2460 Dictee vrijdag 05-11-2021 (2) - dictee BeNedictee 2021-10 √

Dictee – dictees [2460]

BeNedictee 2021-10

De vetgedrukte woorden moesten worden ingevuld. Blauw is toelichting.

Een frightnight voor vips [deel 1] (auteur: Birgit Kuppens)

1. Heb je last van hippopotomonstrosesquippedaliofobie [ziekelijke angst voor lange woorden – vgl. sesquipedalia verba – ellenlange woorden]? Drink dan nog snel wat côtes du Rhône [rhônewijn - mv. + s], yquem [witte bordeauxwijn] of sjampie [champagne]. Als je het dictee niet foutloos schrijft, beschouwen we je niet als tararaboemdijeefiguur [schertsfiguur] of lulletje lampenkatoen [lampenpit, rozenwater – v. = tepeltje taptemelk].

2. Hier gaan we dan …

Dit jaar valt Halloween samen met de museumnacht in het Museum voor Natuurwetenschappen. Daar stonden ze allemaal,
entre chien et loup [in de avondschemering, inter canem et lupum, uur tussen hond en wolf], de vipgenodigden [very important person], die als eersten [personen!] naar binnen mochten.

3. Meneer Vijvermans stond vooraan bij de deur, vergezeld van zijn echtgenote en zijn dochter Lily. Beroepshalve was hij zelfstandig beleggingsadviseur. Zijn clientèle vond hij voornamelijk in het nabijgelegen rvt (rust- en verzorgingstehuis). Veel vrije tijd had hij niet, want vaak moest hij een hapje gaan eten bij een verkoopgesprek. Zijn lievelingsgerecht was taart. Versgebakken of al wat oudere … Mevrouw Vijvermans had het nog veel drukker dan manlief. Terwijl haar man behoorlijk wat geld binnenbracht, moest zij ervoor zorgen dat het gezin die rijkdom ook uitstraalde.

3. Wat verderop stond onder meer apotheker Marcus D. M. Martens, de beste vriend van de heer Vijvermans. De apotheker was gespecialiseerd in het mithridatiseren [wennen aan gif door steeds groter doses] van zijn medemens, en daarom nam zijn beste vriend hem maar al te graag mee naar zijn zakendiners.

4. Natuurlijk was er ook nog de heer De Coster. Hij was een pakkenman [betreft kleding, pakkeman = boeman, ww. pakken], die zich vooral op zondag opkleedde, wanneer hij als lector steevast aanwezig was in de mis. Als laatste in de rij van de belangrijke genodigden stond Evita, de bekendste operazangeres van het dorp. Het clubje vips hield zich ver op afstand van hun medemensen die zij als boertjes van buut’n [plattelanders] beschouwden.

5. Eindelijk mochten ze naar binnen. Daar werden ze eerst getrakteerd op een toespraak van Blanche, de directrice van het museum. Terwijl zij een taedieuze [langdradige] speech hield over de KPI’s [key performance indicator] van het museum, lonkte meneer Vijvermans al naar het buffet met meerdere croquembouches, moelleuxs [ook witte wijn, hier: gebakje] en de fiadu [stevige cakeachtige koek – SR - mv. 's]. Hij hoorde nog net dat Blanche, Evert, de ad-interimboekhouder de laan had uit gestuurd en hem had vervangen, door Jules, haar cicisbeo [vaste begeleider en vriend, niet: minnaar]. Deze man was jager, richtte zijn pijlen vooral op Thaise olifanten en zou het museum helpen met het uitbouwen van een slagtandententoonstelling.

6. Na de speech werden de gasten getrakteerd op een lichtalcoholisch aperitiefje en kregen ze een rondleiding over de benedenverdieping. De rondleiding werd georganiseerd door een deskundige in de chasmologie [geeuwkunde], genaamd Klaas. Vaak moest de man zijn stem verheffen, omdat Lily weleens in Morpheus’ armen [diepe slaap] belandde. Terwijl hij langwijlig [langdradig] lamijnde [mekkeren, zeuren], liep hij met de genodigden onder meer langs een tafel van scagliola [imitatiemarmer] waarop een shimeji [beukenzwam] lag.

7. Deze modderfokker [klootzak, van: motherfucker] met vooral veel nixfactor [totaal ontbreken van uitstraling] kon Lily echt niet boeien. De tiener behept met je-m’en-foutisme [BE: onverschilligheid] had tijdens de rondleiding al de hele tijd naar drillrap [rapmuziek, straattaal, wapens] geluisterd, gewinozd [ww. winozzen – waar was ik naar op zoek? – bij surfen – vgl. wilfen – what was I looking for?] en gephubd [phubben: tijdens gesprek in de weer met de smartphone]. De reden om aanwezig te zijn bij dit protserig vertoon, was omdat zij hier haar tinderdate zou ontmoeten. Plots whatsappte [ww. met kleine letter, verder W/w, F/faceboekpagina, etc.] deze laatste haar dat hij zich schuilhield op de kelderverdieping van het museum. Lily wist aan de aandacht te ontsnappen en haastte zich naar de lift. Beneden gingen de deuren open en kwam Lily terecht in een aquifer [ondergronds waterbassin] waarbij het invallend maanlicht werd tegengehouden door een mashrabiya [houten rooster tegen invallend zonlicht]. Ze voelde zich een beetje op haar ongemak in het duister, maar gedroeg zich liever niet als een zeiklijster [zeurkous], in de veronderstelling dat haar date in de buurt was. Ze zette enkele passen naar links, hoorde plots een dof gestommel en draaide zich om.

8. Daar was hij dan … Tetterettet [klanknabootsing trompet]! Hij blies uit volle borst op zijn bassax [saxofoon]. ‘Hu [uitroep van afschuw]!’ riep Lily. Ze verstijfde van angst. Ze had al jaren last van coulrofobie [angst voor clowns], maar wat ze nu zag, tartte alle verbeelding. Zijn bontgekleurde blotebillengezicht werd zichtbaar in de schemering. Deze clown was ongetwijfeld een bekend subject uit het zwacriregister [zware criminaliteit]. Hij ritste zijn paarse pofbroek naar beneden en siste ‘Als je bang bent in het donker, moet je fluiten’. ‘Allemachies,’ [allemachtig] riep Lily uit. Bij het zien van het innette [heel erg net] lichaam van deze laideron [hier: lelijkerd, ook: lelijk meisje], werd ze spontaan overvallen door een vlaag van gymnofobie [angst voor eigen of andermans naaktheid].

9. Intussen waren de andere genodigden onder leiding van Klaas aangekomen bij een trois-quarts [half van voren, half van opzij] van de Roi-Soleil [Zonnekoning, Lodewijk XVI]. Voor het schilderij stond een zuil met daarop het diëncefalon [tussenhersenen] van een kodkod [nachtkat]. Terwijl Klaas ab acia et acu [in geuren en kleuren, haarfijn] uitlegde wat het verband was tussen het staatshoofd en deze hersenstructuur, zag hij vanuit zijn ooghoek dat Evita een stap naar voren deed. Iedereen kende haar als een teutige dame met een
mise-en-pliskapsel [mise-en-plis al -, watergolf] en een deshabilléachtig [nachtkleding - wel: en déshabillé] gewaad, die vermoedelijk leed aan het moederteresasyndroom [Moeder Teresa – dwangmatig helpen en verzorgen van anderen]. Plots sloeg zij bleek uit en haar gelaat vertoonde een vreemde grijns. Ze begon wild met haar armen te slaan, alsof ze neurotisch werd. Ze hief een hoge la aan, waardoor de omstaanders een acute anakoesie [absoluut gehoorverlies] ervaarden. ‘Ach, du lieber Augustin [formule om uiting te geven aan droefenis, teleurstelling of schrik]!’ riep Klaas uit en hij deinsde met grote vreze achteruit. Is het nu echt nodig om een opéra bouffe [mv. s s +, opéra comique mv. s s +, opera buffa ('s), luchtige opera over het alledaagse] op te voeren terwijl ik probeer om jou iets bij te brengen?’ ‘Dit is een klassiek geval van lykantropie [lykantroop = weerwolf, mens in wolf veranderd, ‘s nachts op roof],’ zuchtte apotheker Martens zelfgenoegzaam. ‘A la bonne heure [het zij zo, vooruit dan maar – tegenwoordig mag ook: À – een bonheur(-du-jour) is een salonkastje met bovengedeelte met spiegelglas], ik zal het maar weer oplossen. Een beetje angélique [ook muziek en luit, hier: engelwortel] zou kunnen helpen, of misschien wat theofylline [in theebladeren, gebruikt als geneesmiddel]’. Aangezien hij dat toevallig niet op zak had, gaf hij de poesjenel [marionet, opgedirkte vrouw, akelig mens] een tramadol [opiaat als pijnstiller] en bracht haar zo tot bedaren.

10. Toen Klaas de genodigden meetroonde naar de zaal met de mirtenstruiken en mirrebomen, de banianebomen [ook: waringin, baniaanboom, banyan, wurgvijg, worgvijg] en de jatropha [plant uit wolfsmelkfamilie], verzon Blanche snel een pieskapee [smoesje, ook: pieskopee] om ertussenuit te kunnen knijpen. Vervolgens haastte ze zich naar het buffet. Ze speelde twee flammkuchen [zekere koek uit de Elzas] naar binnen, een schoteltje met orecchiette [Italiaans: oortjespasta] en als dessert een koegel [Jiddisch, Jiddisj: zoet gebak]. Ze dacht plots aan wat er die middag gebeurd was.

 

 

2459 Dictee vrijdag 05-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (383) √

Dictee – dictees [2459]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 474 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (383)

1. Het en passant slaan [bij schaken – e.p.] levert een en-passantslag op. De Enkhuizer legde een enkhuizer [herhaalde slag van een kabel om de beting] om het touw. De ziekte van Crohn [chronische darmziekte met ontstekingen en zweren] wordt ook crohn of enteritis regionalis genoemd. Hij was met entrain [voortvarendheid] en train [aan de gang, op dreef]. Voor het geval dat, neem ik mijn en-tout-cas [kleine paraplu] mee. Hij stond en tête [aan het hoofd van] de drukkers: die gebruiken onder meer en-têtes (koplijsten). Een schild in de heraldiek kan enté [de stukken met golvende lijnen of op het einde verbrekende bochten sluiten in elkaar] zijn. Je hebt tegenwoordig al braillebijbels, groteletterbijbels en dvd-bijbels (bijbel-dvd's). Vergeet ook niet de Bijbel van deux aes, de Deux-aesbijbel. De evangelisten hebben bijbels bij zich, maar het gaat hen om de Bijbeluitleg. Het Ministerie [instelling] van Buitenlandse Zaken heeft envoyés [diplomatiek vertegenwoordiger buiten de gewone formatie] en envoyees in dienst. Munten hebben een avers [voor- of beeldzijde] en een revers [keerzijde, rugzijde]. Wat zit er allemaal in die geheimzinnige entrepots [opslagplaats i.v.m. invoerrechten], in die entrepotjes [oo]? De epauletten [op schouders] worden niet eo ipso [vanzelf] gereinigd! Een envoûtement is een zekere magische handelwijze [voodoobezwering]. Ze is gekleed naar de en-voguemode [en vogue = in zwang].

2. Je bent evengoed een kanjer in het koor dirigeren als je broer: je dirigeert even goed als hij. Entre la poire et le fromage [terloops, bij het dessert] kwam het entre deux guerres [interbellum] ter sprake. Inter canem et lupum (entre chien et loup – in de avondschemering) regelde hij zijn schemerige zaakjes. Kareltje de Grote: dat is een contradictio in terminis [tegenspraak in de gebruikte termen]. Deze begrippen haal je gemakkelijk door elkaar: epoque (maken – groot opzien baren), epochemachend [uitermate belangrijk, epochaal] en belle époque [de tijd van ca. 1890-1910 in West-Europa m.b.t. het culturele en mondaine leven]. Erytrofobie is bloosangst. Een perikoop (niet te verwarren met een episcoop – apparaat waarmee illustraties, foto's en teksten kunnen worden geprojecteerd, zonder dat er dia's van worden gemaakt – en periscoop – op onderzeeboot!) is een Schriftfragment, een Bijbelgedeelte. Velours [stof] épinglé is geribd. Het epitheel (epithelium) heeft een beschermende (huid), resorberende (darmepitheel), uitscheidende (klierepitheel) of sensorische functie (zintuigepitheel). De geschiedenis van de aarde wordt verdeeld in drie eonen [tijdperk]: azoïcum, cryptozoïcum en fanerozoïcum. Een eolusharp wordt eolisch (wind, vgl. Aeolus) aangedreven. Een endofyt [endon = binnenin] is parasitair, een epifyt niet [erop]. Wat zijn erytrocyten? Antwoord: rode bloedcellen.

3. Een épagneul is een spaniël (cockerspaniël). Een epididymis is een bijbal. 'Ikke, ikke, ikke …'is overduidelijk een voorbeeld van een epizeuxis [herhaling woord]. Hij was een echte seksaddict [verslaafde]. Wat hebben ze op de pd (plaats delict) gevonden? Jullie wilden me erin luizen (erin trappen, vliegen, tuinen, lopen – vgl. erin stinken), hè? Voorwaar, dat was een wareliefdebetuiging (ware liefdesbetuiging). Paillettenversiering [reepjes gouden of zilveren folie] vind je op kleding. Ieren worden spottend wel paddy's [van: Patrick] genoemd. Hij heeft me gegangmaakt, gepacet. We hebben in de pakistaan [restaurant] met een echte Pakistaan uit Pakistan gegeten. We dronken meerdere pale ales [lichte ale (Engelse biersoort) – vgl. IPA = Indian pale ale]. Het pain à la grecque is vreemd genoeg geen Grieks brood: het komt uit Brussel! Een panopticum is een wassenbeeldenmuseum. Papoea's (De Papoese, Papoease) bevolking bestaat uit Papoea's. Si vis pacem para bellum: als je de vrede wilt, bereid je dan voor op de oorlog. Gebruik liever geen parabellum [lugerpistool]. Sommige Parisiennes dragen parisienne [stof met stipjes]. De partners accordeerden het partnerschapsakkoord. Hij is puissant [zeer] rijk.

4. Als wij samenkomen en daarna samen zijn, is er sprake van een samenkomst en het samenzijn. Altijd is Kortjakje ziek … Allerwegen vond men hem een barmhartige samaritaan [die ontfermt zich over medemens]. Het Paternoster (naam van gebed) is het Onzevader (idem; een paternoster of onzevader bidden, een Frans paternoster bidden =vloeken). De cervixpathologie [hals van een orgaan, bv. baarmoeder, de vaginale cervix] en fytopathologie [planten] zijn onderdelen van de pathologie (ziektekunde). 1 en 2 Korintiërs zijn Bijbelboeken, brieven van Paulus aan de Korinthiërs in Korinthe met hun Korinthische inslag. Andere boeken van het Nieuwe Testament zijn 1 en 2 Timotheus [VD; NBG: Timoteüs]. Een Engelse pauper [arme] is een havenot, een Duitse een habenichts. Het ijs werd in een
pêche-melbaschaaltje [p. m.] geserveerd. Hij deed het puur pecuniae causa, om het geld. Hij beschreef zijn periculeuze [gevaarlijk, hachelijk] avonturen (avonduren). Een peper-en-zoutstelletje bestaat uit een peper- en zoutvaatje. Peritonitis is buikvliesontsteking. Perpetuum mobile: altijddurende beweging. Hij zei dit à titre personnel [als privépersoon].

5. Een PET-scan [positron emission tomography] heeft niks te maken met een petfles [van polyethyleentereftalaat]. Alfabetisch komt de pg (procureur-generaal) voor de pH (potentiaal hydrogenium, potentia Hydrogenii – zuurgraad). Een pied-de-poule (stofnaam, textielindustrie) is een tweekleurig weefsel met dambordeffect, synoniem: hanenvoet en een pied-de-mouche (drukkersterm) is een hanenpoot. De pinguïn zat onder de pindaolie. De hond werd afgepitst (gewestelijk: met de zweep of karwats afrossen; in die betekenis niet meer in VD). Bij de pit(s)stop [pits, ook pit: bij auto- of motorrennen] zag hij de pitspoes [mooie jonge vrouw aldaar] niet staan (of zitten). 'Plaquette' [penningplaat, plaket] en 'plaket' [de facto hetzelfde] spreek je nu eenmaal anders uit. Een pleeboy [voor wc-rollen] vind je op het toilet, een playboy in het societyleven [hij versiert vrouwen]. Hij onderging een plastischchirurgische [ook zo bij VD – volgens de plastische chirurgie] behandeling. Een plejade is een groep van zeven personen, de Plejaden zijn het Zevengesternte.

6. Die lag op de ovale tafel. Is Frank Rijkaard een plutocraat [rijkaard]? Het Pajottenland (streek in Vlaams-Brabant tussen Zenne en Dender) wordt bewoond door Pajotten [Bargoens voor soldaat is pajot]. Pompernikkel is Westfaals zwart roggebrood. Hij stond op zijn ponteneur (point d'honneur – iets wat het eergevoel raakt). Dit is een populairwetenschappelijk onderwerp uit de populaire wetenschap. Is een postillon d'amour [overbrenger liefdesbrieven] nou wel of niet een postiljon [postrijder]? Doe mij de pot-au-feu [stoofpot van vlees met bouillon en groente] maar. Op het practicum doe je onder toezicht van de practicumleider praktijkproeven. A prima vista is op 't eerste gezicht [lezen of spelen]. De privé-uitgave van dit geschrift was een
privé-initiatief van hem. Hij wilde deze baan à tout prix [tegen elke prijs]. Prognosticeren [BE ook: pronostikeren] leidt tot een prognose [voorspelling]. Een prud'homme is een vertrouwensman [en monsieur Prudhomme, Joseph Prudhomme een kleinzielige burgerman]. Een pruimelaar, een pruimenboom. In een psyché, een passpiegel, kun je jouw psyche [geest] niet bekijken. Het Pueblo-indianenprobleem is des Pudels Kern [ook: des poedels kern! – VD]. Kleertjes uit, pyjamaatjes aan! De nozem droeg een queue de cheval [paardenstaart].

7. Een pullover heeft veel van een slip-over. In het purgatorium (vagevuur) word je gereinigd; daarna ben je weer geheel pur sang [van het zuiverste water]. Pylonnen vindt men langs de weg, op het voetbalveld en pylonen bij Egyptische tempels. Eerder in dit dictee was een populairwetenschappelijk onderwerp aan de orde. Quant-à-moi [wat mij betreft] quand même (in ieder geval) morgen vroeg op, want morgenvroeg vertrek ik voor het Grootscheeps Scheepsdictee naar Groningen. Voeg een quantité négligeable [verwaarloosbare hoeveelheid] zout toe. De broers speelden enkele quatre-mains [zelfde mv.]. Het resultaat was quick-and-dirty [snel, van mindere kwaliteit en goedkoop]. Het Quirinaal is de staatsmacht van Italië tegenover het Vaticaan, maar ook een van de zeven heuvelen van Rome. Jullie moeten op je qui-vive [hoede] zijn! Weet je nog een leuk quoteje [citaat] van hem (quotetje is een quotum)? Een erhu [oe] is een tweesnarige [2-snarige] viool. Eutrofiëring is vergroting van voedselrijkdom. Vader fietste voorop, moeder fietste erachter op haar fiets, waarbij zoonlief achterop zat.

8. Eropaf! We moeten erop afgaan. De dienstregeling? Ik kan eraan komen, als we er (op het station) aankomen. Wat equinoctiaal (GB) is, heeft betrekking op de equinox [equinoctium: dag-en-nachtevening]. Equatoriaal-Guineeërs wonen in equatoriaal Afrika [en ook in Equatoriaal-Guinea]. Een epopee is een epos, een epyllion een klein epos (meervoud: epossen, epen). Hij kreeg een epo-injectie [erytropoëtine]. Wat ben jij een eppo [sufferd], een malle eppie, zeg! Wie epris is, is verliefd. Bij 'equivoque' [dubbelzinnig] hoort 'equivociteit'. Het moet ermee door kunnen, dat hij mee kan met de andere leerlingen. Kijk, ze gaat erin lopen, er instinken. Die man is erectiel [een erectie vertonend]. Ik moet bijblijven: ik blijf erbij dat ik erbij moet blijven (bij het peloton). Wil je die bespoten erica's [dopheide] echt in erlenmeyers (kegelvormig, voor laboratoriumgebruik – vergelijk: berkenmeiers! – grote drinkbeker uit berkentak) onderzoeken? Het (de) ergotalkaloïde is weeënopwekkend, ergocalciferol is vitamine D2. Dat gaat erin als gesneden deventerkoek [Deventer koek]. Het gaat ernaar uitzien, dat ... Wij zien ervan af.

9. Het zal erop aankomen, dat de aasgieren er niet op afkomen! Het zou erop uitdraaien, dat ze verloren. Een error facti (geen mv.) is een dwaling aangaande de feiten, een error juris is een rechtsdwaling. Door zijn toedoen geloof ik weer dat ik ertoe doe. We moeten er wel op aan kunnen. Het komt eropaan [zie: sjaak-afhaak, VD]. Erysipelas is belroos (wondroos). Een esparcette is een hanenkam. Ze droeg esmerauden [emeralden, van smaragd] oorhangers. De epo-injectie bevatte onzuivere erytropoëtine. Voeg een scheutje aceetaldehyde toe. Vroeger waren  état-majors staven van onderofficieren. Een étang is een zoutmeer. Een estouffade is een stoofschotel en de estivatie is de zomerslaap van dieren (NB Winterslaap is hibernatie of lethargie). Dat is een ethisch-etnisch probleem, waarbij etherische oliën uit de etagère niet zullen helpen. Qua esthetiek [kunst(vorm)] sprong dit appartement eruit. De etiologie is de leer der ziekteoorzaken.

10. Dat kost een godsvermogen. Een snurrevaad is een zakvormig, op een zegen lijkend trawl(net) [treil(net)]. De muurvlakken waren in reliëf als bossage verwerkt. Bij een dictee in Groningen won ik een zak mollebonen (ook spotnaam voor Groningers) en een fles fladderak (geen pauillac of bergerac). De Pléiade is een Franse groep van 7 dichters. Ze kon niet zonder haar pluchen teddybeer.

 

2458 Dictee donderdag 04-11-2021 (1) dictee Dictee van de dag (382) √

Dictee – dictees [2458]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 475 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (382)

1. Face to face, vis-à-vis [persoonlijk] vertelde hij me de fabliau [boerde, sproke] over het façon-de-veniseglas [namaakkristalglas van buiten Venetië – façon de Venise]. Aan zo'n evasief [ontwijkend] antwoord heb ik niets. De exsecratie [ontwijding] van de heiligdommen was ontluisterend. Van een mug een olifant maken is als met een exocetraket op een muis schieten. Exequiën zijn uitvaartplechtigheden en slangen produceren af en toe exuviën [afgeworpen omhulsel]. In barokstijl, euphuïstisch, werd het eufonium [tenortuba] beschreven. De etude [muzikale studie, schets] had de etrog [citrusvrucht, gebruikt met Soekot] als thema. Er zijn euploïde [van elke soort zelfde aantal chromosomen] en diploïde [dubbel aantal chromosomen] cellen. Eukaryoten [celkern van het cytoplasma gescheiden] en prokaryoten [zonder celkern en organellen] leveren een ander onderscheid op. Een eutrofe biotoop is rijk aan planten. Zou 'renommee' (gunstige) 'reputatie' betekenen? VD: ja. Zeker is dat 'par renommée' 'van naam' betekent. Op de fiësta [feest] werd paella [Spaans rijstgerecht] geserveerd. Je moet er niet zo min over denken. Maak je zo min mogelijk zorgen. Evenmin moet je mij opwinden. Hij is net zomin rijk als ik. Je hebt evenveel koffie als ik: onze mokken zitten even vol. 'Evoë' hoor je bij de bacchanten.

2. Die relikwieën [reliek, overblijfsel gestorvene] zijn even oud en eeuwenoud. Hij heeft evenveel knikkers als ik. De executiveclass [vliegtuig, businessclass] wordt gebruikt door zakenlieden.
Excusez-moi [pardon], wat is de ex-dividendwaarde [ex dividend dus]? Excusez du peu [verontschuldig de grote hoeveelheid], er zijn 34 prijzen te winnen! Noem je zoiets nu populair- of exactwetenschappelijk? Exacerbatie [verergering ziektebeeld] en remissie [verbetering] zijn grammaticale antipoden. De prefix 'exa-' bij getallen vertegenwoordigt 'achttien nullen'. De exdatum heeft iets met obligaties van doen [eerste dag verhandeling zonder dividendbetaling]. Heb je trouwens iets vandoen (= nodig, GB, VD ook)? Evviva [Leve] Obama! Vroeger reden er veel meer expressen (exprestreinen) met expressebestellingen [met spoed, ijlbode]. Een exploot [aanzegging deurwaarder] kun je betekenen, niet exploiteren. Zij exerceerden de exclave [antoniem: enclave] binnen. Ik ben momenteel met mijn ex-ex getrouwd. Een experimenteel psycholoog heeft experimenteelpsychologische bezigheden. Als je extreem links bent, heb je extreemlinkse ideeën. Dit exsiccaat is een gedroogde plant.

3. In de extra time [verlenging] werd er gescoord. Een e-zine is een soort elektronisch magazine. Façonneren is fatsoeneren. Een siërra is een gebergte (vergelijk: Sierra Nevada, in Andalusië, maar ook in de Verenigde Staten). Een kooi-eend is een lokeend in een eendenkooi. De flowerpower vond je bij de hippies. Ga je mee kitesurfen? Of wil je liever kiteboarden? Er was sprake van meerdere faits accomplis [+ voldongen feit – ook: fait accompli’s]. Er waren ook vele faits divers (ook: fait divers – nieuwtje). Hij was een erkend schuinemoppenverteller. Hij was erop gespinsd [gespitst], het spinsel [resultaat van spinnen] te bemachtigen. Hij loenste [scheel kijken] een beetje. Ik wil graag ruby [rode] port [tawny is geelbruin, als taan]. De dreumesen schrokken van de loerissen [iets groots] en de monniken. De ondernemingskamer gaat hierover. Hou nu eens op met die
uit-je-neus-vreterij! Ook de laatste der Mohikanen behoort tot de indianen (de Mohawks). Zit dat kind op een lomschool [leer- en opvoedingsmoeilijkheden] of op een zmok-school [school voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen]? De beitel is (ook) een smidsattribuut.

4. Het was mistig buiten, toch ben ik de mist in gegaan. Piet heeft veel verloren op de beurs: hij is zwaar de mist ingegaan. We hebben er nieuw leven ingeblazen. Erasmus zei het al: dat is het geheim van de smid (sciunt haec coqui (niet meer in VD) – letterlijk: dat weten de koks). Als je Fransdol bent, ben je heftig franskiljons, anti-Vlaams. Daar hing de ideeëloze ideeënbus. Met het steelpannetje wordt de Grote Beer, Wagen, Grote Wagen, Hemel- of Hellewagen bedoeld. De Noordster, Poolster of Leidster staat in sterrenbeeld de Kleine Beer. Vanwege zijn coin de feu [huisjasje] kreeg hij heel wat coïonaden [schimpwoord] naar zijn hoofd. Pelleterie is bontwerk. Confrères [ambtgenoot, vooral bij advocaten] zijn meestal georganiseerd in confrérieën (confréries – ook bv.: gilde). Die Berbers hebben een berber [tapijt] op of over de vloer en een andere Berber over de vloer. Nederland had vroeger overzeese kolonies (koloniën). Een pardessustje is een kleine overjas. Bijna elke cockney spreekt het Cockneydialect.

5. Tien stuks à 50 euro is bij de hoop: ad 500 euro. We hebben haringen gespeet [aanrijgen voor de rokerij]. De A-lijn is een zekere mode. Dit is onze achtste fancy fair, we hebben al zeven fancy fairs gehouden. De Apaches [volksstam Mexico] voerden een apachedans uit en bewonderden de apachetraan (het obsidiaan – zwart of grauw vulkanisch glas). Een egyptoloog weet alles van Egypte, een sinoloog van China. Argilliet is kleilei (schalie). Bij de verschillende affaires de coeur [liefdesaangelegenheid] waren nogal wat amants de coeur [minnaars] betrokken. Hun "Courage!" was goed voor vele cris du coeur (hartenkreten). Ongecompliceerd geluk wordt omschreven als: une chaumière et son coeur: 'een hutje (op de hei) en een goed hart'. Poeh, wat heet!

6. Ik draag je in mijn hart (porter quelqu'un dans son cœur: iemand een goed hart toedragen). Filomelen zijn literaire (GB ook: tt) nachtegalen. Valerius’ 'Gedenckclanck' komt maar eenmaal in Van Dale voor: 'O Nederland, let op u saeck!'. De boekerij bevatte vele boekenrijen. Een dcc is een digitale compact cassette. Hij schrijft essays over butterfly's [vlinders]. Spellen jullie 'orgieën', 'orgies' of 'orgiën'? De godin van de trouw heet Fides. 'Mutua fides' [wederzijdse trouw] is het devies van het Groningse studentencorps. Trouweloosheid wordt aangeduid met 'fides Punica' (Carthaagse trouw – ook: Punica fides). Zijn er alleen bonafide [betrouwbare] lutheranen? Hun sjibbolet is 'sola fide' [door geloof alleen]. Het fideïsme [geen rede, maar geloof] sluit daar naadloos bij aan. Het castroïsme? Dat is fidelisme [Fidel Castro, Cuba]! Tegen de siërra (niet sierra – op schip; vergelijk paella, siësta en fiësta) groeide de sierrabarber. Een fidus Achates (oorspronkelijk lotgenoot van Aeneas) is een trouw metgezel. Met haar fijnbesneden gezicht behoorde ze tot de fine fleur [keur der ingezetenen]. Ze mocht graag fettuccine [lintpasta, 1 cm breed] eten.

7. Een fagocyt is een eetcel [witte bloedcel]. Een faëton rijdt [rijtuig] of vliegt [visetende keerkringvogel]. Ik ga niet met mijn faculté maîtresse [belangrijkste vermogen] naar bed. Faction is een kruising tussen 'fact' (Engels) en 'fiction'. De fagottist [fagotspeler] vertoonde een zekere mate van holisme [geheel is meer dan de som der delen]. 30 graden Fahrenheit of Réaumur [en Celsius dan ...]? Zijn faible [zwak, voorliefde] voor falerner(wijn) was groot. Een faillissement betekent failliet gaan. De kans daarop geeft de Z-score [Z is de uitkomst van een wiskundige formule] aan. Het petit-gris (fäh) is zekere pelterij (bontwerk). Deze sloddervos is van de familie Flodder of Doorsnee, die vrek is van de familie Van Kleef (vergelijk: hij is van Kleef (VD: 2020 OK), hij houdt meer van de heb dan van de geef) en deze
famille-rosevaas is van famille rose [Chinees porselein]. Die pocher lijdt aan fanfaronnade [grootspraak, gasconnade]. De klucht was farcicaal [dolkomisch] en leek wel een farcewaterval [klucht]. De fantasy is een kunststijl in literatuur (GB ook: tt) en film. Farnasol riekt naar
lelietjes-van-dalen en heeft te maken met sesquiterpenen. Je moet dit faventibus astris [als de sterren gunstig zijn] doen. 'Fasces' [bijlbundel] is meervoud. Een pijl(en)bundel is iets anders ...

8. Faute de mieux [bij gebrek aan beter], faute d'argent [... geld] en faute de combattants [ strijders] werd de oorlog afgelast. Fausses couches [+ miskramen] zijn heel verdrietig. Een farynx [keelholte] vertoont faryngale aspecten. Tijdens fasching [carnaval] mocht je niet met farthings [vroegere kleinste Engelse koperen munt = 1/4 penny] betalen. Faeröerders (GB) wonen op de Schapeneilanden. Hij kletste figuurlijk als een favus [kletskop, hoofdzeer – huidziekte]. Fecaliën [feces, uitwerpselen] kunnen de fecundiciteit [vruchtbaarheid (van de grond)] bevorderen. Verschillen fedajien [Midden-Oosten] en moedjahedien [Afghanistan] alleen in geografische herkomst? De feedingfrenzy [onverzadigbaar verlangen naar nieuws] stortte de nieuwsjager felien [katachtig] op het nieuws. Na de felomstreden penalty in de laatste minuut nam de runner-up fel enthousiast de felbegeerde en felrood, felgekleurde bokaal in ontvangst. Feyenoord ontbeerde fellaga's [(vrijheids)strijders] en een fax et tuba [aanvoerder, belhamel]. Pietje, de omgebouwde Piet, is (nu) feminini generis [van het vrouwelijke geslacht]. Fezzen zijn tarboesjen [hoofddeksel, Fez is stad in Marokko]. Toppunt van genot: feuilleteegebak in het timotheegras. Zijn feu sacré [heilig vuur] was weer terug. Op het festivalweidefeest kregen we feta [kaas] aangereikt. Fêtes galantes [+] zijn bepaalde schilderijen [aristocratisch, etc.].

9. Die kunnen handelen over een fête champêtre [tuinfeest]. Ferronnières zijn sieraden, ferrarisschijven vind je in een elektromotor. Acetofenon is fenylmethylketon, toch? Een feniksdichter [zeldzaam begaafd] is het antoniem van een prulpoëet. Wat houdt het fenotypebegrip [genotype + milieu] in? Het feng shui is een uit China afkomstige kunst [plaatsing van voorwerpen]. Femme(s) fatales (vamps) gebruiken opmerkelijk veel fenacetine [geneesmiddel tegen zenuwoverspanning, hoofdpijn en koorts]. Een fenakistiscoop is een optisch instrument met draaischijf (met spleten). Een franc-tireur is een gewapende burger. De Tartaren (Tataren) aten tartaar met ui. Democratisch socialisten koesteren hun democratisch-socialistische gedachtegoed. Na zo'n dejeunertje heb je nauwelijks nog trek in een dinertje. De schone van het Westland en de schone van Boskoop zijn geen deelneemsters aan de Miss Zuid-Hollandverkiezing [maar planten]. Een ariër is een blanke niet-Jood, daarom is een ariërverklaring een niet-Joodverklaring. Het is nogal buiig. Aristieën zijn heldenkampen.

10. De Arische talen worden door Ariërs (Indo-Germanen van Indische of Iraanse afkomst) gesproken. Vrouwen zijn pati natae [mv.], geboren om te lijden. Een jabotje bestaat uit plooisel. Het is een felomstreden bestemmingsplan. Het impresariaat is ermee akkoord. De girondijnen en de jakobijnen stonden tegenover elkaar. De micro- en macrokosmos hebben een heel verschillende schaal. Soeverein heerste de vorst. De x-as is meestal horizontaal, de y-as verticaal. Eensdeels klopt het, anderdeels niet. Kijk die dobber: hij moet beethebben.