Dictee – dictees [2940]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 140, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (717)
1. Welke Vendéese wijnen ken je? De vendémiaire was de wijnmaand en de eerste maand tijdens de Franse Republiek. Hindeloopen is het Fries Venetië, Bangkok het Venetië van het Oosten en Amsterdam, Brugge en Giethoorn strijden om de titel 'Venetië van het Noorden'. Een venndiagram vind je in de wiskunde en geeft verzamelingen weer. Venografie is flebografie, het maken van röntgenfoto's van de aderen. Een trumeau is een vensterdam of een penantspiegel. Vensteremail is ajour bewerkt email. Zullen we deze cri du coeur, deze hartenkreet, ventileren? De ventôse is de windmaand (de zesde maand van de Franse Republiek), de ventouse een vacuümextractor. Venture capital is durfkapitaal. De Venus van Milo is een venus, een Venusbeeld.
2. Venus heeft een gordel [de venusgordel] en je kunt aan Venus offeren [zich aan de liefde overgeven]. Als planeet heet ze [= Venus] ook Morgen- of Avondster. De Venusdienst is een specifieker eredienst dan een venusdienst, een wellustig leven.
3. Bij de Venusovergang schuift de planeet voor de zon langs. Een Venustempel is een sacraal gebouw, een venustempel is een bordeel. Wist u dat Verantwoordingsdag [regering in Tweede Kamer - financiën afgelopen jaar - derde woensdag in mei] ook wel gehaktdag genoemd wordt?
4. Een Vlaams verband vindt je ouweheer bij een eensteensmuur. Chaise is bij ons tot sjees verbasterd en assurant tot astrant. Stel u voor, verbeeld je! Verbeelding is erger dan de derdendaagse koorts. Ventre à terre [in vliegende vaart, met de grootste haast] vond hij de venue-en-cour [juridisch: rechtsingang]. Zijn leven bestond uit verbalemonden [verslonzen, vernielen] en verbambocheren [verbrassen]. Het verbeulemansen [Franse woorden verbasteren] verwijst naar Beulemans (Frans), slecht Brussels Frans, en het Beulemans, slecht Frans. De verbeuze [woordenrijk, wijdlopig] verbiage [woordenvloed, gewauwel] was niet te stoppen.
5. Bij het verbeurdverklaren (confisqueren) werd de onvoorwaardelijke verbeurdverklaring uitgesproken.
6. Zonder (ver)blikken of (ver)blozen zei hij: "Het kan me geen ene moer verblotekonten" (het zal me een (rot)zorg zijn). De arke des verbonds [verbondsark bij joden] heeft geen/niet betrekking op het Verbond der Edelen [Eedverbond der Edelen in 1566], het Oude en het Nieuwe Verbond [Oude en Nieuwe Testament, O.T. en N.T.] of op het verbond der genade [de door Christus herstelde verhouding tussen God en mens]. In de verbondsark werden de tafelen der Wet bewaard, later ook de staf van Aäron. Onze God is een verbondsgod. Heel verboos [woordenrijk] oreerde [hoogdravend of druk praten] hij verder.
7. Flexie houdt flecteren in (kijk ook eens naar inflectie – verbuiging – en deflexie = verloren gaan van buigingsuitgangen). Het Germaanse joelfeest (het winterfeest op de kortste dag) is ten dele verchristelijkt tot kerstfeest.
8. Vercooksen [tot cokes verwerken] heeft met brandstoffen te maken. Divide et impera (toegeschreven aan Philippus van Macedonië) betekent: verdeel en heers.
9. Hoe schrijf je 'verdergaan' en 'verdergaand'? De jury sprak het verdict uit. Wel verdijd en verdju, zei de nogal verouderde man. Die verdijde kerel verdijt het te gaan, hij weigert om weg te gaan. Een anestheticum is een verdovend middel.
10. Hij is een halvegare. Verduitsen is Duits maken en verdietsen is Diets, Nederlands maken. Je hebt voorvadervereerders, Bachvereerders, godsvereerders en Mariavereerders, al naar bevind (vereis) van zaken. Bij de verdwijningen in Hitler-Duitsland werden de gearresteerden in 'Nacht und Nebel' opgelost. De Zeven Verenigde Gewesten waren nog geen Verenigde Naties.
11. De oud-strijdersvereniging en de Rode Kruisvereniging hadden beide een bridgeafdeling. Waar doen we aan: pausverering, Bijbelverering of duivelsverering? Ben je al helemaal vereuropeest? Is make-up dekkende verf? De Grote Vergadering is de in 1651 gehouden bijzondere bijeenkomst der Staten-Generaal om de verschillende punten van unie, militie en religie te bespreken en te regelen. De lucht was vergeet-mij-nietblauw. Als vergelder heet Christus Remunerator. De vergelijking van Arrhenius is te ingewikkeld om op te schrijven [k = A exp (-E/RT), waar A, E, en R constanten zijn – k is de snelheidsconstante van een reactie en T is de temperatuur].
12. De vloed der vergetelheid is de Lethestroom [onderwereld]. Vergeme (vergemes, vergimme, vergimmes – krachtterm) nog a(a)n toe, dat is nou ook wat!
13. Is
een fehlleistung [verspreking]
een freudiaanse vergissing? Verglaassel is glazuur en verglazen is
glazuren. De honkballer had eerder de koffie al vergooid [bederven door er te veel water op te
gieten], moest ver
gooien, maar vergooide zich. Hij opereerde onder de vergriekste naam
[Philipp] Melanchthon
(vergriekste naam
van Schwarzerd, niet meer
in VD). Tijdens haar studie is
zij helemaal vergroningst. De auxesis is taalkundig de vergroting,
maar minder dan bij de hyperbool. Er zijn heel wat verhalen: een
godenverhaal, een paasverhaal, een Christusverhaal, een
zondvloedverhaal en een Faustverhaal. Een verhaalschuld betaal je
terug aan de Sociale Dienst.
14. Met jou heb ik nog iets te verhakstukken (verhapstukken), of is het te verhalvezolen? Het naziregime was geheel verheidend. Het harde (palatum durum) en het zachte verhemelte (palatum molle) vormen samen het (totale) palatum, al doet Van Dale je anders denken. Zullen we hem maar meteen verhennekleden [het lijkkleed aandoen] ?
15. Een hoogvlieger is hoogvliegend, kan hoog vliegen. Verhip! Ik vergat mijn portemonnee. Zoiets verhoede God. De Verhoging van het Kruis is de Kruisverheffing. Wat is ichtyosis? Antwoord: de visschubbenziekte.
