot Dictee van Oudelande 2024 √ x

Dictee – dictees [3772]

Groot Dictee van Oudelande 2024

Lezen in Zeeland (auteur: Marthy Koppejan)

1. In de provincie Zeeland, met zijn karakteristieke polders en uitgestrekte kustlijnen, speelt literatuur [van GB mag ook tt] een belangrijke rol in de culturele identiteit.

2. Zeeland heeft een rijke traditie van verhalen en gedichten die de schoonheid en de soms woeste natuur van de regio bezingen.

3. Bekende auteurs zoals Annie M.G. Schmidt en Hans Warren zijn hier geboren en zijn door hun liefde voor Zeeland geïnspireerd tot het creëren van unieke verhalen.

4. Lezen wordt in Zeeland gestimuleerd door talrijke initiatieven, zoals leesclubs en literaire [van GB mag ook tt] festivals.

5. Deze evenementen bevorderen niet alleen het leesplezier, maar ook de sociale cohesie binnen de gemeenschap.

6. Bibliotheken in steden zoals Middelburg en Goes fungeren als culturele centra, waar lezers van alle leeftijden samenkomen om kennis en verhalen te delen.

7. Bovendien draagt de provinciale overheid bij aan de Nederlandse literatuur [van GB mag ook tt] met prijzen zoals de [hoort niet bij de eigennaam] Zeeuwse Boekenprijs, die jaarlijks wordt uitgereikt aan de beste auteurs met een connectie tot de regio.

8. Deze prijs benadrukt de impact van Zeeland op de literaire [van GB mag ook tt] wereld en moedigt nieuwe schrijvers aan om hun stem te laten horen.

9. Kortom, lezen en literatuur [van GB mag ook tt] zijn onmiskenbaar verweven met de Zeeuwse identiteit, waarbij traditie en innovatie hand in hand gaan.

 

3771 Dictee zaterdag 13 september 2025 (1) – dictee Groot Dictee Oudelande 2025 √ x

Dictee – dictees [3771]

Groot Dictee Oudelande 2025 [het derde]

Muziek in Zeeland (auteur: Marthy Koppejan)

1. Terwijl de zon langzaam onderging boven de Oosterschelde, klonk het melancholische gezang van een Zeeuwse folkgroep over het water.

2. De harmonieuze samensmelting van accordeonklanken en vioolpartijen bracht een ode aan het maritieme leven.

3. “Zeeland, mijn mooie Zeeland”, fluisterde de zanger, terwijl het publiek ademloos luisterde naar de verstilde melodieën.

4. Ondanks de onstuimige wind en de zilte zeelucht wist het koor zijn meerstemmige uitvoering foutloos ten gehore te brengen.

5. Jaarlijks trekt het folkloristisch muziekfestival in Middelburg duizenden liefhebbers van authentieke klanken uit binnen- en buitenland.

6. Hoewel het repertoire grotendeels bestaat uit liederen in dialect, wordt er soms verrassend geëxperimenteerd met jazz- en elektronische invloeden.

7. De organisatoren, onder wie enkele gepassioneerde musicologen, benadrukten het belang van cultureel erfgoed in de hedendaagse muziekpraktijk.

8. Menige componist liet zich inspireren door de cadans van de branding en de melancholie van een dreigende stormlucht.

9. Als afsluiter werd een eigentijdse bewerking van een
achttiende-eeuws zeemanslied met overweldigend applaus onthaald.

10. In ons eigen vijftiende-eeuwse kerkje van Oudelande wordt overigens regelmatig door een groepje enthousiastelingen uit het dorp een keur van culturele evenementen georganiseerd.

Ongeveer 15 deelnemers.

Eén deelnemer had 0 fouten (heel goed!), drie deelnemers onder wie Rein – de aanhalingstekens in zin 3) hadden 1 fout.
Er waren drie prijzen, daarom heb ik mijn prijs afgestaan!

3770 Dictee woensdag 10-09-2025 (1) – dictee Oefendictee augustus 2025 (2), tevens Dictee van de Dag 1188 √ x

Dictee – dictees [3770]

Oefendictee augustus 2025 (2), tevens Dictee van de Dag 1188

Alle blogposts herzien t/m 3300 [11-09-2025]!

1. [C’est] simple comme bonjour [dat in VD], heel eenvoudig, doodsimpel. Hoe kan ik mijn idee-fixe tot een idée reçue maken? De Heilige Vader, de paus, is de vertegenwoordiger van de hemelse Vader. Een peon is een Mexicaans veedrijver te paard, cowboy, vaquero. Is dat nou een halfwattlamp? Een cervixstift is een zeker anticonceptiemiddel. Heeft Philips nog steeds een nat lab [natuurkundig laboratorium]? We nemen een time-out. Hij kende er heg noch steg en zei hach noch wach [dat laatste niet meer in VD]. De dole [torenkraai] dook op de dhole [alpenhond] af. We mogen hier niet jouen, maar we moeten uen: ik u, jij uut, zij uen, ik ude, zij uden en wij hebben geuud. M.i. volledige analogie met ww. fonduen … Hij is sempre agendo: altijd bezig. Een goenoeng is een berg en een goenoeng api een vulkaan. 

2. Een riffie of Riffijn komt uit het Rifgebergte in Marokko’. Er is maar één f in het abc en effen is kwaad treffen. Er is een subtiel verschil tussen twintig duizendste van een seconde en de twintigduizendste bezoeker. Hij is al zesdejaars( )student [ook: bnw.]. Dat mannetje is nog maar een [cijfers] 8-minner, hij kreeg een [cijfers] 8 minnetje voor zijn proefwerk. Ad patibulum: naar de galg (met hem/haar)! Los: acid house en full house. VD ook nog: mellow house, tiny house en tribal house. Verplicht streepje (voorbeelden): niet-roker, non-voorbeeld, bijna-botsing, oud-korfbalscheidsrechter, ex-veelpleger,
aspirant-inbreker, adjunct-chef, substituut-officier, chef-plaatwalser, kandidaat-winnaar, interim-directeur, stagiair-trambestuurder,
leerling-kok, assistent-gortenteller, collega-exhibitionist en meester-timmerman.

3. Op het Griekse eiland Egina vindt je partner nog voorbeelden van de Aeginetische stijl. En in Aeolis zijn er voorbeelden van de Eolische stijl. Dat ken je nog: Moriaantje zo zwart als roet, ging eens wandelen zonder hoed (uit een kinderliedje)? De kalk gaat van de muur afrijze(le)n. De VIP is de Vrije Indische Partij. Het rsin is het rechtspersonen- en samenwerkingsverbandeninformatienummer, een anbi een algemeen nut beogende instelling. Waren er al anglicanen onder de Angelsaksen? Wat kan die Anglaise de anglaise dansen, zeg. Ik ben niet anti-joods, ik heb niets tegen een godsdienst. Ik ben ook niet anti-Joods, ik heb niets tegen een volk. Hij is [cijfers] 50-plusser, zij [idem] 50-minner: hij heeft dus de [cijfers] 50 plusleeftijd, zij de [idem] 50 minleeftijd. Een absidiool is een kleine apsis. We gaan naar een all-you-can-eatrestaurant
[all you can eat].

4. Hij woont nu hier: hij is een balling ’s lands. Met baz’s worden berichten aan zeevarenden bedoeld. Kijk, weer zo’n drolletje drie
(van Krommenie of van Overschie). Een chicka drinkende chichi chickie pronkte met haar bobbies oftewel harries: duidelijk geval van narris(j)kat [dwaasheid, onzin]. Toppers in dicteeland: commercialisering [aa], in GB festivallisering [ah], dus is het ook: carnavallisering [ah]. Je zult toch maar een bath [36 l] aan bahts
[munt Thailand, THB] bezitten. Ik draag een pakean, maar dat probleem is niet mijn pakkie-an. Een A.E. is een Archi-Episcopus. een aartsbisschop. Een bartbard is een brugzanger. Je mag à volonté batikken of punniken. Weet je dat verschil nou nog niet: blimbing = stervrucht en blingbling = versiering, opsmuk? Het is giraf(fe) en girafje, piaffe en piafje [Leidraad GB]. Een aperij is een singerie.

5. Een apsis of abside vind je bij een kerk, de apsiden bij een planeetbaan. Het is maar een weetje: in ‘zwart’ zit een z’je en een w’tje. De arassari’s behoren tot de toekans. Het is fijn dat de groep weer bijeenis. Hij gebruikte zijn kladblok als scoreblocje. [Krimpen aan den IJssel 2025] Hoe spreek je ‘lucullisch’ uit? Volgens VD en GB als
luu-kuh-lies – /ly­kʏ­lis/. In het IPA, het International Phonetic Alphabet, staat de kleine letter y voor de klank ‘uu’ en de hoofdletter ʏ voor de klank ‘uh’. Een gesprek kan 1-op-1 of een-op-een zijn: het is dan een 1-op-1-gesprek oftewel een een-op-eengesprek. Ze werden per brougham [rijtuig] vervoerd. De bullenbijter, een bullebak, keek door het bulleglas omhoog. Een calamaris is een kalmaar. Als iemand je de Calvarieberg op leidt, kun je net zo goed naar Canossa gaan. Ten enen- en tweeden male miste hij de boot. Je moet er nog 100 euro bijdoen!

3769 Dictee dinsdag 09-09-2025 (1) – dictee Krimpens Dictee 2025 √ x

Dictee – dictees [3769]

Krimpens Dictee 2025 (Krimpen aan den IJssel, het 8e)

Toelichting in blauw.

Op reis (auteur: Huib Neven)

1. Thuisblijven of eropuit gaan, dat is altijd de nijpende vraag.
2. Thuis is het veilig en vertrouwd.
3. Wat is genoeglijker dan in pyjama met kasjmieren pantoffels voor het openhaardvuur te bivakkeren?
4. Er moeten dan wel extraordinaire redenen zijn om je koffers te pakken.
5. Die zijn er desalniettemin.

6. Velen moeten op reis om brood op de plank te brengen.
7. Het gevolg is een hausse aan woon-werkverkeer met veelal hybride SUV’s.
8. Anderszins vliegen gestreste zakenlieden de hele wereld over, vanzelfsprekend businessclass en met zakenlunches die in grootte de puissant luxe dinertjes [klemtoon op 'dinertjes', ook zou luxedinertjes met klemtoon op 'luxe' kunnen - vgl. luxebrood in GB en VD] overtreffen.
9. Er is nog een reden om niet bij moeders viskeuze pappot te blijven.
10. Trendsettende reisbureaus prijzen eersterangs( )all-inclusiveresorts [VD: samenstelling met all-inclusive aaneen, zie bv.
all-inclusivevakantie - samenstellingen met ‘eersterangs’ kunnen - mede afhankelijk van de klemtoon aaneen of los geschreven worden - vgl. eersterangsburger in VD, maar ook: eersterangs burger] en allround vijfsterrenhotels [met de klemtoon op 'vijfsterrenhotels', maar aaneen – met de klemtoon op 'allround' kan ook - vgl. allroundschaatsen in GB en VD] aan, waar je je tegoed kunt doen aan lucullische kant-en-klaarmaaltijden.

11. Je moet de hectiek van tjokvolle aerodrooms met lange queues voor de incheckbalies dan wel voor lief nemen.
12. Een ander cruiset [verleden tijd: hij cruisete of cruisede, voltooid deelwoord gecruised/t!] naar het Middellandse Zeegebied en laat zich in toeristische colonnes langs gewijde bezienswaardigheden drijven.
13. De sportieveling pakt liever de e-bike en rijdt op de bonnefooi, maar zeker niet ideeëloos, naar afgelegen contreien om zich te vermeien in weidse landouwen en witgepleisterde bouwwerken.
14. Welzeker, reizen verbreedt je geborneerde blik.
15. Ten slotte, blijven we thuis of gaan we op pad?
16. Zonder per se de thuisblijvers te willen taboeïseren of hen het etiket van brave hendrik op te plakken, wil ik iedereen oproepen op queeste [speurtocht] te gaan.
17. Daar hoort een dagje statten niet bij, dat correleert in genen dele met op reis gaan!

Plaatselijke winnaars: twee deelnemers met 12 fouten. Die kregen de benaderingsvraag: hoeveel woorden staan er in de Dikke Van Dale? Het antwoord hangt een beetje af van welke editie je neemt (de organisatie ging uit van pakweg 250.000). Toch is de vraag wel enigszins dubieus: in de oVD (van heden) staan 397.635 ‘trefwoorden’, er zijn 255.612 lemma’s (met definitie) en het restant (142.023) noemt VD samenstellings- of afleidingsvoorbeelden.

Rein, buiten mededinging: 2 fouten: 1) genoegelijk – ik raakte aan het twijfelen omdat die e wel werd voorgelezen – de organisatie had zich via de spelregels wel ingedekt: let niet altijd op de uitspraak, die hoeft niet altijd te kloppen met wat je op moet schrijven. Zo werd ook ‘ideeënloos’ voorgelezen om je op het verkeerde been te zetten! Overigens staat ‘genoeglijk’ in mijn lijsten en nog wel pregnant met 'zonder e' erbij!
De tweede fout: allroundvijfsterrenhotels aaneen was dus niet fout!