3618 Dictee zaterdag 11-05-2024 (1) – dictee Oefendictee mei 2024 (1), tevens Dictee van de Dag 1162
Oefendictee mei 2024 (1)
1. Ik heb het stik koud [VD?, geen positieve eigenschap, wel: stikgezellig, stikgrappig, stikleuk, stikvriendelijk – maar wel: stikjaloers, stikkapot en stikdood], en was stikbenauwd in het stikdonker: ik kon mijn stikkenzak niet meer vinden … Blijft een lastig woord: stoepier [pjee]. De wittevlagdrager kreeg een sûreté de corps (vrijgeleide). Taciti, soli, sanza compagnia, dat is: zwijgend, eenzaam, zonder geleide. Een MAC‑adres betreft media access control. De/het tali rami is touw van de rameevezel. Hij las voor uit zijn talmoedje. Een maître‑chanteur is geen meesterzanger of meester‑zanger, maar een beroepsafperser. Tegemoet treden is deftiger dan tegemoetlopen [GB]. Met een goed tegoed heeft hij zich goed tegoed gedaan. Een QSO is een quasi‑stellar object, een quasar. In de coronatijd waren we een QR‑samenleving. Parijs is wel een mis waard: Paris vaut bien une messe. Rome en Parijs zijn niet op 1 (één) dag gebouwd.
2. Prinses Irene zou gezegd kunnen hebben: “Je kunt beter een missie pikke(n) dan een pikkie misse(n). De cité universitaire is een complex van gebouwen in het 14e arrondissement van Parijs. Crème chiboust is banketbakkersroom gemengd met stijfgeslagen eiwit. Parijs in het Nederlands voor Paris is een exoniem. Een endoniem in het Nederlands is bijv. Genova voor Genua. De hel van het Noorden is bekend van de klassieker Parijs‑Roubaix. Het Junioproer was het arbeidersoproer in Parijs van 23 tot 26 juni 1848. Een bende van kardoes is een verschrikkelijke rommel. Parijs is de koningin der steden. Salpêtrière: groot oud gebouw in Parijs, gebruikt als vrouwengast- en ziekenhuis. De septembrisade is de verzamelnaam voor de moordpartij op gevangenen te Parijs in september 1792. Sorbonne: universiteit Parijs.
3. Zij zit in een businessclubje en is altijd heel busy [druk bezig, niet in wdb.]. Met *paris* (VD): monsieur de Paris (de beul), paris(kruid – eenbes), parisappel (twistappel – erisappel, tweedrachtsappel), Parisch marmer (van eiland Paros), parisianisme [Parijse idioom], parisien [korte driekante stootdegen], Parisienne(inwoner m/v), parisiennelepel (meloenlepel), pommes parisiennes [gebakken krielaardappelen], queue de Paris [tournure, kussentje om de lendenen], le tout Paris (net als: le tout Amsterdam, etc.), bcbg (bon chic, bon genre), kupari’s(!) (teek, figuurlijk: parasiet, profiteur), GB nog: parisoordeel. DVT is het economyclasssyndroom, diepveneuze trombose, toeristenklassensyndroom, touristclasssyndroom, vliegtuigtrombose of reistrombose. Een ander woord voor transalpien is trans-Alpijns (vgl. cisalpien en cis-Alpijns). Een tricorne is een driekantige hoed of steek. Een zwilk: trielje (glanslinnen) of tafelzeil.
4. Een triem is (regionaal) de sport van een stoel e.d. Een troubleshooter helpt getroebleerden uit de trubbels. Een tso’er volgt in BE het technisch secundair onderwijs en bezoekt in NL de tussenschoolse opvang (vgl. nso – na-). Van ve‑tsin, glutamaat of ajinomoto krijg je het Chineesrestaurantsyndroom. Bij een akte van cessie (boedelafstand) vindt een overdracht van cedent naar cessionaris plaats. Als afkorting van plaatsvervangend (vicariërend) kun je plv. gebruiken. Victus et amictus staat voor eten en kleren. Het viet vo dao, dat zijn de gezamenlijke Vietnamese vechtsporten en de filosofie daarachter. Een vis‑à‑visgesprek vindt vis‑à‑vis plaats, een face‑to‑facegesprek face to face. Bij het vogelvrij verklaren wordt iets of iemand vogelvrij verklaard als vogelvrijverklaarde door een vogelvrijverklaring.
5. Wat is het verschil tussen een voscurus [letterwoord, Vrouwen Oriënteren zich op de Samenleving] en een vos‑cursus [initiaalwoord, SR: voortgezet onderwijs voor senioren]? Een oudkatholiek is praktiserend, een oud‑katholiek niet! Poesiealbum of poëziealbum? Allebei, alle twee! Het jakobakannetje is genoemd naar Jacoba van Beieren. Koos en Kobus zijn naar Jakobus genoemd. Een wedge dient bij golf voor hoge slagen. Hij zou weeromkomen [enige ww. aaneen!] voor het weerom geven van de geleende spullen. Spleen, weltschmerz, taedium vitae, wereldsmart. Het WVV is het Wereldvakverbond, het IVVV het Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen. Die splitsecondbelevenis zal ik niet gauw vergeten. Je kunt hem wijsmaken dat paardenstront vijgen zijn: hij is uiterst goed/lichtgelovig.
6. Die wildengroep bestaat uit wildemannen. Buzzen, buzde, gebuzd, quizzen, quizde, gequizd. Een buzzer is een pager, een pieper. Een wokarm is een RSI‑achtige aandoening. Hij runt een wollenstoffenfabriek (maakt die wollegoed?). Bush- of woodcraft is een survival in oerwouden, grote bossen of meer in het algemeen de wildernis. De Woodbrookers zijn in 1992 door fusie verdwenen. Debunking is het doorprikken van (overschatte) reputaties, opvattingen, theorieën. Everything you always wanted to know about Apeldoorn, Brabant, seks, yoghurt (but were afraid to ask). Een cuft is een kubieke voet (cubic foot, cubic feet – afkorting: f, ft). Een Latijns zeil is een latijnzeil. Je moet ver teruggaan om de Latijnse school tegen te komen. Vroeger speelden we vaak zakdoekje leggen (doekje‑achter) en boompje verwisselen. Het is de zeepzieder die zeep ziedt.
7. Denk bij mazda/eïsme aan Mazda, de Alwijze, en bij zoroastrisme aan Zoroaster oftewel Zarathoestra (NL), Perzië. Hij was zo zat als een zwitser en droeg een baard als een Zwitser. In NL kennen we de ZW, de Ziektewet, maar ook de uitdrukking: in de ziektewet lopen. De ziganologie bestudeert ook de tziganen (zigeunermuzikanten). MO is de ISO‑landcode van Macau. Bij de radiogolven onderscheiden we MF (medium frequency), HF (high frequency), VHF (very high frequency) en UHF (ultra high frequency). AM = amplitudemodulatie (middengolf) en FM frequentiemodulatie (ultrakorte golf). Met KG wordt de korte golf [radio] aangeduid, met LG de lange golf [radio]. Wat houdt het zogenaamde golf‑deeltjedualisme in? Een gvb is een golfvaardigheidsbewijs. De kondratieffgolf kennen we uit de economie (50 jaar).
8. Narris(j)kat is Bargoense, Jiddisje/Jiddische onzin. Dyslexie is lees/woordblindheid, vgl. dyslectisch. Ook schrijver P.A. de Génestet komt in VD voor. De blauwe knoop (het blauwe knoopje, duivelsbeet) is ook een weideplantje. Je kunt (lid, ridder) van de blauwe knoop (NB Niet van het Groene, Wit-Gele, Rode, Witte of Oranje Kruis, weer wel van het Blauwe Kruis …), geheelonthouder, zijn. Zou het allemaal nog goed komen? Te(n) uwent is a costi. Met bisfenol A kun je polycarbonaten maken. Concanavaline A is een bepaald planteneiwit dat suikergroepen bindt. Een ontvangdag is ajour of à jour. Die twee mannen zijn pik à pik (BE). Hij is een meester in het creëren van arousal (seksuele prikkeling). Een mooi woord voor vaarwel, adieu is: ayó. Met axé wordt een Braziliaanse muziekstijl aangeduid.
