Dictee – dictees [3775]
Groot Monumentaal Dictee Edam 2025
Voor Rein was 12-09 een drama: om 13 uur uit Middelburg vertrokken. Bij Amsterdam ontdekte ik dat de Coentunnel dicht was (overigens al maanden). Vriendelijke mensen hebben me nog wel geholpen: helemaal om Amsterdam heen (Rondweg) en aan de andere kant naar het noorden … niet gelukt. Ook ‘Zaanstad, volg 2’ was ik al snel weer kwijt. Ik heb met mijn simpele TomTom van alles geprobeerd (ook maar ‘Almere’ ingetypt om in ieder geval in de goede richting te komen). Uren rondgereden in en om Amsterdam en eindeloos in lange files gestaan. Uiteindelijk heb ik tussen 17 en 18 uur de moed maar opgegeven en ben ik huiswaarts gekeerd … Dan nog het meest trieste: op zaterdag 13-09 om 15.00 uur is de Coentunnel na al die maanden weer opengegaan.
Kuieren langs erfgoed en architectuur (auteur: Leendert de Jonge)
1. Aan het begin van het Oorgat in Edam staat een transformatorhuisje van ruim honderd jaar oud, met op de hoeken twee tegeltableaus met een waakhond en een kraaiende haan in émail-cloisonné.
2. Bij de [kleine letter lijkt oké, internet] Dam in Edam vind je een kleine gevelsteen met een afbeelding van een acanthus [ook: akant], die met zijn sierlijke bladeren in de symboliek vaak wordt verwisseld met robinia [vlinderbloemige plant] of mimosa [plant uit dezelfde familie].
3. De overkluisde sluis met vis- en weegbank is een met een korfboog overdekt gewelf, waarvan de sluisdeuren na de aanleg van de Zeesluis [eigennaam] in de negentiende eeuw zijn verwijderd.
4. Op afbeeldingen is te zien welk bedrijf of beroep werd uitgeoefend, zoals vier gevelstenen van de toenmalige cartografenschool, waarop een globe, een boek en een jakobsstaf staan afgebeeld.
5. Bij een bepaalde lichtval in de Prinsenstraat krijgt de hand met gekroonde schrijfveer een bijzondere poëtische schoonheid.
6. Het houten huis aan de Achterhaven heeft nog de originele puntgevel van geschaafd hout, die overkraagt op consoles, en bij de deur zijn eenvoudige gotische versieringen te vinden, zoals accoladeboogjes [mv. s], rozetten en peerkrapprofiel.
7. Wandelend door Edam tref je op de Lingerzijde een stadspaleis aan, met een deuromlijsting van gecanneleerde pilasters met ionische kapitelen.
8. Een prachtig, in empirestijl gesneden raam toont in de met parellijst omgeven krans de god Mercurius met zijn staf en gevleugelde voeten, geschraagd door de bekende mercuriusstaf en neptunusdrietand.
9. Zouden de ambachtslui van destijds, zo vroeg de stoïcijnse schrijver zich mijmerend af, zich realiseren dat ze met hun vakmanschap, zoals natuurstenen vensterkozijnen of een onderpui met vijf pilasterachtige elementen met renaissancekapiteeltjes, bijdroegen aan erfgoed en architectuur, gebouwd om zo lang te beklijven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten