Dictee, dictees [1811]
1811 Dictee woensdag 08 jan 2020 (1) dictee Oefendictee jan 2020 (1)
Oefendictee dec 2019 (7)
1. Een CABG is een coronary artery bypass grafting, een bypassoperatie. Jazeker: cacaorood is de kleurstof die de cacao bruin(!) kleurt. Caelum et terras miscere [k] is hemel en aarde bewegen. Een calamondin is een kalamansi, een zure citrusvrucht. Matthijs de Ligt speelt nu in het calcio, het Italiaanse voetbal. Ze leeft slechts bij de gratie van calmantia [enk. calmans = kalmerend middel]. Een cami [k] is de gebedsruimte van een grote moskee. Zou cannabidiol, CBD, echt helpen tegen reuma? Voor kanteloep schrijven we nu ook cantaloupe. Cantuccini zijn biscotti di Prato. Kijk: de Kerstman met zijn capitis nives [sneeuwwit haar]. Deze man met vice anglais [homoseksualiteit] gebruikt vaak een capote anglaise [condoom]. Leg die captcha, die Turingtest eens uit. Die captatio benevolentiae, daar trappen wij mooi niet in! Een monnik draagt soms een capuce [monnikskap]. Zij is hardleers, een echte caractérielle.
2. Met cara worden chronische aspecifieke respiratorische aandoeningen bedoeld. Het is lastig als je aan carcinofobie [angst voor kanker] lijdt. Hoed je voor de carnale [vleselijk] lusten! Carnavalsschlagers zingen ze in Duitsland bij de fasching. Op *pathie: (stress)cardiomyopathie [hartspierziekte], sympathie, rinopathie [neusaandoening], etc. Op *mathie alleen chrestomathie [bloemlezing]. Op *thie verder nog: distichomythie (passage in een drama, waarin twee sprekers om beurten telkens een dubbel vers (distichon) zeggen) en hemistichomythie (idem, half vers). Ook: vele samenstellingen met smoothie, zoals avocadosmoothie. Een cavaco is een cavaquinho (muziekinstrument). Cave canem [pas op voor de hond]! In BE is het CBS het college van burgemeester en schepenen. De CCD is de colony collapse disorder (verdwijnziekte) bij bijen. De cdH is de (het) Centre Démocrate Humaniste. Een andere naam voor chilipeper is jalapeño [ch]. België: ceci n'est pas un pays. Celotex is zeker dik karton. Het was 30 graden Celsius, in symbolen: 30 oC.
3. De cem [s – Turks] is een alevitische gebedsdienst. Het CEN is het Comité Européen de Normalisation. Het Europees Normalisatiecomité. Een miljoen = 10 tot de zesde, een miljard (1 x 6 + 3 = 9 nullen) tot de negende (-jard is steeds 1000, maal -joen). Dus (steeds met het aantal nullen erachter): biljard (2 x 6 + 3 = 15), centiljard (100 x 6 + 3 = 603), deciljard (10 x 6 + 3 = 63), miljard (1 x 6 + 3 = 9), miljoenmiljard (ontelbaar veel), milliljard (1000 x 6 + 3 = 6003), noniljard (9 x 6 + 3 = 57), octiljard (8 x 6 + 3 = 51), quadriljard (4 x 6 + 3 = 27), quintiljard
(5 x 6 + 3 = 33), septiljard (7 x 6 + 3 = 45), sextiljard (6 x 6 + 3 = 39) en triljard (3 x 6 + 3 = 21). Voor de volledigheid: miljoen (1 x 6), biljoen
(2 x 6 =12), triljoen (3 x 6 =18), quadriljoen (4 x 6 = 24), quintiljoen
(5 x 6 = 30), sextiljoen (6 x 6 = 36), septiljoen (7 x 6 = 42), octiljoen
(8 x 6 = 48), noniljoen (9 x 6 = 54), deciljoen (10 x 6 = 60), centiljoen (100 x 6 = 600), milliljoen (1000 x 6 = 6000) en ziljoen (fictief, zeer groot getal).
4. Een centistère is het honderdste deel van een kubieke meter (10 liter dus, reken maar na). Ken je het druivenras cepage? In BE was het Cepess het Centrum voor Politieke, Economische en Sociale Studies. Cepheus is een sterrenbeeld. Het CEPT is Conférence Européenne des Administrations des Postes et des Télécommunications (Europees samenwerkingsverband van post- en telecommunicatieorganisaties). De cera is de continuous erythropoiesis receptor activator, een op epo lijkende soort van bloeddoping. De cerealiën waren ter ere van Ceres. Een cva is een certificaat van aandeel (en een CVA een cerebrovasculair accident). C'est la vie: such is life. De CFA is de Communauté Financière Africaine, de Afrikaanse Financiële Gemeenschap. Chachumber is een zekere frisse salade.
5. CFC is chlorofluorocarbon (chloorfluorkoolwaterstof (cfk)). In
CFP-frank staat CFP voor Comptoirs Français du Pacifique-frank: de Franse Kassen van de Pacific-frank (munteenheid van
Frans-Polynesië, Nieuw-Caledonië en Wallis en Futuna). Ze zitten in de chambre séparée. De chappe [zijde] was op de chape [ondervloer] gevallen [uitspraak beide: sjahp]. Liever châteauneuf-du-pape dan chateau migraine. Een chertepartij is een charte-partie. Dat beletsel komt als een Chinese muur op me over. Hoofd- en handenschuddend ging hij eropaf. Er zijn geen bnw. op *iesche. ‘t Is maar dat u het weet … Treffers op *iesche* overigens (selectie): diffusiescheiding, koffieschenker, situatieschets en drieschepig. Er zijn maar weinig bnw. op *isch(e), zoals: Belgisch en zefirisch. Lustre (znw.) is: 1) een zekere stof voor zomerkleding, 2) bij juweliers de zachtroze(!) gloed in parels en 3) een soort metaalglazuur op keramiek. Het bnw. betekent: van lustre (1) gemaakt: een lustre jasje. Loutre is otter(bont): pelswerk, bontwerk, pelterij van otters. Zág, kaerel, loop eens deur!
6. Let erop, dat je McDonald's-maaltijd goed schrijft! Bien cuit is well done, goed doorbakken. De moeder had een 24 uurssluier, haar baby een 24 uursluier. Kun je nanochips eten zoals nacho's (nachochips)? Heb je die rufiyaa-aanbetaling al gedaan? Qua kredietwaardigheid hebben zij een AAA-aanduiding (triple A in GB 2025; VD: triple A, dus oké, VD wel: Triple P). In Nigeria bevordert de chrislam [NL: krihs-laam, BE: krihs-lahm] de godsdiensttolerantie. Veel christenzielen roepen soms: christene zielen (ook: christenzielen). De Chirojongens en -meisjes gebruiken soms het monogram chi-rho [P door X heen]. Een christuspeer (= goede christen) smaakt lekker (echt een winterpeer!). Een chullo [tsjoe-joo] is een Peruaanse wollen muts met oorflappen. “Hou je bek” wordt gekuist tot: “Chut” [sjuut]. Cicutine is coniine. Een cilium (mv. cilia) is een cilie (mv. ciliën), trilhaar. Een Cimmeriae [s] tenebrae is een Kimmerische duisternis. Hier heerst een C-klimaat.
7. Bij filatelisten zijn cinderella's [geen officiële postzegel] niet in tel. Deze oorlogsfilm is vast geen cinéma vérité [werkelijkheid dicht benaderen]. Kun je die collateral damage als circumstantial evidence gebruiken? Hij is echt een lux in tenebris, een licht in de duisternis. Zijn claim to fame was zijn eruditie. Handig, zo’n clamshell (klaptelefoon), als je bij het eten van clapshot [Schots gerecht] op de filmset naar een clapperboard [klapbord] kijkt. Een paar zaken met *rock*: classic rock (los) en countryrock, crockpot (elektrische pan, lange bereidingstijd), latin rock, on the rocks en een rock-’n-rollminister. Zeven-nul (geen tegendoelpunten): clean sheet; goud, zilver en brons: clean sweep! Blijk ik toch het syndroom van Bing-Horton (clusterhoofdpijn) te hebben … Ze stond langs de lijn met haar clutch (enveloptas) en zag hoe er uit de kluts gescoord werd. Coalite [koo-laajt] is een brandbare stof. Hij werd belaagd door cockteasers [die geilen een man op]. Hij is een echte Cobra-collectioneur. Mij is het colloque singulier [zwijgplicht over gesprek met de koning(in)] opgelegd; ik was aan het hof.
8. Colocatie en collocatie (taalkunde, vaste verbinding als: (de) harde kern) moet je goed onderscheiden. Het devies van de Académie française is: à l'immortalité. ‘Comeshot’ mag je ook schrijven als ‘cumshot’ [opname zaadlozing]. Een commandiet participeert in een vennootschap en commandite. Is een commis de cuisine een soort aide de cuisine? Bij miljardairs zou een clawback als afroming niet ongewenst zijn. Gescheiden zijn a mensa et toro [van tafel en bed] is lastig bij communio bonorum [gemeenschap van goederen]. De ko(e)mpel werd aangemaand met een compel [aanmaningsbrief]. Waarom simplificeren, als compliceren kan? Een compliment à crochet is een soort boemerang. De compte-rendu [financieel verslag] is goedgekeurd. Een computer is een bittenbak (ook bytesbak?). Boven mijn muziek stond ‘con grazia’ [bevallig] (en elders: ‘con moto’ [levendig] en ‘con precisione’ [met nauwkeurige inachtneming van
beweging, schakering en uitdrukking] ). Sambuca is Italiaanse anijslikeur. Een dicteeër laat zich voorstaan op zijn copia verborum [woordenschat]. Ik ben even naar de Côté-de-Jardin (op thuisvakantie).
1811 Dictee woensdag 08 jan 2020 (1) dictee Oefendictee jan 2020 (1)
Oefendictee dec 2019 (7)
1. Een CABG is een coronary artery bypass grafting, een bypassoperatie. Jazeker: cacaorood is de kleurstof die de cacao bruin(!) kleurt. Caelum et terras miscere [k] is hemel en aarde bewegen. Een calamondin is een kalamansi, een zure citrusvrucht. Matthijs de Ligt speelt nu in het calcio, het Italiaanse voetbal. Ze leeft slechts bij de gratie van calmantia [enk. calmans = kalmerend middel]. Een cami [k] is de gebedsruimte van een grote moskee. Zou cannabidiol, CBD, echt helpen tegen reuma? Voor kanteloep schrijven we nu ook cantaloupe. Cantuccini zijn biscotti di Prato. Kijk: de Kerstman met zijn capitis nives [sneeuwwit haar]. Deze man met vice anglais [homoseksualiteit] gebruikt vaak een capote anglaise [condoom]. Leg die captcha, die Turingtest eens uit. Die captatio benevolentiae, daar trappen wij mooi niet in! Een monnik draagt soms een capuce [monnikskap]. Zij is hardleers, een echte caractérielle.
2. Met cara worden chronische aspecifieke respiratorische aandoeningen bedoeld. Het is lastig als je aan carcinofobie [angst voor kanker] lijdt. Hoed je voor de carnale [vleselijk] lusten! Carnavalsschlagers zingen ze in Duitsland bij de fasching. Op *pathie: (stress)cardiomyopathie [hartspierziekte], sympathie, rinopathie [neusaandoening], etc. Op *mathie alleen chrestomathie [bloemlezing]. Op *thie verder nog: distichomythie (passage in een drama, waarin twee sprekers om beurten telkens een dubbel vers (distichon) zeggen) en hemistichomythie (idem, half vers). Ook: vele samenstellingen met smoothie, zoals avocadosmoothie. Een cavaco is een cavaquinho (muziekinstrument). Cave canem [pas op voor de hond]! In BE is het CBS het college van burgemeester en schepenen. De CCD is de colony collapse disorder (verdwijnziekte) bij bijen. De cdH is de (het) Centre Démocrate Humaniste. Een andere naam voor chilipeper is jalapeño [ch]. België: ceci n'est pas un pays. Celotex is zeker dik karton. Het was 30 graden Celsius, in symbolen: 30 oC.
3. De cem [s – Turks] is een alevitische gebedsdienst. Het CEN is het Comité Européen de Normalisation. Het Europees Normalisatiecomité. Een miljoen = 10 tot de zesde, een miljard (1 x 6 + 3 = 9 nullen) tot de negende (-jard is steeds 1000, maal -joen). Dus (steeds met het aantal nullen erachter): biljard (2 x 6 + 3 = 15), centiljard (100 x 6 + 3 = 603), deciljard (10 x 6 + 3 = 63), miljard (1 x 6 + 3 = 9), miljoenmiljard (ontelbaar veel), milliljard (1000 x 6 + 3 = 6003), noniljard (9 x 6 + 3 = 57), octiljard (8 x 6 + 3 = 51), quadriljard (4 x 6 + 3 = 27), quintiljard
(5 x 6 + 3 = 33), septiljard (7 x 6 + 3 = 45), sextiljard (6 x 6 + 3 = 39) en triljard (3 x 6 + 3 = 21). Voor de volledigheid: miljoen (1 x 6), biljoen
(2 x 6 =12), triljoen (3 x 6 =18), quadriljoen (4 x 6 = 24), quintiljoen
(5 x 6 = 30), sextiljoen (6 x 6 = 36), septiljoen (7 x 6 = 42), octiljoen
(8 x 6 = 48), noniljoen (9 x 6 = 54), deciljoen (10 x 6 = 60), centiljoen (100 x 6 = 600), milliljoen (1000 x 6 = 6000) en ziljoen (fictief, zeer groot getal).
4. Een centistère is het honderdste deel van een kubieke meter (10 liter dus, reken maar na). Ken je het druivenras cepage? In BE was het Cepess het Centrum voor Politieke, Economische en Sociale Studies. Cepheus is een sterrenbeeld. Het CEPT is Conférence Européenne des Administrations des Postes et des Télécommunications (Europees samenwerkingsverband van post- en telecommunicatieorganisaties). De cera is de continuous erythropoiesis receptor activator, een op epo lijkende soort van bloeddoping. De cerealiën waren ter ere van Ceres. Een cva is een certificaat van aandeel (en een CVA een cerebrovasculair accident). C'est la vie: such is life. De CFA is de Communauté Financière Africaine, de Afrikaanse Financiële Gemeenschap. Chachumber is een zekere frisse salade.
5. CFC is chlorofluorocarbon (chloorfluorkoolwaterstof (cfk)). In
CFP-frank staat CFP voor Comptoirs Français du Pacifique-frank: de Franse Kassen van de Pacific-frank (munteenheid van
Frans-Polynesië, Nieuw-Caledonië en Wallis en Futuna). Ze zitten in de chambre séparée. De chappe [zijde] was op de chape [ondervloer] gevallen [uitspraak beide: sjahp]. Liever châteauneuf-du-pape dan chateau migraine. Een chertepartij is een charte-partie. Dat beletsel komt als een Chinese muur op me over. Hoofd- en handenschuddend ging hij eropaf. Er zijn geen bnw. op *iesche. ‘t Is maar dat u het weet … Treffers op *iesche* overigens (selectie): diffusiescheiding, koffieschenker, situatieschets en drieschepig. Er zijn maar weinig bnw. op *isch(e), zoals: Belgisch en zefirisch. Lustre (znw.) is: 1) een zekere stof voor zomerkleding, 2) bij juweliers de zachtroze(!) gloed in parels en 3) een soort metaalglazuur op keramiek. Het bnw. betekent: van lustre (1) gemaakt: een lustre jasje. Loutre is otter(bont): pelswerk, bontwerk, pelterij van otters. Zág, kaerel, loop eens deur!
6. Let erop, dat je McDonald's-maaltijd goed schrijft! Bien cuit is well done, goed doorbakken. De moeder had een 24 uurssluier, haar baby een 24 uursluier. Kun je nanochips eten zoals nacho's (nachochips)? Heb je die rufiyaa-aanbetaling al gedaan? Qua kredietwaardigheid hebben zij een AAA-aanduiding (triple A in GB 2025; VD: triple A, dus oké, VD wel: Triple P). In Nigeria bevordert de chrislam [NL: krihs-laam, BE: krihs-lahm] de godsdiensttolerantie. Veel christenzielen roepen soms: christene zielen (ook: christenzielen). De Chirojongens en -meisjes gebruiken soms het monogram chi-rho [P door X heen]. Een christuspeer (= goede christen) smaakt lekker (echt een winterpeer!). Een chullo [tsjoe-joo] is een Peruaanse wollen muts met oorflappen. “Hou je bek” wordt gekuist tot: “Chut” [sjuut]. Cicutine is coniine. Een cilium (mv. cilia) is een cilie (mv. ciliën), trilhaar. Een Cimmeriae [s] tenebrae is een Kimmerische duisternis. Hier heerst een C-klimaat.
7. Bij filatelisten zijn cinderella's [geen officiële postzegel] niet in tel. Deze oorlogsfilm is vast geen cinéma vérité [werkelijkheid dicht benaderen]. Kun je die collateral damage als circumstantial evidence gebruiken? Hij is echt een lux in tenebris, een licht in de duisternis. Zijn claim to fame was zijn eruditie. Handig, zo’n clamshell (klaptelefoon), als je bij het eten van clapshot [Schots gerecht] op de filmset naar een clapperboard [klapbord] kijkt. Een paar zaken met *rock*: classic rock (los) en countryrock, crockpot (elektrische pan, lange bereidingstijd), latin rock, on the rocks en een rock-’n-rollminister. Zeven-nul (geen tegendoelpunten): clean sheet; goud, zilver en brons: clean sweep! Blijk ik toch het syndroom van Bing-Horton (clusterhoofdpijn) te hebben … Ze stond langs de lijn met haar clutch (enveloptas) en zag hoe er uit de kluts gescoord werd. Coalite [koo-laajt] is een brandbare stof. Hij werd belaagd door cockteasers [die geilen een man op]. Hij is een echte Cobra-collectioneur. Mij is het colloque singulier [zwijgplicht over gesprek met de koning(in)] opgelegd; ik was aan het hof.
8. Colocatie en collocatie (taalkunde, vaste verbinding als: (de) harde kern) moet je goed onderscheiden. Het devies van de Académie française is: à l'immortalité. ‘Comeshot’ mag je ook schrijven als ‘cumshot’ [opname zaadlozing]. Een commandiet participeert in een vennootschap en commandite. Is een commis de cuisine een soort aide de cuisine? Bij miljardairs zou een clawback als afroming niet ongewenst zijn. Gescheiden zijn a mensa et toro [van tafel en bed] is lastig bij communio bonorum [gemeenschap van goederen]. De ko(e)mpel werd aangemaand met een compel [aanmaningsbrief]. Waarom simplificeren, als compliceren kan? Een compliment à crochet is een soort boemerang. De compte-rendu [financieel verslag] is goedgekeurd. Een computer is een bittenbak (ook bytesbak?). Boven mijn muziek stond ‘con grazia’ [bevallig] (en elders: ‘con moto’ [levendig] en ‘con precisione’ [met nauwkeurige inachtneming van
beweging, schakering en uitdrukking] ). Sambuca is Italiaanse anijslikeur. Een dicteeër laat zich voorstaan op zijn copia verborum [woordenschat]. Ik ben even naar de Côté-de-Jardin (op thuisvakantie).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten