Dictee –
dictees [3568]
Oefendictee
december 2023 (2), tevens Dictee van de Dag 1140
1. Kachels
en haarden kun je potloden, zwart maken. De Tempe ligt tussen Olympus en Ossa. Bij
reüsseren is er sprake van een réussite [succes,
zelfs een succès fou?]. Een bohr is wel erg klein [5,292 × 10^−11 meter, symbool: ao]. Zou
een bodhrán veel op een cajon lijken [trommels]?
Een elogedichter schrijft lofredes [lofspraak,
encomium, panegyriek]. Een eclogendichter
[chuhn] of eclogedichter
[chee] produceert herdersdichten. Bijballen, dat
zijn epididymides. Het peloton liet een excellente exercitie zien. De
tekenencefalitis heet ook wel
Frühsommer-Meningoenzephalitis (afgekort: FSME). Hé joh, je sokken vertonen azygie
(ongepaard zijn). Een attaca (ook: attaque) is het begin van een nieuw
muziekdeel, direct aansluitend bij het voorafgaande. Een attaque (tak) is een (lichte)
beroerte. Attica of attiek: bouwkunde, staand vlak. In GB: structuur- en
karakterversterkend.
2. De
sandow is een spieren versterkend (spierversterkend)
middel. In VD ook nog: hart-, maag- en zelfversterkend. Tm is thulium
em Th is thorium.
Bij boho-chic is er sprake van verwisselbare begrippen, bij boholook niet.
Gezocht op *tail [VD]: cocktail [hanenstaart! – en vele samenstellingen ermee zoals
dktp-cocktail], bobtail [ruwharige Engelse
herdershond], detail, en détail, e-tail [e-business,
naar: retail], longtail [marketingterm],
mocktail [cocktail zonder alcohol, virgin cocktail],
molotovcocktail, vocktail [met groente – vegetables] en een nolococktail
(zonder of met weinig alcohol – no en low]. GB nog:
locktail (zelf klaargemaakt tijdens de lockdown).
De hell’s angels zijn lid van de Hells Angels. Het adjectief [bijvoeglijk naamwoord] bij Pakistan is Pakistaans,
dat bij Afghanistan is Afghaans. Een bijwoord: een adverbium. De hemlockspar is
een naaldbomensoort.
3. Volgens
Google is een hemlock [o.a. Cicuta maculata]
een giftige plantensoort uit de schermbloemenfamilie
(in
NL: waterscheerling). Volgens Google zijn de tien meest giftige planten
ter wereld: 1) het paternosterboontje [peulvrucht
van de paternosterboon], 2) de wonderboom [palma-christi,
ricinus(boom), djarak], 3) de manzanilla(boom) [mancenielje,
dolboom], 4) de monnikskap [paterskap, duifjes], 5) de hemlock (in NL waterscheerling, dollekervel), 6) de
wolfskers (doodkruid, belladonna), 7) de
braaknoot [ook: kraanoog, van de braaknotenboom],
8) de Cerbera odollam (lijkt op de oleander – naam ook: zelfmoordboom),
9) de oleander [laurierroos, rozenlaurier] en
10) de drakenwortel [uit de aronskelkfamilie].
Ten onder gaan is het begin van de tenondergang. Gravlax, dat is gravad lax en
Zweeds [gerecht met zalm]. Een binocle (is binoculair – dubbele veld- of toneelkijker)
gebruik je in het veld. Ab origine [van het begin
af] zijn de aborigines (aboriginals)
in veel landen achtergesteld. Die asapaanpak [aa-sahp – letterwoord, beter: acroniem – as soon as possible] werkt
goed. Hij heeft ADHD: in de loop der jaren is hij helemaal ver-adhd'd [TH, initiaalwoord]. Ik ver-adhd, jij ver-adhd't,
wij ver-adhd'den.
4. Ik ver-adhd'de,
hij is (wij zijn) ver-adhd’d. Heb je vandaag
nog ge-pc’d? Mijn broer pc’t morgen weer. Oikofobie [ook:
ecofobie] gaat over het eigene, xenofobie over het vreemde. Hebben
jullie geairbnb’d [slaapplaatsen boeken via Airbnb]?
Een tak is (ook) een attaque, een apoplexie
[beroerte, hersenbloeding]. Een BEST-tas verzamelt boeken,
elektrische apparaten, speelgoed
en textiel (huis aan
huis inzamelen). Een broodje BLT omvat bacon, lettuce, tomato (spek, sla, tomaat).
Er werd veel
ge-a.u.b.’d en ge-s.v.p.’d. Een cambreur of campereur is iets van
schoenmakers. In de schil van blauwe druiven zit resveratrol [polyfenol]. Een tijdgenoeg komt meestal te laat. Een
andere naam voor wolfsmelk is euforbia. De EFTA
is de European Free
Trade Association
(EVA, Europese Vrijhandelsassociatie). FSC-hout verwijst naar de Forest
Stewardship Council,
Raad voor Goed Bosbeheer.
5. Gratuïteit [tuu-wie] is een kwestie van gratuite [twie] onzelfzuchtigheid. Wie is minister huppel(d)epup
[van Defensie]
ook alweer? De zaak werd gerund door dinges, pardon: meneer Dinges. Toen we de
haven inroeiden, moesten we tegen de stroom op/in roeien
[het onderstreepte = adverso flumine niti]. De kleine
ironie van het leven, dat zijn life’s little ironies. Stortsel wordt op een
vlijlaag [onderlaag verharde wegen] gestort. Daar
moet je je neus niet in steken, je moet daar niet instinken. Een
Schriftuurverklaring [Schriftuitleg] over een
Schriftuurplaats vind je in de Bijbel. Hij heeft heel wat freschi [fresco’s] en secchi [secco’s] (muurschilderingen,
f nat, s droog) . Hij studeert hippiatrie [paardengeneeskunde]. Een trùk’i pan, een Surinaamse
foodtruck, lijkt veel op een snèkbar, een rijdende Surinaamse snackbar. Als je
streng gereformeerd of streng christelijk bent, ben je strenggelovig. Is die
tweetaktmotor nog intact?
6. Braam x framboos =
taybes. Vrij nemen is vrijaf nemen. Zijn jullie bvz-verzekerd of
AR(-)verzekerd? Een tiesjebof is een lang en lelijk persoon. Tegels bij de
Moren zijn azulejo’s. Een bakru is een bosgeest, een bakra een blanke. Heeft de
trommel bodhrán nu wel of niet een accent aigu [mv. accents
aigus of accent aigu’s]? Ja, dus. Iemand die lekker eet, is dat nu een coccejaan of een koksiaan? Het laatste! Fikhscholen [islamitisch recht] vind je bij de sikhs [aanhanger monotheïstische godsdienst] in de Punjab [India]. Je kunt beter voor giaur [gaa-voer] (niet-moslim) worden uitgescholden dan voor gaur (rund), behalve als je met
vuurwerk stunt. Een single shot is een stuk vuurwerk met een lichtkogel en een
luide knal. Een petard(e) ontploft met een luide knal. Een cascade is een stuk
vuurwerk dat een waterval nabootst. Een cobra is een stuk zeer krachtig
knalvuurwerk.
7. Hoeveel
bahts [aa – munt - Thailand - THB]
passen er in een zak met de inhoud van een bath [ah
– 36 liter, Bijbel]? Een yurta is een joert(e) [ook: ger –
nomadentent van Kirgiezen en Mongolen - joert is fout, bestaat niet!]. Een abaya [of gimar] en een khimar samen hebben wel iets van
een boerka of boerkini (hijood). Een lang
gewaad bij jurkmannen is een djellaba, een kandora of een thobe. De farmaciebranche
wordt ook wel farma genoemd. Met ph alleen pharmaceutical [farmahuis]
en big pharma [minachtend]. Het woord pharming is afgeleid van phishing
en betekent: lokken naar identiek ogende website met als doel gebruikersnaam en
wachtwoord te ontfutselen. Bij de r.-k.-priesteropleidingen vermeldt VD convict
[leefgemeenschap, geen theologische opleiding],
kleinseminarie (niet meer in NL),
grootseminarie, philosophicum (voorafgaand aan de
theologiestudie) en theologicum (nu:
theologische hogeschool).
8. Dat
was een quodlibetachtige [mengelmoes - quodlibet]
quod-licethandeling [hetgeen is toegestaan - qoud licet].
Een stobá is een stoofschotel op de Antillen. Op de surah waren teksten uit
soera’s geborduurd. Bij de takfir [islam: ontmaskeren
van gelovige(n) als ongelovigen]
vond een takbir [uitspreken ‘Allahoe akbar’]
plaats. Het uitweiden van ingewanden wordt ook wel ontweien genoemd. V is
victorie. Het staat in Valerius' Gedenckclanck: “O Nederland, let op u saeck!” Heeft dit cabaret een groter
wim-t-schippersgehalte of een
dito koot-en-biegehalte? Wat zegt de Leidraad [in
GB] over ‘zoiets’? Zebibahs zijn bidvlekken op het voorhoofd van
moslims. Met 3 namen moet dat wel erg lekker zijn: sabayon, zabaione, zabaglione. Toppers bij een dictee: xiang qi [Chinees schaken], qi dao [Tibetaanse
meditatie] en qi gong
[dito Chinese].
