Dictee –
dictees [2805]
Vragen en
opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee
OUD 222, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee
van de dag (635)
1.
Ook de remote control [afstandsbediening]
van de verkeerstoren kon de remous [het
optreden van snel wisselende stijgingen en dalingen in een instabiele
luchtlaag, waardoor het vliegtuig stoten of schokken ondergaat]
niet opheffen. Het rendez-moi (de
wisseltruc) vond plaats bij het
rendez-vous [afspraak]
met de chevalier d'industrie (de
oplichter). Een renegaat
[afvallige]
is een mammeluk [christen
die onder dwang naar de islam overgaat]
en die is nog erger dan een turk [in
de betekenis: moor]. Van renforcé
(madapolam)
maak je hemden. De renminbi yuan
(renminbi, yuan)
is de munteenheid van China
[CNY]. Rennine (chymosine,
lebferment) is het melkstremmend
enzym van het maagsap. Wat je par renommée (bij
geruchte) hoort, is niet altijd
wat je via een renseignement (inlichting)
achterhaalt. Wat men de armen geeft, leent men de Heer. De renversé
is de omslag bij een zwachtelverband. Een reobarometer meet
stroomsterkte op grote diepte, vergelijk de reologie (stromingsleer).
De repasses [voor
de tweede keer bedienen tijdens een maaltijd]
zijn alleen voor veeleters.
2.
De bemoeial leed aan regulitis (schertsend,
Belgisch-Nederlands) en keerde re
infecta (onverrichter
zake) naar huis terug. De sloot
moest nodig gereit [van
waterplanten, van vuil zuiveren]
worden, de boer reitte deze dan ook. Een remouldband heeft een nieuwe
rubberlaag. Bij een renteswap zijn internationale banken betrokken.
Rendang is rundvlees met kokos. Een reier is in het zeewezen een
uithaler, maar een rijer is een opname met een rijdende camera. Een
repleet is een werkster bij de honingmieren. In die repo
[reportage]
kon je het 'répondre en Normand' [ontwijkend
antwoord geven] door de politicus
waarnemen. Het repoussé [aan
de achterzijde inhameren wat aan de voorzijde in reliëf zichtbaar
moet worden] kan je omschrijven
als achterstevoren, het achterste voor. Is dit een reprint [herdruk]
van dat boek?
3.
De reptilia Parnassi zijn prulpoëten. De maanden van de
republikeinse kalender [van
de Franse Republiek] zijn
vendémiaire (wijnmaand),
brumaire (nevelmaand),
frimaire (rijpmaand),
nivôse (sneeuwmaand),
pluviôse (regenmaand),
ventôse (windmaand),
germinal (kiemmaand),
floréal (bloeimaand,
bloemenmaand), prairial
(grasmaand),
messidor (oogstmaand),
thermidor (warmtemaand)
en fructidor (vruchtmaand).
Republicanisme is de republikeinse gezindheid van
republikeinsgezinden. De res decisa is een juridisch twijfelachtige
zaak, de res communis is het gemeengoed en de res angusta domi zijn
de armelijke huiselijke omstandigheden. De res alienabilis is het
vervreemdbaar goed. De reserva is een Spaanse wijn, die lang gerijpt
is, in tegenstelling tot de crianza. Ik schrijf dit reservatis
reservandis, met het nodige voorbehoud. De Heilige
(VD)
reserve zit in de (het)
tabernakel, de (stille
of) geheime reserve in de boeken.
Hij heeft de computer gereset.
4.
Den Haag is onze Residentie, omdat behalve Juliana de Oranjevorsten
daar resideerden. Woont de koningin daar in een résidence (een
luxueus appartementencomplex)?
Resideren de residentieburgers in de residentiestad? Een res
immobilis is een onroerende zaak. De résistance is het verzet, met
name de Franse ondergrondse in WO II. De resources [mensen
en middelen] van het golfresort waren niet mis. De res publica
is het algemeen belang, de staat. Een religieuze
is meestal geen respectueuse
[prostituee].
Het Latijnse 'respice finem' betekent 'let op het einde'. Hij
restylede zijn bedrijf. De resultatenrekening is de
winst-en-verliesrekening [verlies-en-winstrekening].
Bij het resumeren viel zijn resumé wel erg kort uit. Het vroegere en
al heel oude stads- en streekvervoerbedrijf RET
was de Rotterdamsche
Electrische
Tram.
5.
Het boek was rete-interessant. Het reticulaire stelsel [het
weefsel in milt, beenmerg en lymfeklieren]
wordt ook wel reticulo-endotheliaal systeem genoemd. De woorden
retentiegebied en calamiteitenpolder wilden ze in Zeeuws-Vlaanderen
(anno Domini 2009
– Hedwigepolder) beslist niet
meer horen. Diabetische retinopathie [bij
suikerziekte optredende degeneratie van de kleine bloedvaatjes in het
netvlies] is een vervelende
aandoening van het oog. Het Reto-Romaans omvat een aantal Romaanse
dialecten. Retorqueren is iemand met zijn eigen woorden bestrijden.
De ignatiaanse retraite duurt 30 dagen (of
korter). De retraktatie is een
synoniem van herroeping. Een retrograde is een kreeftdicht. Retsina
is witte Griekse harswijn en rettich is een variant van de zwarte
rammenas. Een loddereindoosje (gevuld
met eau de la reine, dat komt dus niet uit de Rijn!)
heet ook wel reukdoosje en het weichselhout heet ook wel reukhout.
6.
De reumatologe zei, dat hij aan reumatoïde artritis leed. Het was er
een gezellige drukte met veel reuring (vertier,
volkstaal, roering). Reüsseren
is slagen en een réussite is een succes. Dat in 1849 opgerichte
internationale persbureau heet Reuters (een
reuter is een zeef). Een
reuzenbeeld is een kolossus (voorbeeld:
de 34 meter hoge Kolossus van Rhodos)
en een reuzenboom is een sequioa. Een
reuzengordeldier is een glyptodont. De
reuzenrat zat onder het draaiende
reuzenrad. De whodiditvraag is niet zo
bekend, de whodunit (detective)
is een vrij algemeen bekend begrip. Het Reveil is in 1810 in
Zwitserland begonnen. Ik zeg het re vera (in
waarheid): ik geloof je niet!
7.
De huichelgeile crazy lady maakte te midden van het guichelheil
[plant]
een heuse reverence [buiging]
naar de hoog staande reverbère [spiegel,
ook: straatlantaarn]. De
Reverendus Dominus is de eerwaarde heer die wordt aangesproken als
Reverende Domine. Bij de reversed take-over wint de grote het van de
kleine, zeg maar klein Davidje en de grote Goliath. In zijn reviaanse
rêverieën hield hij een review [schouw,
recensie] van de Reveparafernalia
[reviana]
die hij verzameld had. De burgemeester ging voor Oudewater revisited
[opnieuw in de
aandacht]. De Culturele Revolutie
is alweer meer dan 40 jaar oud, dit in tegenstelling tot de digitale
dito. De rex apostolicus (voormalige
titel van de Hongaarse koningen, Apostolische
Majesteit) hield rexkonijnen. De
Reykjaviker woonde in een rez-de-chaussee [benedenwoning].
Met Rf [èh-rèhf]
wordt rutherfordium
[atoomnummer
104] aangegeven, met Rh
[èhr-haa]
rodium
[atoomnummer 45].
Een rhinestone (rijnsteen)
zit in kleding [glittersteen].
8.
Met een rhônewijntje op kun je beter van het rhönrad [twee
verbonden grote hoepels]
afblijven. Het Riagg is in Nederland een
Regionale Instelling
voor Ambulante Geestelijke
Gezondheidszorg [vgl.
Riagg-cliënt]. Zij speelden rhythm-and-blues en vormden dus
een r&b-groepje (arrenbiegroepje).
Richard, een richard [rijkaard],
kocht veel richelieuwerk [borduurwerk
met open, uitgeknipte motiefjes]
en een voltaire(stoel)
[zekere fauteuil].
De stotteraar sprak ‘kangoeroe’ [uh]
behoorlijk uit, maar bij ‘revivificatie’ ging het behoorlijk mis.
Zijden rips is ribbetjesgoed. Een ribbroek is van corduroy (is
dat hetzelfde als ribcord?). Er
bestaat een christelijke korfbalvereniging op gereformeerde grondslag
THOR en dat komt van 'tot
heil onzer
ribbenkasten'.
Een ribeye is een grote lendenbiefstuk met vetaderen. Een
ribkarbonade is een ribkotelet.
9.
Ribosomaal RNA
[èh-rèh-naa]
wordt afgekort tot r-RNA (ribosoom-RNA).
Riboflavine is vitamine B2 [bee-twee].
Is dat tuig van de richel of van Laban? Een richtingaanwijzer is een
clignoteur. De drager van een richtvlag heet een guide (jalonneur).
Pas op voor het zaad van de ricinusplant, waarin de dodelijke ricine
zit (ricinine en
de ricinusboom hebben daarmee niets van doen).
Een rickettsiosepatiënt lijdt aan vlektyfus. De ricotta is een
zachte Italiaanse kaassoort. De ridder van de droevige figuur is Don
Quichot de la Mancha. Je hebt Ridders in
de Orde van Oranje-Nassau en in die (de
orde) van het Gulden Vlies
(ingesteld door
Filips de Goede). Een
ridder-grootkruis draagt het Grootkruis van de Nederlandse Leeuw. Je
hebt de oosterse, de hoge en de Chinese ridderspoor.
10.
De Ridderzaal is bij dicteeadepten heel bekend. Ridiculum dictu
(belachelijk om te
zeggen) om van een ridiculus mus
(iets nietigs,
meervoud: ridiculi mures) een
olifant te maken. Riegheide is struikheide (gewestelijk).
De riel is de munteenheid van Cambodja [KHR],
de riyal die van Saoedi-Arabië
(SAR
– Saudi-Arabië – sinds
2020 ook: Qatar! ??? – QAR, en de rial
van o.a. Iran – IRR,
Jemen – YER
en Oman – OMR).
Een riempje A4'tjes is precies een pak papier. De gekrookterieters
vind je niet bij het lemma 'riet', maar bij het lemma 'gekrookt'. Een
rieter is trouwens een stukadoor. Blyths rietzanger [vogel]
is een zeldzame herfstgast in Noordwest-Europa. De Rifpiraten zijn
eigenlijk rifjerafje (tuig,
rapaille, schorriemorrie).
11.
De rigabalsem wordt uitwendig gebruikt. De rigaudon is een
Provençaalse dans in alla-brevemaat [alla
breva] en verwant aan de bourree.
Hij droeg jodhpurs, een rijbroek. Het
caudasyndroom is de rijbroekanesthesie.
Vroeger hield Evelientje al van paardjerijden, nu houdt Evelien van
paardrijden. De gouden rijder komt uit de Bourgondische tijd en de
zilveren rijder is een dukaton. Er stond een rijendik publiek (wel
drie rijen dik). Een rigoureuze
rigueur is wel erg streng. De studenten beleefden rijjool in hun
koetsen. We kennen het rijk rijm (rime
riche, gelijkrijm, lettergreeprijm)
en het rijke roomse leven.
12.
Er zijn heel wat rijken: het rijk van de Satan, het duizendjarig
rijk, het Hemelse Rijk, het Rijk van het Midden (China),
het Verborgen Rijk (Ethiopië),
het Heilige Roomse Rijk, het Derde Rijk, het Rijk van Nijmegen en het
Rijk met al de rijks- en staatsambtenaren. De uberteit
aan planten was übertof. De rijkgeschakeerde en rijkbloeiende
beplanting was rijk bedeeld met bloemenpracht. De Duitse Rijksdag
vergaderde in een rijksdaggebouw, maar de brand in het Rijksdaggebouw
staat nog op mijn netvlies (retina)
gebrand. Een versifex is een rijmelaar (poëtaster).
In de Rijnhaven werd door Rein rein [zuiver]
rijngrind gelost. De Rijnlanders fokten met rijnlanders
[konijnen]
en de Rijnsburgers kweekten rijnsburgers [groentesoort
zoals de gele ui]. Wat is een
roroschip [rij-op-rij-afschip]
ook alweer?
