Dictee – dictees [2825]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 213, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (644)
1. Een panettone is een luxe Italiaans kerstbrood. Een syrinx is een pan(s)fluit. Een ander woord voor moskeedirecteur is panghoeloe (een palulu is een plant). De uitdrukking 'sexy qua lijf, doch bang voor het zwempak' is een pangram, de zin bevat dus alle letters van het alfabet. Een panier [pahn-jee]: je kunt erin rijden [rijtuig] of je kunt hem dragen [hoepelrok]. Een panier [paa-nier] is (vero) een banier. De hanenvoet wordt ook wel panikgras (niet meer in VD) genoemd. Panini (enkelvoud: panino) zijn platte, langwerpige Italiaanse broodjes. Pannegies is een van oorsprong Veluws stoofgerecht met lamsvlees. Ik wil graag een ham-kaaspannenkoek. Een pannenkoekenhuis is een crêperie. Een pantagrueleske maaltijd is nogal overdadig. De panterpad leeft in de Sahara en de Kalahari. Heraclitus zei het al: panta rhei (alles stroomt - je kunt niet tweemaal in dezelfde rivier stappen ...).
2. De
pantjasila is de staatsfilosofie van Indonesië, die vijf grote
principes omvat. De pantomimespeler [n/s] deed
het erg goed. Het pantotheenzuur is de
verbinding van het pantoëzuur en het
3-aminopropaanzuur. Het pao
[pee-jaa-oo]
is in Nederland het postacademisch
onderwijs. Bordeauxse pap is
kopervitriool met gebluste kalk, Californische en Bourgondische pap
bestrijden onder andere schimmels. Papaïne zit in het melksap van de
papaja. Papaverrood en ponceau zijn synoniemen. Hij was babbelachtig
als een Paphlagoniër (niet
meer in VD). Het was
een papier-maché model [papier-machémodel].
Een shredder is een papiervernietiger. De papiniaanse pot is een
hermetisch afsluitbare ketel.
3. Weet u het nog: P is een papje (papegaaitje) dat pikt aan een peer (uit een oud abc – we zouden nu p doen)? De Papoease bevolking is van huis uit dus Papoeaas. Pangapangahout is een tropische houtsoort. De havenarbeider verrolde het papie [rolwagentje]. Pappardelle is lintpasta. Een plaquetje (diminutief van plaquette; ook denkbaar: plaquettetje – uitspraak) is een penningvormige kleine gedenkplaat. Zijn pappenheimers kennen is weten wat voor vlees men in de kuip heeft. Het paprika-extract is een natuurlijke oranje kleurstof. Je vindt dat in paprikaragout. De raad van toezicht (rvt) [èhr-vee-tee] liet het bij het Oranjecomité afweten. Parabella (enkelvoud: parabellum) zijn lugerpistolen.
4. Hij
ontdekte het overspel par accident [toevallig].
Een paracentese is een punctie. Hij had zijn parade-uniform vergeten.
De Hof van Eden was de verblijfplaats van het eerste mensenpaar, de
term 'verloren paradijs' is ontleend aan een episch gedicht van John
Milton. Wij vierden onze vakantie in een allesinclusiefparadijs. Ik
trok mijn paradijskostuum aan en zag het sterrenbeeld Paradijsvogel.
Na het paradise-by-the-dashboardlight leefde zij in een paradis
artificiel [onecht
paradijs – roesmiddelen]. Hij
verzamelde Mozartparafernalia, zij pausparafernalia. Hij had een
Spaanse kraag, hij leed aan fimosis (fimose - vernauwing opening voorhuid).
Het antoniem van clairvoyant [bnw.,
helderziend] is parergisch
[paragnostisch].
De Paraguayse
[let
op de uitspraak: 'gwaai'
of 'gwee'!]
dronk paraguaythee. De Parakleet is de door Christus aangekondigde
Trooster, de Heilige Geest.
5. Parallax kan een fout bij het aflezen van een meetinstrument zijn. Parachutevouwen is een ware kunst. Waarom zeg je parallellepipedum en niet gewoon blok? In het stoomwezen kennen ze het parallellogram van Watt [voor rechtlijnige beweging van de zuigerstang]. Ook Paramariboërs namen deel aan de Paralympische Spelen (Paralympics). De paramnesie is het déjà vu, de fausse reconnaissance. Toepasselijk: de bank brengt een paraplu als de zon schijnt en komt hem weer halen als het gaat regenen. De parapluplant is een soort cypergras. Frequente dicteedeelnemers zijn paraprofessionals. De Japanse parasolden is een bonsaiboom. Parathion is di-ethylnitrofenylthiofosfaat. Hij droeg bij par couvert (afkorting: p.c.). Parboiled rijst is snelkookrijst. De parelcokes, dat is is cokesziftsel.
6. Het
parelhoen is een poelepetaat. Hij was
een optimist par excellence [bij
uitstek]. Par exemple [wel
nu nog mooier!], dat moet er nog
bij komen! Wij staan u dit par faveur
(als gunst, p.f.)
[pee-jèhf]
toe. Wat vindt je moeder lekkerder: parfait à la vanille
[vanille-ijs],
parfait-amour [rode
likeur, met citroen- of bergamotolie]
of parfait au café [koffie-ijs]?
Paraxyleen en paracresol zijn chemische stofjes. De partijen werden
het eens par accord [door
overeenkomst]. Teken dat eens met
je parallelliniaal! Parasitemie is het hebben van parasieten in het
bloed. Een pardessustje is een overjas. Het par bene comparatum
[tweetal dat aan
elkaar gewaagd is] vocht een
strijd op leven en dood uit.
7. Parijs (bnw., geen bezittelijk vnw.!) rood is dodekop, Parijs geel loodchromaat, Parijs blauw Berlijns blauw of Pruisisch blauw (een staalblauw pigment, ferri-ferrocyanide) en Parijs groen is een giftig kristallijn poeder, met felgroene kleur [zou Parijs' - bez. - burgemeester dat allemaal weten]? Parisch marmer komt van het eiland Paros. Dichten is de Parnassus beklimmen. Kaïn en Abel vormden geen par nobile fratrum [edel broederpaar]. Heb je die sf-parodie [sciencefiction] gezien? De uitspraak 'Veni, vidi, vici' van Julius Caesar is een paronomasia (woordspel). De parousie is een glorieuze verschijning. Ik zal je par pari referre (par pari respondere, paria paribus referre, paria paribus respondere), met gelijke munt, betalen.
8. Het huis was na de brand par manière de dire [bij wijze van spreken, zogezegd] naar de kloten (het was een klotezooi). De parmezaan, de Parmezaanse kaas, wordt ook parmigiano [dzjaa] genoemd. Parole d'honneur [op mijn erewoord], ik doe het! Met de parsec [3,26 lichtjaar of 30,8 biljoen km] meet je de afstand tussen sterren. 'Zijn gastvrij dak' is een pars pro toto voor 'huis'. 'Zijn fiets plakken' is een totum pro parte voor 'zijn band plakken'. Het souterrain bevindt zich onder de parterre. Zijn particeps tori (bedgenote) was tevens zijn particeps criminis (medeplichtige). Een partie carrée is een gezelschap van vier personen in twee paren [twee dames en twee heren]. Wie was ook weer onze partijideoloog?
9. Je
kunt de Pasen naar de zieken brengen (niet
meer in VD), dat is dan de
paascommunie. Pasja's vond je onder meer
in het Ottomaanse Rijk [Osmaanse Rijk]. Een pashmina is
een sjaal van de zijdeachtige wol van de kasjmiergeit (uit
Kasjmir). Pasjtoe en Pathaans
zijn synoniemen [Iraanse
taal in Afghanistan en Pakistan].
De paso doble is een snelle dans in tweekwartsmaat. Hij koesterde een
duidelijke
parti-pris [vooringenomenheid]
tegen de burgemeester. De grafische partituur is de
modernemuzieknotatie [moderne muzieknotatie] door middel van grafische tekens. Kan hij echt
partituurlezen? Bij een crime passionnel
vindt soms partnerdoding plaats. Met Pascha wordt het paaslam
gegeten.
10. Het
geschil werd beslist par le droit du plus fort [het
recht van de sterkste]. De
passe-temps [tijdverdrijf]
met de passe-vite [roerzeef]
van de passevolant [iemand
die het vereiste getal moet volmaken, maar geen deel uitmaakt van de
troep] duurde niet lang. De
maracuja (granadilla,
markusa)
is de vrucht van de passiebloem. Als
hors-d'oeuvre werd een pasteitje [niet: oud eitje!] geserveerd. Op de pastiche [slechte
nabootsing kunstwerk] waren de
glazen pastis
[=
pernod] slecht zichtbaar.
Pastorale literatuur (GB
ook: tt - doe in dictee 1 t!)
gaat als regel niet over pastoors. De Titanic, die was pas
'past praying for' [verloren,
niet meer te redden]. Hij was een
echte pater goedleven [leeft
overdadig, is welgedaan]. Moest
je nu zo nodig een Frans paternoster bidden [vloeken]?
Augustus en Willem I waren patres patriae (enkelvoud:
pater patriae - P.P.). De
patholoog-anatoom [mv.
pathologen-anatomen] en de
fytopatholoog [plantenziektekundige]
waren allebei aan het patiencen, maar niet aan dezelfde tafel.
11. Zijn patijntje schuiven is slofje-onder spelen (slofke jagen – slof rondschuiven in de kring onder de stoel). De pati natae [zij die geboren zijn om te lijden], zijn dat echt alleen de vrouwen? Wie was de patriarch van Ferney? Antwoord: Voltaire (hij verbleef er van 1758-1778). Waarom is het de bakkerspatroon en het behoeftepatroon? De patronen zaten in zijn giberne (patroontas). Een pasquinade is een paskwil [betekenis: smaadschrift]. Een passacaglia (passacaille) is een muziekstuk, de chaconne dans je daarbij. Bij de onderdirecteursbenoeming vond een passe-droit [bij benoeming iemand passeren] plaats.
12. Met zijn passe-partout passeerde hij de grenscontrole moeiteloos [n/s]. Is bij volleybal een passloper nu hetzelfde als een passer-loper? Een patch repareert computerprogrammafouten, de patchoeli is een lipbloemige plant. De paté is een gerecht van fijngehakt vlees, de pâte is een vrij dikke, smeuïge verflaag van een schilderij.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten