2409 Dictee vrijdag 01-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (348) √ x

Dictee – dictees [2409]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 509 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (348)

1. Het sneeuwschaap is een ras van dikhoornschapen uit Kamtsjatka [Taalunie]. De sneeuwvlokboom is de Chionanthus virginicus. Je kunt een boek sneevergulden. Een snek is een Vikingschip. Een sneeuwwitje [limonade met bier], dat wilde Sneeuwwitje wel. Hij is een snelle jelle, een snelle jongen. Een snelkookpan is een pressurecooker. Met de plaatspasser zet je snelliussen [plaatsbepalingen] af. Een sneltekenaar kan snel tekenen bij het sneltekenen. De snelvoetige Achilles rende vooruit. De infobahn is de elektronische snelweg. Horatius is een schrijver; zijn werken zijn (vanzelfsprekend) Horatiaans (hier niet: h = ‘als’ van H.). Heeft een snep (niet meer in VD: o.a. loopvogel, waadvogel) een sneb (o.a. snavel)? Zijn gehavende neus was nog het sneust. Ten onder gaan leidt tot tenondergang. Is koriander (snies) een niespoeder? Haar snibbengedrag [snibbige vrouw] bevalt me niet. Snifsnif, ze was heel verdrietig. Met snijbier maak je Maastrichts oud. Een snijbrander heeft een acetyleengasvlam. Haksel is snijdsel (snijsel – GB, VD).

2. Roosjessnijden (dat doen roosjessnijders met een soort snijijzer en een snijdersstok) doe je bij diamanten. Een castreuse is een snijdster. Een cutterzuiger is een baggermolen. Snijles, een les in slöjd (of praktische anatomie)? Breng s.v.p. snijprei mee van de markt! Met een snijzeis steek je graskanten af. Hij zal een snip aan hebben, zo dronken zijn als een snip. Hij heeft te veel sterkedrank (GB ook: sterke drank) genuttigd. Een pretzel [zoute krakeling] eet je, een stetson [hoed] zet je op. Ik vind de schrijfwijze 'filetje' [uh ee] ambivalent [twee betekenissen, afhankelijk van de uitspraak]. Gnocchi [njoh-kie –
gnoh-kie] zijn een tussengerecht. Een sniper [aaj] is een scherpschutter. Een shredder is een papiervernietiger. Ken je het gezelschapsspel snip-snap (en ju-ju – paard)? Een snitsel [pijp kinabast] is geen schnitzel [dun lapje gepaneerd vlees]. De snobby (snobbish) jazzsnob stalkte de jazzzangeres. Aan de lijzijde [loef- = windkant] stond op de wal een leiboom. God, Nederland en Oranje vormen het drievoudig snoer. Een blagueur is een pocher. Dat is het snoodste verraad dat ik ooit meemaakte.

3. Een snoodaard lijdt aan impiëteit [goddeloosheid, slechtheid]. Een snorrenbaard is een knevel (een snorrebot of -pijp is trouwens een hor). Jan Snotneus, de pandjesbaas, stond voor Piet Snot. Een steenkruiper is een snotolf [ook vis, met snotdolf en snotdolver ook een snotneus]. Steenoplossende middelen lossen het graveel [nier- of blaassteen] op: ze zijn steenverwijderend. Een glas steenoud [stokoud, zeer oud], graag. Hij had een baksteenrode (brique) kop. Een steenrotskers is een weichselboom. Dit is een eensteensmuur. De steensnijkunst of glyptiek produceert cameeën [enk.: camee, (half)edelsteen met voorstelling in reliëf] en intaglio's (mv.: intagli – idem, afbeelding verdiept). De stefanotis [kamerplant] komt oorspronkelijk uit Madagaskar. Hij scoort snow [cocaïne]. Snufsnuf, ruik je het niet? Het boevenduo Snuf en Snuitje komt uit de tv-serie 'Pipo de Clown'. Ik zal een kortdurend consult rekenen. Ik word onwel van die snuffmovies [afschrikwekkend en echt gebeurd]. Een gadget [snuisterij, hebbedingetje] is een bibelot [oo/oht – snuisterij]. Een snurrevaad is een soort trawlnet [ook: treilnet]. We (zijn) verloren, so be it! SOS
[Save Our Souls], we krijgen een so'tje [èh-zoo – schriftelijke overhoring]. Een sobstory is een tearjerker [tranentrekker]. Hij houdt van taaitaai.

4. Een soca-adept is een soul-en-calypsofanaat. De SER is de
Sociaal-Economische Raad en de sociaal-economische driehoek omvat de Ministeries (instellingen) van Sociale Zaken, Economische Zaken en Financiën. Ik moet u helaas kond doen, dat mijn vrouw een mopperkont is. Bij een societas leonina [de een alles, de ander niets] wordt alles nogal ongelijk verdeeld. De Algemene Doopsgezinde Sociëteit is protestants, de Sociëteit van Jezus, de Societas Jesu, is de katholieke orde der jezuïeten. Peppi en Kokki waren socii individui [onafscheidelijke genoten]. De socratische methode [vagen stellen] is zo genoemd naar Socrates. Het sodaproces van Leblanc is wereldberoemd. In die fles zit een sodaoplossing. Ga 'ns [əns] als de sodeflikker naar de winkel om brood! De bijtjes zoemden in de tuin en de bitjes en bytejes vlogen met bijna de lichtsnelheid door mijn pc. Deze uitdrukking komt uit het Oudfrans. ''t Is God geklaagd' kun je ook schrijven als ''t is godgeklaagd' [Begin zin: Godgeklaagd is het ...]. In taallabo's werken taaltuiniers.

5. De soloalt, het duet, het trio en het kwartet vormden samen een tentet. Het kwintet past niet in dit rijtje. Deze tabloid [boulevard- of sensatieblad] heeft negroïde redacteuren. Taboulé (GB) lusten ze bij Van Dale ook, net zoals tabouleh [ook dat in GB]. De ridders van de Tafelronde [hof van koning Arthur] trokken ten strijde. Talmoedisten beoefenen de Talmudica niet in wdb. Die tamarindeboom staat er goed bij. Ik zie je in de tapasbar. Is deze tapis-plain [vast kamerbreed vloerkleed – de-woord] oprolbaar? De targoem is een Aramese vertaling van de Hebreeuwse Bijbelteksten. Is taugé [sojascheuten] taupekleurig [grijze kleur met een vleugje bruin]? Techina [GB: dikke saus met sesamzaad als basis] vind je in de Israëlische keuken. De tefille is een gebedenboek (VD ook: tefila). Let op: tefilin zijn gebedsriemen. Dwars ging hij ertegenin, maar zij wilde per se ertegenop klimmen.

6. Televisiekijken (GB ook: televisie kijken, teevee kijken, teeveekijken) is tv-kijken (GB ook: tv kijken). Eens te meer benadruk ik dat, temeer omdat je nogal hardleers bent. Een terekruiter [tee-rèhk-ruiter!] is een vogel. In terra-sigillata-aardewerk zit terra sigillata verwerkt. Moet ik dit tekstueel of contextueel duiden? Een thuja [uu] is een levensboom. Tijd kopen is tijdrekken. In Breskens zijn ze apetrots op de apenrotsen [zekere flatgebouwen]. De thesauriers-generaal hadden een bijeenkomst. De thermopane [ee] is een bepaald merk dubbel glas (dubbelglas). Blauwe baby's lijden aan de tetralogie van Fallot. In muziek en kookkunst kom je tex-mex [znw. – Texaans-Mexicaans] tegen. Tezelfdertijd, terzelfder tijd, braken de onlusten uit. Er rijden nogal wat tgv's [train à grande vitesse – Franse eigennaam = TGV]. Al die theologes gingen naar hun eigen theologencongres. Een toccata is een compositie voor klavier of orgel. Zouden we daarmee toe kunnen? Met tipi's bedoelen ze indianententen. Titaan (22, Ti) is een chemisch element, titans (titanen) vormen een reuzengeslacht. Dat kan aan de zaak verder totaal niets toedoen.

7. Voor tmesis [scheidbaar zijn van een woord] moet je in de spraakkunst zijn. De auto toette. Hij zei dat meesmuilend, tongue in cheek. Het topberaad was top secret en op een op-en-top geheime locatie: alleen de top tien was aanwezig. Een konijn uit de toque [dameshoed, baret] toveren, hoezo? De Tosefta [GB] bevat de joodse mondelinge wet. Het tosti-ijzer is stuk. Uw auto is total loss: een totallossverklaring volgt. Die tragédienne speelt in deze tragedie. Neem maximaal drie tranquillizers per dag. De trapezewerker treedt op in het circus. Trashmetal is een muziekgenre. Trassi is gefermenteerde garnalenpasta. Kan hij nog traplopen? De tribunen [in het oude Rome] zaten op de tribunes (en vormden het tribunegezelschap). Een tribus was een wijk in Rome. Welke landen hebben een tricolor vlag (tricolorevlag)? De Bijbelse Parakleet is de Trooster. Uit onze trouwbijbel haalden we troostende en opwekkende Bijbelwoorden. Een tsuba [oe] is de stootplaat van een zwaard. Het zijn geen turkenvrienden, die Turken turken [treiteren].

8. Die tuttebel genoot van de tuttifrutti [2 x uh/oe]. Bij een tuttipassage spelen alle stemmen samen. De club vierde zijn twaalf-en-een-halfjarig bestaan. Hij bedreigde ons met een tweeloops jachtgeweer (tweeloopsjachtgeweer) en hield ons op de tweezitsbank (tweezits bank) onder schot. We trekken volgende maand in een type-eenwoning [type een]. Bert en ik verdedigen samen stellingen. Zij was de sexyste seksiste van het stel. Bij het bloedvergieten werd er veel bloed vergoten. Ook een gat als Emmer-Compascuum staat in Van Dale, een wereldstad als San Remo (Italiaans: Sanremo) niet. Voor de Vlamingen zijn wij noorderburen, zij zijn onze zuiderburen. Dit eindigt op 'ika': balalaika [snaarinstrument], Centrafrika [Centraal-Afrikaanse Republiek], laika [Russische eskimohond], Moffrika [scheldwoord: Duitsland], paprika [plant, vrucht, specerij], rebetika [melancholieke Griekse volksmuziek], swastika [hakenkruis] en wika [werker in kerkelijke aangelegenheden]. Van die andere categorie [‘ica’] zijn er te veel om op te noemen, enkele: anorectica [ook: ana, lijdt aan anorexia nervosa], cryonica [techniek van invriezen], erica [dopheide], hidrotica [zweetmiddelen], Jamaica [republiek], judaïca [studie van Joodse cultuur en geschiedenis], nieuwtestamentica [exegete van het N.T.], predicatenlogica [tak van de symbolische logica], tactica [vrouwelijke tacticus] en vox angelica [orgelregister: engelenstem].

9. Hij is haereticus in grammatica: ketter in de spraakkunst. Het is een licentia poetica [ook: licentia vatum: een dichterlijke vrijheid] om 'laterna magica' [toverlantaarn] te gebruiken. Hoepel op, dit is toch je reinste kletsica [kletspraat]? Een punkie is een punker [protestbeweging en muziekstijl]. Fukkiefukkie [vulgair: geslachtsdaad], harrejakkie [ook: harrejakkes, ajakkes, jakkes, ajakkie, ajakkert, ajasses, tjasses, tjesses, jasses marante – Jezus, Maria en Anna, gewoon: bah], kwakkie [vulgair: sperma van een zaadlozing]. Zoeken op '*naud*' geeft alleen minauderen [oo – behaagziek doen, preuts koketteren] en morgenaudiëntie. Zijn psu'tje [persoonlijke standaarduitrusting – van een militair] moest hij inleveren. Een psyché is wel een spiegel, maar niet van de psyche (de ziel). Probeer de volgende woorden eens goed te schrijven: psychrofiele bacteriën (koudeminnend), psilocine [hallucinogene stof uit paddenstoelen], psilocybe (paddenstoel – zwavelkop) en psilocybine [een hallucinogeen], psittacose (papegaaienziekte, ook: psittacosis), psychodyslepticum (veroorzaker psychische stoornissen), psifactor [buiten bekende zintuigen om – bij paranormale geneeswijze], psittacisme (gedachteloze napraterij), psyops (oorlog - psychological operations) en psytrance [muziek: psychedelische trance]. Excusez-moi, dit is bullshit, excusez le mot. Crêpe de Chine en crêpe georgette [enk.] zijn crêpestoffen, in een crêperie eet je crêpes suzettes [of] en van creperen komen crepeergevallen.

10. Een matcrêpe negligeetje (matcrêpenegligeetje) moet liever niet van zandcrêpe zijn. Er zit een discrepantie (tegenstrijdigheid) in deze redenering. Zoeken op '*syb*' geeft alleen sybaritisch, etc. en sissybar. Seersucker lijkt op crêpe. De NIM (Nationale Investeringsmaatschappij) had een nimrod [liefhebber van de jacht] in dienst. Thuis was hij een nimby [not in my backyard], maar bij het nymfaeum (de fontein) duikelde hij twee nymphes du pavé [straathoeren] op. De ene was nymfomane, de andere vertoonde een soort van nimbus (stralenkrans) en bleek nimfijn [jong, niet-geslachtsrijp] te zijn.