zondag 27 april 2025

3753 Dictee zondag 27-04-2025 (1) – dictee Groot Dictee der Nederlandse Taal Rekto:Verso 2025 √ x

Dictee – dictees [3753]

Groot Dictee der Nederlandse Taal Rekto:Verso 2025

Dikthee (auteur: Karel De Sadeleer)

Alinea 0 was alleen de inleiding, werd alleen voorgelezen, hoefde niet te worden opgeschreven en telde ook niet mee!
0. De jonge Andreas, een Duits-Tadzjiekse Foucaultexegeet [
Michel Foucault, Frans filosoof], wordt graag gesoigneerd [verzorgd] door Anna Lopez, z’n Filipijnse eega. Zij is de ascetische [systematische onthouding van zingenot uit religieuze overwegingen, al of niet gepaard met zelfkastijding] bolleboos in huis en hij, naar verluidt, de bon vivant, zij het Sancho Panzaësk (*). Pyknisch [kort en gezet] van de rachitis [Engelse ziekte] noemt men hem soms. Sinds kerst rochelt Anna non-stop bloedfluimen op. Volgens de dokter is het longemfyseem. Andreas gelooft dat het licht betijt; hij heeft altijd de komiekste ideeën erop nagehouden [GB, VD: eropna houden], maar z’n wappie [gekke **] omgang met longziekten spant even de expatkroon [langere tijd in het buitenland]. Anna Lopez is karakteristiek clement [mild] en noemt z’n houding een reflectie van een te antedateren [ook: antidateren, andere uitspraak] chiliasme [geloof in een duizendjarig vrederijk op aarde] voor incels [jongeman die tegen zijn zin geen seksuele relatie heeft en de schuld daarvoor zoekt bij de vrouwen in het algemeen], bijgekleurd door het sikkeneurige symboolfetisjisme overgehouden aan z’n postcommunistische opvoeding.

* Taaladvies NL: sanchopanzaësk - 'losgeweekt' van de originele figuur en nu allegorisch bedoeld.
** Volgens VD mag het bnw. ‘wappie’ alleen predicatief gebruikt worden, GB noemt die beperking – als gebruikelijk – niet!

1. Heel onschuldig is d’r emfyseem niet. Anna Lopez moet als de wiedeweerga het ziekenhuis in, d’r keuken uit. Volgens de dokter kan de resuscitatie [reanimatie] een maand duren. Bezoek van Andreas mag ze niet.

2. Om niet helemaal de voeling met z’n huwelijk te verliezen werkt Andreas zich volcontinu door het compromittante traktaat dat Anna Lopez net voor kerst had gepubliceerd over prekapitalistisch rentmeesterschap, en dat, in de bib [bibliotheek] geprangd [gekweld] tussen antihegeliaanse godsbewijzen en het gecoiffeerde thomisme van haar vicerector, toch een verbijsterende hoeveelheid lezers vond. Helemaal thuis in het academisme [schoolse regels] van z’n vrouw is hij niet, maar Andreas meent op de pagina’s [2 x letters] drieëndertig tot tweeënvijftig toch het dedain [minachting] te herkennen van de op hasjiesj en manchego [Spaanse schapenkaas] grootgebrachte [letters] mei achtenzestiger [vreemd, beter: mei (')68’er – volgens mij in beide gevallen geen streepje, vgl. gen Z’er *] die d’r vader was.

* Taaladvies NL: meiachtenzestiger of mei '68'er

3. Halfweg begreep hij dat d’r tekst bestond bij gratie van een pointillistische [schilderen met puntjes en streepjes] drum-’n-bassmoraal die in d’r jeugd geannoteerd was geweest met de partijoekazes van pa Lopez. Vader had er een commemorabel genoegen in geschapen z’n dochter zowel flatulente [opgezette buik, winderigheid] geopolitiek als rapsodische [mengelmoes] keukenmores bij te brengen. Nadat hij haar bijvoorbeeld de werking van de elektrische combioven had uitgelegd, stapte hij naadloos over op een exposeetje opgetakeld aan de sociopolitieke dogma’s die het kapitalistische Westen steeds vaker outsourcet [uitbesteden] aan de
BRICS-landen [oorspronkelijk: Brasil, Russia, India, China, South-Africa]. Samengevat: van te hete camembert kabbelt je buikvet boller.

4. Soms, gevangen tussen ataxie [stoornis in de samenwerking van de spieren] en ataraxie [volstrekte gemoedsrust, onbewogenheid], en met de inhoud van een fles beaujolais hergistend tussen larynx [strottenhoofd] en coccyx [staartbeen of stuit, niet in wdb.], ligt Andreas in z’n crapaud te dromen van de halloumischotel met bataatpuree, koolsla-romanescopesto en hollandaisesaus die z’n vrouw in d’r oven placht te schuiven. Is hij droevig? Niet echt. Na twee weken echter, terwijl hij op de pot door de virulente [aanstekend] antropoceenquatsch [zeker tijdperk] van mobisodes [GB, aflevering televisiedrama – mobiel + episode] en andermans socials zit te quadden [met een quad rijden, ook: quatten - andere uitspraak], begint hem − oblomov [kleine letter!] of eenzame dégénéré − opeens de volledige reikwijdte te dagen van z’n voor poststructuralisten hoogsteigenaardige [niet los; VD hoogst bw. … als de volgende …]
je-m’en-foutisme [onverschilligheid] vis-à-vis [recht tegenover] z’n eega en d’r longen. Is dat de honger? Ongetwijfeld. Mist hij Anna Lopez? Wellicht. Zal hij alles doen om haar te zien? Dat weet hij zelf niet.

5. Andreas slaat aan het kokkerellen. Wat hij al weet is dat pocheren [gaar maken in een bijna kokende vloeistof] staat tot braiseren [smoren] als spuiten tot slikken. Of was het vice versa? Door de keuken man(o)euvreren pikte hij op als een civetkat labomuizen. Binnen de kortste keren heeft hij een favoriet gerecht: champignongnocchi met gekonfijte shiitake [Japanse paddenstoel] en ibericoham om te beginnen, lamscouscous [koeskoes is een dier] met pastinaakcrème erbovenop. Lekker geil! Stante pede [onmiddellijk] staat hij te dromen als een foodaficionado bol van de culinaire aspiraties. Een plebejische [vulgair, plat] staminee [de-woord, vr., betekenis: kroeg] of een kakkineus restaurant met renommee [goede naam, wel: par renommée = bij toeval]? Misschien. Maar om te beginnen: een culinaire bijbel. Het concept? Het Westen koloniseert non-stop de keuken van het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De titel? ‘Van kabbala [geheime leer joden middeleeuwen] tot Kabylië [beter: de Kabylen], met een pitstop [GB/VD ook: pitsstop] in Piëmont [NTU, ook: Piemonte - andere uitspraak]’. Copyright: de keukenprins himself.

6. Wat zal − hoe heet ze ook alweer − Anna Lopez daarvan zeggen? En waar blijft ze?

 




dinsdag 15 april 2025

3752 Dictee maandag 15-04-2025 (1) – dictee Groot Dictee van Oisterwijk 2025 √ x

Dictee – dictees [3752]


Groot Dictee van Oisterwijk 2025

Na het eclatante echec van vorig jaar had ik me voorgenomen om niet meer naar Oisterwijk te gaan. Toen er echter per mail een vriendelijke uitnodiging kwam om mee te doen, ben ik toch maar weer gezwicht. En zeker niet ten ondomme (nutteloos), naar bleek. Prima organisatie, mooie dicteetekst, maar zeker niet gemakkelijk. Jammer dat er net als vorig jaar maar 5 deelnemers waren, maar ja, hopelijk gaat de aanhouder winnen. De sfeer was erg gemoedelijk en gezellig. De auteur verklapte nog dat ze het dictee door AI had laten maken (ChatGPT), maar dat ze er nog wel wat aan had bijgeschaafd. De tekst was niet overal ‘logisch’, maar het geheel is toch een leuk en aantrekkelijk dictee geworden. Voorlezen: prima, bijna alles verder ook; er is altijd wel wat te zeuren: we kregen ongelinieerd papier, maar alla. Alles overziende geef ik dit dictee een dikke 9!

Groot Dictee van Oisterwijk 2025 (dat was de titel - auteur: Anke van Herk)

1. In een Hilversumse studio zat een bont gezelschap rond de ovale talkshowtafel: een oud-Kamerlid, een tatoeëerder, een lid van een a-capellakoor en een blaséë [de-woord] recensent.

2. De discussie ging over exitstrategieën van jongeren in de agglomeratie: hoe hbo'ers zich staande houden tussen graffiti, tofoeschnitzels
[GB/VD ook tofu en daarnaast tahoe – andere uitspraak] en torenhoge huurprijzen.

3. “De maatschappij is apathisch.” stelde het
oud-Kamerlid, wiens standpunten eerder publiekelijk waren gedesavoueerd [loochenen, wraken]. “Er is geen plaats meer voor idealisme.”

4. “Misschien,” zei de tatoeëerder, “maar dat klinkt wel erg voor de hand liggend. Zijn we heden ten dage niet meer dan consumptieartikelen?”

5. Te midden van deze socratische dialoog verscheen Ilja Leonard Pfeijffer [telde niet mee] op het beeldscherm, die voorlas uit zijn chef-d’oeuvre [meesterwerk] over een belligerente [van een staat: oorlogvoerend ...] Griek in Noordoost-Macedonië.

6. De recensent rolde met zijn ogen. “Dit wordt een larmoyant [huilerig, klagend] welles-nietesspelletje. De oplossing ligt niet in nostalgie of kunst, maar in beleid.”

7. Op dat moment floepte het scherm uit. Iemand had per ongeluk het bestand gedeletet.

8. Het koorlid barstte uit in een euforische hymne, die echter klonk als de snerpende aandrijving van een hogesnelheidstrein.

9. In de coulissen, naast een ladekast vol vergeten scripts, verzuchtte de interim-producer: “We hebben geen verhaal meer.”

10. “Jawel,” zei de stagiaire [vrouw!], terwijl zij een gletsjer op het scherm projecteerde. “We maken er een metafoor van voor smeltende idealen.”

11. Iedereen knikte. Per se origineel was het niet, maar het werkte.

Rein 1 fout (chef d’oeuvre), beste plaatselijke deelnemers 14 en 18 fouten.

 

 


zondag 13 april 2025

3751 Dictee zondag 13-04-2025 (4) – dictee BeNeDictee 2025 Aalsmeer – Huib – nummer 94 √ x

Dictee – dictees [3751]

BeNeDictee 2025 Aalsmeer – Huib – nummer 94

De 80 rood en vette (genummerde) items moesten worden ingevuld

Recht en krom (auteur: Huib Boogert)

1. De 1. strafrecht(s)pleging in Nederland ligt op haar gat. Er zijn te weinig cellen en te weinig
2. cipiers. De 3. staatssecretaris van 4. Justitie en Veiligheid overweegt 5. licht( )gestrafte gevangenen twee weken eerder vrij te laten. Het kostte de 6. bewindsvrouwe bij de stemming op dinsdag 1 april jl. bijna de politieke kop. Deze vervroegde vrijlating is nieuw in Nederland, maar – naar het schijnt – al 7. usance in België.

2. Dan zijn er ook nog de 8. delinquenten die hun straf niet ondergaan, maar die vrij rondlopen vanwege die 9. cellen- en personele tekorten. En vergeet niet de 10. criminelen die 11. toedeledokie [wel: okidoki!] riepen en de wijk namen naar het buitenland. 12. Rechterlijke vonnissen worden
13. dusdoende niet 14. geëxecuteerd. Zéér frustrerend voor de 15. magistratuur.

3. Die wantoestand wordt nog 16. verergerd door een tekort aan menskracht bij het 17. Openbaar Ministerie. Immers, er zijn te weinig 18. officieren van justitie, waardoor de strafzaken zich ophopen.

4. In Nederland worden de zwaardere misdrijven (bijvoorbeeld het aansmeren van
19. subprimehypotheken [rommelhypotheek met dubieus onderpand] aan 20. naïevelingen) 21. ten laste gelegd op basis van het 22. Wetboek van Strafrecht. De ‘zware’ verdachten verschijnen doorgaans voor de meervoudige strafkamer van de rechtbank, die uiteindelijk als een soort 23. loya jirga [landelijke raad van stamhoofden in Afghanistan] een 24. foudroyant [bliksemend, als de bliksem] vonnis velt, digitaal of op 25. calicotpapier [katoenachtig]. Dan gaat de 26. onschuldpresumptie [veronderstelling] in de kast.

5. De Nederlandse landkaart is verdeeld in elf
27. arrondissementen, die elk één rechtbank hebben. Die rechtbanken huizen doorgaans in statige gebouwen, waar de 28. juridische werkkamers zijn ingericht met 29. campêchehouten meubelen en een keurig 30. gemopte vloer.

6. Er is veelal ook een inpandig
31. à-la-carterestaurant, waar (ook) de
32. pro-Deoadvocaten uit de 33. confrérie een
34. gyozagerecht [Chinese keuken: soort van gefrituurde wonton] kunnen nuttigen en een
35. advocateborrel of een 36 advocaatje kunnen genieten. Als dessert staat vaak een plankje
37. grana-padanokaas [van koemelk] op tafel. Het is voor de hele 38. bups [boel] een 39. obesogene [obesitas veroorzakend] omgeving!

7. Terwijl in het restaurant de maaltijd
40. gesavoureerd [genieten] wordt, buigen elders in het gebouw drie rechters in 41. raadkamer zich (in het kader van 42. lik-op-stukbeleid) over de strafzaak van een 43. malafide knaap uit de
44 ahmadiyyabeweging [stroming binnen de islam, gesticht door Mirza Gulam Ahmad], die een dik
45. dossier heeft opgebouwd van fraude en
46. flessentrekkerij en over wie nu een vonnis in
47. journalees taalgebruik moet worden gewezen.

8. De bewijzen 48. à charge en 49. à décharge moeten worden afgewogen, alsook de
50. getuigenverklaringen en (uiteraard) de eigen verklaring van de verdachte, die steeds beweerde dat hem alles 51. per arabier [bij toeval] was overkomen. Toch viel het
52. requisitoir/rekwisitoor [eis OM] van het 53. OM niet in zijn voordeel uit.

9. De rechtbank achtte het misdrijf bewezen en velde een vonnis waarvan de verdachte zich het
54. apelazarus schrok. Hij had gehoopt op
55. niet-ontvankelijkheid, maar de uitspraak werd een ware 56. jobstijding voor hem.

10. Maar geen nood, hij kan nog altijd 57. contrair gaan [in beroep]. Hij kan in 58. appel bij het
59. gerechtshof in het betrokken ressort. En 60. ten slotte staat via 61. cassatie ook nog de weg naar de 62. Hoge Raad open.

11. Een gevangenisstraf wordt in Nederland uitgezeten in een cel in een 63. penitentiaire inrichting [p.i.], maar ja, zoals gezegd: die cellen zijn 64. momentaan overvol. Mochten de rechters in hun vonnis voor een geldboete kiezen, dan hoeft de verdachte niet te 65. panikeren: die straf kan
66. eenvoudigweg via een 67. en-ofbankrekening voldaan worden. Maar wie niet betaalt, kan een
68. deurwaardersexploot of uiteindelijk een
69. conservatoir beslag [door de schuldeiser] verwachten.

12. Vrijspraak hoort ook tot de mogelijkheden. Dat zal de 70. politici in het 71. kabinet-Schoof goed uitkomen. Want dan is er géén celruimte nodig …

13. Overigens kent België, anders dan Nederland, voor zware misdrijven het systeem van de
72. juryrechts(s)praak [ss – GB]. Daartoe wordt een 73. hof van assisen samengesteld, bestaande uit een voorzitter en twee 74. assessoren, én een jury met twaalf 75. gezworenen, gekozen uit het volk. De 76. procureur des Konings fungeert als aanklager.

14. De zittingen duren doorgaans lang en trekken veel 77. publieke belangstelling. De jury beslist over het schuldig of onschuldig. In geval van schuldigverklaring bepalen de drie rechters de straf.

15. In Nederland wordt de openbare behandeling van een strafzaak door een meervoudige strafkamer doorgaans afgesloten met het 78. dictum [slotsom] ‘Uitspraak over 14 dagen’.

16. Maar daarmee komt allerminst een einde aan de chaos in de 79. tenuitvoerlegging van opgelegde straffen. Het blijft tobben. Is het vreemd, dat
80. Vrouwe Justitia af en toe een traantje laat …?


 

3750 Dictee zondag 13-04-2025 (3) – dictee BeNeDictee 2025 Aalsmeer - Dian – nummer 93 √ x

Dictee – dictees [3750]

BeNeDictee 2025 Aalsmeer – Dian – nummer 93

Leuk! Een nieuw experiment! Een invuldictee, waarbij 77 maal een IPA-notatie (zie hiervoor in het dictee zelf) met stippeltjes erachter ertoe moest leiden dat de deelnemer op de stippeltjes het woord of de uitdrukking schreef, die bij die notatie behoorde.

Voorbeeld:

(27) /ɑ̃trəʃɛ̃elu/ ………………………………
De deelnemer moest dan invullen:
Entre chien et loup (E – begin zin!)

De voorlezer hoefde eigenlijk niets te doen. Haar opmerkingen en hints waren mooi meegenomen, maar in feite volstond het invulformulier!

De 77 in te vullen items zijn in
rood en vet weergegeven (en genummerd!)

Fonetisch schrift (auteur Dian van Gelder)

Met een (1) big smile op mijn gezicht nodig ik jullie uit voor dit taalkundig (2) experiment. Simpelweg goed luisteren, letten op de (3) context en gewoon opschrijven wat er volgens de (4) uitspraaknotatie in het woordenboek, al fonetisch in de invulvelden staat. Het is wel een beetje zware kost.

Fonetiek/Fonologie
De fundamentele klanken waaruit onze (5) usus loquendi bestaat, zijn het onderwerp van twee deelgebieden binnen de taalkunde, de fonetiek en de fonologie.

Fonetiek
De fonetiek bestudeert (6) articulatorisch de productie van spraakklanken door de spraakorganen, (7) akoestisch met de klank van taal als (8) continu (9) geluidssignaal de eigenschappen van spraak op (10) fysisch gebied en (11) auditief de waarneming van spraakgeluiden.

Fonologie
Fonologie of klankleer is de tak van de
(12) linguïstiek die zich primair richt op de vorming en functie van fonemen, de spraakklanken in het taalsysteem. Op taalgebied vertoont fonologie raakvlakken met (13) bewustzijnspsychologie en (14) sociologie. In de fonologie bestaat onderscheid naar twee varianten. In de (15) diachronie wordt beschreven hoe klanksystemen in de loop van de tijd veranderen. In de (16) synchronie vooral hoe het klanksysteem van een bepaalde taal op een bepaald moment in elkaar zit. (17) Prosodie is ritme en
(18) intonatie van de stem bij het uitspreken van een zin of zinsdeel.

Fonologie beschrijft klankverschuivingen zoals:
•    De (19) elisie ofwel het weglaten van een klinker op het eind van een woord als het volgende met een klinker begint of het weglaten van een onbeklemtoonde klinker.
•    De (20) procope ofwel het weglaten van een klinker of medeklinker voor in een woord.
•    De (21) apocope ofwel het weglaten van een letter(greep) aan het einde van een woord.
•    De (22) syncope ofwel het weglaten van een (mede)klinker midden in een woord.
•    Het (23) syncoperen ofwel een klank in het midden van een woord laten wegvallen.
•    De (24) prothesis ofwel het aanvoegen van een vocaal of consonant voor een woord.

Fonologische processen
De fonologische processen richten zich onder andere op de grammaticale structuur van talen. Regels die specifiek van toepassing zijn op morfemen zijn
(25) lexicaal. Een ander belangrijk onderwerp van studie is klankwisseling ofwel (26) alternantie.

Geschiedenis
(27) Entre chien et loup werd in een
(28) überbrettl, een (29) literair/litterair (30) café chantant, in een (31) cenakel, van (32) ceux qui savent beschikkend over (33) flux de paroles, waaronder een (34) associate professor en een (35) foniater, de basis voor de fonologie gelegd. Dit naar aanleiding van het (36) paradepaard en
(37) succesnummer, (38) vient de paraître, in
(39) écriture artiste ofwel impressionistische prozastijl en gekenmerkt door (40) syntagma en
(41) syntaxis.

Fonetisch alfabet
Eigenlijk is fonetisch schrijven dus het schrijven zoals een woord uitgesproken wordt. Een fonetisch
(42) alfabet wordt gebruikt voor een nauwkeurige (43) transcriptie van elk opeenvolgend spraakgeluid. Men zet streepjes /.../ om een woord om aan te duiden dat het fonetisch geschreven is. Het bekendste voorbeeld van een fonetisch alfabet is het International Phonetic Alfabet (IPA), van de International Phonetic Association (ook afgekort als IPA). Denk je inmiddels: “Geef mijn (44) portie maar aan Fikkie!”, ik ga wel voor (45) India pale ale!

Klankinventaris van het Nederlands
Het Standaardnederlands kent ongeveer
40 verschillende fonemen. Een foneem kan zijn een
(46) consonant of een klinker. Een (47) occlusief is een afsluitende medeklinker. Medeklinkers ondergaan doorgaans regressieve (48) assimilatie van de stem. Door (49) sandhi worden de eind- en beginklank van opeenvolgende woorden of delen van een samenstelling (gedeeltelijk) gelijk. Een
(50) liquida is een medeklinker die bij de
(51) articulatie een vloeiend (52) karakter en weinig (53) obstructie heeft. (54) Anaptyxis is inlassing van een klinker, de (55) svarabhaktivocaal (de toonloze e of sjwa) tussen twee medeklinkers ter vergemakkelijking van de uitspraak. Een
(56) affricaat is een klank die als (57) explosief begint en als (58) fricatief eindigt. Tweeklanken of diftongen zijn klankreeksen die sterk (59) dynamisch zijn. De (60) continuant is een spraakklank waarvan de luchtstroom bij de articulatie niet wordt onderbroken. Halfrijm is gelijkheid van klank ofwel door gelijkheid van de klinkers van de beklemtoonde lettergrepen: (61) assonantie of klinkerrijm, ofwel door gelijkheid van de medeklinkers:
(62) acconsonantie of medeklinkerrijm.
De (63) hendekasyllabus is een elflettergrepig vers.

Als voorbeeld enkele uitspraken van r
De uitspraak van het foneem /r/ verschilt veel per gebied en kan ook voor individuele sprekers verschillend zijn. Over het algemeen komen voor:
•    De variant (64) alveolair ofwel de oorspronkelijke uitspraak die als standaard wordt gezien. De variant (65) uvulair die kenmerkend is voor het zuiden en zuidoosten.

In de praktijk is het (66) idiolect van de (67) native speaker, het samenstel van de individuele karakteristieke spraakgewoonten.

Van spraak naar muziek. Het stond in de
(68) cicerone. Een klank-en-lichtspel ofwel (69) son et lumière, een schouwspel van muziek en licht als toeristische attractie, met een (70) appoggiatura (71) con sordino en (72) appassionato.

Was dit nu een makkie, een fluitje van een cent,
(73) piece of cake, (74) not my cup of tea of een (75) hell of a job?

In dit tranendal: (76) in hac lacrymarum valle.
Uw troosteres der bedrukten: (77) consolatrix afflictorum.

Rein: 8 fouten (waarvan 3 echt onnodig), Birgit 9, rest meer.



3749 Dictee zondag 13-04-2025 (2) – dictee Groot Dictee van Hengelo 2025 √ x

Dictee – dictees [3749]

Groot Dictee van Hengelo 2025

Geen titel (auteur: Theo Hakkert)

1. Ontsteld zat de chef-kok van het driesterrenrestaurant [3 sterrenrestaurant] in de feeëriek verlichte eetzaal, die vroeger een refectorium van een klooster van de orde der cisterciënzers [in VD: orde der benedictijnen] was geweest, te bladeren in een lilakleurig poesiealbum [ook: poëziealbum, andere uitspraak] dat de garçon hem zojuist, met een besmuikte glimlach, had overhandigd.

2. Deze derdegeneratieallochtoon, een charmante flierefluiter die het prestissimo tot maître had gebracht en voor wie het Nederlands bepaald geen ver-van-mijn-bedshow was, had dit liber amicorum [bundel korte bijdragen van een groot aantal personen] zelf geconcipieerd. Ook al was zijn baas geen paleoloog [oudheidkundige], hij zou door het craquelé [met haarscheurtjes] van de bladzijden en het scabreuze jargon subiet weten dat het hier een brisant [explosief] manuscript betrof, even singulier [bijzonder] als een incunabel [met losse letters gedrukt boek] op perkament of het manuscript van Van den vos Reynaerde.

3. Terug in de keuken fluisterde * hij de commis de cuisine [leerling-kok], die hij als allrounder had geholpen met de mise-en-place [gereed­maken van alles wat nodig is voor de bereiding van de gerechten] van de zee-egel met quinoa [zaden van de gelijknamige plant] onder een exquis [geen e,
het-woord
] laagje vadou [VD: vadouvan = een oosterse kruidenmix] van hollandaiseschuim [met eieren gebonden warme botersaus], het hoofdgerecht dat geen middenklassengezin zich kon permitteren, in * dat hun plan naar wens verliep. Ze waren ’s mans gejeremieer zat.

* Deze tangconstructie is minder gewenst!

4. Meesmuilend zagen ze hoe hun patron ideeëloos met zijn linkerwijsvinger [GB] door de cappuccino roerde. Of het nieuwe aed-apparaat [automatische externe defibrillator – hartstarter] al was geïnstalleerd, vroeg de stagiair zich grinnikend af toen ze hun baas onsamenhangende termen als kaketoe, mond-en-klauwzeer en somnambulisme hoorden stamelen. Toen de restaurateur klaar was met prakkiseren [ook: prakkeseren, andere uitspraak] en het vermaledijde boekwerk in een kwispedoor [spuwbak] begon te proppen, wisselde zijn personeel een high five uit. De coauteurs van deze vileine pastiche [slechte nabootsing] wisten nu zeker dat ze met Moederdag een dag vrij zouden hebben. Nu tweede paasdag nog.

 



 

3748 Dictee zondag 13-04-2025 (1) – dictee Groot Dictee van Rozenburg 2025 √ x

Dictee – dictees [3748]

Groot Dictee van Rozenburg 2025

(Geen titel, auteur: R.C.A. Tijsseling)

1. In een toekomst waarin de deceleratie [antoniem van acceleratie] van de ecologische transitie vergoelijkt wordt, positioneert Muziektheater De Ontmoeting zich als een pionier.

2. Het theater ambieert de installatie van fotovoltaïsche panelen [= zonnecel] en geavanceerde geothermische [betrekking hebbend op de aardwarmte] technologieën om volledige energieautarkie [zelfvoorziening, dus niet: autarchie = zelfbestuur, vgl. monarchie] te realiseren.

3. Een geëquilibreerd [het dynamisch evenwicht bewerkstelligen] zonnepanelensysteem zal het theater geen windeieren leggen.

4. Bovendien overweegt men decorontwerpen gebaseerd op cradle-to-cradleprincipes
[ee - onderdelen opnieuw gebruiken na het verstrijken van de levensduur ervan], waarbij materialen herbruikbaar blijven.

5. Een archaïsch gebouw omtoveren tot hypermodern theater is een exorbitante uitdaging.

6. Innovatie staat centraal: er wordt geëxperimenteerd met biocomposieten [samengesteld materiaal] en filamenten [smeltbare kunststof( )draad] uit mycelium [netwerk van schimmeldraden] om duurzame rekwisieten [attribuut] te vervaardigen.

7. Voor de belichting onderzoekt men de toepassing van oledtechnologie [organic light emitting diode], die zowel energie-efficiënt is als ongeëvenaarde visuele nuances biedt.

8. Het orkest kan in de toekomst beschikken over instrumenten, vervaardigd uit polymeren [verbinding die uit zeer grote moleculen (macromoleculen) bestaat, zoals polyetheen uit etheen] op plantaardige basis, die dezelfde resonantie [het meetrillen] bieden als traditionele houtsoorten.

9. Deze instrumenten zullen minder snel versjteren [verpesten, verstieren, verzieken].

10. De ecologische revolutie lijkt een queeste [zoektocht], maar is absoluut geen quatsch [onzin]!

11. Men denkt aan dynamische ticketprijzen op basis van de ecologische voetafdruk van het vervoer van bezoekers.

12. Nochtans zal er in het theater uitsluitend gebruik worden gemaakt van hydrofobe [waterafstotend], composteerbare bekers en borden.

13. Muziektheater De Ontmoeting streeft consciëntieus naar een symbiotische
[het verschijnsel dat twee ongelijksoortige organismen leven op of in elkaar tot wederzijds voordeel] relatie tussen artistieke excellentie en ecologische responsabiliteit.

14. Met zijn grensverleggende initiatieven vormt het theater een lumineus [prachtig, heerlijk] voorbeeld van duurzame, fiduciaire [op vertrouwen berustend] vooruitgang.




vrijdag 11 april 2025

3747 Dictee vrijdag 11-04-2044 (1) – dictee Groot Dictee van Terneuzen 2025 √ x

Dictee – dictees [3747]

Groot Dictee van Terneuzen 2025

Versie specialisten
De 40 rode en vette items moesten worden ingevuld.
Norm: papieren GB en VD 2015!
Commentaar in blauw

Wat roetsjt [ww. roetsjen] er door het struikgewas? (auteur: Marc de Smit)

1. Nee, geen Volkswagenbusje, zelfs geen fatbike of een replica van Zijner Majesteits Simon Stevin. En ook geen catamaran of een fixie [doortrapper]. Maar daarover straks meer.

2. Vier lustra. Zo lang bestaat dit dictee al. Na jullie geduldige gequeue [uitspraak: kjoe – ww. queueën] aan de ingang van dit exceptioneel mooie gebouw (eigen lof stinkt, maar we willen de toparchitectuur ervan toch graag onder uw aandacht brengen) wacht u nu – we waarschuwen maar alvast – een Kimmerische [nevelachtig, ondoorzichtig] helletocht door de hypogeïsche [ondergronds] gangen van de Nederlandse orthografie. Waarschijnlijk zijn de twee statues-colonnes [zeer slanke gebeeldhouwde figuur in de vroeggotische portaalarchitectuur, een overgangsvorm tussen de functionele zuil en het vrijstaande beeld] in de vorm van twee satanskinderen [door en door slecht persoon] u opgevallen bij de ingang, naast de boeken over karyologie [celkernenkunde] en andere naslagwerken die dan weer helemaal niets te maken hebben met celkernen, zoals die over pygmeeën en het Proto-Indo-Europees. We hoopten dat u de hint met de standbeelden zou begrijpen en dat u rechtsomkeert [ook: rechtsomkeer, andere uitspraak] zou maken nog voordat u uw inschrijfgeld neertelde. Maar nee. Hier zit u. Enkele euro’s armer en over anderhalf uur dito illusies.

3. Ik dacht dat dit leuke avondjes waren waar een groepje taalliefhebbers gezellig bijeenis
[ww. bijeenzijn], horen wij de newbies nu paniekerig denken. Wat een desinformatie in de plaatselijke pers! Kan ik nog weg? Ja dat kan. Bij dezelfde ingang – dan geheten: de uitgang – liggen op een afgedankte whisttafel [kaartspel] formulieren op
A3-formaat waarmee u, in te vullen in viervoud, uw geld kunt terugvragen. Omdat we de lammenadigsten [beroerdste] niet zijn, mag u daar, gratis, een drankje tot u nemen. Pak snel een glas bordeaux, desnoods een 0.0’etje (alfanumeriek!) of een mocktail, doe uw adje [van: ad fundum] en spoedt u zich naar uw boemboemauto die u hopelijk met een parkeerticket achter de voorruit hebt achtergelaten op de plek waar u tot middernacht geacht wordt uw zuurverdiende geld in een parkeerautomaat te deponeren. De waarschuwingsborden met torenhoge boetes wel gezien, toch?

4. Goed, niemand tieft op [ww. optiefen = ophoepelen], dus we kunnen volledig ontstrest beginnen aan het eigenlijke dictee – maar zo gemakkelijk als tot nu toe blijft het natuurlijk niet.

5. ‘Wie is dit jaar de kop van Jut’ e-mailde ons in januari een meneertje koekepeertje [onhandige persoon – speelse begroetingsformule van kinderen] uit een onzer ’s lands provinciale hoofdsteden. ‘Zeg maar niets: ik waarschijnlijk weer. Of zij die fan zijn van all-you-can-eatrestaurants waar je onbeperkt gebakken sperziebonen met gesmolten halloumi [kaas] kunt consumeren. Ik als raw foodie [VD crudivoor, wel: rawfoodisme - GB rawfoodie 2025!], sta dan op voorhand al op een achterstand, want ik raclet zelfs niet eens!’ Qué [om uit te drukken dat je iets niet begrijpt: hè?, wat?]? Roept u nu misschien uit, maar inderdaad: dit soort maniakale gutmenschen [ook: goedmensen, andere uitspraak] bestaat! Voedsel verhitten heeft
CO2-uitstoot tot gevolg, redeneren zij, en op die manier eten bereiden staat dus niet bepaald op de
to-dolijst van de ware milieuactivisten.

6. Maar we dwalen af. Het ging immers (getuige de titel) over wat er, al dan niet opgeheud [opheuen = opstoken] door boze boeren, zich in het bosschage voortbeweegt. U bent eraan voorbijgekomen, aan dat met een nordmann [(kerst)boom] of twintig omzoomde en met fluitenkruid overwoekerde plantsoentje. Wel gezien toch, net zoals de parkeerautomaat? Het bosje staat er al tientallen jaren, er circuleren de wildste geruchten over. Er zou ooit een ad-hockeynotespeaker verdwenen zijn na een lezing in deze eigenste taal, niet lang nadat er een reuzenpissebed was gespot. Maar wilt u echt de twee spookyste [griezelig, eng] voorvallen ooit horen? Luister en huiver. Iemand heeft er ooit een bewegende ledenpop met ellenlange ledematen gefilmd met 35 millimetercamera/ 35mm-camera (alfanumeriek! – anders ook: vijfendertigmillimetercamera) en de week erna een Dokkumer producester [uh] die er een seance hield met een imitatieouijabord [uitspraak: wie-jaa]. (Made in Russia, zo bleek uit het filmpje, omdat er naast da ook njet op te lezen stond.) De autoriteiten hebben toen ingegrepen. Samen met een Koos Werkeloos (daar was immers, mocht het misgaan, niet veel aan verloren, zo redeneerde men) heeft men een alles-of-nietspoging gedaan om het peripatetisch
(aristotelisch) aandoende raadsel te ontrafelen. Het resultaat van het onderzoek was helaas nogal pathetisch. Er werd iets gevonden, dat wel, maar het bleek een burschikose [oe] (dus studentikoze) grap te zijn van een lokale heaoër
[GB 2025: heao'er!] die de plaatselijke bevolking ermee in een mentale houdgreep wilde krijgen. De reden ervoor is onduidelijk gebleven, maar de meester Pennewip [VD 2015 Meester, in 2025: meester!] in spe had blijkbaar te veel vrije tijd. Ingenieus was zijn hoogohmige [met een hoge impedantie, weerstand] konterfeitsel [portret] wel, dat moet de gesjochten [arm, zonder inkomsten] student worden nagegeven.

7. En nu wilde u natuurlijk eindelijk weleens weten wat er door het struikgewas ruiste, het raadsel dat ons, sinds Toon Hermans’ beroemde sketch, al jaren bezighoudt. Wel, dat zullen we u voor eens en voor altijd uit de doeken doen. Het was een spoileralert [waarschuwing voor de afloop van boek of film]! – onbeduidende, een minuscule … o jee, nee!, uw veertig in te vullen woorden zijn al bereikt …!

Schiftingsvraag 1: Ik heb in mijn dictee ….. fouten gemaakt.
Schiftingsvraag 2: De beste 3 specialisten hebben tezamen ….. fouten gemaakt.

3/4 Herman, Rein 10 fouten (H wint via de schiftingsvraag), 2 Edward 6 fouten, 1 Rien 5 fouten.

Als ik de afgelopen maand mijn lijsten had kunnen herhalen, had ik 8 fouten goed kunnen hebben (mijn rawfoodie tel ik dan mee), alleen Koos Werkeloos en statues-colonnes behoorden niet tot mijn vocabulaire ... Nu wel ...