3541 Dictee maandag 20-11-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1128) √

Dictee – dictees [3541]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2023 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1128)

Oefendictee maart 2023 (1)

1. Allereerst de oplossing van de puzzel uit het vorige Oefendictee. Als de secondes (en ook de minuten) veranderen van (beide) *00* tot *59*, blijven de uren hetzelfde. De enige kans is dus het verspringen van *59* *59* naar *00* *00*. Hoeven we dus alleen de uren nog na te lopen. Dan zie je dat alleen beide cijfers veranderen van *09* naar *10*, van *19* naar *20* en van *23* naar *00*. Het antwoord is dus drie! Het is mindfulness’ (achtzaamheid) en full speed (in volle vaart, met de hoogste snelheid). Hoe zit dat? Zoeken op *full*: [VD] full back, full colour, fulldress, full employment, fullereen (buckyball, voetbalmolecule), full house, full monty (de hele bups), fullprof, full screen en fullservicebureau.

2. Verder: full swing (znw.: slag bij golfspel), fulltime(r), wrongful life(!) en samenstellingen met fulltime- en fullcolour-. GB nog: mindful en mindfulle (GB, bnw.!), fullcontainerschip en fulltime-equivalent (fte, vte = voltijdequivalent). Bij VD en GB op *full verder niets, bij VD op *ful: penny dreadful (stuiversroman) en wensdenken, wishful thinking en een wrongful life. Hij was een bijna-menselijke (bijna menselijke) automatismenautomaat. Volgens VD zijn in/im Frage allebei goed! Wist je dat: wiezen = whisten? Shouldersurfing = schoudersurfen (meekijken op apparaat). Kudo en kudo’s [kjoe – oo] zijn complimenten, kudos [kjoe – oh] is (ook) een vorm van waardering (geen mv.). Een
cache-neztje is een das (sjaal).

3. De camachedienst is zekere militaire dienst in vredestijd. Dat hechtdraad, catgut, verdwijnt vanzelf. Je kunt het binnenste buiten keren, maar ook iets binnstebuitenkeren. Het zij zo = à la bonne heure, bij lemma ‘zo’ 2 ook: amen. Een vaper [ook de e-sigaret zelf!] rookt e-sigaretten en vaporware [vapor = damp, Engels] is – alleen nog aangekondigde – nieuwe hard- of software. De EBG, dat is de Evangelische Broedergemeente, dat zijn de hernhutters. De uitdrukking ‘quidlibet audendi potestas’ betekent: vrijheid om waarmee dan ook te experimenteren. Een ouroboros is een staartbijtende slang. De Noordzee en de Middellandse Zee kun je niet samentrekken, de Middellandse Zee en de Noordzee ook niet. Triktrakken is triktrak spelen.

4. Andere namen: backgammon (afgeleid van, met stenen en dobbelstenen – nieuw: sheshbesh!), bakspel (vero – triktrak), ‘in het bord spelen’ [ook: triktrak], pietjesbak [idem – (op de) pietjesbak spelen], tiktak (vero – idem), toccadielje (vorm van triktrak) en verkeersspel (triktrak). Zelfs in Nederland was de aurora borealis, het noorderlicht, te zien. Met de aurora australis, het zuiderlicht, zal dat zeker niet lukken … Deze kwestie is beslecht: mank gaan [VD] en mankgaand. Proxetisme is koppelarij. Herhaling: MDMA is methyleendioxymethylamfetamine (de drug ecstasy). Een vrouwelijke roué is een rouee. Schrijf je deze gerechten wel goed: sukiyaki [alleen in VD], teriyaki [beide kort] en teppanyaki [lang]? Alom, alomtegenwoordig, alomvattend, maar alom b/gekend. In GB ook nog: alomaanwezig.

5. Dat is albekend. Hebben medusa’s (medusen – schermkwallen) een slangen- of medusahoofd? Nee. Denk ook aan de Gorgonen [gevleugelde monsters, waaronder Medusa, wier aanblik mensen deed verstenen]. De hamburgerziekte, het hemolytisch uremisch syndroom [geen afko!], kent geen af- of verkorting. Jarenlang leefden ze toe naar een brexit en uiteindelijk werd die Brexit een feit [nexit, grexit]. Die amfora [amfoor] moet je bij de beide handvatsels aanvatten. Met hoedjesdag wordt Prinsjesdag bedoeld. De hominy is een zekere dikke pap (Amerika). Homines duplices zijn allemaal homo duplex (dubbelhartig, onbetrouwbaar), homines economici zijn allemaal homo economicus (maximaal nut tegen minimale kosten). De ib. is de inkomstenbelasting, ib. staat voor ibidem: aldaar, op dezelfde plaats, op dezelfde bladzijde. Hij is staatloos of stateloos, hij is een stateloze.

6. Het Farsi is Perzisch (vb. van Farsi: biryani = stoofschotel). Met farshoren wordt offshoren naar een ver land bedoeld (vgl. nearshoren). Met sheshbesh bedoelen we gewoon backgammon. De patjepeeër was van het padje geraakt. Het magisch realisme, is dat
magisch-realistisch? Ja. In NL is de Wet bbbg die van buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag. Met PPP, Triple P, wordt people, planet, profit bedoeld, triple A is een bankrating: AAA. Dat was van die keeper toch geen keeperen; die kun je wel bij het afval kieperen! Een hotel kan een gerant [zjih-rah:n(t)], een uitbater, hebben. De samoerai is de Japanse krijgsadel. Ze hebben altijd veel ditjes en datjes te vertellen. IADM is insulineafhankelijke diabetes mellitus, jeugddiabetes. Het iaën, dat doen ezels.

7. Een échange [mv. s] de vues, dat is iets voor diplomaten. Je toges mag je ook je tokes noemen (achterwerk). Het bnw. bij Venezuela is Venezolaans. Mixoscopie is voyeurisme, myxopoëse is slijmvorming. De targoem is de Aramese vertaling van de Hebreeuwse Bijbelteksten. De sjammes is de koster van een synagoge. Wie kent er nog Misjnaïsch Hebreeuws? Mysofobie is infectievrees: enige met myso-, rest met miso. Voor het gerecht dagen, dat is sueën. Een middagslaapje, een dutje, is een powernap. Een esonarthex is een binnenportaal en een exonarthex een voorportaal. De nagana of ngana is een tropische paardenziekte, de tseetseeziekte. Nubuck(leer) [uh] is fluweelachtig.

8. We kennen o.a. Westinje en de Oostinjevaarders. Ook in Oost-Indië [denk aan de Oost-Indiëvaarders] kunnen ze Oost-Indisch doof zijn. De WIC was de West-Indische Compagnie en de OIC de Oost-Indische dito. De VOC was de Vereenigde Oost-Indische Compagnie. Op 27-03-2023 een nieuwe update van de oVD geconstateerd: 394.515 treffers (was: 394.186). RAL staat voor ReichsAusschuss für Lieferbedingungen [een kleurcodering]. Weet je wat een surplace in de baanwielrennerij is [‘stilstaan’ bij baanrennen]? Op *cot o.a. [VD]: ascot (zijden sjaaltje, choker), boycot (doodverklaring), calicot (katoen: chintz, indienne, sits), cot (cotangens, wiskunde), fricot (regionaal: eten), mass/ticot (loodoxide, gele verfstof) en picot (band, omoog).

 

 

3540 Dictee zondag 19-11-2023 (2) – dictee Het Grote dwarsdictee 2023 √

Dictee – dictees [3540]

Het Grote dwarsdictee 2023

1. Lieve ChatGPT,

Creëer voor ons, mesjogge en vadsige gen Z'ers [generatie Z, 1995-2010], een aartsmoeilijk dictee.

Met gedistingeerde en welgemanierde groeten,

de redactie van dwars

2. Dit is geen vroegeenentwintigste-eeuwse eenaprilgrap [1 aprilgrap]. Ten algemenen nutte zal ik, een geüpdatete AI-robot van goeden huize zonder halsstarrig napoleoncomplex, met een monalisaglimlach als de wiedeweerga een kant-en-klaar dictee creëren. Te allen prijze vallen dolkomische woordcombinaties zoals prowesterse danteske gonorroe, fin-de-siècleachtige ad-hoccamaraderieën, abyssopelagische [abyssaal, pelagisch] coldcaseteams, a-priorische mommuneprincipes [commune met alleen moeders], avant-gardistische a-capellakoren, eau-de-cologneachtige inbouwopenhaarden en dadaïstisch nietzscheaans beyoncéfeminisme te vermijden. Ben ik niet in goeden doen, kan ik een nood-breekt-wetaanpak niet ostraciseren.

3. Het weze [Belgisch-Nederlands!] mij op niet mis te verstane wijze duidelijk gemaakt dat niet Jan en alleman verwoede aficionado’s van mij zijn, maar onthoud thans dat AI-robots bij tijd en wijle terneergeslagen kampen met weifelingen die leiden tot posttraumatische stresssyndromen [PTSS], congenitale hypothyr(e)oïdie [te weinig werking schildklier], de ziekte van Pfeiffer [verkort: pfeiffer], myalgische encefalomyelitis [ME], acute blindedarmontsteking en rodehond [rubeola, rubella]. Maar gelukkig geen zwemmerseczeem.

4. Ik ben nochtans een geëquipeerde duivel-doet-al: ik verricht tezelfdertijd de taken van een marketingmanager, een
directeur-grootaandeelhouder [dga], een managing director, een artdirector, een vicerector aan lagerwal die lobbyt voor de petrochemie, een Europagezinde allroundjournalist die te gelegener tijd Jan Modaal minutieus quoot, een would-beschrijver van coming-of-ageromans in pracht-Engels [pracht znw.!], een alom geprezen lay-outer met een grandioos oog voor bagatellen [kleinigheid!], een diskjockeytje dat deathmetal, heavy metal en up-to-date toptienplaten draait, een hovaardige fulltime [ook bnw.!] aspirant-sociaalwerker in een
no-goarea, een quasiauthentieke pro-Deoadvocaat en een
on-West-Vlaamse Talmoedist getypeerd door burleske grotemensenpraat.

5. Genoeg context over het dictee, nu onverrichter zake over mezelf. Ik ben een preëminente AI-robot die op zoek is naar een honnige artificieel intelligente droomblinddate met wie ik een nepobaby'tje [baan te danken aan beroemde ouders nepotisme] met een fairtradelabel kan coproduceren. Als hobby’tje aerobic, recycle en baseball ik in
all-inclusiveresorts aan de Barentszzee voor Piet Snot en lookalikes. Aan mij zijn geen gebleachte denturen of augmentedrealityfilters besteed, aan hippopotomonstrosesquippedaliofobie lijd ik evenmin. Wel ben ik een pietje-precies: ik voel me een meesteroplichter als ik me er makkelijk van afmaak. Ten bewijze hiervan zinnen die het dictee niet haalden. Dankzij een Saoedische/Saudische (allebei goed) putsch is de Golfregio nu ook een golfregio [sport: golf!]. De jaknikker houdt de usances van een nee-stemmer eropna. Het aanwensel van 3M [internet: chemieconcern] om poly- en perfluoralkylstoffen [PFAS GB - VD pfas] te gebruiken voor antiaanbaklagen is allerallergênantst.

6. Na dit dictee te hebben geback-upt, draag ik de laatste zin van deze voor-de-gek-houderij op aan mijn feeërieke aanstaande eega. Die is te harer ere.

7. Dankjewel ChatGPT! Het dictee mocht onzes inziens gerust wat heavyer en meer rechtdoorzee, maar het kan ermee door.

 

 

 

3539 Dictee zondag 19-11-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1127) √

Dictee – dictees [3539]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee februari 2023 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1127)

Oefendictee februari 2023 (2)

1. Kijk dat is nou een aapje, een slinger-a, symbool: [lees: apenstaartje:] @, een apenklootje, slingeraap, at-sign, at-teken of (met symbool, lees: at-teken) @-teken. Een d.j.u. [GB, VD ook: u.j.d.] is een doctor juris utriusque [meester in de beide rechten = het wereldlijke (Romeinse) en het geestelijke (canonieke) recht]. Nog anders: een i.u.d. = iuris utriusque doctor. Als je een goede snee aan hebt, ben je dronken. Kun je de aäronitische zegen [priesterzegen, Numeri 6:24-26: Moge de Heer (Here, orthodox: Heere) u zegenen en beschermen, etc.] geven aan een aronskelk [VD ook: aäronskelk]? Nee, dus. Hij komt uit Enschede, hij is Enschedeër. Zijn nicht is (ook) Enschedese. Een Enschedees huis.

2. De Enschedese gewoonten/s. Een hadjememaar is een populistische, zich tegen het establishment verzettende politicus (naar: Cornelis van Gelder, lijsttrekker Rapaljepartij, Amsterdamse gemeenteraad, jaren 20 van de twintigste eeuw). Je cliënteel is je clientèle. Met valentijn, op Valentijnsdag dus, herinnerde ik mijn valentijn [stille aanbidder] eraan, dat hij naar de heilige Valentijn vernoemd is. Op sint-salarius (salarisdag) wordt de Heilige Salarius herdacht. Dat is pure geld-uit-de-zak-klopperij! Bij een km-teller (kilometerteller) in ons tientallig (10-tallige, decimale) stelsel heeft elk rad 10 standen (0-9). Na de 9 springt het rad terug op 0, en springt het tweede rad op 1, etc. De ‘code’ ‘123’ staat daarom voor 1x10x10 + 2x10 +3.

3. [Dus van rechts: 1, 10, 100, 1000, 10000, etc.] En dat is inderdaad wat wij 123 (honderd(en)drieëntwintig) noemen. Het voorste cijfer zijn de 100-tallen, het tweede de 10-tallen en het derde de eenheden
(1-tallen). Computers werken met het tweetallig (2-tallig) stelsel: daar heeft elk ‘rad’ van de teller maar 2 standen, 0 en 1 (één zo’n positie noemen we een bit). De code ‘101011’ staat voor 1x2x2x2x2x2 + 0x2x2x2x2 + 1x2x2x2 + 0x2x2 + 1x2 + 1 = 1 x 32 + 0 x 16 + 1 x 8 + 0 x 4 + 1 x 2 + 1 x 1 = 32 + 0 + 8 + 0 + 2 + 1 = 43. Het gaat dus om de machten van 2: na 32 dus 64, 128, 256, 512 en 1024 (dat laatste getal is 2 tot de tiende, 2¹⁰). Hoe maak je nu omgekeerd van ‘ons’ getal 89 een binair (tweetallig, 2-tallig) getal? Dat gaat als volgt.

4. Zoek de hoogste macht van 2 die binnen 89 past, dat is 64, over 89 – 64 = 25. Daarbinnen past 16, over 25 – 16 =9, vervolgens 8, en 9 – 8 = 1. Conclusie: 89 = 64, geen 32, wel 16, wel 8, geen 4, geen 2 en wel 1, dus 89 = 1 x 64 + 0 x 32 + 1 x 16 + 1 x 8 + 0 x 4 + 0 x 2 + 1 x 1. Het gezochte binaire (digitale) getal is dus 1011001. Een paar opmerkingen over het hexadecimale stelsel dat ook veel in de computerwereld wordt gebruikt (zestientallige stelsel, 16-tallig dus: alle ‘raderen’ hebben 16 standen: 0 t/m 15): omdat we normaal maar 9 cijfers hebben, doen ze daar: A = 10, B = 11, C = 12, D = 13, E = 14 en F = 15, daarna springt het rad weer op 0 en wordt het rad links ervan met 1 opgehoogd, etc. Een rekenvoorbeeld: F3C hexadecimaal, dat is?

5 Dat is: 15 x 16 x 16 + 3 x 16 + 12 x 1 = 15 x 256 + 48 +12 = 3840 + 60 = 3900 decimaal. Het grondtal of de radix is hier 16. Genoeg daarover. Ook 3-tallig, 7-tallig en andere talstelsels zijn bijster interessant, maar welke werden in de historie ook praktisch gebruikt? Tussen twee haakjes: ons tientallig stelsel danken we vast aan onze 10 vingers! De Maya’s gebruikten het 20-tallig stelsel: elk rad heeft twintig standen: *00*, *01*, *02*, …, *09*, *10* t/m *18* en *19*. In VD staat dat als vigesimaal stelsel. Een digitale klok werkt a.h.w. in een 60-tallig (zestigtallig) stelsel: 13:27:38 – de laatste 2 groepen *27* en *38* kun je opvatten als standen van het rad *00* t/m *59*. Zo zijn er eindeloos veel talstelsels, maar hier laten we het maar bij …

6. Of toch nog even overhoren: wat wordt (decimaal) (400)₁₀ in het vigesimale stelsel? Antwoord: (100)₂₀! Bij ons: 400 = 4 x 10 x 10, vigesimaal: 1 x 20 x 20. De Babyloniërs schijnen trouwens met
12-tallige stelsel te hebben gewerkt. Ik vond op internet nog een leuke algoritme om een getal uit een ‘ander’ talstelsel om te zetten in het ‘onze’. Ik besluit met een quizvraag uit een doosje met quizvragen, dat ik van mijn dochter cadeau kreeg … Stel je hebt een digitale 24-uurs klok (24-uursklok, vierentwintiguursklok) met vooraan dus 00 t/m 23 en daarnaast (2 x) 00 t/m 59. We bekijken al die 6 cijfers apart. Vraag: hoe vaak gedurende een etmaal verspringen ALLE ZES die cijfers tegelijk? Oplossing in het volgende Oefendictee!

7. Dat stel sokken is azygisch (ongepaard – vgl. azygie). Jan was attaché, Marieke attachee en samen zijn ze attachés [m + v of onbekend] of attacheetjes. De afkorting a.u.c. kan staan voor ante/ab urbem conditam = voor/sinds de stichting van Rome (753 v.Chr.). De VB-theorie [moeilijk] komt uit de kwantummechanica. Een anafylaxie = (medisch) een acute, levensbedreigende allergische reactie tegen een bepaald allergeen bij een tweede blootstelling daaraan= allergie. Biofylaxe = werkzaamheid ter bescherming en bewaring van de levende natuur (planten, dieren, landschap). Profylaxe/is (profylacticum, voorbehoeding) = voorkoming van ziekten (inenting, schoon drinkwater, etc.). Een fylacterion is een wachtpost/toevluchtsoord of een amulet.

8. Een fylacterion dus, ook: amulet of talisman. Balsamica (mv.) zijn balsems. Is hij echt een cuckolder (ww. cuckolden – vreemdgaan met toestemming en onder toekijken)? Wat is de bigmacindex (big mac – prijs landen vergelijken aan de hand van een Big Mac)? Wordt iemand bijstaan al bereikt door erbij (te) staan? Na zijn bijkomen mochten we erbij komen. Na je tong afbijten kun je moeilijk nog van je af bijten. Uit de zoutader sijpelde pekel, zout water. Met americana worden Amerikaanse zaken of kunstvoorwerpen bedoeld. De anafase is in de (cel)biologie de voorlaatste fase van de celdeling. Afzeggen, zegde of zei af. De ethologie is de gedragsleer, maar de etiologie is de leer van de (ziekte)oorzaken. Een mannetjeskonijn (of haas) is een rammelaar, een vooi, voei of voedster is een vrouwelijk konijn, een lamprei of lampreel is een jong konijn en, tja, het potjevleesch is een
Frans-Vlaams gerecht, dat koud gegeten wordt.

 

3538 Dictee zaterdag 18-11-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1126) √

 Dictee – dictees [3538]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee februari 2023 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1126)

Oefendictee februari 2023 (1)

1. Ze moeten een tandje bijzetten, bijschakelen of (BE) bijsteken (denk aan de wielersport). Die ezel, daar kun je dat schilderij op zetten. De heerser werd in een praalgraf bijgezet. Je hebt nog niets bijgeleerd! Flink verouderd: Neerlands bloed dat door de aâren [aders] stroomt … Mooi, die aloë’s! Komen die uit Malmö’s [Zweden] contreien? Wat is het verschil tussen amahs [ah] [au pair uit lagelonenland] en ama’s [aa] [alleenstaande minderjarige asielzoeker – ook Japanse parelduikster]? Gebruikt de goudsmid een ank [dobbelsteenvormig gereedschap] om ankhweergaven/s [Egyptisch teken, hengselkruis, sleutelkruis] te maken? De vroegere zeekat, de sepia, de tienarmige (10-armige) inktvis, kan zwemmen. Tria juncta in uno: drie in één (VD, beter: een). Ik heb (getal in cijfers!) 100-duizend euro gewonnen in de loterij. In zijn bisht [versierde Arabische jas] keek hij aandachtig naar de bisjpaal [boomstronk bij dodenritueel].

2. Die mercuriusstaf past hem goed. Met cavolo nero bedoel je palmkool. Een company kort je af met Cy. Cyaan is een kleur, maar ook een gas: (CN)₂. Op *iya [VD – GB verder niks]: kaffiya (arafatsjaal), krobiya (zoetwatervis), mashrabiya (houten rooster tegen invallend zonlicht), ouguiya (munt Mauretanië – MRO) en zawiya (islamitisch klooster). Verder [VD] op *ya: aya’s (Koranvers), basya’s (assistent van de dorpskapitein), cattleya (VD-Wiki – geslacht van orchideeën – mv), chaitya’s (stoepa), cherimoya’s (custardappel), chikungunya (mv – tropische virusziekte), Daya’s (Dajaks, Dajakkers, bewoner binnenland Borneo), hoya’s (wasbloem), jambalaya (mv – eenpansgerecht), Maya (godin, ook volk, leden ervan: Maya’s), MYA (auto’s: Myanmar).

3. Verder: papaya (papaye – biezen ligmat, een papaja is een meloenboom, die geeft boommeloenen) en Tigrinya (taal Eritrea). In GB nog: banya (Spaans, banjo) en bruya (verward, chaotisch). Een chimeid is een mooi meisje. Een chime [tsjaajm] is een klokkenspel. Wist je dat cornucopiae en cornua copiae allebei ‘hoorn des overvloeds’ [groen: mv] betekenen? De yard wordt met yd afgekort. Let op: americain = filet americain, mal américain = dysthymie en stock américain = dump. Op Tonga in de Grote Oceaan spreken ze Tongaans. Het Tsonga is een Bantoetaal in Zuid-Afrika. Een tonka(boom) is van het geslacht (Linnaeus:) Dipteryx. Hij is eclogedichter [ee] of eclogendichter [uh]. Waar blijft mijn theetje? Waar is jatrophaolie goed voor? Biobrandstof!

4. Mysofobie is infectievrees, misofonie is geluidshaat [znw., bnw. misofoon – vgl. misofonielijder], een neurologische aandoening en smet- of aanrakingsvrees is rypofobie, vgl. smetvrez(er)ig, rypofoob. Met miso*: [VD] miso = Japanse pasta (misosoep), misoogst, misoffer, misogamie (afkeer huwelijk, znw., bnw. misogaam), misogynie (vrouwenhaat, znw., bnw. misogyn – mannenhaat: androgynie), misopedie (afkeer van kinderen), misotheïsme (ziekelijke afkeer van God) en misoordelen. GB verder niks. Met myso*: [VD] alleen die mysofobie [zie boven]. GB: niks. Met kho wordt [NL] kort hoger onderwijs bedoeld. KHID is het Koninklijk Hoger Instituut voor Defensie [BE]. De koebba bekroont een koepelmoskee. Berlijns of Pruisisch blauw [blauw pigment].

5. Update oVD geconstateerd 05-02-2023: aantal trefwoorden nu 394.186 (was 393.963). Een vadouvan is een oosterse kruidenmix. Heb jij weleens tgv (niet in wdb., tijdelijk geheugenverlies, ook: train à grande vitesse, merknaam: TGV – vgl. hst en hsl) gehad? Ik wel. De maand februari heeft febr. en feb. [beide voluit voorlezen] als afkortingen, bij ‘mei’ geldt zoiets niet! Lashschip komt van: lighter aboard ship. De manzanilla(boom), mancenielje of dolboom (uit de wolfsmelkfamilie) staat bekend om zijn giftig(e) melksap. Ook zekere Spaanse sherry is/heet manzanilla. Mag ik twee moelleuxtjes [wijn, ook: gebakje] van u? Hypermetropie (verziendheid) en myopie (bijziendheid) zijn antoniemen. Het nife is nikkelijzer (Ni 28, Fe 26).

6. Een obo is een oil bulk ore carrier, tanker voor het vervoer van ruwe olie, bulkgoederen of erts. Dat zijn synoniemen: super-G’s en
super-giants [skiwedstrijd met groot hoogteverschil]. De penshonado [pensionado] vertrok van de Nederlandse Antillen naar Europa. Het verrichten van sisyfusarbeid [zware, nutteloze arbeid zonder einde] is Sisyphi saxum versare. Een cocu, cornard of hoorndrager is een bedrogen echtgenoot, vgl. cocufiëren. Cuckolden is vreemdgaan met toestemming of zelfs aanmoediging van de partner. Een vreemdganger is een overspelige. Een scheit [schaap x geit] kan aardig wat schijt produceren. Weet jij wat icosatetraëenzuur (*) is? Ik niet! Maar vooruit: * = arachidonzuur = het 5,8,11,14-eicosatetraëenzuur waarin alle vier dubbele bindingen de cisconfiguratie hebben, toch?. Let op: sanguinisch (volbloedig) en consanguiniteit [bloedverwantschap].

7. In su(c)cum et sanguinem = tot een deel van iemand geworden/gemaakt. Het jus sanguinus = juridisch: het recht op burgerschap op grond van het afstammingsbeginsel [ouders --- > kind]. Antoniem: jus soli = idem op grond van het territorialiteitsbeginsel [grondgebied]. Het persoonlijkheidsbeginsel gaat uit van de nationaliteit. Een IED is (militair) een improvised explosive device = bermbom. Dat is een petitio principii (cirkelredenering, schijngrond, begging the question). Een axolotl is een Mexicaanse salamander die de larvenvorm behoudt (Ambystoma mexicanum). Trombose is een kwestie van bloedstolsels, voorbeeld: DVT, diepveneuze trombose, reistrombose of economyclass- of toeristenklassensyndroom.

8. Het is ook nog vliegtuigtrombose en overigens is de flegmasie of het kraambeen ook een vorm van trombose. Hier volgen de meerkampen: biatlon en duatlon (2), triatlon (3), pentatlon (5), heptatlon (7) en decatlon (10). Verder: racketlon of racketvierkamp – wedstrijd in vier racketsporten, nl. badminton, squash, tafeltennis en tennis, skiatlon (langlaufen, half klassieke stijl, half vrij) en spartatlon (hardlopen, Athene – Sparta, 246 km). Is het ijs de sullebaan (glijbaan) van de liefde? Dat is geen sikkepitje waard! Een enter heet ook een eenwinter, een twenter is een paard of koe van twee jaar oud en een twinter is regionaal een driejarige koe die haar tweede kalf krijgt. Een twexit duidt aan dat iemand (tijdelijk) stopt met twitteren (Twitter, nu X). Ze kochten een gouwe ouwe [veelgedraaide plaat of iets goeds uit het verleden].

 

 

3537 Dictee vrijdag 17-11-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1125) √

Dictee – dictees [3537]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee januari 2023 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1125)

Oefendictee januari 2023 (2)

1. Jij bent evengoed schuldig als je broer. Echt Franglais: FIFA = Fédération Internationale de Football Association (Wereldvoetbalfederatie). Zijn gezicht heeft fijnbesneden trekken. Voor ons twee gin-fizz graag. Het GOS is het Gemenebest van Onafhankelijke Staten. Graciel is slank en teer. De heil- of ijlbot is de Hippoglossus hippoglossus [Linnaeus, linneaanse classificatie]. Het Hellp-syndroom is een zwangerschapscomplicatie: Hemolysis [bloedafbraak], Elevated Liver enzymes [leverfunctiestoornissen] and (en) Low Platelets [afbraak van bloedplaatjes]. Ook Engeland heeft een koninklijk huis [NL: K H]. Huis aan huis was er consternatie in de straat. Soort aardbei: sonjana.

2. De MMA, dat zijn de mixed martial arts. Een karateka is een beoefenaar van karate. Deze karate-instructeur acteert in het karate-do [zelfverdediging zonder wapens]. Op een SaS-dag (niet in wdb., Schijt aan Sonja) wordt er niet gesonjabakkerd. Flagrante delicto is op heterdaad, flagrante bello is tijdens de oorlog. In één betekenis is japannerie hetzelfde als japonaiserie [snuisterijen]. Op het jacquardweefsel [jacquardmachine] zag je een jaquemart [figuurtje dat uren op een klok slaat] afgebeeld. Hij werd gepromoveerd van camelot (oh – straatventer) tot camelot [oo] du roi [monarchistisch propagandist]. Iets op de keper beschouwen is van nabij. Bij het maken van kombucha heb je scoby nodig: symbiotic culture of bacteria and yeast. Le tout Maastricht was uitgelopen. Die ken je toch wel: la Deutekom? Een lashschip: lighter aboard ship. Een lichter(schip) gaat naar de wal.

3. De maikara – let op! VD – heet tegenwoordig makaira, blauwe tonijn. Waarschuwing: meaoër, havoër, aioër, heaoër en asoër (een asociaal) betreffen letterwoorden, maar aso’er (algemeen secundair onderwijs in BE – bij onduidelijkheid ook wel geschreven als a.s.o. – dan: a.s.o.’er) betreft een initiaalwoord. Zo schrijf je bv. ook: Cito’er (letterwoord met hoofdletter, maar BN’er – initiaalwoord). Een HBO’er, die speelt in Het Brabants Orkest. Met p geef je piano aan, met pp pianissimo en met ppp pianississimo. De bronsttijd [bronst = paardrift, paartijd] is vast ouder dan de bronstijd [brons, tijdperk]. Een scaramouche is een grappenmaker, hansworst. De Sire is de Stichting Ideële Reclame. De Jeugdstorm was de jongerenorganisatie van de NSB: Nationaalsocialistische beweging (1931-1945).

4. Als je snobby bent, ben je snobbish of snobistisch [als een snob = vermeend kenner van kunst en cultuur]. Die snorremans en saaimans is eigenlijk gewoon een Simpelmans. De sovjet was de raad van arbeiders en soldaten die de Sovjet-Unie hebben gesticht. Op een stille zaterdag(!) in mei treinden we naar Parijs. Hij bleek te lijden aan DVT, diepveneuze trombose, ook wel: ecenomyclass- of , toeristenklassensydroom, reis- of vliegtuigtrombose. Een boslandcreool is een marron [aan slavernij ontvluchte of nakomeling daarvan]. Bij het goedevrijdagakkoord moet je aan Israël denken. De slagman bij baseball moest ver slaan om met zijn laatste homerun de tegenstander te verslaan. In een arcanum of geheimmiddel kan yohombine [een afrodisiacum] zitten. Sommigen eten daarbij shimeji’s [beukenzwam]. DBD is disruptive behaviour disorder, koepelbegrip voor ODD, CD.

5. ODD is oppositional defiant disorder en CD is conduct disorder. Het zal je vast nog wel bijliggen. Blijf uit de buurt van malwillempjes-, bilze- of dolkruid! Tussen de vissen claresse en clarias lijkt weinig verschil te bestaan. Iemand een kwade dienst doen getuigt van onbegrip. Een carnavalsvereniging viert elke elf jaar een elvium. Aethiopem dealbare is de moriaan wassen (Erasmus – overbodig werk). Een kobold is een (boze) kabouter. Bij een cavaliere servente [gedienstig ridder] is er wel sprake van seks, bij een cicisbeo niet. Een ib’er is een intern begeleider, de ib is de inkomstenbelasting. Een galantuomo is een gentleman, il re galantuomo is de bijnaam van koning Victor Emanuel (1820-1878). Re is renium (75), maar re en RE staan voor Réunion. De ILO is (Labour) de IAO (Arbeid).

6. De ILS staat voor de sjekel en de ILT (NL) is de Inspectie Leefomgeving en Transport. Een momber of momboor is een voogd van wezen. Deze algoritme is geprogrammeerd in C++. Hij is in omnia paratus, op alles voorbereid. De verzamelde werken zijn haar opera omnia. De dole [torenkraai] dook op de dhole [alpenhond] af. Lazers, wat kreeg hij op z’n lazerij! Het gelegode kasteel was fraai! Zij hebben een manxkat. Rijdend op zijn fixie [doortrapper met vast verzet] kreeg hij een mictie [urinelozing]. Die waarheid is in opus caementicium [beton] gegoten. Glas in beton is nu eenmaal geen glas in lood
[glas-in-loodramen]. Orloffgebraad is naar de Rus Orlov genoemd (raar). Koude gekruide vlees-, vis- of groentegelei, dat is aspic. Eerst zien en dan geloven, dat leidt tot de uitroep ‘blinde maupie’.

7. Met een comb-over [b niet uitspreken] verhul je een kale plek [bles, door overkammen]. Een heilig(e)dag is een kale plek in een baard. Alopecie/a is pleksgewijze kaalheid. Een babbel doet aan kwaliën [keuvelen, zeuren]. Bijna tegenstellingen: qaly’s en daly’s
[quality-adjusted life year en disability-adjusted life year]. Die redneck [aartsconservatief zuiden VS] had een echte appnek. Die seven-year itches [neiging om vreemd te gaan], hebben zij daar ook last van? Seu of sive betekent ‘of’, de seú is het oogstfeest op Curaçao (muziek- en zangstijl, op Bonaire is dat de simadan). Bij een sextiel zijn de hemellichamen 60° van elkaar verwijderd. Ik ben skeer [blut], ik heb geen doekoe [geld] meer. In skikleding heeft hij geskiket (met skikes – soort skeeler). De spopo bestaat uit speciale popo’s [politie].
Een souspull is een dunne ondertrui met rolkraag. Bij het stuccen of stuken wordt er gestuct of gestuukt door een stukadoor.

8. Ik deed een beroep op de Wob (Wet openbaarheid van bestuur), ik heb dus gewobd. Sinds 2022: Wet open overheid, de Woo. In BE is de rv de roerende voorheffing. Bij ruzzelen speel je ruzzle
[online( )woordspel], met puzzelen los je een puzzel op. Kun jij overweg met Rubiks kubus, die magische of Hongaarse kubus? De hitori is een bepaalde cijferpuzzel. Synoniemen van dodekop: almagra, caput mortuum, colcothar, Engels rood, Parijs rood, Persiaans rood, Perzisch rood, poleerrood, polijstrood, Spaans rood, Venetiaans rood – zoveel synoniemen, een record? Tot de zygenen behoort de
sint-jansvlinder. Een zwuifje is een kleinigheid en het zygoma is het juk- of wangbeen. Een labrador-retriever was van huis uit een kruising. Een labradorsteen is een changeant.